Diệt chủng California

Diệt chủng California
Diệt chủng California
Một phần của Chiến tranh Da đỏ California
	"Protecting The Settlers", họa phẩm của J. R. Browne trong cuốn The Indians Of California, 1864
Địa điểm	California
Thời điểm	1846–1873
Mục tiêu	Người bản địa California
Loại hình	Diệt chủng; Thanh lọc sắc tộc; Săn người; Nô dịch; Cưỡng hiếp; Di dời người Anh-điêng;
Tử vong	Không nhiều hơn 2.000 (theo Anderson); 4.300 (theo Cook); 4.500 (theo Bang vụ khanh California); 9.492–16.094 (theo Madley); 100.000+ (theo Castillo/Ủy ban Di sản người Mỹ bản địa California)
Bị thương	10.000–27.000 bị bắt giữ và cưỡng bức lao động cho người định cư da trắng; 4.000–7.000 trong đó là trẻ em
Thủ phạm	Quân đội Hoa Kỳ; Lực lượng Vệ binh Quốc gia Hoa Kỳ; Người định cư da trắng;

Diệt chủng California là một chuỗi các vụ giết hại có hệ thống hàng ngàn người bản địa California, được thực hiện bởi quan chức và công dân của chính phủ Hoa Kỳ vào thế kỷ thứ 19. Sự biến này xảy ra sau khi Hoa Kỳ chiếm California từ tay Mexico, bên cạnh làn sóng di dân do cơn sốt vàng California, điều mà đã góp phần đẩy nhanh sự sụt giảm dân số bản địa ở California. Giữa năm 1846 và 1873, ước tính từ 9.492 tới 16.094 thổ dân California đã bị những người định cư giết hại. Hàng trăm ngàn người khác đã bị bắt lao động khổ sai đến chết. Các hành động như nô dịch hóa, bắt cóc, cưỡng hiếp, biệt cư trẻ em và di cư cưỡng bức diễn ra tràn lan và được khuyến khích, dung túng, hoặc đồng thực hiện bởi chính quyền và vệ binh tiểu bang.^[1]

Cuốn Handbook of the Indians of California (1925) ước tính dân số bản địa của California có lẽ đã giảm từ 150.000 vào năm 1848 xuống còn 30.000 vào năm 1870, rồi chạm đáy 16.000 vào năm 1900. Sự sụt giảm này xảy ra vì nhiều nguyên nhân: dịch bệnh, tỷ lệ sinh kém, bị bỏ đói, hoặc bị bức hại. Thổ dân California, nhất là trong giai đoạn sốt vàng, trở thành mục tiêu của các cuộc giết hại.^[2]^[3] Khoảng 10.000^[4]-27.000 cũng bị bắt làm nô lệ lao động cho người định cư.

Tham khảo

^ Adhikari, Mohamed (25 tháng 7 năm 2022). Destroying to Replace: Settler Genocides of Indigenous Peoples. Indianapolis: Hackett Publishing Company. tr. 72–115. ISBN 978-1647920548. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 3 năm 2023. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2023.
^ Madley, Benjamin (2016). An American Genocide: The United States and the California Indian Catastrophe, 1846–1873.
^ “California Genocide”. Indian Country Diaries. PBS. tháng 9 năm 2006. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 5 năm 2007.
^ Pritzker, Barry. 2000, A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford University Press, p. 114