Marian Dziędziel

Marian Dziędziel

Data i miejsce urodzenia	5 sierpnia 1947 Gołkowice
Zawód	aktor
Współmałżonek	Halina Wyrodek
Lata aktywności	od 1969
Zespół artystyczny
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Odcisk dłoni Mariana Dziędziela w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Marian Dziędziel (ur. 5 sierpnia 1947 w Gołkowicach) – polski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny.

Życiorys

Uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego w Wodzisławiu Śląskim. Po maturze zdał egzamin na uczelnię teatralną, przy czym zawarto adnotację, że w ciągu pierwszego semestru musi nauczyć się poprawnego mówienia w języku polskim (wcześniej posługiwał się tradycyjną gwarą śląską)^[1]. Studiował z Jerzym Trelą, Mikołajem Grabowskim, Leszkiem Teleszyńskim, Henrykiem Talarem i Jerzym Fedorowiczem^[2]. Krakowską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną ukończył w 1969^[3].

W 1968 debiutował w produkcji telewizyjnej w epizodycznej roli w Stawce większej niż życie^[3]. W 1969 dołączył do zespołu Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie^[3]. Występował w kabarecie Piwnica pod Baranami^[1]. Należał do prowadzących Telewizyjny koncert życzeń^[1].

Za rolę w Weselu został wyróżniony nagrodą za najlepszą rolę męską na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Polską Nagrodą Filmową. Występ w Krecie przyniósł mu natomiast nagrodę za najlepszą drugoplanową rolę męską na FPFF. Otrzymał także m.in. Złotą Kaczkę czasopisma „Film” (2010).

W 1983 został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. W 2012 otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[4]. W 2013, za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i teatralnej, prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[5]. Wyróżniony tytułem honorowego obywatela gminy Godów^[6].

W 2012 ukazała się książka Marian Dziędziel Dariusza Domańskiego, stanowiąca wywiad rzekę z aktorem.

Życie prywatne

Ojciec aktora pracował w kopalni^[1]. Marian Dziędziel był mężem Haliny Wyrodek^[7][8][2]. Ma dwie córki: Agnieszkę i Joannę^[2].

Twórczość

Aktor

• Stawka większa niż życie (1968) jako Polak, człowiek Tomali (odc. Akcja „Liść dębu”)
• Sól ziemi czarnej (1969) jako powstaniec
• Perła w koronie (1971) jako Hubert
• Ślad na ziemi (1978) jako Waldek, kolega Stefana
• Biały mazur (1979) jako Erazm Kobylański
• Party przy świecach (1980) jako „Inżynier”, mąż Krychy Gańkówny
• Cham (1980) jako Aleksy
• Grzeszny żywot Franciszka Buły (1980) jako ojciec Buły
• Białe tango (1981) jako Kazik Strzemień, szwagier Jadwigi
• Blisko, coraz bliżej (1982) jako Jan Pasternik, syn Franciszka
• Odwet (1982) jako pan młody
• Sprawa się rypła (1984) jako Ignac
• Mgła (1984) jako kierowca
• Ognisty anioł (1985) jako kapelan
• Sam pośród swoich (1985) jako prezes miejscowego PSL-u na wiecu
• Borys Godunow (1986) jako Adam Wiśniowiecki
• Ucieczka z miejsc ukochanych (1987) jako Adam Kunefał, ojciec Jasia
• Rodzina Kanderów (1988) jako Alojzy Sekuła
• Pogranicze w ogniu (1988) jako Bernard Graba
• Kolory kochania (1988) jako dziennikarz
• Gwiazda Piołun (1988) jako policjant
• Modrzejewska (1989) jako aktor
• W piątą stronę świata (1990) jako dyrektor domu dziecka
• Mów mi Rockefeller (1990)
• Dzieci wojny (1991) jako Góral sprzedający Szymonowi konia
• Życie za życie. Maksymilian Kolbe (1991) jako więzień – tłumacz w Auschwitz
• Dzieci wiatru (1991) jako góral sprzedający Szymonowi konia
• Śmierć jak kromka chleba (1994) jako inżynier naczelny kopalni
• Gry uliczne (1996) jako Kuna, były pracownik SB
• Sława i chwała (1997) jako Kozłowski, rządca w majątku w Pustych Łąkach
• Małżowina (1998) jako sąsiad z naprzeciwka
• Wielkie rzeczy: Sieć (2000) jako ojciec Danki
• Klinika pod Wyrwigroszem (2000) jako minister
• Sezon na leszcza (2000) jako „Mróz”, partner „Gliniarza”
• Samo niebo (2001) jako reżyser teatralny
• Sieć (2001) jako ojciec Danki
• Pianista (2002) jako Polak na budowie
• Show (2003) jako Zenek, uczestnik programu
• Glina (2003) jako Banaś, ojciec Artura
• 20.10 (2004)
• Oficer (2004) jako inspektor Joachim Kondeja, dowódca Specjalnej Grupy Pościgowej CBŚ
• Vinci (2004) jako Helmut
• Wesele (2004) jako Wiesław Wojnar, ojciec Kaśki
• Mój Nikifor (2004) jako pszczelarz Budnik
• Czas surferów (2005) jako porwany
• Kryminalni (2005) jako Wilczyński, dyrektor hipermarketu
• Komornik (2005) jako Horst
• Sezon na kaczki (2006) jako komisarz
• Jasne błękitne okna (2006) jako Rogaś, ojciec Beaty
• Oficerowie (2006) jako Kondeja
• Wszyscy jesteśmy Chrystusami (2006) jako kolega Adasia z „Jutrzenki”
• Odwróceni (2007) jako Franciszek Żuk „Ptasiek”, szef gangu wołomińskiego
• Łódka (2007) jako wujek Jacka
• I kto tu rządzi? (2007) jako Jurek Michalski, teść Tomka
• Tylko miłość (2007) jako Leon Kryński, ojciec Mai
• Wino truskawkowe (2007) jako Adam Kościejny
• Taxi A (2007) jako Andrzej Konieczny
• Determinator (2007) jako Jerzy Michta „Macher”
• Senność (2008) jako Lechosław Podwiejski, teść Roberta
• Zgorszenie publiczne (2008) jako Erich, ojciec Romanka
• Miasto z morza (2009) jako Augustyn Konka, ojciec Łucki
• Londyńczycy 2 (2009) jako Robalewski, ojciec „Robala”
• Miasto z morza (serial telewizyjny) (2009) jako Augustyn Konka, ojciec Łucki
• Dom zły (2009) jako Zdzisław Dziabas
• Blondynka (2009) jako Władysław Partyka
• Zero (2009) jako taksówkarz
• Laura (2010) jako Hans Nowak, ojciec Zbyszka
• Ludzie Chudego (2010) jako Lucjan Rychter, szef komisariatu, teść „Chudego”
• Śluby panieńskie (2010) jako szlachcic
• Trick (2010) jako Mietek „Profesor”
• Kret (2011) jako Zygmunt Kowal, ojciec Pawła
• 1920 Bitwa warszawska (2011) jako generał Tadeusz Rozwadowski
• Wymyk (2011) jako Stefan Firlej, ojciec Alfreda i Jerzego
• Róża (2011) jako Mateusz
• Pokaż, kotku, co masz w środku (2011) jako Stanisław Zientara, ojciec Andrzeja i Zygmunta
• W imieniu diabła (2011) jako ksiądz Stefan
• Supermarket (2012) jako Jaśmiński, szef ochrony
• Piąta pora roku (2012) jako Wiktor
• Miłość (2012) jako Stefan Niedzielski, ojciec Tomka
• Komisarz Blond i Oko sprawiedliwości (2012) jako minister spraw wewnętrznych Jan Kwiatkowski
• Drogówka (2013) jako Gołąb
• Kamienie na szaniec (2014) jako Ślązak
• Prawo Agaty (2014) jako dróżnik Wiesław Pietroń
• Pod Mocnym Aniołem (2014) jako „Król Cukru” / Kubica
• Pani z przedszkola (2014) jako terapeuta
• Mocna kawa wcale nie jest taka zła (2014) jako Jacek
• Dzień dobry, kocham Cię (2014) jako Władysław Gec, ojciec Leona
• Warsaw by Night (2014) jako Piotr, były mąż Heleny
• Wataha (2014) jako Szeptun
• Polskie gówno (2014) jako Henryk Bydgoszcz, ojciec Jerzego
• Dziewczyny ze Lwowa (2015) jako Henryk Pućko, gospodarz dziewczyn
• Moje córki krowy (2015) jako Tadeusz Makowski, ojciec Marty i Kasi
• Fanatyk (krótkometrażowy, 2017) jako wędkarz Zbyszek
• Pitbull. Ostatni pies (2018) jako komendant stołeczny policji
• Leśniczówka (2018) jako Antoni Ruszczyc
• Warsaw by Night ([2018) jako Henio, klient „Lisiej Jamy”
• Plan B (2018) jako Roman Dreszer, ojciec Klary
• Marionetka (2018) jako rzemieślnik
• Szóstka (2018) jako profesor Jerzy Bielik
• Na bank się uda (2019) jako Eryk Rzenno
• Mistrz (2020) jako rotmistrz
• Kraj (2021) jako ojciec w noweli Rodzinna firma

Dubbing

• Złoty kompas (2007) jako Lee Scoresby
• Gra o tron (audiobook, 2009) jako król Robert
• Psy i koty: Odwet Kitty (2010) jako Butch

Lektor

• Papież nadziei (1995, film dokumentalny)
• Trzy pogrzeby Kazimierza Wielkiego (1998, film dokumentalny)
• Iskry w popiele (2019, album muzyczny)^[9]

Przypisy

1. ŁukaszŁ. Maciejewski ŁukaszŁ., Przygoda myśli. Rozmowy obok filmu, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2009, s. 199–208 [dostęp 2022-10-09] .
2. W domu nie gram, tylko po prostu żyję [online], styl.pl, 12 maja 2012 [dostęp 2022-10-09] .
3. MartaM. Paluch MartaM., Raz zakochany Dziędziel czyli można się zakochać po 60-tce [online], gazetakrakowska.pl, 8 lutego 2013 [dostęp 2022-10-09] .
4. Medale Gloria Artis dla krakowskich aktorów [online], malopolskie.pl, 26 marca 2012 [dostęp 2015-04-08] .
5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 września 2013 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2014 r. poz. 315).
6. Honorowi obywatele, godow.pl [zarchiwizowane 2017-01-03] .
7. I kochaj mamuśkę, [w:] Janusz R.J.R. Kowalczyk Janusz R.J.R., Wracając do moich Baranów, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2012, s. 30, ISBN 978-83-7436-291-7, OCLC 793950553 [dostęp 2022-10-09] .
8. BeataB. Nowicka BeataB., BarbaraB. Stuhr BarbaraB., Basia: Szczęśliwą się bywa, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2018, s. 133, ISBN 978-83-280-4554-5 .
9. Krzysztof StanisławK.S. Sadowski Krzysztof StanisławK.S., Iskry w Popiele. Wojciech Ciuraj przypomina o I Powstaniu Śląskim [online], kulturalnemedia.pl, 23 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-24] .

Bibliografia

• Marian Dziędziel w bazie filmpolski.pl [dostęp 2022-09-01].
• Marian Dziędziel w bazie IMDb (ang.) [dostęp 2015-04-08].
• Marian Dziędziel, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

Linki zewnętrzne

• Marian Dziędziel na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka” [dostęp 2015-04-08].
• Marian Dziędziel w bazie Filmweb [dostęp 2015-04-08].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000114963359
• VIAF: 102247146
• LCCN: no2011025550
• BnF: 165452473
• PLWABN: 9810671978905606
• NUKAT: n2008045652
• LIH: LNB:BFmi;=Bu

Encyklopedie internetowe:

• ETP: 2308

Identyfikatory zewnętrzne:

• FilmPolski.pl: 118478