Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz
Tên bản ngữ tiếng Armenia: Սովետական ​​Միության Սոցիալիստական ​​Հանրապետություն Արտաքին Կովկաս tiếng Azerbaijani: Sovet İttifaqı Sosialist Respublikası Xarici Kavkaz tiếng Gruzia: ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა tiếng Nga: Закавказская Социалистическая Федеративная Советская Республика Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsalisticheskaya Respublika
1922–1936
Quốc kỳ Quốc huy (1923–1936)
Lãnh thổ Liên bang Ngoại Kavkaz trong Liên Xô
Tổng quan
Thủ đô	Tiflis
Ngôn ngữ thông dụng	Tiếng Gruzia Tiếng Azerbaijan Tiếng Armenia Tiếng Nga
Chính trị
Chính phủ	Liên bang Xô viết xã hội chủ nghĩa
Lịch sử
• Thành lập	12 tháng 3 năm 1922
• Giải thể	5 tháng 12 năm 1936
Địa lý
Diện tích
• 1922	186.100 km^2 (71.854 mi^2)
Kinh tế
Đơn vị tiền tệ	Rúp Kavkaz, Rúp Xô viết
Tiền thân Kế tục CHXHCN Xô viết Armenia CHXHCN Xô viết Azerbaijan CHXHCN Xô viết Gruzia CHXHCN Xô viết Armenia CHXHCN Xô viết Azerbaijan CHXHCN Xô viết Gruzia
Hiện nay là một phần của	Armenia  Azerbaijan  Gruzia  Nga

Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz (tiếng Armenia: Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն; tiếng Azerbaijan: Загафгија Совет Федератив Сосиалист Республикасы, Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikası; tiếng Gruzia: ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა; tiếng Nga: Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика [ЗСФСР] Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsalisticheskaya Respublika [ZSFSR]) - hay còn gọi là Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Ngoại Kavkaz Xô viết, Ngoại Kavkaz Xô viết hoặc gọi tắt là TSFSR, là một nước cộng hoà tồn tại trong một thời gian ngắn, bao gồm Gruzia, Armenia, và Azerbaijan (thường được biết đến dưới tên các nước Cộng hoà Ngoại Kavkaz), một bộ phận của Liên bang Xô Viết trước đây^[1].

Bản đồ "vùng Ngoại Kavkaz" trong thời kỳ Xô Viết

Sau khi chính quyền Xô viết thành lập ở Nga năm 1917, ở Ngoại Kavkaz chỉ thiết lập được chính quyền Xô viết ở vùng Baku. Tại đây, Hội đồng Dân ủy Nhân dân tuyên bố thành lập Công xã Baku và là cơ quan đứng đầu Baku. Ở những vùng còn lại của Ngoại Kavkaz, những đảng tư sản khác của Azerbaijan Mussavat, Amernia Dashnak và Menshevik Georgian thành lập Dân ủy Ngoại Kavkaz để ngăn chặn làn sóng Bolshevik.

Gốc rễ của nền Cộng hoà có thể xét từ sau khi Đế quốc Nga tan rã vào năm 1917 trong Cách mạng Nga, khi mà các tỉnh thuộc vùng Kavkaz ly khai và cố gắng thành lập thể chế Liên bang của riêng mình với tên gọi Liên bang Ngoại Kavkaz. Mải tranh giành lợi ích dân tộc-quốc gia và đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ trong Chiến tranh thế giới thứ nhất là các nguyên nhân khién nền Cộng hoà sụp đổ hai tháng sau đó, tức là vào tháng 4 năm 1918.

Trong những năm tiếp theo, ba nhà nước kế tục tiếp tục tồn tại cho đến khi nội chiến Nga chấm dứt và được Hồng quân biến thành các nước cộng hòa Xô Viết. Vào tháng 3 năm 1922, vùng này được hợp nhất thành một nước cộng hòa duy nhất và gia nhập Liên Xô vào tháng 12 cùng năm. Vào năm 1936, nước cộng hoà này giải thể và lại phân thành ba nước cộng hòa riêng rẽ, gồm Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia, Armenia và Azerbaijan.

Nguyên thủ Quốc gia

Chủ tịch Hội đồng Liên bang	Ngày	Tổ chức
Nariman Narimanov	tháng 3 - tháng 12 năm 1922	Đảng Cộng sản Azerbaijan
Polikarp Mdivani	tháng 3 - tháng 12 năm 1922	Đảng Cộng sản Gruzia
Aleksandr Myasnikyan	tháng 3 - tháng 12 năm 1922	Đảng Cộng sản Armenia

Chủ tịch Ủy ban chấp hành Trung ương	Thời hạn	Cho
Mikhail Tskhakaya (1x)	1922-1927	Gruzia
Samad aga Aliyev	1922-1929	Azerbaijan
Sarkis Ambartsumyan	1922-1925	Armenia
Sarkis Kasyan	1927-1931	Armenia
Filipp Makharadze (1x)	1927-1928	Gruzia
Mikhail Tskhakaya (2x)	1928-1931	Gruzia
Gazanfar Musabekov	1929-1931	Azerbaijan
Filipp Makharadze (2x)	1931-1935	Gruzia
Armenek Ananjan	1931-1935	Armenia
Sultan Majid Afandiyev	1931-1936	Azerbaijan
Sergo Martikiyan	1935-1936	Armenia
Aveli Enukidze	Mar-tháng 5 năm 1935	Gruzia
Filipp Makharadze (3x)	1935-1936	Gruzia

Xem thêm

• Cộng hoà Dân chủ Liên bang Ngoại Kavkaz
• Các nước cộng hòa của Liên bang Xô viết

Tham khảo

1. “Thời kỳ Xô Viết - Lịch sử - Ailen - Châu Á”. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2011. Truy cập 25 tháng 4 năm 2011.

Liên kết ngoài

• Các cơ quan tối cao của quyền lực nhà nước ZSFSR (tiếng Nga)
• Bagirova I. Các quá trình hội nhập ở Nam Kavkaz và chính sách của các cường quốc trong quá trình hồi tưởng lịch sử của thế kỷ XX // Kavkaz và Toàn cầu hóa. Năm 2007 số 2. P. 102-113. (tiếng Nga)