Đại hội Thể thao châu Phi

Đại hội Thể thao Toàn châu Phi (tiếng Anh: All-Africa Games, cũng tạm gọi là Phi Vận Hội) là một sự kiện thể thao đa môn được tổ chức bốn năm một lần, do Hiệp hội Ủy ban Olympic quốc gia châu Phi tổ chức dành cho tất cả các quốc gia châu Phi. Hiệp hội này đã tiếp quản việc tổ chức đại hội từ Hội đồng tối cao Thể thao châu Phi sau một cuộc hội nghị các Bộ trưởng Thể thao của Liên minh châu Phi.^[1][2] Ủy ban Olympic Quốc tế chính thức công nhận đây là một sự kiện thể thao cấp châu lục.

Kỳ Đại hội Thể thao châu Phi lần đầu tiên được tổ chức năm 1965 tại Brazzaville, Congo. Từ năm 1999, sự kiện này cũng đã mở ra cho các vận động viên khuyết tật.^[3]

Tính đến thời điểm này, Cộng hòa Congo, Nigeria và Algérie là những quốc gia có số lần tổ chức nhiều nhất với hai lần tổ chức. Những quốc gia có một lần tổ chức gồm: Kenya, Ai Cập, Zimbabwe, Nam Phi, Mozambique, Maroc và Ghana.

Các kì Đại hội

1965, 2015

1973

1978, 2007

1987

1991

1995

1999

2003

2011

2019

2023

Các thành phố chủ nhà African Games

Kì đại hội	Năm	Thành phố đăng cai[4]	Quốc gia chủ nhà	Tuyên bố khai mạc	Thời gian	Quốc gia	Vận động viên	Môn thể thao	Nội dung	Đoàn xuất sắc nhất
1	1965	Brazzaville	Cộng hòa Congo	Tổng thống Alphonse Massemba	18–28 tháng 7	30	2,500	10	54	Cộng hòa Ả Rập Thống nhất
2	1973	Lagos	Nigeria	Tổng thống Yakubu Gowon	7–18 tháng 1	36		12	92	Ai Cập
3	1978	Algiers	Algérie	Tổng thống Houari Boumediene	13–28 tháng 7	38	3,000	12	117	Tunisia
4	1987	Nairobi	Kenya	Tổng thống Daniel Arap Moi	1–12 tháng 8	41		14	164	Ai Cập
5	1991	Cairo	Ai Cập	Tổng thống Hosni Mubarak	20 tháng 9–1 tháng 10	43		18	213	Ai Cập
6	1995	Harare	Zimbabwe	Tổng thống Robert Mugae	13–23 tháng 9	46	6,000	19	224	Nam Phi
7	1999	Johannesburg	Nam Phi	Tổng thống Thabo Mbeki	10–19 tháng 9	51	6,000	20	224	Nam Phi
8	2003	Abuja	Nigeria	Tổng thống Olusegun Obasanjo	5–17 tháng 10	50	6,000	22	332	Nigeria
9	2007	Algiers	Algérie	Tổng thống Abdelaziz Bouteflika	11–23 tháng 7	52	4,793	27	374	Ai Cập
10	2011	Maputo	Mozambique	Tổng thống Armando Guebuza	3–18 tháng 9	53	5,000	20	244	Nam Phi
11	2015	Brazzaville	Cộng hòa Congo	Tổng thống Denis Nguesso	4–19 tháng 9	54	15,000	22	323	Ai Cập
12	2019	Rabat	Morocco	Hoàng tử Moulay Rachid	19–31 tháng 8	54	4,386	26	340	Ai Cập
13	2023	Accra	Ghana	Chưa diễn ra

• Lưu ý: Kì đại hội 1969 ở Bamako, Mali không tổ chức do trong nước xảy ra đảo chính quân sự.

Đại hội Thể thao người khuyết tật châu Phi

Kì đại hội	Năm	Thành phố đăng cai[4]	Quốc gia chủ nhà	Tuyên bố khai mạc	Thời gian	Đoàn thể thao	Vận động viên	Môn thể thao	Nội dung	Đoàn thể thao xuất sắc
1	2023	Accra	Ghana	Chưa diễn ra

Lần đầu tham dự

Dưới đây là thống kê các kì African Games mà các đoàn thể thao lần đầu tiên giành quyền tham dự.

Năm	Đoàn thể thao
1965	Algérie,  Bénin,  Burkina Faso,  Cameroon,  Trung Phi,  Tchad,  Cộng hòa Congo,  Cộng hòa Dân chủ Congo,  Ai Cập,  Ethiopia,  Gabon,  Ghana,  Guinée,  Bờ Biển Ngà,  Kenya,  Liberia,  Libya,  Madagascar,  Mali,  Mauritanie,  Maroc,  Niger,  Nigeria,  Sénégal,  Sierra Leone,  Somalia,  Sudan,  Togo,  Tunisia,  Uganda,  Zambia,  Zimbabwe
1973	Eswatini,  Gambia,  Lesotho,  Malawi,  Mauritius,  Tanzania
1978	Botswana
1987	Angola,  Comoros,  Djibouti,  Guinea Xích Đạo,  Mozambique,  Rwanda,  São Tomé và Príncipe,  Seychelles
1991	Burundi,  Cabo Verde,  Namibia,  Nam Phi
1995	Guiné-Bissau
1999	Eritrea
2003	Không có
2007
2011
2015	Nam Sudan
2019	Không có

Bảng huy chương

Đội (Mã IOC)	Số môn thi đấu	Vàng	Bạc	Đồng	Tổng cộng
Ai Cập (EGY)	12	650	504	481	1635
Nigeria (NGR)	12	470	428	428	1326
Nam Phi (RSA)	7	397	362	295	1054
Algérie (ALG)	12	310	312	400	1022
Tunisia (TUN)	12	260	244	277	781
Kenya (KEN)	12	134	144	164	442
Sénégal (SEN)	12	65	71	153	289
Ethiopia (ETH)	12	45	54	75	174
Cameroon (CMR)	12	41	70	137	248
Maroc (MAR)	4	40	44	61	145
Ghana (GHA)	12	36	54	95	185
Zimbabwe (ZIM)	12	35	43	71	149
Bờ Biển Ngà (CIV)	12	29	32	65	126
Angola (ANG)	9	24	21	41	86
Uganda (UGA)	12	22	21	44	87
Mauritius (MRI)	9	21	31	51	103
Botswana (BOT)	8	20	17	39	76
Madagascar (MAD)	12	17	23	47	87
Libya (LBA)	12	12	19	37	68
Seychelles (SEY)	9	9	28	35	72
Lesotho (LES)	8	9	8	17	34
Cộng hòa Congo (CGO)	12	8	15	35	58
Gabon (GAB)	12	8	9	29	46
Sudan (SUD)	11	8	2	4	14
Namibia (NAM)	8	7	15	29	51
Zambia (ZAM)	12	7	8	33	48
Mozambique (MOZ)	9	6	10	12	28
Burkina Faso (BUR)	12	6	8	12	26
Mali (MLI)	12	5	8	14	27
Eritrea (ERI)	4	5	5	3	13
Tanzania (TAN)	11	4	10	10	24
Cộng hòa Dân chủ Congo (COD)	12	4	8	25	37
Gambia (GAM)	11	4	5	3	12
Niger (NIG)	12	3	2	10	15
Rwanda (RWA)	9	2	3	4	9
Guinée (GUI)	12	1	3	6	10
Trung Phi (CAF)	8	1	2	4	7
São Tomé và Príncipe (STP)	5	1	2	3	6
Sierra Leone (SLE)	7	1	2	1	4
Burundi (BDI)	8	1	1	1	3
Eswatini (SWZ)	10	1	0	11	13
Tchad (CHA)	12	1	0	8	9
Cabo Verde (CPV)	8	1	0	3	4
Liberia (LBR)	1	1	0	1	2
Somalia (SOM)	10	1	0	0	1
Togo (TOG)	12	0	4	14	18
Bénin (BEN)	11	0	4	10	14
Djibouti (DJI)		0	2	1	3
Guiné-Bissau (GBS)	6	0	1	5	6
Malawi (MAW)	8	0	1	4	5
Tổng cộng		2324	2280	2828	7432

• Các đoàn  Comoros (COM),  Guinea Xích Đạo (GEQ),  Mauritanie (MTN) và  Nam Sudan (SSD) chưa giành được huy chương nào.

Chú thích

1. 27/10/2011 The All Africa Games shall henceforth be organized by ANOCA and the AASC Lưu trữ 2011-11-10 tại Wayback Machine, Confederation of African Athletics (CAA)
2. All Africa Games: Popoola hails SCSA dissolution, www.vanguardngr.com
3. 9th All African Games Underway in Algeria, International Paralympic Committee (IPC)
4. ^ ANOCA (archived)