Lỗ thỏ wiki

Hình minh họa về một cái lỗ thỏ wiki cho áo thun

Lỗ thỏ wiki là lộ trình học tập mà người đọc đi qua bằng cách điều hướng từ chủ đề này sang chủ đề khác trong khi duyệt Wikipedia và các wiki khác. Các tên gọi khác của khái niệm này bao gồm lỗ đen wiki^[1] và lỗ wiki.^[2] Phép ẩn dụ về một cái lỗ xuất phát từ cuốn tiểu thuyết dành cho thiếu nhi Alice ở xứ sở thần tiên, trong đó Alice bắt đầu một cuộc phiêu lưu bằng cách đi theo Thỏ Trắng vào hang của nó.

Khi xem các video bên ngoài Wikipedia, nhiều người truy cập Wikipedia để biết thêm thông tin về những gì họ đã xem và tiến vào lỗ thỏ wiki tìm kiếm các chủ đề càng ngày càng xa dần chủ đề chính nơi họ bắt đầu.^[3] Các bộ phim dựa trên con người hoặc sự kiện lịch sử thường bắt người xem khám phá các lỗ thỏ trên Wikipedia.^[4]

Hình ảnh dữ liệu hiển thị mối quan hệ giữa các bài viết trên Wikipedia chứng minh các con đường mà người đọc có thể thực hiện để điều hướng từ chủ đề này sang chủ đề khác.^[5]

Wikimedia Foundation xuất bản nghiên cứu về cách người đọc đi vào các lỗ thỏ.^[6] Hành vi duyệt lỗ thỏ xảy ra trong nhiều ngôn ngữ khác nhau của Wikipedia.^[7]

Người dùng Wikipedia đã chia sẻ trải nghiệm lỗ thỏ của họ như một phần của lễ kỷ niệm Wikipedia cũng như trên phương tiện truyền thông xã hội.^[8][9] Một số người lên Wikipedia với thú vui là tìm kiếm một cái lỗ thỏ.^[10][11] Khám phá lỗ thỏ có thể là một phần của wikiracing.^[12]

Tham khảo

1. Stockton, Chrissy (ngày 4 tháng 1 năm 2014). “The 10 Best Wikipedia Black Holes For Curious People (Who Have No Impulse Control)”. Thought Catalog.
2. Bate, Ellie (ngày 12 tháng 9 năm 2016). “19 Wikipedia Pages That'll Send You Into A Week-Long Wikihole”. BuzzFeed (bằng tiếng Anh).
3. Yahr, Emily (ngày 4 tháng 1 năm 2018). “Do you fall down a Wikipedia rabbit hole after each episode of 'The Crown'? You're not alone”. Washington Post.
4. Lia Beck (23 tháng 8 năm 2018). “13 Movies Based On True Stories With Wikipedia Rabbit Holes You'll Spend Hours On”. Bustle (bằng tiếng Anh).
5. Li, Shirley (ngày 12 tháng 12 năm 2014). “WikiGalaxy: A Visualization of Wikipedia Rabbit Holes”. The Atlantic.
6. Allemandou, Joseph; Popov, Mikhail; Taraborelli, Dario (ngày 16 tháng 1 năm 2018). “New monthly dataset shows where people fall into Wikipedia rabbit holes – Wikimedia Blog”. blog.wikimedia.org (bằng tiếng Anh).
7. Wang, Shan (ngày 16 tháng 3 năm 2018). “Why do people go to Wikipedia? A survey suggests it's their desire to go down that random rabbithole”. Nieman Lab. Nieman Foundation for Journalism.
8. Ars staff (ngày 16 tháng 1 năm 2016). “On Wikipedia's 15th birthday, Ars shares the entries that most fascinate us”. Ars Technica (bằng tiếng Anh).
9. Howard, Dorothy (ngày 22 tháng 7 năm 2015). “Feed my Feed: Radical publishing in Facebook Groups”. Rhizome. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2019.
10. Bosch, Torie (ngày 25 tháng 1 năm 2018). “Rabbit Holes: Exploring the Wikipedia Page of "People Who Disappeared Mysteriously."”. Slate Magazine (bằng tiếng Anh).
11. Entertainment, Thrillist (ngày 30 tháng 4 năm 2020). “10 Outrageous Wikipedia Articles That Will Send You Down a Rabbit Hole”. Thrillist.
12. “Down the Wikipedia Rabbit Hole: The Game! - On The Media - WNYC Studios”. wnycstudios (bằng tiếng Anh). ngày 5 tháng 2 năm 2015.

Liên kết ngoài

• Down the Rabbit Hole, một ấn phẩm của Wikimedia Foundation
• Wiki Wormhole, loạt bài đánh giá trên Wikipedia từ The A.V. Club
• The Problem with Wikipedia, bộ truyện tranh xkcd nói về lỗ thỏ wiki