Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1

Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1
	; Eo biển Đài Loan
Thời gian	3 tháng 9 năm 1954 - 1 tháng 5 năm 1955;
Địa điểm	Eo biển Đài Loan
Kết quả	Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa rút quân, status quo ante bellum, Hiệp ước Phòng thủ chung Mỹ-Trung giữa Trung Hoa Dân Quốc và Hoa Kỳ
Tham chiến
Trung Hoa Dân Quốc; Hải quân Hoa Kỳ	Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
Chỉ huy và lãnh đạo
Lưu Túc Chương; Dwight D. Eisenhower	Bành Đức Hoài; Từ Hướng Tiền
Thương vong và tổn thất
567 người chết[circular reference]; 2 người chết	393 người chết[circular reference]

Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 (còn được gọi là Khủng hoảng eo biển Đài Loan 1954–1955) là một cuộc xung đột quân sự giữa hai chính thể là Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc (CHNDTQ) và Trung Hoa Dân Quốc (THDQ). CHNDTQ đã chiếm giữ quần đảo Nhất Giang Sơn (一江山岛), buộc THDQ phải rút khỏi quần đảo Đại Trần (大陈群岛). Hải quân Hoa Kỳ và THDQ đã hợp tác với nhau để di tản quân nhân và dân thường từ quần đảo Đại Trần đến Đài Loan. Mặc dù quần đảo Đại Trần đã đổi chủ trong cuộc khủng hoảng nhưng truyền thông Hoa Kỳ tập trung chủ yếu đến quần đảo Mã Tổ và Kim Môn, nơi thường xuyên diễn ra những cuộc đấu pháo.

Nội chiến Trung Quốc đã giảm về quy mô từ năm 1949 với việc chính quyền Quốc Dân Đảng của Tưởng Giới Thạch cùng với 1,3 triệu người ủng hộ rời Trung Quốc đại lục chuyển đến Đài Loan (còn gọi là Formosa).

Xung đột[sửa | sửa mã nguồn]

Trong khi Hoa Kỳ công nhận chính quyền Tưởng là chính quyền hợp pháp duy nhất cho toàn Trung Quốc, tổng thống Harry Truman tuyên bố vào ngày 5 tháng 1 năm 1950 rằng Hoa Kỳ sẽ không dính líu vào bất cứ tranh chấp nào ở eo biển Đài Loan, và rằng ông cũng sẽ không can thiệp nếu CHNDTQ tấn công Đài Loan.^[3] Tuy nhiên, sau khi chiến tranh Triều Tiên nổ ra ngày 25/6/1950, Truman đã tuyên bố rằng "trung lập hóa eo biển Formosa" là ưu tiên số một của Hoa Kỳ và ông điều hạm đội 7 của hải quân Hoa Kỳ đến eo biển Đài Loan nhằm ngăn chặn xung đột giữa Trung Hoa Dân quốc và Cộng sản Trung Quốc, đưa Đài Loan vào sự bảo hộ hiệu quả của Mỹ.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Bush, R. & O'Hanlon, M. (2007). A War Like No Other: The Truth About China's Challenge to America. Wiley. ISBN 0-471-98677-1
Bush, R. (2006). Untying the Knot: Making Peace in the Taiwan Strait. Brookings Institution Press. ISBN 0-8157-1290-1
Carpenter, T. (2006). America's Coming War with China: A Collision Course over Taiwan. Palgrave Macmillan. ISBN 1-4039-6841-1
Cole, B. (2006). Taiwan's Security: History and Prospects. Routledge. ISBN 0-415-36581-3
Copper, J. (2006). Playing with Fire: The Looming War with China over Taiwan. Praeger Security International General Interest. ISBN 0-275-98888-0
Federation of American Scientists et al. (2006). Chinese Nuclear Forces and U.S. Nuclear War Planning
Gill, B. (2007). Rising Star: China's New Security Diplomacy. Brookings Institution Press. ISBN 0-8157-3146-9
Shirk, S. (2007). China: Fragile Superpower: How China's Internal Politics Could Derail Its Peaceful Rise. Oxford University Press. ISBN 0-19-530609-0
Tsang, S. (2006). If China Attacks Taiwan: Military Strategy, Politics and Economics. Routledge. ISBN 0-415-40785-0
Tucker, N.B. (2005). Dangerous Strait: the U.S.-Taiwan-China Crisis. Columbia University Press. ISBN 0-231-13564-5

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

^ ^a ^b Battle of Yijiangshan Islands
^ http://taipeiairstation.blogspot.com/2014/03/. Truy cập ngày 11 tháng 8 năm 2018.
^ “First and Second Taiwan Strait Crisis, Quemoy and Matsu Islands of Taiwan”. The Cold War Museum. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2010.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 trên GlobalSecurity.org
Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 và lần 2, Quemoy and Matsu Islands of Taiwan Lưu trữ 2006-06-23 tại Wayback Machine ở Bảo tàng Chiến tranh Lạnh

[Battle_of_Yijiangshan_Islands-1] Battle of Yijiangshan Islands

[2] ttp://taipeiairstation.blogspot.com/2014/03/. Truy cập ngày 11 tháng 8 năm 2018.

[3] “First and Second Taiwan Strait Crisis, Quemoy and Matsu Islands of Taiwan”. The Cold War Museum. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2010.

[1]

[2]

[3]

x t s Quan hệ Hoa Kỳ–Trung Quốc
Trụ sở ngoại giao	Đại sứ quán Trung Quốc, Washington, D.C. Đại sứ Trung Quốc ở Hoa Kỳ Đại sứ quán Hoa Kỳ, Bắc Kinh Đại sứ Hoa Kỳ ở Trung Quốc Lãnh sự quán Trung Quốc Los Angeles Houston Lãnh sự quán Hoa Kỳ Thành Đô Quảng Châu Hồng Kông và Ma Cao Thượng Hải Thẩm Dương Vũ Hán Cục Ngoại giao Á Đông và Thái Bình Dương Văn phòng Hợp tác Trung Quốc
Ngoại giao	Hiệp ước Vọng Hạ Hiệp ước Thiên Tân Hiêp ước Burlingame Hiệp ước Gresham-Yang Khu định cư Quốc tế Thượng Hải Đất nhượng Hoa Kỳ (Thượng Hải) Toà án Hoa Kỳ ở Trung Quốc Hiệp ước Mỹ-Trung về việc Từ bỏ Quyền Ngoại trị ở Trung Quốc Hiệp ước Hữu nghị, Thương mại và Hàng hải giữa Hợp chúng quốc Hoa Kỳ và Trung Hoa Dân Quốc Nhiệm vụ Marshall Trung Quốc thất thủ Giấy Trắng Trung Quốc PRC-US Ambassadorial Talks Chuyến thăm Trung Quốc của Richard Nixon Thông cáo chung Thượng Hải Ba Thông cáo Chính sách Một Trung Quốc Nixon goes to China Nixon's China Game Harvey Feldman Linh Linh và Hưng Hưng Thông cáo Chung về việc Thành lập Quan hệ Ngoại giao Goldwater kiện Carter Đặng Tiểu Bình thăm chính thức Hoa Kỳ Sáng kiến Pháp Quyền Tổng thống Đường dây nóng Bắc Kinh–Washington Tập Cận Bình thăm chính thức Hoa Kỳ Kế hoạch hành động toàn diện chung Đàm phán Hoa Kỳ–Trung Quốc ở Alaska Nhóm Làm việc Hoa Kỳ–Trung Quốc
Xung đột	Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn Liên quân tám nước Viễn chinh Cứu viện Trung Quốc Nội chiến Trung Quốc Chiến tranh Triều Tiên Cáo buộc chiến tranh sinh học trong Chiến tranh Triều Tiên Quan hệ xuyên eo biển Khủng hoảng Eo biển Đài Loan lần thứ nhất Chiến dịch King Kong Khủng hoảng Eo biển Đài Loan lần thứ hai Khủng hoảng Eo biển Đài Loan lần thứ ba Chương trình Tây Tạng của CIA Đối thoại Tứ giác An ninh
Sự kiện	Sự kiện Rover Chy Lung kiện Freeman Cheong Ah Moy kiện United States Chae Chan Ping kiện United States Tranh cãi bồi thương Twain–Ament Vụ tẩy chay của Trung Quốc năm 1905 Sự kiện USS Monocacy Nỗi sợ Đỏ Tiền Học Sâm Tai nạn C-47 của Không Quân Hoa Kỳ năm 1946 ở Diên An Thẩm Sùng án Lamont kiện Tổng Bưu tá trưởng Hồ Na Dự án Sabre II Sự kiện Ngân Hà Tranh cãi tài chính chiến dịch ở Hoa Kỳ năm 1996 Johnny Chung Lưu Siêu Anh Hoa Kỳ ném bom đại sứ quán Trung Quốc tại Beograd Sự kiện đảo Hải Nam Chiến dịch Shady RAT Chiến dịch Ánh ban mai Rò rỉ cáp ngoại giao Hoa Kỳ Biểu tình bài Nhật tại Trung Quốc năm 2012 Vụ giết Shao Tong Vụ David Louis Sneddon mất tích Cuộc điện thoại Trump–Thái Hội chứng Havana Animal Science Products kiện Hebei Welcome Pharmaceuticals Sáng kiến Trung Quốc Phiên toà Anming Hu Quan ngại Trung Quốc dính líu đến mạng lưới vô tuyến 5G Mạnh Vãn Chu Dẫn độ TikTok kiện Trump U.S. WeChat Users Alliance kiện Trump Thông tin sai lệch về COVID-19 Lực lượng Đặc nhiệm Trung Quốc của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ Chuyến thăm Đài Loan năm 2022 của Nancy Pelosi Hoạt động gián điệp của Trung Quốc ở Hoa Kỳ Chiến tranh điện tử của Trung Quốc Danh sách những vụ gián điệp ở Hoa Kỳ Báo cáo Cox Dòng thời gian của tranh cãi Báo Cáo Cox Hoạt động gián điệp của Hoa Kỳ ở Trung Quốc Hugh Francis Redmond Người Duy Ngô Nhĩ bị bắt giữ ở Vịnh Guantanamo Sự kiện khinh khí cầu do thám Trung Quốc năm 2023
Quan hệ quân sự	Yangtze Patrol Alice Dollar incident Second Sino-Japanese War American Volunteer Group Black Cat Squadron Development of Chinese Nationalist air force (1937–1945) China Air Task Force China Marines Dixie Mission Flying Tigers Operation Beleaguer Sino-American Cooperative Organization Exercise RIMPAC
Luật pháp	Biện pháp trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc Chính sách nhập cư Mỹ Đạo luật Magnuson Đạo luật Quan hệ Đài Loan Sắc lệnh Hành pháp 12711 Chinese Student Protection Act of 1992 Đạo luật Chính sách Hoa Kỳ–Hồng Kông United States–Hong Kong Agreement for the Surrender of Fugitive Offenders Forced Abortion Condemnation Act Đạo luật Tăng Cường An ninh Đài Loan United States–China Relations Act of 2000 Wolf Amendment Taiwan Travel Act EQUITABLE Act Hong Kong Be Water Act Hong Kong Human Rights and Democracy Act Tibet Policy and Support Act Taiwan Allies International Protection and Enhancement Initiative Act Proclamation 10043 Uyghur Human Rights Policy Act Hong Kong Autonomy Act Executive Order 13936 Executive Order 13959 Holding Foreign Companies Accountable Act Executive Order 14032 United States Innovation and Competition Act Uyghur Forced Labor Prevention Act
Quan hệ kinh tế	Old China Trade United States-China Economic and Security Review Commission Group of Two Strategic Economic Dialogue Summer Palace Dialogue U.S.–China Strategic and Economic Dialogue Senior Dialogue Chiến tranh thương mại Hoa Kỳ–Trung Quốc Quan hệ Thương mại Bình thường Vĩnh viễn
Có liên quan	History of China–United States relations Quan hệ Hoa Kỳ–Hồng Kông Quan hệ Ma Cao–Hoa Kỳ Quan hệ Đài Loan–Hoa Kỳ Americans in China Người Mỹ gốc Hoa Anti-American sentiment in mainland China Anti-Chinese sentiment in the United States Chimerica China Lobby Asia First Thế kỷ Trung Quốc China Hands China watcher Cold War in Asia Chiến tranh Lạnh thứ Hai Artificial Intelligence Cold War Ngoại giao bóng bàn Triangular diplomacy Thuyết Diễn biến Hoà bình Linkage (policy) String of Pearls (Indian Ocean) Thucydides Trap Hong (business) Air route authority between the United States and China Blue Team TPE (cable system) Protestant missions in China Elijah Coleman Bridgman Divie Bethune McCartee The 1990 Institute Boxer Indemnity Scholarship China Aid Society Chinese Educational Mission Committee for a Democratic Far Eastern Policy Congressional-Executive Commission on China Hua Yuan Science and Technology Association Inter-Parliamentary Alliance on China Kissinger Institute on China and the United States National Committee on United States–China Relations Oberlin Shansi Memorial Association Sino-American Joint Commission on Rural Reconstruction US-China Business Council US–China Education Trust US–China Peoples Friendship Association Massachusetts International Academy Harvard Summit for Young Leaders in China International School of Beijing Project IMUSE SARS conspiracy theory Yixian glazed pottery luohans Harvard Bixi William H. Hinton Human Rights Record of the United States USA pavilion at Expo 2010 New Federal State of China China Human Rights Biweekly Far East Reporter The Coming Conflict with China A Great Wall: Six Presidents and China The New Chinese Empire The Art of Investing in America On China Peaceful War The Transpacific Experiment Stealth War: How China Took Over While America's Elite Slept Red Chinese Battle Plan The China Hustle
Thể loại:Quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc