Dendrochirus bellus

Dendrochirus bellus
Tình trạng bảo tồn
Ít quan tâm  (IUCN 3.1)[1]
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Lớp (class)	Actinopterygii
Bộ (ordo)	Scorpaeniformes
Họ (familia)	Scorpaenidae
Chi (genus)	Dendrochirus
Loài (species)	D. bellus
Danh pháp hai phần
Dendrochirus bellus (Jordan & Hubbs, 1925)
Danh pháp đồng nghĩa
Brachirus bellus Jordan & Hubbs, 1925

Dendrochirus bellus là một loài cá biển thuộc chi Dendrochirus trong họ Cá mù làn. Loài này được mô tả lần đầu tiên vào năm 1925.

Từ nguyên

Tính từ định danh bellus trong tiếng Latinh mang nghĩa là “xinh đẹp”, có lẽ hàm ý đề cập đến các vệt đốm màu nâu hoặc đen trên thân và vây, làm bắt mắt kiểu hình của loài cá này.^[2]

Phân bố

D. bellus có phạm vi giới hạn trong vùng Tây Bắc Thái Bình Dương, từ bán đảo Bōsō^[3] dọc theo bờ đông và nam Trung Quốc, gồm ngoài khơi Hoàng Hải và biển Hoa Đông đến đảo Đài Loan và Việt Nam.^[1] Ở bờ biển Việt Nam, D. bellus được ghi nhận ở ngoài khơi vịnh Bắc Bộ và trong vịnh Nha Trang.^[4]

D. bellus từng được ghi nhận ở vịnh Mannar (Ấn Độ),^[5] nhưng sau khi kiểm tra lại thì mẫu vật này có vẻ như thuộc về Dendrochirus brachypterus.^[6] Ghi nhận của D. bellus ở Nouvelle-Calédonie nhiều khả năng cũng là nhầm lẫn.^[7]

D. bellus sống ở vùng triều có nền đáy là đá sỏi hoặc bùn cát, độ sâu có thể lên đến 200 m.^[3]

Mô tả

Chiều dài cơ thể lớn nhất được ghi nhận ở D. bellus là 15 cm.^[3] Loài này có màu cam, nhiều chấm xanh lam nhạt với 2–3 vệt đốm nhạt dọc lưng và cuống đuôi (các đốm sáng hoặc sẫm hơn tùy thuộc vào tình trạng của cá). Vây ngực có khoảng 9 dải dọc màu cam. Vây bụng có 5 dải tương tự. Vây lưng mềm, vây hậu môn và vây đuôi có các dải mảnh màu cam nhạt.

Số gai ở vây lưng: 13; Số tia vây ở vây lưng: 9–10; Số gai ở vây hậu môn: 3; Số tia vây ở vây hậu môn: 5–6;^[3] Số tia vây ngực: 16–18.

D. bellus nằm trong phức hợp loài D. brachypterus. D. bellus có số vảy theo chiều dài cơ thể trung bình là 38 so với 44–51 ở những loài khác trong phức hợp, và chúng không có nắp da trên vùng hốc mắt và ở gốc ngạnh trên cùng của xương trước nắp mang.^[8] Những nhầm lẫn giữa D. bellus với D. brachypterus do việc xác định dựa trên đặc điểm mà Poss (1999) xuất bản,^[9] nhưng thiếu đi đặc điểm mà Matsunuma và cộng sự (2017) bổ sung sau này.

Tham khảo

1. ^ Motomura, H. & Matsuura, K. (2016). “Dendrochirus bellus”. Sách đỏ IUCN về các loài bị đe dọa. 2016: e.T69793471A69800932. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T69793471A69800932.en. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2023.
2. Christopher Scharpf biên tập (2022). “Order Perciformes (part 9): Family Scorpaenidae”. The ETYFish Project Fish Name Etymology Database.
3. ^ Ranier Froese và Daniel Pauly (chủ biên). Thông tin Dendrochirus bellus trên FishBase. Phiên bản tháng 6 năm 2024.
4. Astakhov, D. A. (2018). “Fauna of Lionfishes of the Genus Dendrochirus (Scorpaenidae, Pteroinae) on Coral Reefs of Nha Trang Bay (South China Sea, Central Vietnam)” (PDF). Journal of Ichthyology. 58 (5): 679–687. doi:10.1134/S0032945218050016. ISSN 1555-6425.
5. Padate, V. P.; Rivonker, C. U.; Anil, A. C.; Sawant, S. S.; Venkat, K. (2017). “New records of marine fishes from the coral reefs and deep waters of Gulf of Mannar, India”. Acta Ichthyologica et Piscatoria. 47 (2): 145–161. doi:10.3750/AIEP/02108. ISSN 1734-1515.
6. Matsunuma, M.; Padate, V. P.; Motomura, H. (2018). “Re-assessment of a recent Indian Ocean record of the endemic East Asian species Dendrochirus bellus (Actinopterygii: Scorpaenidae: Pteroinae)”. Acta Ichthyologica et Piscatoria. 48 (1): 79–81. doi:10.3750/AIEP/02332. ISSN 1734-1515.
7. Fricke, Ronald; Kulbicki, Michel; Wantiez, Laurent (2011). “Checklist of the fishes of New Caledonia, and their distribution in the Southwest Pacific Ocean (Pisces)” (PDF). Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde, Serie A. 4: trang 377.
8. Matsunuma, Mizuki; Motomura, Hiroyuki; Bogorodsky, Sergey V. (2017). “Review of Indo-Pacific dwarf lionfishes (Scorpaenidae: Pteroinae) in the Dendrochirus brachypterus complex, with description of a new species from the western Indian Ocean”. Ichthyological Research. 64 (4): 369–414. doi:10.1007/s10228-017-0583-6. ISSN 1616-3915.
9. S. G. Poss (2001). “Scorpaenidae” (PDF). Trong Kent E. Carpenter & Volker H. Niem (biên tập). The living marine resources of the Western Central Pacific. Vol. 4. Bony fishes part 2. Roma: FAO. tr. 2299. ISBN 92-5-104301-9.