Vinh An Cố Luân Công chúa

Cố Luân Vinh An công chúa
固伦荣安公主
Cố Luân Vinh An công chúa; 固伦荣安公主
Công chúa Đại Thanh
Thông tin chung
Sinh	20 tháng 6 năm 1855
Mất	5 tháng 2 năm 1875 (19 tuổi)
Phối ngẫu	Hùng Dũng công Phù Trân
Thân phụ	Thanh Văn Tông
Thân mẫu	Trang Tĩnh Hoàng quý phi

Cố Luân Vinh An Công chúa (固伦荣安公主; 20 tháng 6, năm 1855 - 5 tháng 2, năm 1875), là một công chúa nhà Thanh. Bà là Hoàng trưởng nữ và cũng là Hoàng nữ duy nhất của Thanh Văn Tông Hàm Phong Đế, do vậy cũng là chị của Thanh Mục Tông Đồng Trị Đế.

Bà là Công chúa chính thống cuối cùng của nhà Thanh, không xét biểu muội của bà là Cố Luân Vinh Thọ Công chúa, con gái Cung Trung Thân vương Dịch Hân, được Từ Hi Thái hậu nhận nuôi.

Tiểu sử

Cố Luân Vinh An Công chúa sinh vào giờ Dần, ngày 7 tháng 5 (âm lịch) năm Hàm Phong thứ 5 (1855), mẹ là Trang Tĩnh Hoàng quý phi. Công chúa là con đầu lòng, cũng là con gái duy nhất của Hàm Phong Đế, thông gọi Đại Công chúa (大公主). Mẹ bà khi sinh ra bà là Tần, sau vì lý do "Đản dục Đại Công chúa" (诞育大公主) mà tấn thăng lên làm Phi.

Năm Đồng Trị thứ 5 (1866), tháng 9, Lưỡng cung Thái hậu (Từ An Thái hậu và Từ Hi Thái hậu) lựa chọn Phù Trân (符珍) làm Phò mã. Năm thứ 9 (1870), tháng 9, Đại Công chúa được Lưỡng cung Thái hậu sắc phong phong hiệu Cố Luân Công chúa (固伦公主). Đây là một phá lệ, vì theo thông lệ, "Cố Luân" là hiệu vị của đích nữ do Hoàng hậu sinh, còn thứ nữ của phi thiếp chỉ được phong "Hòa Thạc Công chúa" (和硕公主). Năm thứ 12 (1873), tháng 8, Công chúa hạ giá.

Năm Đồng Trị thứ 13 (1874), ngày 5 tháng 12 (âm lịch), Đồng Trị Đế băng hà. Công chúa đau buồn vì sự ra đi của em trai, không cẩn thận dẫn đến bị sẩy thai, sau đó bệnh tình càng thêm nặng. Ngày 29 tháng 12 (âm lịch), giờ Tỵ, Công chúa qua đời, khi 20 tuổi.

Nhật ký của Ông Đồng Hòa kể lại sự ra đi của Công chúa:「"Năm Đồng Trị thứ 13, ngày 28 tháng 12, Lưỡng cung Hoàng thái hậu thân hành đến thăm Đại Công chúa bệnh. Công chúa sản hậu thiên hoa, đầu hạng giai mãn, nguy chứng dã. Ngày 29 tháng 12, nghe Đại Công chúa hoăng thệ. Công chúa trong cơn nguy bệnh nói Văn Tông (tức Hàm Phong Đế) triệu mình cùng Tiên Hoàng đế (tức Đồng Trị Đế) đồng hành"; 同治十三年十二月二十八日。兩宮皇太后詣大公主府視疾，公主產後天花，頭項皆滿，危證也。同治十三年十二月二十九日。聞大公主薨逝，病中恍惚言文宗召與先皇同行。」

Phò mã Phù Trân (符珍), thuộc Mãn Châu Chính Hoàng kỳ, xuất thân từ Tô Hoàn Qua Nhĩ Giai thị (蘇完瓜爾佳氏), hậu duệ dòng chính của Đồ Lại (圖賴) - con trai thứ 7 của danh thần Thanh sơ là Phí Anh Đông. Do là hậu duệ dòng chính đại tông, Phù Trân thế tập "Nhất đẳng Hùng Dũng công" (一等雄勇公), dòng dõi không thể bắt bẻ. Nguyên danh của Phù Trân là Thụy Dục (瑞煜), khi tuyển làm Phò mã cho Đại Công chúa, bị bắt đổi tên. Sau khi Công chúa qua đời, Phù Trân không cưới Kế thê, nhưng trong khi tang kì có nạp vài người thiếp, sinh ra 2 đứa con trai.