Rối loạn nhân cách ái kỷ - có nên được giảm nhẹ tội trong pháp lý?

Dành cho ai thắc mắc thuật ngữ ái kỷ. Từ này là từ mượn của Hán Việt, trong đó: ái - yêu, kỷ - tự bản thân mình. Tức là "yêu bản thân mình".

Trước hết ta phải biết rằng, ái kỷ là một tính cách/một rối loạn/hay đơn thuần chỉ là người yêu bản thân tích cực bình thường mà thôi; nhưng khi các triệu chứng ái kỷ nghiêm trọng đến mức gây ảnh hưởng TIÊU CỰC đến người xung quanh hay với chính người mắc nó – ta sẽ xem xét nó là tính cách(narcissism) hay là bệnh nhân cách rối loạn(NPD - Narcissistic personality disorder): đặc điểm chung của 2 loại(trên) là đều thiếu đồng cảm, coi mình là trung tâm của vũ trụ, thích thao túng người khác, nhạy cảm với chỉ trích... tuy nhiên mức độ của loại NPD nặng và nghiêm trọng hơn loại tính cách ái kỷ.


Cụ thể, người tính cách ái kỷ sẽ sống hưởng thụ, hạnh phúc hơn và không lo nghĩ đến việc chữa trị, vì họ nghĩ nó không ảnh hưởng cuộc sống của mình; mặt khác, NPD vật lộn với đống suy nghĩ tiêu cực và thường trầm cảm, lo âu. Đại đa số những cảm xúc & suy nghĩ ấy đều nhắm về bản thân họ, bởi vì họ ám ảnh những thứ hào nhoáng bên ngoài hòng để cảm thấy chính mình giá trị hơn, tốt đẹp hơn. Họ ghét bản thân đến mức quên đi bản thân mình để mà thấy những đồ hàng hiệu, xe xa xỉ, nhà giàu, tri thức... là chính họ – và như lẽ tất yếu, nếu họ KHÔNG có những thứ đó, hoặc có nhưng mất những thứ "hào nhoáng" đó, bản thân họ cũng tiêu cực mà rơi vào trầm cảm & căm ghét bản thân điên cuồng; còn không, họ sẽ sống trong vỏ bọc ảo tưởng, khi mà họ cho mình là vĩ đại, đẹp, đạo đức tốt... để XOA DỊU chính mình cảm thấy tốt hơn và họ sẽ nhìn những người HƠN họ là thấp hoặc ghen tỵ.
Hiện nay, thế giới có 6 - 8 % người mắc tính cách ái kỷ và 1% mắc NPD

Vậy, như tiêu đề, người rối loạn nhân ái kỷ có thể được giảm tội theo pháp lý?

Tòa án sẽ xác định một người về khả năng nhận thức hành vi của chính mình có ỔN ĐỊNH khi gây án không; ví dụ như vụ cha ruột Nguyễn Kim Trung Thái, tình nghi giet con gián tiếp đã xóa camera để cố ý giấu tội – trong phiên tòa, Thái đã lợi dụng sự "không tỉnh táo" của mình hòng xóa tội.
Và đúng thay, những kẻ NPD, theo nhiều nghiên cứu khoa học, họ mất năng lực kiểm soát hành vi của mình; khi mà họ ám ảnh về những thứ bên ngoài của mình quá mức và quên đi bản thân mình, những hành vi cưỡng chế day dẳng, những sự thôi thúc bởi sợ hãi khiến họ khó thể nào làm được người bình thường như bao người khác – não bộ của họ đã hư hại, nên kéo theo hành vi của họ hư hại. Vì vậy, bệnh này rất khó chữa. Nếu muốn chữa hành vi của họ, thì phải chữa não bộ của họ; nếu chỉ chữa hành vi bằng các liệu pháp bên ngoài không thôi, não bộ hư hại đó sẽ kéo hành vi của họ lặp lại quỹ đạo như ban đầu.
Rất nhiều các quốc gia trên thế giới từ trước - nay xem NPD( hay những rối loạn nhân cách khác) là không phải bệnh tâm thần, nên không coi đó là thứ đáng điều chỉnh để giảm nhẹ tội. Tuy nhiên, sau những chuyện tội phạm được báo cáo mắc chứng rối loạn nhân cách(như vụ Michael O'Neill s*t hại bạn tình - 2013), và đỉnh điểm nhất là vụ Daylia Brown(17 tuổi) phóng hỏa một số cửa hàng – khi mà cô ta bị rối loạn ranh giới nghiêm trọng đến mức cực đoan; bao gồm, năm 8 tuổi tự hành hạ mình khi còn là thiếu niên và có ý định tự tử – rất nhiều người có thẩm quyền trong các tòa án đều xem xét lại:
"có nên cho rối loạn nhân cách giảm tội giống như bệnh tâm thần phân liệt hay không?".
 Và theo thời gian cân nhắc, quyết định đó đã được thực hiện tại Úc vào ngày 25 tháng 8 năm 2020 bởi Tòa phúc thẩm Tiểu bang Victoria.
Việc thay đổi hệ thống pháp lý về NPD cũng giống như các thay đổi cách nhìn nhận về nhiều bệnh suy giảm nhận thức khác, như: năm 1966, tại Mỹ, một kẻ lạ mặt đã dùng súng và dao mổ lợn lẻn vào khu nhà tập thể của các nữ y tá – Hậu quả, 8 người bị hãm hi*p và bị gi:ết – kết quả cho thảm kịch này là tử hình cho thủ phạm. Tuy nhiên vì vậy, giới chuyên môn đã có cơ hội xác định hung thủ mắc hội chứng XYY(XYY syndrome) – hội chứng khiến người bệnh trí não không bình thường, iq thấp và có khả năng phạm tội cao hơn những người bình thường khác – vì vậy các tòa án đã cân nhắc thay đổi trong hệ thống pháp lý để giảm án. Và kết quả một vụ án của bệnh nhân XYY khác vào năm 1968 tại paris, giết một cô gái mại dâm nhưng đã được giảm nhẹ tội.
Và những thay đổi như trên, nó cũng liên hệ đến chế độ bãi nô, quyền lợi cho người da màu, LGBT...


Vậy đủ hiểu con người thời điểm hiện tại văn minh như thế nào rồi, khi mà chủ nghĩa báo thù(retributivism) là nguồn cơn cho các hình phạt mất lý trí của các phiên tòa từ các thời xưa cũ; thời nay, tuy những thay đổi pháp lý giảm án cho những người mắc chứng rối loạn nhân cách rất chậm, nhưng các tội phạm cũng được đối xử rất nhân quyền, nếu có oan sai cũng nhờ đó chịu ít áp lực tâm lý hơn.
Và con người thời nay(những người có tri thức), thay vì chơi trò báo thù vô ích để thỏa mãn cảm xúc của mình, họ lại nghĩ ra rất nhiều giải pháp để ngăn chặn vấn đề cốt lõi trong các hành vi phạm tội – nào là xóa đói - giảm nghèo, cho phụ nữ được quyền phá thai, các trường học được mở miễn phí(ở nhiều nước phát triển)... và tiêu biểu nhất là các lĩnh vực nghiên cứu về bộ não con người như: tâm lý học, tâm thần học, triết học.
Tôi biết những thay đổi trong hệ thống pháp lý như này, hẳn chắc chắn rất nhiều người sẽ bực mình, khó chịu và tự hỏi: "tại sao giết người lại giảm án", "không công bằng cho nạn nhân tý nào"... Ừm thì tôi cũng có thể hiểu phần nào; nhưng luật pháp, nó không đơn thuần chỉ "đòi lại công bằng" vì các giá trị đạo đức đơn thuần, mà nó còn để thúc đẩy con người nghĩ xa hơn, khi mà nó cân bằng được các khái niệm cảm xúc và lý trí trọn vẹn nhất, để rồi tốt cho đôi bên, thậm chí còn tốt cho tất cả loài người.


Suy cho cùng, con người về mặt bản chất luôn tìm kiếm sự ổn định bên trong chính mình. Ta kị xung đột; mỗi khi có xung đột, ta lại đấu tranh để nhận được cảm giác như lúc họ muốn ban đầu. Luật pháp có thể là thứ cốt yếu nhưng tôi nghĩ bản thân mỗi người nên kiểm soát chính mình và tránh làm người khác xung đột, là cách tốt nhất. Chúng ta có thể không sinh con nếu ta không biết CHẮC, tương lai con của ta sẽ ra sao, nó sẽ sướng không? Gây hấn với người khác, có thể, hiệu ứng cánh bướm sẽ mang ta đến nhiều tấn bi kịch...
Không có một thứ gì đúng mãi mãi, và những thứ đúng sẽ được chứng minh là sai, hoặc nó sẽ lạc hậu trong tương lai. Thay đổi nghĩa là: thế giới không ngừng vận hành, người đứng yên một chỗ mà kiêu ngạo thì sẽ chet – cho dù họ đúng đi chăng nữa, cái đúng đấy cũng dần dần lạc hậu mà chet, và nền văn minh của loài người cứ vẫn tiếp bước, để lại những kẻ bảo thủ ở phía sau.
Và Nữ Thần công lý Justitia, nhất định phải bịt mắt; lúc ấy "cảm xúc" của bà sẽ được giữ mãi trong tim, và cảm xúc ấy sẽ trở nên thuần khiết hơn bao giờ hết.
Cam Xanh
236 | 2/14/2024 4:13:09 PM
Bình luận
Bài viết liên quan
Oxytocin - Hormone của tình yêu, lòng tốt và sự tin tưởng
Oxytocin - Hormone của tình yêu, lòng tốt và sự tin tưởng
Trong bài viết này, mình muốn giới thiệu đến các bạn một hormone đại diện cho thứ cảm xúc
Trạng thái Flow - Chìa khóa để tìm thấy hạnh phúc
Trạng thái Flow - Chìa khóa để tìm thấy hạnh phúc
Mục đích cuối cùng của cuộc sống, theo mình, là để tìm kiếm hạnh phúc, dù cho nó có ở bất kì dạng thức nào
Ngôn ngữ của trầm cảm - Language use of depressed and depression
Ngôn ngữ của trầm cảm - Language use of depressed and depression
Ngôn ngữ của người trầm cảm có gì khác so với người khỏe mạnh không?
5 cách tăng chỉ số cảm xúc EQ
5 cách tăng chỉ số cảm xúc EQ
Chỉ số cảm xúc EQ (Emotional Quotient) là chìa khóa quan trọng cho những ai muốn thành công trong cuộc sống