Parícutin

Parícutin
Parícutin năm 1994
Độ cao	2,800 m (9,19 ft)[1]
Phần lồi	208 m (682 ft)[2]
Vị trí
Vị trí	Uruapan Municipality, Michoacán, Mexico
Tọa độ	19°29′34,8″B 102°15′3,6″T / 19,48333°B 102,25°T / 19.48333; -102.25000
Địa chất
Kiểu	Núi lửa tro hình nón
Tuổi đá	1941-1952
Cung/vành đai núi lửa	Trans-Mexican Volcanic Belt
Phun trào gần nhất	1943 tới 1952
Leo núi
Chinh phục lần đầu	1943
Hành trình dễ nhất	Hike

Parícutin (hay Volcán de Parícutin trong tiếng Tây Ban Nha; cũng thường được viết là Paricutín hay Paricutin) là một núi lửa ở bang Michoacán, México, gần làng cùng tên bị chiếm dưới dung nham. Nó xuất hiện trên nhiều danh sách Bảy kỳ quan thế giới tự nhiên.^{[cần dẫn nguồn]}.

Nó mới đầu là chỗ nứt xuất hiện trong ruộng ngô của Dionisio Pulido, một người nông dân Tarasco, ngày 20 tháng 2 năm 1943. Pulido và vợ con ông chứng kiến vụ phun tro và đá đầu tiên khi đang cày đất. Phần lớn núi lửa mọc lên vào năm đầu tiên, khi nó còn trong giai đoạn nổ đá vụn (pyroclastic phase). Hai làng gần núi Paricutín và San Juan Parangaricutiro đều bị chiếm dưới tro và đá; cả dân cư chuyển sang đất trống gần đấy.

Vào lúc giai đoạn này kết thúc khoảng một năm sau, núi lửa này đã cao 336 mét. Vào tám năm sau, núi lửa tiếp tục nổ, nhưng vào giai đoạn này, nó phần lớn phun dung nham hơi yên lặng, và dung nham này đốt cháy vùng đất chung quanh cách 25 km². Vào giai đoạn này, núi lửa yếu dần từ từ cho đến sáu tháng cuối cùng; vào lúc đó, vụ nổ mạnh mẽ xảy ra thường xuyên. Năm 1952, các vụ nổ kết thúc và Parícutin ngủ yên, sau khi tới độ cao 424 m trên mức ruộng ngô có trước. Núi lửa không hoạt động từ đó đến nay. Giống phần nhiều núi lửa hình nón có than đá, Parícutin là núi lửa rải rác (monogenetic volcano), có nghĩa rằng nó không có thể nổ lần nữa.

Núi lửa là một phần thường của đất Mexico. Paricutín chỉ là núi lửa trẻ nhất trong số hơn 1.400 lỗ dung nham tồn tại trong Vành đai núi lửa xuyên Mexico. Núi lửa này khác biệt vì có người chứng kiến nó từ khi nó mới xuất hiện. Ba người bị thiệt mạng do những chớp được gây ra bởi vụ nổ, nhưng không có sự chết nào được cho là do dung nham hay bị ngạt.

Tham khảo

1. “Elevaciones principales - Michoacán de Ocampo” (bằng tiếng Tây Ban Nha). Instituto Nacional de Estadística y Geografía. 2005. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2012.
2. SRTM data

• Paricutin tại Volcano World Lưu trữ 2007-05-20 tại Wayback Machine
• James F. Luhr và Tom Simkin biên tập (1993). Parícutin: The Volcano Born in a Mexican Cornfield. Phoenix, Arizona: Geoscience Press. Tập hợp lại tất cả những bài báo và hình của vụ nổ và các ảnh hưởng cho đến lúc xuất bản.

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Parícutin.

• Vụ nổ Parícutin (1943–1952) Lưu trữ 2007-06-04 tại Wayback Machine
• Hình ảnh Paricutin (2006) Lưu trữ 2007-08-07 tại Wayback Machine