Sonata số 11 cho dương cầm (Mozart)

Sonata số 11 cho dương cầm
của nhạc sĩ Wolfgang Amadeus Mozart
Đoạn đầu
Giọng	La trưởng
Danh mục	K. 331 / 300i
Phong cách	Âm nhạc cổ điển
Sáng tác vào	1783 (1783)
Xuất bản	1784
Số chương	Andante grazioso, Menuetto, Alla turca – Allegretto
Nghe^ⓘ

Sonata số 11 cho piano cung La trưởng, K. 331 (300i) là một trong những bản sonata nổi tiếng nhất của nhà soạn nhạc người Áo Wolfgang Amadeus Mozart. Không có tài liệu nào xác định rõ ràng khoảng thời gian Mozart viết bản sonata nổi tiếng này, tuy nhiên, Viên hoặc Salzburg và năm 1783 hoàn toàn có thể là địa điểm và thời điểm nhà soạn nhạc thiên tài sáng tác tác phẩm. Một địa điểm và thời điểm khác cũng có khả năng đó là Paris và những ngày trước năm 1778. Tác phẩm được xuất bản bởi Artaria vào năm 1784, cùng với các bản sonata số 10 và số 12 (K. 330 và K. 332)^[1].

Cấu trúc và những đặc điểm

Tác phẩm gồm 3 chương:

• Chương 1: Andante grazioso-Một chủ để với sáu biến tấu. Đây là chương được mở đầu một cách chậm rãi rồi kết thúc với những tiết tấu nhanh. Chương này thể hiện rõ tầm tình của người nghệ sĩ. Chương này dài nhất, hơn 14 phút.
• Chương 2: Menuetto-minuet và trio. Đây là chương vẫn mở đầu chậm rãi, nhưng có phần vô tư hơn. Chương này được viết theo phong cách của âm nhạc thời kỳ Cổ điển với những khúc minuet kiểu cách và những khúc trio du dương. Chương này kéo dài trong khoảng 5 đến 6 phút.
• Chương 3: Rondo Alla Turca-Allegretto. Đây là chương được nhiều người biết đến nhất. Chương này chỉ kéo có hơn 3 phút, nhưng nó khiến người ta không thể nào quên với những tiết tấu vui tươi mang phong cách Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là một trong những khúc nhạc hay nhất dành cho piano. Chương cuối là một chương rất đặc biệt. Chương này lúc đầu được Mozart gọi tên là Rondo Alla Turca, sau đó mọi người còn gọi nó là Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ^[2] và cái tên này có phần phổ biến hơn. Tác phẩm mô phỏng có sáng tạo âm nhạc mà một dàn nhạc vệ binh của Thổ Nhĩ Kỳ sang châu Âu biểu diễn, thứ âm nhạc rất phổ biến tại châu Âu thời đó^[3] và thể hiện sự chịu ảnh hưởng phong cách Thổ Nhĩ Kỳ của Mozart. (Còn về lý do tại sao có một dàn nhạc vệ binh Thổ Nhĩ Kỳ sang châu Âu biểu diễn, có thể giải thích như sau: Vào năm 1699, hai đế quốc là Áo và Ottoman ký kết thành công Hiệp ước Karlowitz. Để kỷ niệm sự kiện này, đoàn ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã đem dàn nhạc vệ binh vua Thổ cùng những nghệ sĩ khác biểu diễn tại Viên chỉ trong có một ngày^[4]). Phong cách Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ ảnh hưởng đến chương này mà còn ảnh hưởng đến cảnh cuối cùng của vở opera Die Entführung aus dem Serail và bản concerto cho violin số 5^[4].

Ảnh hưởng đến những tác phẩm sau đó

• Chủ đề của chương đầu tiên đã được Max Reger sử dụng trong tác phẩm Những biến tấu và fugue trên chủ đề của Mozart, một sáng tác của năm 1914 dành cho dàn nhạc giao hưởng^[5].
• Tác phẩm Blue Rondo à la Turk của Dave Brubeck có liên quan đến chương Alla Turca^[6].

Âm thanh

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, phần Tema

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ nhất

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ hai

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ ba

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ tư

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ năm

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 1, biến tấu thứ sáu

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 2

Sonata số 11 cho piano của Mozart, chương 3

Chú thích

1. Irving, John (2013). Understanding Mozart's Piano Sonatas. Ashgate. tr. 54. ISBN 9781409494096.
2. John Thompson's Modern Course for the Piano: The Fifth Grade Book. The Willis Music Company; Cincinnati, OH, 1952.
3. Schmidt-Jones, Catherine. "Janissary Music and Turkish Influences on Western Music", ngày 10 tháng 5 năm 2010
4. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 1 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2015.
5. "Max Reger's Mozart Variations", presented by Walter Parker, Vermont Public Radio, ngày 19 tháng 3 năm 2012
6. Sleeve notes Lưu trữ 2013-11-05 tại Wayback Machine to Time Out, notnowmusic.com