Lý Thành (xã)

Lý Thành
Xã
Xã Lý Thành
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Bắc Trung Bộ
Tỉnh	Nghệ An
Huyện	Yên Thành
Địa lý
Tọa độ: 18°57′34″B 105°24′33″Đ / 18,95944°B 105,40917°Đ / 18.95944; 105.40917
Lý Thành Vị trí xã Lý Thành trên bản đồ Việt Nam
Diện tích	7,94 km²[1]
Dân số (1999)
Tổng cộng	3.479 người[1]
Mật độ	438 người/km²
Khác
Mã hành chính	17590[2]
x t s

Lý Thành là một xã thuộc huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An, Việt Nam.

Xã Lý Thành có diện tích 7,94 km², dân số năm 1999 là 3.479 người,^[1] mật độ dân số đạt 438 người/km².

Đình Trụ Thạch

Đình Trụ Thạch thờ Cao Các, vị tướng nhà Đinh có công giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh giặc, phối thờ thần Cao Sơn, Bạch Y công chúa. Di tích gồm 2 nhà, bố cục kiến trúc kiểu "chuôi vồ", theo trình tự từ ngoài vào di tích gồm có: cổng, sân, bái đình, hậu cung.^[3]

Cao Các sinh ngày 6/1/938 ở làng Châu Ái, làng Cao Xá, huyện Thọ Xuân, con ông Cao Trạch và bà Lê Thị Điểm. Từ nhỏ, Cao Các đã học giỏi, thông minh tài trí hơn người. Lớn lên, ông bỏ làng đi tìm minh chúa. Đinh Bộ Lĩnh thấy ông có tư chất thông minh, nên phong cho ông làm Giám Nghị đại phu, giao cho 5 vạn binh lính phò giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân. Cao Các đã cùng các tướng sỹ lần lượt đánh bại và thu phục các sứ quân. Đinh Bộ Lĩnh lại về quê Hoa Lư xây dựng kinh đô, xưng Đại Thắng Minh Hoàng Đế. Ông ban cho Cao Các thực ấp ở huyện An Ninh, lo khuyến khích nghề nông, làm việc nghĩa, luyện tập võ nghệ phòng khi nước nhà có biến cố, giúp triều đình bảo vệ quê hương và đánh giặc cứu nước. Khi chúa Chiêm Thành là Xạ Đẩu đem quân uy hiếp Đại Cồ Việt, vua Đinh triệu Cao Các về triều, giao cho 5 vạn binh lính, ấn kiếm đi đánh giặc. Cao Các cầm quân xông pha nhiều trận, quân Chiêm đại bại phải trốn về nước. Sau trận đại thắng, vua Đinh thưởng công Cao Các rất hậu, muốn lưu ông lại triều đình nhưng Cao Các xin về sống ở An Ninh. Ông lâm bệnh mất đột ngột, tin báo về triều đình nhà Đinh thương tiếc cho lập miếu thờ. Đến thời vua Lý Thái Tổ, thấy đền miếu thiêng, biết ông là trung thần nhà Đinh bèn phong tặng Mỹ Tự Đại Vương. Các triều vua về sau phong sắc cho Ngài là Thượng Thượng đẳng tối linh Tôn thần. Các triều đại phong kiến Việt Nam đã ban nhiều sắc phong, hiện tại đền vẵn còn lưu giữ 11 sắc phong do vua triều Lê và triều Nguyễn ban cho thần chủ của đền.

Chú thích

1. ^ “Mã số đơn vị hành chính Việt Nam”. Bộ Thông tin & Truyền thông. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2012.
2. Tổng cục Thống kê
3. “Đình Thạch Trụ”. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2018.

Tham khảo