![]() | Bài viết này có một danh sách các nguồn tham khảo, nhưng vẫn chưa đáp ứng khả năng kiểm chứng được bởi thân bài vẫn còn thiếu các chú thích trong hàng. (June 2018) |
Inugami (犬神 "khuyển thần/linh hồn"), tương tự kitsunetsuki, là ám linh của một con chó, được biết đến rộng rãi ở miền tây Nhật Bản, có vẻ đã dần lan sang khu vực phía tây tỉnh Ōita, tỉnh Shimane và một phần của tỉnh Kōchi ở phía bắc Shikoku vài năm trở lại đây. Cũng có một giả thuyết cho rằng vùng Shikoku nơi không xuất hiện loài cáo (Kitsune) chính là căn cứ của inugami. Hơn nữa, niềm tin vào inugami tồn tại ở tỉnh Yamaguchi, đảo Kyushu, thậm chí kéo dài từ quần đảo Satsunan đến tận tỉnh Okinawa. Tại tỉnh Miyazaki, quận Kuma thuộc tỉnh Kumamoto, và đảo Yakushima, trong tiếng địa phương đọc là "ingami",[3][4] ở đảo Tanegashima họ gọi nó là "irigami".[3] Trong kanji có một cách viết khác là "狗神".[5]
Ám linh inugami là một kojutsu (còn được gọi là "kodō" hoặc "kodoku", một nghi lễ rất đáng sợ sử dụng linh hồn của một số loài động vật) đã bị cấm vào thời Heian và được cho là phổ biến rộng rãi trong dân chúng. Nghi lễ có liên quan đến việc chặt đầu của một con chó chết đói và chôn con chó ở ngã tư đường, khi mọi người bước qua đầu qua thời gian sẽ thổi bùng mối hận thù của nó để linh hồn đó biến thành một lời nguyền, sau đó có thể sử dụng.
Một cách thức khác là chôn sống một con chó chỉ chừa lại mỗi đầu nhô lên khỏi mặt đất hoặc cột nó vào một cây cột, sau đó đặt một ít thức ăn trước mặt nó, đợi đến khi nó sắp chết đói thì chặt đầu con chó đó để đầu của nó bay đến ăn chỗ thức ăn kia, hỏa táng con chó đó rồi đặt phần hài cốt còn sót lại vào một chiếc bình và thờ cúng nó. Bằng cách này, linh hồn con chó sẽ mãi mãi đi theo và thực hiện mong ước của người sở hữu. Một cách khác là cho nhiều con chó chiến đấu với nhau cho đến khi còn lại một con sống sót cuối cùng, sau đó cho nó vài con cá, cắt đầu nó và ăn nốt phần cá còn sót lại.[6] Ở thị trấn Yamaga, quận Hayami thuộc tỉnh Ōita (hiện tại là thành phố Kitsuki), từng có các trường hợp một vu nữ giữ đền (Miko) chặt đầu của các con chó theo cách này, bán những con giòi phơi khô lấy từ đầu các con chó đó và gọi đó là inugami, cũng có nhiều người biết ơn và mua chúng.[6][7]
Tuy nhiên, trong các mô tả về ngoại hình của inugami, người ta nói rằng chúng có một mảng màu lớn bằng kích thước của một con chuột, phần cuối đuôi của chúng chẻ làm đôi, chúng là một loài thuộc họ Chuột chũi, không thể nhìn thấy được đôi mắt của chúng và chúng di chuyển nối đuôi nhau theo một hàng. Nếu như thế thì chúng sẽ trông giống Kuda-gitsune hay Osaki (cả hai đều là cáo) hơn là chó, vì vậy có vẻ như là chúng không hoàn toàn tuân theo truyền thuyết về những lời nguyền kodō (chẳng hạn như "lời nguyền của chó" được tìm thấy trong Soushen Ji). Thực tế cho thấy, có vẻ như trọng tâm chính của những mô tả này là bắt chước vào niềm tin vào linh hồn cáo. Chúng cũng có vẻ ngoài tương tự như chuột nhắt nhà, miệng của chúng được cho là bị xé theo chiều dọc với đầu nhọn ở cuối, ở tỉnh Ōita, chúng được cho là có vẻ ngoài giống với chuột chù dsinezumi,[8] ở thị trấn Toyooka, quận Hayami thuộc tỉnh Ōita, chúng được cho là một con chồn có đốm đen và trắng.[9] Trên đảo Aishima thuộc tỉnh Yamaguchi, người ta gọi chúng là "inugami nezumi" (đàn chuột inugami), tương tự như chuột nhà mũi dài, chúng được cho là sống theo từng nhóm khoảng 75 con sống trong mỗi nhà. Trên núi Iyayama thuộc quận Miyoshi thuộc tỉnh Tokushima, có một loại inugami gọi là "suikazura", người ta nói chúng lớn hơn đàn chuột một chút và biết sưởi ấm bằng lò sưởi.[10] Trong cuốn sách "Chiriyahokori" của Oka Kumaomi, một học giả Kokugaku, khẳng định cơ thể chúng dài 1 shaku và 1 sun và bề ngoài trông như loài dơi.[9] Tương tự, trong cuốn Otogi Bōko của Asai Ryōi, inugami của tỉnh Tosa được cho là có hình dạng và chiều dài tương tự như hạt gạo, cơ thể có các mảng màu đen và trắng cùng nhiều màu khác.[11]
Có nhiều giả thuyết về việc inugami ra đời như thế nào, bao gồm câu chuyện rằng cơ thể của nue sau khi bị Minamoto no Yorimasa giết đã phân tán thành 4 phần và bay đến các vùng đất khác nhau sau đó trở thành inugami,[12][Ghi chú 1] hay một câu chuyện khác kể rằng nó được sinh ra từ bức tranh của Kōbō-Daishi vẽ một con chó được tạo ra để xua đuổi lợn rừng.[13] Cũng có một truyền thuyết kể rằng khi Gennō Shinshō cố gắng xoa dịu lời nguyền của hòn đá Sessho-seki (sát sinh thạch) bằng cách tách nó ra, các mảnh vỡ của nó bay đến tỉnh Kōzuke (nay là tỉnh Gunma) biến thành osaki và các mảnh vỡ bay đến vùng Shikoku đã trở thành inugami.[8]
Gia đình chủ sở hữu nuôi inugami trong tansu (một chiếc rương di động của Nhật), đặt dưới sàn nhà trong một bình nước. Giống như các ám linh khác, inugami dễ dàng chiếm hữu những người yếu đuối, có cảm xúc không ổn định hay ý chí không vững. Người ta nói những người bị inugami ám thường cảm thấy đau ở ngực, cánh tay và bàn chân, thường bất chợt lắc lư và sủa hoặc tru như chó. Chúng có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua tai, những người bị ám được cho là sẽ dần trở nên đố kị với người khác.[8] Tại tỉnh Tokushima, người ta cho rằng người bị inugami ám sẽ trở nên ham ăn và có dấu răng trên cơ thể sau khi họ chết.[9] Không chỉ con người, inugami còn ám lên những con bò, ngựa hay ngay cả những thứ vô tri khác như khi chúng ám lên một cái cưa nó sẽ không dùng được nữa.[6]
Quan niệm cho rằng những người có cùng huyết thống với người dễ bị inugami ám cũng như huyết thống của inugami xuất phát từ các câu chuyện trong vùng được kể lại bởi những người có cùng huyết thống với các phù thủy, Yamabushi (ẩn sĩ), tư tế và fuko tham gia Kodoku. Nhiều trường hợp cho thấy những người dân du mục tham gia vào các ma thuật dân gian sẽ chiếm được lòng tin và tôn trọng, nhưng đồng thời cũng bị phân biệt đối xử. Điều này là do inugami đi theo họ lẫn con cháu của họ, thông thường dân làng coi việc kết hôn với một người có cùng huyết thống với người sở hữu inugami là điều cấm kỵ, thậm chí ngại kết giao với họ. Tại nhiều nơi trên đảo Shikoku có một phong tục trong hôn nhân là kiểm tra xem một người có cùng huyết thống với người sở hữu inugami hay không, có không ít trường hợp là do có liên quan đến "vấn đề đồng hóa" (dōwa mondai).
Trong các huyền thoại của thị trấn Komatsu, quận Shūsō thuộc tỉnh Ehime (hiện là một phần của thành phố Saijō), có nhiều inugami cũng như nhiều người trong gia đình sở hữu inugami, số lượng của inugami tăng theo số lượng thành viên trong gia đình đó. Người ta nói rằng những inugami đó có thể biết họ đang nghĩ gì và chúng sẽ ngay lập tức chiếm hữu những thứ họ muốn.[6] Tuy nhiên, người ta cũng nói rằng đôi khi chúng không ngoan ngoãn nghe lời và sẽ cắn chết những thành viên sở hữu inugami trong gia đình đó.[6]
Người ta cho rằng những căn bệnh gây ra bởi inugami không thể chữa được bởi bác sĩ mà cần mời phù thủy đến để loại bỏ inugami ra khỏi người đó. Tại đảo Tanegashima, có một tập tục gọi là "inugami-tsure" (nghĩa là "mang theo một inugami") được thực hiện khi một gia đình nuôi inugami bị phát hiện hoặc thậm chí khi họ chỉ bị nghi ngờ đã lén chuyển một inugami sang một gia đình khác dù cho không có bằng chứng cụ thể, theo đó, gia đình ban đầu có inugami đó sẽ mang thức ăn vào nhà của gia đình khác để mang inugami đi cùng họ và sau đó họ sẽ sống ẩn dật trong một túp lều ở ngoại ô thị trấn cho đến khi người bị inugami gây bệnh đó được chữa khỏi, và người ta nói rằng con cháu của họ sau này vẫn sẽ tiếp tục sống một mình như vậy trên núi.[4]
Những gia đình sở hữu inugami được cho là sẽ trở nên giàu có thịnh vượng. Đồng thời cũng có trường hợp những inugami không được đối xử như những linh hồn hồ ly mang tài lộc vào gia đình thông qua việc thờ phụng, mà thay vào đó chúng bị khinh miệt như những vị thần nguyền rủa.[4]