Trương Thái Tôn

Trương Thái Tôn
Trương Thái Tôn năm 1965
Tổng trưởng Bộ Cải cách Điền địa và Canh nông Việt Nam Cộng hòa
Nhiệm kỳ 25 tháng 5 năm 1968 – 22 tháng 8 năm 1969
Tổng thống	Nguyễn Văn Thiệu
Thủ tướng	Trần Văn Hương
Tiền nhiệm	Tôn Thất Trình
Kế nhiệm	Cao Văn Thân
Tổng trưởng Bộ Kinh tế Việt Nam Cộng hòa
Nhiệm kỳ 9 tháng 11 năm 1967 – 18 tháng 5 năm 1968
Tổng thống	Nguyễn Văn Thiệu
Thủ tướng	Nguyễn Văn Lộc
Tiền nhiệm	Chức vụ được lập
Kế nhiệm	Âu Ngọc Hồ
Ủy viên Công Kỹ nghệ Việt Nam Cộng hòa
Nhiệm kỳ 18 tháng 11 năm 1966 – 31 tháng 10 năm 1967
Thủ tướng	Nguyễn Cao Kỳ
Tiền nhiệm	Chức vụ được lập
Ủy viên Phụ tá Chủ tịch Ủy ban Hành pháp Trung ương Việt Nam Cộng hòa
Nhiệm kỳ 21 tháng 2 năm 1966 – 18 tháng 11 năm 1966
Thủ tướng	Nguyễn Cao Kỳ
Tiền nhiệm	Chức vụ thay đổi
Tổng Ủy viên Kinh tế Tài chánh Việt Nam Cộng hòa
Nhiệm kỳ 19 tháng 6 năm 1965 – 21 tháng 2 năm 1966
Thủ tướng	Nguyễn Cao Kỳ
Tiền nhiệm	Chức vụ được lập
Kế nhiệm	Âu Trường Thanh
Thông tin cá nhân
Sinh	(1925-11-30)30 tháng 11, 1925 Sài Gòn, Nam Kỳ, Liên bang Đông Dương
Mất	1 tháng 9, 1998(1998-09-01) (72 tuổi) Canada
Quốc tịch	Canada  Việt Nam Cộng hòa
Alma mater	Trường Pétrus Ký Trường Nông nghiệp Quốc gia Toulouse
Nghề nghiệp	Kỹ sư nông nghiệp, quan chức, nhà quản lý doanh nghiệp
Tôn giáo	Phật giáo

Trương Thái Tôn^[1][2][3] (30 tháng 11 năm 1925 – 1 tháng 9 năm 1998) là chính khách và nhà nông học, từng giữ chức Tổng Ủy viên Kinh tế Tài chánh, Tổng trưởng Bộ Kinh tế, Tổng trưởng Bộ Cải cách Điền địa và Canh nông Việt Nam Cộng hòa.

Tiểu sử

Thân thế và học vấn

Trương Thái Tôn sinh ngày 30 tháng 11 năm 1925 tại Sài Gòn, Nam Kỳ, Liên bang Đông Dương.^[4]:825

Ông theo học Trường Pétrus Ký.^[5] Năm 1956, tốt nghiệp Trường Nông nghiệp Quốc gia Toulouse và hành nghề kỹ sư canh nông.^[4]:825

Sự nghiệp chính trị

Từ năm 1956 đến năm 1959, ông là giám sát viên viện trợ nước ngoài.^[4]:825 Năm 1959, ông được bổ nhiệm làm Giám đốc kỹ thuật Dự án Công nghiệp Đường Tuy Hòa và Bình Dương.^[4]:825 Năm 1960, ông công du qua Hawaii và Đài Loan nhằm điều tra ngành công nghiệp đường trong ba tháng.^[4]:826

Từ năm 1963 đến năm 1965, ông giữ chức Tổng trưởng Bộ Tài chánh và Phụ tá Thủ tướng Việt Nam Cộng hòa đồng thời là Giám đốc Công ty Quốc doanh Đường Bình Dương (ông còn là thành viên sáng lập của công ty này).^{[4]:826[4]:825} Từ năm 1965 đến năm 1966, ông là Tổng Ủy viên Kinh tế Tài chánh kiêm Quốc vụ khanh đặc trách Kinh tế.^[4]:825[6]:6 Từ năm 1966 đến năm 1967, ông đổi sang làm Ủy viên Phụ tá Chủ tịch Ủy ban Hành pháp Trung ương.^[4]:825 Từ năm 1967 đến năm 1968, ông giữ chức Tổng trưởng Bộ Kinh tế.^[4]:825[7] Từ năm 1968 đến năm 1969, ông lên làm Tổng trưởng Bộ Cải cách Điền địa và Canh nông.^[4]:825[8]

Hoạt động kinh doanh

Từ năm 1969, ông là chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Sữa Việt Nam (COSUVINA).^[4]:825 Từ năm 1970, ông giữ chức Chủ tịch Hội đồng Ngân hàng Mê Kông.^[4]:825 Ngoài ra, ông còn làm Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty Thủy sản Mê Kông.^[4]:825-826 Ông cũng là thành viên sáng lập ra ba công ty này.^[4]:826

Sau năm 1975

Sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975, ông cùng gia đình chạy sang Đài Loan tị nạn cộng sản.^[9][10]

Ông qua đời ngày 1 tháng 9 năm 1998 tại Canada.^[11]

Đời tư

Trương Thái Tôn là người theo tín ngưỡng Phật giáo.^[4]:825 Ông đã kết hôn và có tất cả 5 người con (1974).^[4]:825

Vinh danh

Ảnh chụp Trương Thái Tôn (đầu tiên từ bên phải) và các thành viên khác của phái đoàn Việt Nam Cộng hòa tham dự cuộc họp lần thứ hai của Ủy ban Hợp tác Kinh tế Trung–Việt đã bay đến Đài Bắc vào năm 1962.

Huân chương Việt Nam Cộng hòa

• Chương Mỹ Bội Tinh Đệ Nhất Hạng.^[4]:826
• Kinh Tế Bội Tinh Đệ Nhất Hạng.^[4]:826
• Cựu Chiến Binh Bội Tinh Đệ Nhất Hạng.^[4]:826

Huân chương nước ngoài

• Huân chương Ngoại giao của Hàn Quốc.^[4]:826
• Danh hiệu Datu Huân chương Sikatuna của Philippines.^[4]:826
• Huân chương Cảnh tinh Đại thụ của Trung Hoa Dân Quốc (phê chuẩn ngày 13 tháng 11 năm 1965, trao tặng ngày 14 tháng 11 cùng năm).^{[4]:826[12][13]}

Tham khảo

1. “中越經濟會議開幕” [Khai mạc Hội nghị Kinh tế Trung–Việt]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). 23 tháng 2 năm 1962. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022. Hoàng Văn Điểm, phó trưởng đoàn Việt Nam tham dự cuộc họp lần thứ hai của Ủy ban Hợp tác Kinh tế Trung–Việt, và năm thành viên của phái đoàn gồm Tôn Thất Trình, Trương Thái Tôn, Nguyễn Tiến Nam, Trương Văn Thuấn bay vào chiều ngày 21 thì đến Đài Bắc.
2. Trung ương xã (16 tháng 11 năm 1965). “張泰尊結束訪華返越” [Trương Thái Tôn trở lại Việt Nam sau khi kết thúc chuyến thăm Trung Hoa Dân Quốc]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). tr. 3. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
3. “蔣總統接見張泰宗團長” [Tổng thống Tưởng tiếp kiếp trưởng đoàn Trương Thái Tông]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). 23 tháng 1 năm 1968. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2022.
4. ^ Trần Văn Ngô; Nguyễn Huynh; Nguyễn Văn Toàn; Lê Trung Hiếu (1974). Who's who in Vietnam (PDF) (bằng tiếng Anh). Vietnam Press. tr. 825–826. Bản gốc (pdf) lưu trữ ngày 11 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
5. Thanh Phong (28 tháng 2 năm 2020). “Hội Cựu Học Sinh Trung Học Petrus Ký mừng Tân Niên Canh Tý”. m.viendongdaily.com. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
6. Việt Nam Cộng hòa (1967). Nội các Nguyễn Văn Lộc và chương trình hoạt động (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
7. “南越內閣局部改組 設立一個新部門 新設財經部門由張泰尊任部長” [Nội các Việt Nam Cộng hòa được tổ chức lại một phần và một bộ phận mới được thành lập, bộ phận tài chính và kinh tế mới do Trương Thái Tôn đứng đầu]. Công Thương nhật báo (bằng tiếng Trung). Công Thương nhật báo hữu hạn công ty. 30 tháng 1 năm 1967. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
8. Stanford Research Institute (1968). Land Reform in Vietnam (bằng tiếng Anh). 1. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
9. CIA Foreign Broadcast Information Service (1975). Daily Report: Asia & Pacific, issue 85-93 (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
10. Monitoring Service of the British Broadcasting Corporation (1975). Summary of World Broadcasts: Far East, Part 3 (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
11. “Thai Ton Truong”. FamilySearch. 8 tháng 5 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022.
12. Quốc sử quán Trung Hoa Dân Quốc sử sự kỷ yếu tổ (2002). 中華民國史事紀要：綱文備覽（第7冊）－民國51年至民國55年（上） [Trung Hoa Dân Quốc sử sự kỷ yếu: Cương văn bị lãm (tập 7) - Từ năm Dân Quốc thứ 51 đến năm Dân Quốc thứ 55 (quyển thượng)] (bằng tiếng Trung). Quốc sử quán. ISBN 9789570115550. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2022. Tôi đã trao tặng Huân chương Cảnh tinh cho Ủy viên Chủ nhiệm Kinh tế và Tài chính Việt Nam Trương Thái Tôn.
13. Tưởng Trung Chính, 蔣中正; Nghiêm Gia Cam, 嚴家淦; Thẩm Xương Hoán, 沈昌煥 (16 tháng 11 năm 1965). “總統令 五十四年十一月十三日” [Sắc lệnh của Tổng thống ngày 13 tháng 11 năm Dân Quốc thứ 54]. Công báo Phủ Tổng thống (bằng tiếng Trung) (1697). Trương Thái Tôn, Trần Văn Kiện và Ngô Trọng Ánh từng người một đều được trao tặng Huân chương Cảnh tinh Đại thụ.