Hàng giả

Kem đánh răng giả bị thuế quan Hoa Kỳ tịch thu

Giày thể thao giả

Hàng giả, hàng giả hiệu hay hàng nhái là hàng tiêu dùng vi phạm luật bản quyền giả hiệu chính tông^[1] với mẫu mã giống những thương hiệu có tiếng rồi bán ra thị trường để gạt người tiêu thụ bằng cách bán giá cao để lời to.

Nói chung, hàng giả có phẩm chất kém, không bị ràng buộc bởi tiêu chuẩn kiểm soát về phẩm chất của xí nghiệp hay tiêu chuẩn an toàn của chính phủ. Các loại mặt hàng được làm giả cũng rất đa dạng.^[2] Có những trường hợp hàng giả gây thiệt mạng như dược phẩm điều trị các căn bệnh nghiêm trọng như ung thư,^[3] HIV,^[4] sốt rét,^[5] phụ tùng an toàn xe hơi,^[6] sữa bột cho trẻ em,^[7] mỹ phẩm,^[8] hàng điện tử^[9] và thực phẩm.^[10]

Sự phát triển của ngành làm hàng giả đã trở thành vấn đề toàn cầu trong những năm gần đầy. Theo Cục Trí Tuệ Hàng giả (CIB) thuộc Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) thì số lượng hàng giả chiếm từ 5% đến 7% thương mại toàn cầu.^[11] Một báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết hơn 200 tỉ USD thương mại quốc tế có thể đến từ các sản phẩm làm giả hoặc hàng lậu năm 2005,^[12] và khoảng $250 tỉ USD năm 2007.^[13][14] Một nghiên cứu khác kết luận một con số thất thoát nhiều hơn là 600 tỉ USD, từ khi OECD khảo sát không bao gồm khu vực mua bán trực tuyến hay hàng được làm giả và bán ở thị trường nội địa.^[13]

Ở Hoa Kỳ, tính riêng trong năm 2013 thì 68% hàng giả bắt được ở biên giới có xuất xứ từ Hoa lục. Hàng hóa giả tại Hoa lục rất đa dạng, từ thịt thà trứng gia cầm, đến trái cây, quần áo thời trang, đồ điện tử.^[15]

Ở Đức theo thống kê của Tổng cục Hải quan liên bang (Bundeszollverwaltung), năm 2013 các hàng giả tới nhiều nhất từ Trung Quốc (59,2%), Hồng Kông (18,8%) và Hoa Kỳ (4,3%)^[16].

Các loại hàng giả

Miêu tả chung

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, các sản phẩm làm giả bao gồm các mặt hàng bắt chước rất giống vẻ ngoài của các sản phẩm thương hiệu chính gốc để đánh lừa khách hàng. Các sản phẩm giả còn gồm các loại hàng hóa và việc phân phối hàng hóa đó chưa được kiểm định và được bảo vệ bởi các quyền sở hữu trí tuệ, như quyền tác giả, các nhãn hiệu và thương hiệu. Trong nhiều trường hợp, các dạng vi phạm có thể xuất hiện cùng trong 1 sản phẩm làm giả: như đồ chơi làm giả vi phạm thiết kế của một hãng lớn. Thuật ngữ "hàng giả" còn nói tới việc làm giả và các vấn đề liên quan như sao chép bao bì, nhãn hiệu và bất kỳ đặc tính nổi bật của hàng hóa.^[17]

Các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề bởi vấn nạn hàng giả là phần mềm, ghi thu đĩa nhạc, phim, quần áo thời trang, các đồ đắt tiền, đồ thể thao, nước hoa, đồ chơi, phụ tùng máy bay, xe hơi và dược phẩm.^[17]

Thuốc giả

Theo Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) của Hoa Kỳ thì thị trường dược phẩm giả trên thế giới là khoảng $600 tỷ USD, gây thiệt hại lớn cho cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng. Tổ chức Y tế Quốc tế (WHO) chẩn ước hơn 30% thuốc men ở các nước đang phát triển là hàng giả; thuốc không những không hiệu nghiệm mà còn thường có những độc tố thêm vào.^[18][19]

Ước đoán chuyên môn cho rằng mỗi năm trên toàn cầu có ít nhất 700.000 người chết vì dùng thuốc giả.^[20][21] Theo tạp chí The Economist thì 15%-30% thuốc trụ sinh ở châu Phi và Đông Nam Á là thuốc giả; còn Liên hiệp quốc thì cho rằng khoảng phân nửa lượng thuốc chống sốt rét ở châu Phi không phải thuốc thật. Thị trường thuốc giả trên toàn thế giới năm 2010 là 75-200 tỷ USD.^[20]

Thuốc lá giả

Anh quốc tiết lộ việc điều tra tìm thấy thuốc lá giả chứa phân, amiăng, mốc và ruồi chết.^[22]

Với việc bán lẻ thuốc lá bất hợp pháp ở Thổ Nhĩ Kỳ đạt lợi nhuận 16.2 tỉ USD mỗi năm, tổng thống Erdogan phát biểu thuốc lá giả còn "nguy hiểm hơn khủng bố".^[23]

Rượu

Ở Trung Quốc, các loại rượu cao cấp giả đang phát triển là một phân khúc trong ngành công nghiệp đồ uống và được bán cho nhiều người tiêu dùng Trung Quốc.^[24] Các chai rượu mang nhãn hiệu thật được thu mua, sau đó đổ rượu giả vào trong và bán lại cho khách hàng.

Biện pháp

Năm 1979 trước hiện tượng hàng giả lan tràn, một số công ty liên kết để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ bằng cách vận động nhà chức trách ban hành luật pháp ngăn ngừa và truy tố kẻ giả mạo. Tổ chức này mang tên tiếng Anh The International AntiCounterfeiting Coalition Incorported (viết tắt là IACC) tức Liên minh Quốc tế chống hàng giả. Cùng trong liên minh này là một số cơ quan công quyền, tổ hợp luật sư và hãng an ninh xí nghiệp. Trụ sở đặt tại Washington, DC.^[25]

Ngày 13 Tháng Năm, 2016 Tổ chức IACcC đã đình chỉ hoạt động của hãng Alibaba của Hoa lục vì cáo buộc của các hãng Gucci và Yves Saint Laurent là Alibaba đã thông đồng phân phối một số lượng lớn hàng hóa giả hiệu.^[26]

Các sản phẩm hàng giả

• 
  Áo T-shirt Giorgio Armani giả
• 
  Microphone nhái thương hiệu Shure
• 
  Quần jean giả

Xem thêm

• Hiệp định thương mại Chống hàng giả
• Xác thực
• Vi phạm bản quyền
• Tiền giả
• Kỹ nghệ đảo ngược

Tham khảo

1. “Goods (including packaging) bearing, without authorization, a trade mark which is identical to the trade mark validly registered in respect of the same type of goods, or which cannot be distinguished in its essential aspects from such trade mark, and which thereby infringes the rights of the holder of the trade mark”. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2013.
2. “It is a long time since forgeries only related to luxury goods. Counterfeit products and brands can now be found in all economic sectors and widely distributed products in daily use”. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2012.
3. “UK citizen convicted of selling fake cancer drugs”. Partnership for Safe Medicines. 2013.
4. “Aids plagued Tanzania must cope with fake HIV drugs”. International Business Times. 2012.
5. “A plague of fake meds”. Johns Hopkins Public Health. 2013.
6. “NHTSA fake airbag video”. NHTSA. 2012.
7. “Chinese baby milk blamed for 50 deaths”. The Guardian. 2004.
8. “Warning to women over fake cosmetics”. BBC. 2012.
9. “Safety Issues prompt Apple charger trade-in program”. BBC News. 2013.
10. “Bad Eggs: another fake food scandal rocks China”. TIME. 2012.
11. ICC Counterfeiting Intelligence Bureau (1997), Countering Counterfeiting: A Guide to Protecting and Enforcing Intellectual Property Rights, United Kingdom.
12. “The Economic Effect of Counterfeiting and Piracy, Executive Summary” (PDF). OECD, Paris. 2007. Truy cập 2007. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
13. ^ "The spread of counterfeiting: Knock-offs catch on" Economist magazine, ngày 4 tháng 3 năm 2010
14. “Magnitude of counterfeiting and piracy of tangible products – November 2009 update” (PDF). OECD, Paris. 2009. Truy cập 2010. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
15. “"China's counterfeiting eforts win awards"”. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 1 tháng 11 năm 2014.
16. Die Zollverwaltung – Jahresstatistik 2013 Seite 13 Lưu trữ 2014-11-10 tại Wayback Machine, bundesfinanzministerium
17. ^ "The Economic Impact of Counterfeiting" OECD, 1998
18. "Counterfeit Pharmaceuticals and Public Health" Lưu trữ 2013-07-08 tại Wayback Machine, Michigan State Univ., Public Health dept
19. “Counterfeit drugs consist of pills, drops and ointments containing either incorrect active ingredients or none at all. Sometimes the active ingredients are so diluted that the drugs are completely ineffective”. Der Spiegel. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2008.
20. ^ "Poison pills" Economist magazine, Sept.ngày 1 tháng 2 năm 2010
21. “Counterfeit medicine killing 700000 people a year”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 7 năm 2013. Truy cập ngày 1 tháng 11 năm 2014.
22. Preece, Rob (ngày 9 tháng 9 năm 2012). “Human excrement, asbestos and dead flies: The ingredients found in fake cigarettes that cost the taxpayer billions”. Daily Mail. London. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2012.
23. “Smoke and mirrors in Turkey with illicit cigarette trade”. Thenational.ae. Truy cập ngày 21 tháng 7 năm 2014.
24. Paull, John (2012) "China fakes Australian premium organic wine" Lưu trữ 2014-11-01 tại Wayback Machine, Organic News, 26 June.
25. "IACC"
26. "Anti-Counterfeiting group suspends Alibaba's membership"

Đọc thêm

• Sara R. Ellis, Copyrighting Couture: An Examination of Fashion Design Protection and Why the DPPA and IDPPPA are a Step Towards the Solution to Counterfeit Chic, 78 Tenn. L. Rev. 163 (2010), available at http://ssrn.com/abstract=1735745.
• Phillips, Tim. Knockoff: The Deadly Trade in Counterfeit Goods Kogan Page, U.K. (2006)
• Wilson, Bee. Swindled: The Dark History of Food Fraud, from Poisoned Candy to Counterfeit Coffee, Princeton University Press (2008)