Minczo Nejczew

Minczo Nejczew
Ilustracja
Data urodzenia

4 kwietnia 1887

Data śmierci

11 sierpnia 1956

Minister sprawiedliwości
Okres

od 9 września 1944
do 31 marca 1946

Przynależność polityczna

Bułgarska Partia Komunistyczna

Poprzednik

Boris Pawłow

Następca

Ljuben Kołarow

Minister edukacji narodowej
Okres

od 22 listopada 1946
do 11 grudnia 1947

Poprzednik

Stojan Kosturkow

Następca

Kirił Dramanlijew

Przewodniczący Prezydium Zgromadzenia Narodowego
Okres

od 9 grudnia 1947
do 27 maja 1950

Poprzednik

brak

Następca

Georgi Damjanow

Minister spraw zagranicznych
Okres

od 27 maja 1950
do 11 sierpnia 1956

Poprzednik

Władimir Poptomow

Następca

Karlo Łukanow

Minczo Kołew Nejczew (bułg. Минчо Нейчев, ur. 4 kwietnia 1887 roku w Starej Zagorze – zm. 11 sierpnia 1956 roku w Tyrgowiszte) – bułgarski działacz komunistyczny, prawnik i polityk, aktywny organizator struktur Bułgarskiej Partii Komunistycznej w XX-leciu międzywojennym, uczestnik powstania wrześniowego w 1923 roku. Po 1945 roku jedna z ważniejszych postaci w budowaniu nowego, socjalistycznego porządku w Bułgarii: był współtwórcą nowej konstytucji (1947), przewodniczącym Prezydium Zgromadzenia Narodowego (19471950), a także trzykrotnie członkiem rządu na stanowiskach ministra sprawiedliwości (19441946), edukacji (19461947) oraz – aż do śmierci – spraw zagranicznych (19501956).

Wykształcenie i działalność polityczna w XX-leciu międzywojennym

[edytuj | edytuj kod]

W 1908 roku ukończył prawo w Szwajcarii. Po powrocie do kraju pracował jako adwokat w Starej Zagorze. Tam także rozpoczął działalność partyjną: w 1920 roku wstąpił do powołanej rok wcześniej Bułgarskiej Partii Komunistycznej i organizował jej lokalne struktury w swoim rodzinnym mieście.

W kraju wzrastało napięcie między obozem komunistycznym a rządzącym od 1918 roku Bułgarskim Ludowym Związkiem Chłopskim, kierowanym przez premiera Aleksandyra Stambolijskiego. Kiedy w 1923 roku następca Stambolijskiego Aleksandyr Cankow po zamachu stanu wprowadził dyktaturę wojskową, komuniści – zachęcani przez Sowietów – zorganizowali powstanie, na którego czele stanęli Georgi Dymitrow i Wasyl Kołarow. Nejczew, jako aktywny uczestnik zamieszek, został skazany na karę kilkumiesięcznego więzienia.

Po raz drugi aresztowano go w 1941 roku, po tym, jak premier Bogdan Fiłow podpisał protokół przystąpienia Bułgarii do Paktu Trzech Mocarstw. Został zwolniony dopiero w 1943 roku. Od razu zaangażował się w działalność lewicowej koalicji Frontu Ojczyźnianego.

Po 1945 roku

[edytuj | edytuj kod]

Zajęcie w 1944 roku Bułgarii przez Armię Czerwoną spowodowało obalenie monarchii i ustanowienie republiki ludowej, potwierdzone w plebiscycie z września 1946 roku. W wyborach z listopada 1945 roku zwyciężył Front Ojczyźniany.

Wcześniej, w 1944 roku, Nejczew wszedł do lewicowego rządu Kimona Georgijewa na stanowisko ministra sprawiedliwości. Gabinet podpisał rozejm ze Związkiem Radzieckim. W okresie sprawowania funkcji premiera przez Georgijewa, Front Ojczyźniany zapoczątkował system represji wobec opozycji antykomunistycznej powołując do tego celu Sąd Ludowy i tworząc obozy pracy przymusowej.

Po dojściu Frontu Ojczyźnianego do pełnej władzy Nejczew rozpoczął szybką karierę w aparacie partyjnym. Był kolejno członkiem Komitetu Centralnego Bułgarskiej Partii Komunistycznej (od 1945) oraz członkiem Biura Politycznego (od 1949). Jednocześnie wzrastała jego rola w strukturach państwowych: stał na czele komisji przygotowującej projekt nowej konstytucji (1947) oraz był przewodniczącym Prezydium VI Konstytuanty (19471949) i Zgromadzenia Narodowego (1950).

W rządzie pełnił obowiązki ministra edukacji (gabinet Dymitrowa) oraz szefa bułgarskiej dyplomacji w latach 19501956 (gabinety Wyłko Czerwenkowa i Antona Jugowa).

Jego pozycja słabła wraz z usuwaniem w cień Wyłka Czerwenkowa przez frakcję kierowaną przez Todora Żiwkowa. W pierwszej połowie lat 50. Nejczew stracił większość stanowisk w partii, chociaż utrzymał tekę ministra spraw zagranicznych. Funkcję tę sprawował aż do śmierci, w sierpniu 1956 roku.