Tiếng Tarama

Tiếng Tarama
Sử dụng tại	Nhật Bản
Khu vực	Tarama, Okinawa
Tổng số người nói	Hầu hết trên 60 tuổi[1]
Phân loại	Nhật Bản-Lưu Cầu Lưu Cầu Nam Lưu Cầu Miyako Tiếng Tarama
Phương ngữ	Tarama, Okinawa
Hệ chữ viết	Nhật Bản
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	Không
Glottolog	tara1319[2]

Tiếng Tarama là một ngôn ngữ Nhật Bản-Lưu Cầu được nói trên đảo Tarama và Minna (gần như không có người ở), nằm trong quần đảo Miyako của Nhật Bản. Ngôn ngữ này liên quan chặt chẽ với tiếng Miyako, nhưng độ dễ hiểu thấp. Nó chỉ được nói bởi những người lớn tuổi.

Âm vị học

Nguyên âm

Tarama có bốn nguyên âm chính và ba nguyên âm phụ /e, ə, o/ được tìm thấy trong một nhóm các từ hạn chế.

Nguyên âm

	Trước	Giữa	Sau
Đóng	i	ɨ	u
Giữa	(e)	(ə)	(o)
Mở		a

/ɨ/ là [s̩] giữa các phụ âm vô thanh, nếu không thì là [ˢɨ] sau các âm tắc, và là [ɨ] ở các trường hợp khác:

[ps̩tu] (người), [kˢɨːlu] (màu vàng), [mɨːɡɨ] (phải)

Các trường hợp /*tɨ/, /*dɨ/, /*nɨ/, /*lɨ/ không tồn tại. Chúng đã chuyển đổi thành /tsɨ/, /zɨ/, /n̩/ và /l/ ([ɭ̆]).

Phụ âm

Tarama không có âm dừng:

Phụ âm

	Môi	Lợi	Ngạc mềm
Mũi	m	n
Tắc	p b	t d	k ɡ
Tắc-xát		ts
Xát	f v	s z
R-tính		ɭ̆/ ⟨l⟩
Tiếp cận	w~ʋ	j

Chính tả

Chính tả tiếng Tarama^[3]

	/a/	/i/	/ɿ/	/u/	/e/	/o/	/ə/	/ja/	/ju/	/jo/
/Ø/	あ /a/ [a]	い /i/ [i]	イ゜ /ɿ/ [^zɨ]	う /u/ [u]	え /e/ [e]	お /o/ [o]	エ /ə/ [ə]	や /ya/ [ja]	ゆ /yu/ [ju]	よ /yo/ [jo]
/k/	か /ka/ [ka]	き /ki/ [ki]	キ゜ /kɿ/ [k^sɨ]	く /ku/ [ku]	け /ke/ [ke]	こ /ko/ [ko]	キ゜ェ /kə/ [kə]	きゃ /kya/ [kja]	きゅ /kyu/ [kju]	きょ /kyo/ [kjo]
/g/	が /ga/ [ga]	ぎ /gi/ [gi]	ギ /gɿ/ [g^zɨ]	ぐ /gu/ [gu]	げ /ge/ [ge]	ご /go/ [go]	ギェ /gə/ [gə]	ぎゃ /gya/ [gja]	ぎゅ /gyu/ [gju]	ぎょ /gyo/ [gjo]
/s/	さ /sa/ [sa]	すぃ /si/ [si]	す /sɿ/ [sɨ]	すぅ /su/ [su]	せ /se/ [se]	そ /so/ [so]	すェ /sə/ [sə]
/dz/	ざ /dza/ [dza]		ず /dzɿ/ [dzɨ]	ずぅ /dzu/ [dzu]	ぜ /dze/ [dze]	ぞ /dzo/ [dzo]	ずェ /dzə/ [dzə]
/sh/	しゃ /sha/ [ɕa]	し /shi/ [ɕi]		しゅ /shu/ [ɕu]	しぇ /she/ [ɕe]	しょ /sho/ [ɕo]
/j/	じゃ /ja/ [dʑa]	じ /ji/ [dʑi]		じゅ /ju/ [dʑu]	じぇ /je/ [dʑe]	じょ /jo/ [dʑo]
/z/	ズぁ /za/ [za]	ズぃ /zi/ [zi]		ズぅ /ju/ [zu]	ズぇ /ze/ [ze]	ズぉ /zo/ [zo]
/t/	た /ta/ [ta]	てぃ /ti/ [ti]		とぅ /tu/ [tu]	て /te/ [te]	と /to/ [to]
/d/	だ /da/ [da]	でぃ /di/ [di]		どぅ /du/ [du]	で /de/ [de]	ど /do/ [do]
/ch/	ちゃ /cha/ [tɕa]	ち /chi/ [tɕi]	つ /chɿ/ [tɕɨ]	ちゅ /chu/ [tɕu]	ちぇ /che/ [tɕe]	ちょ /cho/ [tɕo]	つェ /chə/ [tsə]
/n/	な /na/ [na]	に /ni/ [ni]		ぬ /nu/ [nu]	ね /ne/ [ne]	の /no/ [no]		にゃ /nya/ [nja]	にゅ /nyu/ [nju]	にょ /nyo/ [njo]
/h/	は /ha/ [ha]	ひ /hi/ [hi]		ほぅ /hu/ [hu]	へ /he/ [he]	ほ /ho/ [ho]		ひゃ /hya/ [hja]	ひゅ /hyu/ [hju]	ひょ /hyo/ [hjo]
/p/	ぱ /pa/ [pa]	ぴ /pi/ [pi]	ピ /pɿ/ [p^sɨ]	ぷ /pu/ [pu]	ぺ /pe/ [pe]	ぽ /po/ [po]	ピェ /pə/ [pə]	ぴゃ /pya/ [pja]	ぴゅ /pyu/ [pju]	ぴょ /pyo/ [pjo]
/b/	ば /ba/ [ba]	び /bi/ [bi]	ビ /bɿ/ [b^zɨ]	ぶ /bu/ [bu]	べ /be/ [be]	ぼ /bo/ [bo]	ビェ /bə/ [bə]	びゃ /bya/ [bja]	びゅ /byu/ [bju]	びょ /byo/ [bjo]
/m/	ま /ma/ [ma]	み /mi/ [mi]	ミ゜ /mɿ/ [mɨ]	む /mu/ [mu]	め /me/ [me]	も /mo/ [mo]	ミ゜ェ /mə/ [mə]	みゃ /mya/ [mja]	みゅ /myu/ [mju]	みょ /myo/ [mjo]
/f/	ふぁ /fa/ [fa]	ふぃ /fi/ [fi]	ふィ゜ /fɿ/ [fɨ]	ふ /fu/ [fu]	ふぇ /fe/ [fe]	ふぉ /fo/ [fo]	ふェ /fə/ [fə]
/v/	ヴぁ /va/ [va]	ヴぃ /vi/ [vi]	ヴィ゜ /vɿ/ [vɨ]	ヴぅ /vu/ [vu]	ヴぇ /ve/ [ve]	ヴぉ /vo/ [vo]	ヴェ /və/ [və]
/ʋ/	わ /ʋa/ [ʋa]					を /ʋo/ [ʋo]
/r/	ら /ra/ [ɾa]	り /ri/ [ɾi]		る /ru/ [ɾu]	れ /re/ [ɾe]	ろ /ro/ [ɾo]		りゃ /rya/ [ɾja]	りゅ /ryu/ [ɾju]	りょ /ryo/ [ɾjo]
	ん /N/ [n, ŋ]	ム /M/ [m]	ヴ /V/ [v]	リ゜ /ɭ/ [ɭ]	ー /ː/ [ː]

Tham khảo

1. “Tarama language”. www.omniglot.com. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 7 năm 2023. Truy cập ngày 18 tháng 7 năm 2023.
2. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Tarama-Minna”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
3. 渡久山, 春英; セリック, ケナン; Shunei, Tokuyama; Kenan, Celik (2020). “南琉球宮古語多良間方言辞典”. 国立国語研究所 言語変異研究領域: 1–555. doi:10.15084/00003108. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 8 năm 2023. Truy cập ngày 18 tháng 7 năm 2023.

Liên kết ngoài

• Từ điển phương ngữ Miyako, Trung tâm Nghiên cứu Ngôn ngữ Okinawa Lưu trữ 2012-08-11 tại Wayback Machine
• Aleksandra Jarosz, Từ điển tiếng Miyako của Nikolay Nevskiy (Luận văn PhD về từ điển sơ thảo tiếng Miyako của Nikolay Nevsky)