Bật Nhĩ Tháp Cáp Nhĩ

Tất Lặc Tháp Cáp Nhĩ Биртахар
Hòa Thạc Thân vương
Trác Lý Khắc Đồ Thân vương
Tại vị	1666 – 1667
Tiền nhiệm	Ngô Khắc Thiện
Kế nhiệm	Ngạc Tề Nhĩ
Thông tin chung
Mất	1667
Phối ngẫu	Cố Luân Ung Mục Trưởng Công chúa
Hoàng tộc	Bác Nhĩ Tế Cát Đặc
Thân phụ	Ngô Khắc Thiện

Tất Lặc Tháp Cáp Nhĩ (tiếng Mông Cổ: Биртахар, chuyển tự Birtakhar, giản thể: 毕勒塔噶尔; phồn thể: 畢勒塔噶爾; ? – 1667), cũng dịch là Bật Nhĩ Tháp Cáp Nhĩ (弼爾塔哈爾), họ Bác Nhĩ Tế Cát Đặc, là người đứng đầu Khoa Nhĩ Thấm trong những năm đầu nhà Thanh.

Cuộc đời

Tất Lặc Tháp Cáp Nhĩ là cháu nội của Trại Tang, hậu duệ của Hợp Tát Nhi. Ông là con trai thứ 3 của Ngô Khắc Thiện – anh trai của Hiếu Trang Hoàng Thái hậu. Tháng giêng năm Sùng Đức thứ 6 (1641), Hoàng Thái Cực hứa gả con gái thứ tư là Nhã Đồ cho Tất Lặc Tháp Cáp Nhĩ.^[1] Công chúa vừa nhận sính lễ, Ngô Khắc Thiện lại vì phạm tội mà khiến Hoàng Thái Cực nổi giận, muốn hủy bỏ hôn sự này, nhưng vì Ngô Khắc Thiện vào triều chịu tội mà tiếp tục duy trì.^[2] Năm thứ 8 (1643), ông được ban cho nghi trượng của Cố Luân Ngạch phò. Vào những năm Thuận Trị, vợ ông được phong làm Cố Luân Ung Mục Trưởng Công chúa. Năm Khang Hi thứ 5 (1666), ông thừa kế tước vị Trác Lý Khắc Đồ Thân vương (卓哩克图亲王) của Khoa Nhĩ Thấm Tả dực Trung kỳ. Chỉ một năm sau, ông qua đời, tước vị do con trai là Ngạc Tề Nhĩ (鄂齊爾) thừa kế.^[3]

Tham khảo

1. Trương Kiến An (2018), tr. 23.
2. Cái Sơn Lâm (1999), tr. 591.
3. Hội điển quán (2006), tr. 52.

Nguồn

• Cái Sơn Lâm, 蓋山林 (1999). 蒙古族文物与考古硏究 [Di tích văn hóa Mông Cổ và nghiên cứu khảo cổ học] (bằng tiếng Trung). Nhà xuất bản Dân tộc Liêu Ninh. ISBN 9787806443361.
• Hội điển quán, 會典館 (2006). 钦定大清会典事例: 理藩院 [Khâm định Đại thanh Hội điển tắc lệ: Lý Phiên viện] (bằng tiếng Trung). Triệu Vân Điền, 赵云田 (chú thích). Nhà xuất bản Tàng học Trung Quốc. ISBN 9787800578243.
• Trương Kiến An, 张建安 (ngày 1 tháng 12 năm 2018). 兴国太后：孝庄 [Hưng quốc thái hậu: Hiếu Trang] (bằng tiếng Trung). Nhà xuất bản Nhân dân Thượng Hải. ISBN 9787208153738.