Tiếng Laz

Tiếng Laz
Lazuri, ლაზური
Sử dụng tại	Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia
Tổng số người nói	33.000[1]–300,000[2]
Dân tộc	người Laz
Phân loại	Kartvelia Karto-Zan Zan Tiếng Laz
Hệ chữ viết	chữ Latinh bảng chữ cái tiếng Gruzia
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	lzz
Glottolog	lazz1240[3]
ELP	Laz
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA.

Tiếng Laz (ლაზური ნენა,lazuri nena; tiếng Gruzia: ლაზური ენა, lazuri ena hoặc ჭანური ენა, ç̌anuri ena/chanuri ena) là một ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Kartvelia được nói bởi người Laz trên bờ đông nam của Biển Đen. Người ta ước tính có khoảng 20.000^[4] người bản ngữ Laz ở Thổ Nhĩ Kỳ, trong một dải đất kéo dài từ Melyat đến biên giới Gruzia (tên chính thức là Lazistan cho đến năm 1925) và khoảng 2.000 người ở Gruzia.

Phân loại

Tiếng Laz là một trong bốn ngôn ngữ của ngữ hệ Nam Kavkaz. Cùng với tiếng Mingrelia, nó tạo thành nhánh Zan của ngữ hệ Kartvelia này. Hai ngôn ngữ có liên quan rất chặt chẽ với nhau, đến mức một số nhà ngôn ngữ học gọi tiếng Mingrelia và tiếng Laz là các phương ngữ của một ngôn ngữ Zan duy nhất, một quan điểm được hình thành trong thời Xô viết và ngày nay vẫn còn ở Gruzia. Tuy nhiên, nói chung, Mingrelia và Laz được coi là hai ngôn ngữ riêng biệt, do cả hai cộng đồng nói hai thứ tiếng này tách biệt nhau lâu đời (500 năm) và ít hiểu biết lẫn nhau. Người Laz đang dần di cư sang Trebizond, Thổ Nhĩ Kỳ.^[5][6]

Xem thêm

• Colchis
• Ngôn ngữ Kaskia

Tham khảo

1. https://www.omniglot.com/writing/laz.htm
2. “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2020.
3. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Laz”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
4. “Laz”. Ethnologue.
5. (cf. Pisarev in Zapiski VOIRAO [1901], xiii, 173-201)
6. http://colchianstudies.files.wordpress.com/2010/04/47-laz-minorsky.pdf

Thư liệu

• Grove, Timothy (2012). Materials for a Comprehensive History of the Caucasus, with an Emphasis on Greco-Roman Sources. http://timothygrove.blogspot.com/2012/07/materials-for-comprehensive-history-of.html
• Kojima, Gôichi (2003) Lazuri grameri Chiviyazıları, Kadıköy, İstanbul, ISBN 975-8663-55-0 (notes in English and Turkish)
• Nichols, Johanna (1998). The origin and dispersal of languages: Linguistic evidence. In N. G. Jablonski & L. C. Aiello (Eds.), The origin and diversification of language. San Francisco: California Academy of Sciences.
• Nichols, Johanna (2004). The origin of the Chechen and Ingush: A study in Alpine linguistic and ethnic geography. Anthropological Linguistics 46(2): 129-155.
• Tuite, Kevin. (1996). Highland Georgian paganism — archaism or innovation?: Review of Zurab K’ik’nadze. 1996. Kartuli mitologia, I. ǰvari da saq’mo. (Georgian mythology, I. The cross and his people [sic].). Annual of the Society for the Study of Caucasia 7: 79-91.

Liên kết ngoài

• (bằng tiếng Turkish) Lazkulturdernegi.org.tr
• (bằng tiếng Turkish) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music
• (bằng tiếng Turkish) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music
• (bằng tiếng Turkish) Laz Cultur – Information about Lazs, Laz Language, Culture, Music and Laz Diaspora
• Lazuri Nena – The Language of the Laz by Silvia Kutscher.
• Laz-Turkish full dictionary in word format
• Samples of Laz Language in English, Dutch and Turkish, Arzu Barské - Erdogan Lưu trữ 2021-12-02 tại Wayback Machine on Yahoo! GeoCities
• Laz history and language, Lazlar, Yilmaz Erdogan on Yahoo! GeoCities
• Laz Georgian-Latin and Latin-Georgian converter

Bản mẫu:Ngữ hệ Kartvelia Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Thổ Nhĩ Kỳ