Bùi Huy Đường

Bùi Huy Đường
Sinh	18 tháng 3 năm 1937[1] Hà Nội, Việt Nam
Mất	29 tháng 5 năm 2013[1] Pháp
Tư cách công dân	Pháp
Trường lớp	École Polytechnique Nationale École Supérieure des Mines de Paris
Giải thưởng	Huân chương Bắc đẩu bội tinh (2008)
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Cơ học vật rắn, Năng lượng nguyên tử
Nơi công tác	École Polytechnique Viện Hàn lâm Khoa học Pháp (1995-nay)

Bùi Huy Đường (18 tháng 3 năm 1937 – 29 tháng 5 năm 2013) là Giáo sư - Viện sĩ của Viện Hàn lâm Khoa học Pháp. Lĩnh vực nghiên cứu của ông bao gồm cơ học vật rắn, cơ học vết nứt và bài toán nghịch đảo trong cơ học. Ông nguyên là cố vấn cao cấp chiến lược cho Tập đoàn Điện lực của Pháp (Électricité de France), đặc biệt trong lĩnh vực điện hạt nhân.^[2] Ông cũng là người Việt đầu tiên và duy nhất cho đến nay được bầu làm Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Pháp.^[3][4][5]

Sự nghiệp

Bùi Huy Đường sinh 18 tháng 3 năm 1937 ở Hà Nội.^[4] Năm 1955, lúc 18 tuổi, ông sang Pháp.^[2] Năm 1959, ông là Sinh viên của trường École Polytechnique (Đại học Bách khoa Paris, thuộc ParisTech). Năm 1961, ông học tại Nationale École Supérieure des Mines de Paris (Đại học Mỏ Quốc gia Paris, thuộc ParisTech).^[6] Năm 1969, Bùi Huy Đường bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Khoa học.^[3]

Từ năm 1973 đến 1985, Tiến sĩ Bùi Huy Đường là giảng viên tại Đại học Bách khoa Paris.^[6] Năm 1978, Ông làm Giám đốc nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Cơ học rắn, trường Đại học Bách khoa Paris.^[6] Năm 1961, Giáo sư Bùi Huy Đường làm cố vấn khoa học cho Tập đoàn Điện lực của Pháp.^[6]

Năm 2013, ông qua đời tại Paris, thọ 76 tuổi.^[1]

Thành viên cộng tác

Giáo sư Bùi Huy Đường là thành viên của Ban biên tập của Tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học, Tạp chí Cơ khí và Công nghiệp (Paris), Tạp chí Cơ học Vật liệu và các cấu trúc (Stanford).^[6]

Thành tích

Bùi Huy Đường có nhiều cống hiến quan trọng trong lĩnh vực cơ học chất rắn của Pháp và thế giới.^[4]

Năm 1995, Bùi Huy Đường được bầu làm Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Pháp (ngày 13 tháng 11).^[4][7]

Năm 2008, Giáo sư Bùi Huy Đường được nhà nước Pháp trao Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh.^[3]

Cộng tác tại Việt Nam

Trong nhiều năm, ông đóng góp cho quê hương Việt Nam thông qua nỗ lực đón tiếp và tận tình hướng dẫn các sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam sang Pháp học tập. Ông đã trao tặng bản quyền một số quyển sách chuyên ngành mà ông viết cho các trường Đại học của Việt Nam dịch sang tiếng Việt làm phương tiện giảng dạy và nghiên cứu cho sinh viên.^[8]

Thời gian gần đây, Giáo sư Bùi Huy Đường thường về Việt Nam và tham gia giúp đỡ phát triển trong các lĩnh vực cơ học và năng lượng nguyên tử. Ông đã tham gia thảo luận Tại hội nghị quốc tế "Những thành tựu tiên tiến trong cơ học tính toán (Acome 2012)" do Trường Đại học Tôn Đức Thắng tổ chức.^[9]

Giáo sư Bùi Huy Đường quan tâm đến việc hỗ trợ Việt Nam trong việc đảm bảo an toàn cho các nhà máy điện hạt nhân sẽ được xây dựng trong tương lai tại đây. Trước mắt, ông đang tập hợp nhiều tài liệu cần thiết trong lĩnh vực này để hỗ trợ Việt Nam khi cần.^[8]

Câu nói

"Các nhà khoa học tùy theo phương tiện của mình, có thể giúp quê hương một cách trực tiếp và có hiệu quả. Không nhất thiết phải bảo người ta về nước rồi cho nhà, tiền lương cao, điều kiện tốt..."^[3]

"Tôi nghĩ rằng Việt Nam phải xây dựng nhà máy điện hạt nhân tương lai bằng cách phát triển cả về lượng và chất lực lượng khoa học nói chung và công nghệ về điện hạt nhân nói riêng. Lúc đầu như chúng tôi đã làm ở Pháp, thì Việt Nam phải dựa vào lực lượng khoa học và công nghệ của tất cả các trường đại học trong nước, hoặc ngay cả ở ngoài nước. Dĩ nhiên việc lựa chọn công nghệ xây dựng thuộc phạm vi của nhà nước Việt Nam quyết định, sau khi biết rõ được những tổ chức và cách làm việc để về sau có thể tự sửa chữa."^[10]

"Khoa học và công nghệ điện hạt nhân hiện nay ở Việt Nam chưa phát triển. Trong tương lai gần, Việt Nam cần phải đào tạo rất nhiều kỹ sư, tiến sĩ khoa học về ngành này, hoặc dựa vào hợp tác với nước ngoài. Tôi nhận thấy rằng sinh viên và nghiên cứu sinh Việt Nam rất giỏi trong một số lĩnh vực quan trọng trong phát triển ngành điện hạt nhân như cơ học chất rắn, xây dựng, toán ứng dụng, mô hình hóa... và họ cần được quan tâm đầu tư, đào tạo có chiến lược để có thể đóng góp hiệu quả cho chiến lược phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam"^[8]

Sách

• Bui, Huy Duong (2006). Fracture Mechanics, Inverse Problems and Solutions. Springer. ISBN 978-1-4020-4837-1.
• Bui, Huy Duong (2012). Imaging the Cheops Pyramid. Springer. ISBN 978-94-007-2657-4.
• Ehrlacher, Alain (2012). [hhttp://www.academie-sciences.fr/academie/membre/BuiHD_l1.pdf Duality, symmetry and symmetry lost in Solid mechanics. Selected works of H.D.Bui] (PDF). Presses des Ponts. ISBN 978-2-85978-458-4.

Xem thêm

• Viện Hàn lâm Khoa học Pháp

Ghi chú

1. ^ “Huy Duong Bui - Académie des sciences” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 24 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 5 năm 2013.
2. ^ PGS.TS. Nguyễn Nhị Điền, Viện Nghiên cứu Hạt nhân, Viện NLNTVN (ngày 26 tháng 8 năm 2012). “Gặp gỡ và trao đổi với GS.VS. Bùi Huy Đường”. Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2013.^{[liên kết hỏng]}
3. ^ “Người Việt Nam duy nhất ở Viện Hàn lâm Khoa học Pháp”. Báo điện tử VTC News. ngày 16 tháng 12 năm 2011. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2013.
4. ^ Hoàng Vân, Theo Đất Việt (ngày 16 tháng 12 năm 2011). “Người Việt duy nhất ở Viện hàn lâm Pháp”. Hội Cơ học Việt Nam. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2013.
5. The only Vietnamese in French Academy of Sciences^{[liên kết hỏng]}
6. ^ “Tiểu sử Bùi Huy Dương, thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học” (PDF). Viện Hàn lâm Khoa học Pháp. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2013.^{[liên kết hỏng]}
7. Giáo sư Đường chia sẻ, "tôi vào Viện Hàn lâm Khoa học Pháp từ năm 1995. Hồi đó, mình không tự đứng ra xin vào mà người ta bầu mình. Năm 1995, có ba người được đề nghị, trong đó có tôi và 2 người nữa chuyên về ngành toán ứng dụng và cơ học và tôi được vào năm đó. Rất khó để vào Viện Hàn lâm khoa học Pháp. Tổng số thành viên hiện nay khoảng 350 người, trong đó chỉ có tôi là người Việt duy nhất".
8. ^ Như Quỳnh (9 tháng 12 năm 2011). “Bản sao đã lưu trữ”. Báo Đại Đoàn Kết điện tử. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 1 năm 2013. Truy cập 13 tháng 4 năm 2013. Đã định rõ hơn một tham số trong |tên bài= và |title= (trợ giúp)
9. Phải đầu tư cả người và máy móc thiết bị, Báo Lao động. Số 189 - Thứ tư 15/08/2012 09:29
10. Báo Đại Đoàn Kết

Liên kết ngoài

• Trang thành viên tại Institut de France Académie des sciences Lưu trữ 2014-03-13 tại Wayback Machine
• Blog cá nhân
• Nhiều tấm gương học tập, nghiên cứu xuất sắc tại Pháp Lưu trữ 2016-03-05 tại Wayback Machine, Hội sinh viên Việt Nam tại Pháp.