Kinh độ Mặt Trời

Kinh độ Mặt Trời trong năm theo quỹ đạo của Sao Hỏa và Trái Đất

Kinh độ Mặt Trời là một góc chỉ vị trí hành tinh trên quỹ đạo quanh Mặt Trời. Nó thường được ký hiệu là L_s. Nó bằng góc giữa đường nối Mặt Trời với hành tinh và phương xuân phân trên mặt phẳng quỹ đạo.

Trên Trái Đất

Kinh độ Mặt Trời của Trái Đất cũng bằng xích kinh độ của Mặt Trời trong hệ tọa độ xích đạo.

Ứng dụng

Lượng hơi nước trong khí quyển Sao Hỏa biến đổi tuần hoàn theo kinh độ Mặt Trời.

Kinh độ Mặt Trời thường được dùng để chỉ thời điểm trong năm và mùa trên hành tinh:

• mùa xuân bắc bán cầu/mùa thu nam bán cầu bắt đầu từ L_s=0° (xuân phân)
• mùa hạ bắc bán cầu/mùa đông nam bán cầu bắt đầu từ L_s=90° (hạ chí)
• mùa thu bắc bán cầu/mùa xuân nam bán cầu bắt đầu từ L_s=180° (thu phân)
• mùa đông bắc bán cầu/mùa hạ nam bán cầu bắt đầu từ L_s=270° (đông chí)

Nó đặc biệt được dùng khi nói về các quan sát có chu kỳ lặp lại theo năm trên Sao Hỏa, Sao Kim, và các hành tinh khác. Trên Trái Đất, kinh độ Mặt Trời hay được dùng khi quan sát các trận mưa sao băng, vì đây là hiện tượng lặp lại khi Trái Đất ở vào những vị trí nhất định trên quỹ đạo.

Đối với trường hợp Trái Đất, kinh độ Mặt Trời đã được sử dụng trong lịch Trung Quốc để xác định 24 tiết khí từ thời Hán Vũ Đế.

Ghi chú:

1. Trong phần "tiếng Hoa", chữ Hán được sử dụng là loại phồn thể, chữ trong ngoặc là giản thể tương ứng.
2. Trong phần "tiếng Triều", chữ trong ngoặc là phiên bản chữ Hán (Hanja)
3. Ý nghĩa của các tiết về cơ bản là giống nhau trong các nước, tuy nhiên có một vài điểm khác nhau rõ rệt.
4. Ngày bắt đầu của tiết khí có thể dao động trong phạm vi ±1 ngày.

Trong khoảng thời gian giữa các tiết khí như Đại tuyết, Tiểu tuyết trên thực tế ở miền bắc Việt Nam không có tuyết rơi. (Trừ một số đỉnh núi cao như Fansipan, Mẫu Sơn có thể có, tuy vậy tần số xuất hiện rất thấp và lại rơi vào khoảng thời gian của Tiểu hàn-Đại hàn).

Tham khảo

• http://themis-data.asu.edu/glossary.html Lưu trữ 2005-10-25 tại Wayback Machine
• http://www.utahskies.org/solarsystem/comets/terminology.html Lưu trữ 2009-05-30 tại Wayback Machine

Liên kết ngoài

• Mùa, thời gian và kinh độ Mặt Trời trên Sao Hỏa
• Tính kinh độ Mặt Trời của Sao Hỏa vào bất kỳ ngày Trái Đất (ngày trong lịch thông thường) nào.
• Công cụ chuyển đổi từ kinh độ Mặt Trời sang ngày Julian và ngày tháng thông thường cho Trái Đất; giúp quan sát các mưa sao băng.
• Trang Sao Hỏa hôm nay Lưu trữ 1997-06-16 tại Wayback Machine cho biết kinh độ Mặt Trời của Sao Hỏa vào ngày mà bạn vào xem trang này.