De Forçant

De Forçant (còn viết thành de Forsans[1] hoặc de Forçanz; 1770 – 1809) tên đầy đủ là Godefroy Anne de Forçanz,[2][3] là sĩ quan Hải quân Pháp và là nhà thám hiểm phụng sự dưới trướng Nguyễn Ánh, sau này là vua Gia Long của nhà Nguyễn.

Godefroy Anne de Forsan sinh ngày 1 tháng 6 năm 1770 tại làng Caslou, xã Montauban-de-Bretagne, tỉnh Ille-et-Vilaine. Cha là Guillaume de Forsan và mẹ tên Émilie Lamour.

De Forçant là thuyền trưởng tàu chiến l'Aigle của Pháp.[4] Năm 1788, ông lên đường sang Việt Nam[5]:103 cùng với Jean-Baptiste Chaigneau, Philippe VannierJean-Marie Dayot theo sự khích lệ của Đức Cha Pigneau de Béhaine, rồi thề tận trung với Nguyễn Ánh (sau này là vua Gia Long). Ông được triều đình chúa Nguyễn ban cho chức quan Chưởng cơ (掌奇),[6] cùng với các đồng đội Chaigneau, Vannier và Despiau,[7]:20 và lấy tên Việt là Lê Văn Lăng (黎文棱).[8]

De Forçant từng tham dự trận Thị Nại vào tháng 3 năm 1801 cùng với Chaigneau và Vannier, dưới sự chỉ huy của tướng Nguyễn Văn Trương.[3] Ông qua đời tại Nam Kỳ năm 1809.[5]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Phan Khôi, Bác cái thuyết "Nước Pháp giúp nước Nam về hồi cuối thế kỷ XVIII"
  2. ^ “Nguyễn Vĩnh Tráng: Jean-Marie Dayot qua những bài viết phục vụ Nguyễn Ánh - Nhân văn - Nhật Báo Văn Hóa Online”. nhatbaovanhoa.com. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2018.
  3. ^ a b “Monsieur Jean-Marie Dayot par les Textes - Première Partie : Services rendus à Nguyên Anh”. Viet Thuc. 9 tháng 6 năm 2017. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2018.
  4. ^ Nguyễn Duy Chính. “Tương quan Xiêm – Việt cuối thế kỉ XVIII”. se.ctu.edu.vn. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2024.
  5. ^ a b Alfred Schreiner, Abrégé de l'histoire d'Annam
  6. ^ Hoài Anh (26 tháng 3 năm 2009). “Vua Minh Mạng”. trieuxuan.vn. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2024.
  7. ^ McLeod, Mark W. (1991). The Vietnamese response to French intervention, 1862–1874. Praeger. ISBN 0-275-93562-0.
  8. ^ Trần Trọng Kim, Việt Nam sử lược, Quyển 2, Tự chủ thời đại, Chương 12