Phong trào áo gi lê vàng

Phong trào Biểu tình Gilets jaunes
Một phần của biểu tình chống lại Emmanuel Macron
Một cuộc biểu tình gilets jaunes ở Vesoul, đông nước Pháp
Ngày	17 tháng 11 năm 2018 – đang diễn ra
Địa điểm	Pháp (bao gồm Réunion) Các quốc gia khác:  Úc[1]  Bỉ[2]  Bulgaria[3]  Burkina Faso[4]  Canada[5]  Cộng hòa Trung Phi[4]  Croatia[6]  Phần Lan[7]  Đức[8]  Iraq[9]  Ireland[10]  Israel[11]  Ý[12]  Jordan[13]  Liban[14]  Hà Lan[15]  Pakistan[16]  Bồ Đào Nha[17]  Nga[18]  Serbia[19]  Tây Ban Nha[20]  Thụy Điển[21]  Đài Loan[22]  Thổ Nhĩ Kỳ[23]  Anh Quốc[24]
Nguyên nhân	Tăng thuế nhiên liệu Thuế nhiên liệu và động cơ cao Các biện pháp thắt lưng buộc bụng không phổ biến Toàn cầu hóa[25]
Mục tiêu	Giảm thuế nhiên liệu và động cơ[26] Cải thiện mức sống Tổng thống Emmanuel Macron và chính phủ của ông từ chức. Kết thúc với các biện pháp thắt lưng buộc bụng không phổ biến. Tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của chính phủ đối với tầng lớp lao động và trung lưu.
Hình thức	Phản đối, bất tuân dân sự, chướng ngại vật, ngăn chặn giao thông, bạo loạn,[27][28] phá hoại,[29] cố ý gây hỏa hoạn[30][31] và cướp bóc.[32]
Tình trạng	Đang diễn ra, kể từ ngày 5 tháng 12 năm 2018.[33]
Nhượng bộ đưa ra	Hủy bỏ thuế khí đốt và lệnh cấm kéo dài 6 tháng được áp đặt cho giá dầu diesel và xăng dầu của Chính phủ Pháp.[33]
Các phe trong cuộc xung đột dân sự
Gilets jaunes Chính phủ National Police CRS National Gendarmerie Rural Guards French Army[34] Pro-government protesters[35]
Nhân vật thủ lĩnh
Non-centralised leadership Emmanuel Macron President of Pháp
Số lượng
287.710 người biểu tình ở lúc đỉnh điểm (theo Bộ Nội vụ Pháp)[36]
Thương vong
Người chết	4 thường dân (ở Pháp)[37]
Bị thương	750 thường dân ~ 100 cảnh sát bị thương
Bắt giữ	8.700[38]

Phong trào gilê vàng ( tiếng Pháp: Mouvement des gilets jaunes, phát âm [ʒilɛ ʒon]), là một phong trào phản đối bắt đầu với các cuộc biểu tình ở Pháp vào thứ bảy, 17 tháng 11 năm 2018 và sau đó lan sang các quốc gia lân cận (ví dụ: Ý ( tiếng Ý: gilet gialli), Bỉ và Hà Lan ( tiếng Hà Lan: gele hesjes)).

Bị kích thích bởi sự tăng giá nhiên liệu, chi phí sinh hoạt cao, và tuyên bố rằng gánh nặng không cân xứng của cải cách thuế của chính phủ rơi vào các tầng lớp trung lưu và tầng lớp lao động ^[39][40][41] (đặc biệt là ở nông thôn và khu vực bán thành thị^[42][43]), người biểu tình kêu gọi chấm dứt những thay đổi đó và sự từ chức của Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron.

Phong trào này đã được nhìn thấy rất rõ ở các thành phố của Pháp, nhưng cũng có tiếng vang rộng hơn bình thường vì các khu vực nông thôn đã được huy động bất thường trong cuộc biểu tình này. "Áo vest màu vàng" đã được chọn làm biểu tượng vì tất cả người lái xe theo quy định của pháp luật — từ năm 2008 - phải có áo khoác có khả năng nhìn thấy cao trong xe khi lái xe. Kết quả là, áo khoác phản quang đã trở nên phổ biến rộng rãi, rẻ tiền và mang tính biểu tượng.^[26]

Tham khảo

1. “Yellow Vest movement has launched in Australia”. Courier Mail. ngày 2 tháng 1 năm 2019.(cần đăng ký mua)
2. Jean-Pierre Stroobants. “En Belgique, un mouvement de " gilets jaunes " se cherche un débouché politique”. Le Monde.fr (bằng tiếng Pháp). Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 27 tháng 11 năm 2018.
3. “Gilets jaunes: la Belgique et la Bulgarie ont elles aussi leurs Gilets jaunes”. LCI (bằng tiếng Pháp). ngày 20 tháng 11 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2018.
4. ^ Rémi Carlier (ngày 26 tháng 12 năm 2018). “Liban, Tunisie, Burkina Faso… les Gilets jaunes font des émules à travers le monde”. France 24 (bằng tiếng Pháp). Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2018.
5. Sarah Rieger (ngày 8 tháng 12 năm 2018). “Alberta yellow vest protests lack violence seen in Paris, but anti-immigration anger simmers”. CBC. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2018.
6. “Hrvatski Žuti prsluci: 'Nije isključeno da dođemo na adrese članova vlade'”. Index.hr. ngày 15 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2018.
7. “Maanantaina tämä on totta Suomessa! Suomalaiset keltaliivit osoittavat mieltä eduskuntatalon edessä - "meuhkataan" hävisi facebookin äänestyksen”. Talouselämä (bằng tiếng Phần Lan). ngày 13 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2019.
8. “L'Allemagne se connecte au phénomène des "gilets jaunes"”. RFI (bằng tiếng Pháp). ngày 28 tháng 11 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2018.
9. Linda Givetash (ngày 5 tháng 12 năm 2018). “France's 'Yellow Jackets' inspire protesters in Iraq”. NBC News (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2018.
10. “Dozens gather in Dublin for 'yellow vests' protest”. Irish Times. ngày 15 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2018.
11. Hagay Hacohen (ngày 13 tháng 12 năm 2018). “Yellow Vest protest reach Israel, rage against high living cost mounts”. The Jerusalem Post (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 13 tháng 12 năm 2018.
12. “In Pictures: Protesters march against Italy's tough new anti-migrant law”. AFP via El Arabiya (bằng tiếng Anh). ngày 16 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2019. Several thousand people marched in Rome Saturday in protest at Italy's tough new anti-migrant law, which makes it easier to expel new arrivals. The protesters waved flags and donned yellow vests emblazoned with the slogan 'Get up! Stand Up! for your right' in a reference to the famous Bob Marley song. The new law would 'only increase the number of people without papers in Italy and force people underground', protester Kone Brahima, originally from Ivory Coast, told AFP.
13. Taylor Luck (ngày 13 tháng 12 năm 2018). “Jordanian protesters don yellow vests as demonstrations spread”. The National. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2018.
14. Sarah El Deeb (ngày 23 tháng 12 năm 2018). “Lebanese, some in yellow vests, protest political gridlock”. ABC News (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2019.
15. Janene Pieters (ngày 10 tháng 12 năm 2018). “Limited turnout for 'yellow vests' protests in Netherlands; only three arrests”. NLtimes.nl. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
16. “Govt-employed engineers block The Mall”. Pakistan Today (bằng tiếng Anh). ngày 19 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
17. “Portugal's 'yellow vests' turn out for anti-government protest”. Euronews. ngày 21 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2018.
18. Chernykh, Alexander; Buranov, Ivan (ngày 23 tháng 12 năm 2018). "Желтые жилеты" дошли до Сокольников ['Yellow Vests' reach Sokolniki"]. Kommersant (bằng tiếng Nga). Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2018.
19. Neda Kurjački (ngày 6 tháng 12 năm 2018). “Sprečeno prinudno iseljenje u Mirijevu, među aktivistima "žuti prsluci"”. N1info (bằng tiếng Serbia). Bản gốc lưu trữ 6 Tháng Một năm 2019. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2018. translated title: A forced eviction in Mirievo stopped by the "yellow vest" activists Đã định rõ hơn một tham số trong |archiveurl= và |archive-url= (trợ giúp); Đã định rõ hơn một tham số trong |archivedate= và |archive-date= (trợ giúp)
20. “French 'yellow vests' spark copycat protests worldwide”. Daily Sabah. ngày 17 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2019.
21. Oscan, Yusuf; Asiran, Abdullah; Altuntas, Atila (ngày 2 tháng 2 năm 2019). “Yellow Vests continue protests across Europe”. Andalou Agency. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2019.
22. Cheung, Eric. “'Yellow vest' protest movement spreads to Taiwan”. CNN. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
23. “'Yellow vests' reach Turkey as thousands protest cost of living”. Al-Arabiya. ngày 17 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2019.
24. “Are the Yellow Vests Spreading beyond France?”. BBC. ngày 14 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2018.
25. “Comment la mondialisation a enfanté des gilets jaunes”. Atlantico.fr (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2018.
26. ^ Associated Press (ngày 20 tháng 11 năm 2018). “The Yellow Vests: Who they are and why their tax protest is a big deal”. The Mercury News. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2018.
27. Nossiter, Adam (ngày 2 tháng 12 năm 2018). “'Yellow Vests' Riot in Paris, but Their Anger Is Rooted Deep in France”. The New York Times. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2018.
28. “Hundreds arrested as police clash with 'Yellow Vest' protesters in Paris”. France24. AP, Reuters. ngày 2 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2018.
29. Rodriguez, Cecilia (ngày 2 tháng 12 năm 2018). “Riots In Paris: 'Yellow Vests' Violence, Vandalism And Chaos Hitting Tourism”. Forbes. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2018.
30. “Almost 100 injured during French fuel protests”. Irish Times. ngày 2 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2018.
31. “Yellow vest protesters clash with police in Paris, in pictures”. The Telegraph. ngày 1 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2018.
32. “The violence, burning and looting wasn't just in Paris on Saturday”. The Local. ngày 3 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2018.
33. ^ “Gilets Jaunes protests in France to continue despite fuel tax U-turn”. The Guardian. ngày 4 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2018.
34. Mazoue, Aude (ngày 22 tháng 3 năm 2019). “Yellow Vest protests: Macron's 'risky' plan to put army on streets”. France 24. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2019.
35. Nordstrom, Louise (ngày 27 tháng 1 năm 2019). “'Red Scarves' and 'Blue Vests' launch counter-protest against Yellow Vests”. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2019.
36. “Gilets jaunes – Le ministre de l'Intérieur indique que le pics de manifestants s'est élevé à 282710 manifestants, atteint vers 17 heures”. France Info (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2018..
37. “France fuel protests: 80-year-old woman killed in her home”. BBC. ngày 3 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2018.
38. “Gilets jaunes: 2000 condamnations depuis novembre, 40 % à de la prison ferme”. Le Parisien. ngày 24 tháng 3 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2019.
39. Aline Leclerc. “« Gilets jaunes »: anatomie d'une journée de colère”. Le Monde.fr (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2018.
40. Willsher, Kim (ngày 16 tháng 11 năm 2018). “'Gilets jaunes' protesters threaten to bring France to a standstill”. the Guardian (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2018.
41. Smith, Saphora (ngày 27 tháng 11 năm 2018). “The Champs-Élysées in Paris became a blazing battleground. Here's why”. NBC News (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2018.
42. Alexis Spire (tháng 12 năm 2018). “Aux sources de la colère contre l'impôt”. Le Monde Diplomatique (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2018.
43. Aurélie Dianara (ngày 30 tháng 11 năm 2018). “We're With the Rebels”. The Jacobin (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2018.