Cha già dân tộc

Ở Việt Nam hiện nay, Hồ Chí Minh được tôn xưng là Vị cha già của dân tộc^[1], ông là người khai sinh ra nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và lãnh đạo phong trào giành độc lập cho Việt Nam trong thế kỷ XX. Ông được thờ ở nhiều nơi trong cả nước Việt Nam^[2]

Cha già dân tộc hay Quốc phụ là một danh hiệu cao quý được trao hay tôn xưng dành cho một người đàn ông được coi là có ảnh hưởng, tạo động lực cho việc khai sinh ra quốc gia, dân tộc của nước mình. Thuật ngữ Cha già dân tộc trong tiếng Anh là Father of the Nation bắt nguồn từ tiếng Latin là Pater Patriae (số nhiều Patres Patriae), cũng được gọi như Parens Patriae, có nghĩa là "Người Cha của Tổ quốc", là một tước hiệu của Thượng viện La Mã ban cho các anh hùng và sau này hoàng đế. Trong chế độ quân chủ, vua thường được coi là "cha/mẹ của dân tộc" hay là một tộc trưởng, thượng phụ để dẫn dắt gia đình của mình. Ngày nay, khái niệm này được dùng để chỉ những người có công giành độc lập cho một đất nước, đánh đuổi sự cai trị của ngoại quốc.

Các nước

Scotland

Donald Dewar được coi là vị cha già của nước Scotland hiện đại^[3]

Thụy Điển

Gustav I của Thụy Điển được coi là vị cha già của nước Thụy Điển

Nam Mỹ

Simón Bolívar được coi là vị cha già của nhiều nước Nam Mỹ (Venezuela, Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia và Panama) vì có công đánh đuổi thực dân Tây Ban Nha.

Liên Xô

Stalin năm 1943

Vào ngày sinh nhật thứ 70 của Joseph Stalin năm 1949, ông được phong tặng chức "Cha già của các dân tộc" cho việc ông thành lập chính thể "dân chủ nhân dân" tại các nước bị Đức Quốc xã chiếm đóng trong Thế chiến thứ hai.^[4]

Nhật Bản

Thiên hoàng Minh Trị được coi là vị cha của nước Nhật Bản hiện đại vì có công thực hiện cải cách, hiện đại hóa đất nước.

Cộng hòa Dân chủ Congo

Mobutu tại Ngũ Giác Đài năm 1983

Tổng thống Mobutu Sese Seko của Zaire, tên cũ Cộng hòa Dân chủ Congo, được phong làm cha già của dân tộc bên cạnh những tước hiệu khác.^[5]

Thổ Nhĩ Kỳ

Mustafa Kemal Atatürk được coi là vị cha già của nước Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại^[6]

Trung Quốc

Tôn Trung Sơn được coi là Quốc phụ của nước Trung Quốc hiện đại vì có công lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế của Nhà Thanh.

Việt Nam

Ở Việt Nam hiện nay, Hồ Chí Minh được tôn xưng là Vị Cha già của Dân tộc.^[1][7] Đây là người lãnh đạo phong trào giành độc lập cho Việt Nam trong thế kỷ XX, khai sinh ra nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông được tôn thờ ở nhiều nơi trong cả nước Việt Nam^[2]

Singapore

Lý Quang Diệu được coi là cha già dân tộc ở Singapore bởi công lao đưa hòn đảo này độc lập và phát triển thịnh vượng.

Ấn Độ

Mohandas Karamchand Gandhi được coi là vị cha già của nước Ấn Độ hiện đại vì có công đánh đuổi thực dân Anh, giành độc lập cho Ấn Độ^[8]

Nam Phi

Nelson Mandela được coi là vị cha của nước Nam Phi hiện đại vì có công lật đổ chế độ phân biệt chủng tộc do Anh hậu thuẫn^[9]

Hoa Kỳ

George Washington, John Adams, Thomas Jefferson, James Madison, Benjamin Franklin được coi là những vị cha già của nước Mỹ vì có công đánh đuổi thực dân Anh, giành độc lập cho nước Mỹ^[10][11]

Tham khảo

1. ^ Portal del gobierno de la República Socialista de Viet Nam
2. ^ “Đền thờ Bác Hồ - nơi tưởng nhớ vị cha già dân tộc”. Báo điện tử Dân Trí. Truy cập 2 tháng 12 năm 2015.
3. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/966880.stm
4. Paczkowski, Andrzej (2003). The Spring Will be Ours: Poland and the Poles from Occupation to Freedom. translated by Jane Cave. Penn State Press. tr. 210. ISBN 0271023082.
5. Haskin, Jeanne M. (2005). The Tragic State of the Congo: From Decolonization to Dictatorship. Algora Publishing. tr. 50. ISBN 0-87586-417-1.
6. Parla, Taha; Andrew Davison (2004). Corporatist Ideology in Kemalist Turkey: Progress Or Order?. Syracuse University Press. pp. 37–8. ISBN 0-8156-3054-9.
7. Dinh, Thuy. “The Writer's Life Stephen B. Young and Hoa Pham Young: Painting in Lacquer”. The Zenith by Duong Thu Huong. Da Mau magazine. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2013.
8. “Constitution doesn't permit 'Father of the Nation' title: Government”. Truy cập 8 tháng 12 năm 2015.
9. “Nelson Mandela International Day, July 18, For Freedom, Justice and Democracy”. Un.org. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2013.
10. “America's Founding Fathers”. National Archives. Truy cập ngày 18 tháng 2 năm 2008.
11. Stanfield, Jack. America's Founding Fathers: Who Are They? Thumbnail Sketches of 164 Patriots (Universal-Publishers, 2001).