Benicio del Toro
 | Esti artículu o seición necesita un ameyoramientu no que cinca a la redaición, la gramática o la ortografía. |
.jpg)
Benicio Monserrate Rafael del Toro Sánchez (19 de febreru de 1967, San Germán (es) 
), más conocíu como Benicio del Toro, ye un actor y productor portorricanu nacionalizáu español.
Ganó los premios Óscar, Globu d'Oru, SAG, BAFTA y el premiu al meyor actor nel Festival de Cannes. Ye conocíu por papeles como Fred Fenster en The Usual Suspects, Javier Rodríguez en Traffic, Jack "Jackie Boy" Rafferty en Sin City, Dr. Gonzo en Fear and Loathing in Las Vegas, Franky Four Fingers en Snatch y Che Guevara en Che, l'arxentín, ente otros.
Ye'l tercer puertorriqueñu en ganar un premiu Óscar.
Primeros años
[editar | editar la fonte]L'actor Benicio del Toro nació en San Xuan, al norte del archipiélagu de Puertu Ricu, y creció en Santurce, una llocalidá de San Xuan. Los sos padres, Gustavo Adolfo Del Toro Bermúdez y Fausta Genoveva Sánchez Rivera, yeren abogaos.[7] Tien un hermanu mayor, Gustavo, un oncólogu pediátricu.[8] Ye d'ascendencia española y italiana, y tamién tien sangre amerindia.[9][10]
Mientres la so adolescencia conocer por nomatos como "Skinny Benny" y "Beno". Crióse como católicu y asistió a l'Academia del Perpetuu Socorru, una escuela católica de Miramar, Puertu Ricu.[11] Cuando del Toro tenía nueve años d'edá, la so madre finó d'hepatitis.[8] A los trelce años treslladar xunto a so padre y el so hermanu a Mercersburg, Pennsylvania, onde asistió a l'Academia Mercersburg, llugar onde pasó la so adolescencia y cursó la secundaria.[12] Dempués de graduase, siguió'l conseyu del so padre y empezó a estudiar comerciu na Universidá de California en San Diego.[12] Dempués de tener ésitu nun cursu d'actuación, decidió abandonar la universidá pa estudiar en Los Angeles, onde tuvo a Stella Adler y Arthur Mendoza como profesores, y nel Square Theatre School en Nueva York.[12]
Carrera
[editar | editar la fonte]A finales de la década de 1980, del Toro empezó a apaecer en pequeños papeles en series de televisión, interpretando xeneralmente matonos y traficantes en programes como Miami Vice y la miniserie Drug Wars: The Camarena Story. Fixo un caméu nel videoclip "La Islla Guapa" (1987) de Madonna, como un personaxe de fondu (el mozu sentáu nel automóvil). Siguió nel cine, faciendo'l so debú en Big Top Pee-wee y na película de 007, Licence to Kill,[12] onde a los 21 años d'edá del Toro tresformar nel actor más nuevu n'interpretar a un "villanu" nuna película de Bond. Anque dambes producciones fueron consideraes fracasos na taquilla, del Toro siguió la so carrera nel cine, con películes como The Indian Runner (1991), Lluna de porzolana (1991), Christopher Columbus: The Discovery (1992), Money for Nothing (1993), Fearless (1993) y Swimming with Sharks (1994).
La so carrera fíxose más bultable en 1995 cola so actuación en The Usual Suspects, onde interpretó al mascullador chanciosu Fred Fenster.[12] Por esti papel consiguió'l Independent Spirit Award como Meyor actor de repartu y afitar como actor de repartu. Esti papel tamién lu condució a otros roles importantes dientro del cine independiente y el cine comercial, interpretando a Gaspare en The Funeral (1996) d'Abel Ferrara y ganando el so segundu Independent Spirit Award consecutivu pol so trabayu como Benny Dalmau en Basquiat (1996), dirixida pol so amigu Julian Schnabel. Amás compartió escenes con Robert De Niro nel thriller Fanáticu, onde fixo de Juan Primu, una carismática estrella de baseball de Puertu Ricu.
Pa Fear and Loathing in Las Vegas (1998), l'adaptación filmica de famosu llibru de Hunter S. Thompson, ganó más de 18 kg pal papel del Dr. Gonzo (tamién conocíu como Óscar Zeta Acosta), l'abogáu y drogáu compañeru del protagonista.[12] Col tiempu, esta surrealista película, dirixida por Terry Gilliam, consiguió estatus de película de cultu. Dempués de dos años d'inactividá, del Toro consiguiría llegar al gran públicu nel añu 2000 con actuaciones en cuatro películes prominentes. La primera foi The Way of the Gun, una hestoria criminal que la axuntó con Christopher McQuarrie, guionista de The Usual Suspects y quien fixo'l so debú como direutor. Dellos meses más tarde, destacó ente'l repartu estelar de Traffic de Steven Soderbergh, una complexa diseición de la guerra contra les drogues en Norteamérica. Faciendo de Javier Rodríguez —un policía mexicanu de la frontera que llucha por permanecer honestu metanes la corrupción y l'engañu del tráficu illegal de drogues— del Toro, diciendo gran parte del so diálogu n'español, realizó una interpretación notable pola que consiguió'l so primer premiu Óscar como Meyor actor de repartu.[12]
El so preciáu trabayu llevóse los más importantes premios per parte de la crítica en 2001, como tamién el Globu d'Oru y el premiu del Sindicatu d'Actores al Meyor actor. Amás del ésitu a nivel críticu, Traffic trunfó na taquilla, llevando a del Toro al pasu más altu de Hollywood per primer vegada na so carrera. Ente que Traffic siguía siendo proyeutada nos cines, dos de les sos otres películes fueron estrenaes a finales del 2000 y principios de 2001. Tuvo un pequeñu papel como'l lladrón de diamantes Franky "cuatro deos" na comedia criminal Snatch de Guy Ritchie, ya interpretó a un nativu-estauxunidense discapacitáu mental en The Pledge, dirixida pol so amigu Sean Penn.[12]
En 2003, del Toro protagonizó dos películes: The Hunted, xunto a Tommy Lee Jones, y el drama 21 gramos, xunto a Sean Penn y Naomi Watts. Pola so participación na segunda, collechó otra nominación al Óscar como Meyor actor de repartu.
En 2008 del Toro foi premiáu col Premiu del Festival de Cannes al meyor actor pol so papel del Che Guevara en Che.[13] Al recibir el premiu del Toro dedicar al "mesmu Che Guevara" xunto al direutor Steven Soderbergh.[14] Por esta mesma interpretación ganó'l premiu Goya al Meyor actor.[15] Sean Penn, quien ganó un Óscar por Milk, declaró que se sintió sorprendió y decepcionáu al nun ser nomada Che y del Toro a los premios de l'academia. Cuando recibió'l troféu nos premios del Sindicatu d'Actores, Penn espresó'l so consternación: "Nun entiendo por qué nesti momentu nun hai corones nes cabeces de Soderbergh y del Toro... Che ye una película sensacional".[16] Pa les escenes finales de la película, del Toro perdió más de 15 quilos p'amosar cuan enfermu taba Guevara enantes de la so muerte.[17] Esi mesmu añu realizó un caméu na serie arxentina Toos contra Juan.[18]
A fines del 2012, Benicio del Toro vuelve interpretar a unu de los sos primeros personaxes cinematográficos, Dario (Licence to Kill (1989)), pero esta vegada pal videoxuegu conmemorativo de los 50 años de James Bond: 007 Legends.
Vida privada
[editar | editar la fonte]Benicio nun tien nenguna rellación de parentescu col direutor mexicanu Guillermo del Toro; ye un tracamundiu frecuente.
Mientres la promoción de la película The Wolfman en 2010, describió la so vida amorosa como "nun llimbu". Cuando-y preguntar alrodiu de si tenía pensáu casase, respondió: "¿Por qué? Tol mundu diz: '¿Por qué nun ta casáu?'. ¿Pero por qué me tengo que casar? ¿Solo pa tener que divorciame?". Nuna entrevista con The Times mentó que nun quería que'l so apartamentu de West Hollywood, que describió como'l so "cueva", fuera "invadíu" por una esposa y neños.[19]
N'abril de 2011, anuncióse que del Toro y la fía de Rod Stewart, Kimberly Stewart, taben esperando'l so primer fíu, anque nun s'atopaben nuna rellación.[20] Stewart dio a lluz una fía, Delilah Genoveva Del Toro Stewart, el 21 d'agostu de 2011.[21]
En payares de 2011, del Toro llogró la nacionalidá española. El pidíu foi concedíu pol gobiernu español por cuenta del so talentu artístico y la so ascendencia española (tien familia en Barcelona).[22][23]
El 4 de marzu de 2012, la Universidá Interamericana de Puertu Ricu homenaxó-y con un grau honoríficu, mientres la celebración del centenariu d'esta institución, pola so aportación a la historia del cine y representación del puertorriqueñu nes artes.[24]
Filmografía
[editar | editar la fonte]Premios y candidatures
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2003 | Meyor actor de repartu | 21 gramos | Candidatu |
| 2000 | Meyor actor de repartu | Traffic | Ganador |
| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2000 | Meyor actor de repartu | Traffic | Ganador |
| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Meyor actor | Che, l'arxentín | Ganador |
| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2003 | Meyor actor de repartu | 21 gramos | Candidatu |
| 2000 | Meyor repartu | Traffic | Ganador |
| 2000 | Meyor actor | Traffic | Ganador |
| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2008 | Meyor actor | Che, l'arxentín | Ganador |
| Añu | Categoría | Trabayu | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2010 | ¡Qué Actorazo! | The Wolfman | Candidatu |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Benicio del Toro.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: https://www.ara.cat/media/benicio-toro-rar-daquest-diumenge_1_1844117.html.
- ↑ Identificador CONOR.SI: 60981347. Afirmao en: CONOR.SI.
- ↑ «Internet Movie Database» (inglés).
- ↑ «Internet Movie Database» (inglés).
- ↑ Toro.html Benicio DEL Toro Biography (1987-)
- ↑ 8,0 8,1 'Dammit, this guy is cool' - The Guardian - published 2008-11-29, consultáu'l 29/6/2009.
- ↑ Entrevista con Benicio del Toro
- ↑ Benicio del Toro consigue la ciudadanía española.
- ↑ Feature - Features - Benicio del Toro's "Let's Have Some Fun, Okay?" Page - Portland Mercury
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 Stated in interview on Inside the Actors Studio
- ↑ Associated Press (25 de mayu de 2008). «meyor actor_en_cannes/193848 Benicio del Toro gana premiu a meyor actor en Cannes» (castellanu). Primer Hora. Consultáu'l 25 de mayu de 2008.
- ↑ Hernandez, Eugene (25 de mayu de 2008). «Laurent Cantent's The Class Wins the Palme d'Or». indieWIRE. Archivado del original el 2008-10-24. https://web.archive.org/web/20081024002551/http://www.indiewire.com/ots/2008/05/cannes_08_dispa_4.html. Consultáu'l 25 de mayu de 2008.
- ↑ Rolfe, Pamela (1 de febreru de 2009). «Camino Leads Goya Awards with Six Nods». Hollywood Reporter. https://web.archive.org/web/http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/y3i0aa29113cef25d42d5a15097y1y8754a. Consultáu'l 1 de febreru de 2009.
- ↑ «Penn Surprised over Toro's Absence from Nominations List». The Hindu. 8 de febreru de 2009. http://www.hindu.com/thehindu/holnus/009200902081480.htm. Consultáu'l 14 de febreru de 2009.
- ↑ Olsen, Mark (11 d'avientu de 2008). «Benicio del Toro leads the charge for Che». Los Angeles Times.
- ↑ «Juan Perugia y Benicio del Toro» (en castellanu). ciudá.com.ar. 9 d'avientu de 2008. http://www.ciudad.com.ar/espectaculos/58302/juan-perugia-y-benicio-del-toro. Consultáu'l 17 d'avientu de 2011.
- ↑ Daily Mail Reporter (12 d'abril de 2011). «Toro-having-baby-Rod-Stewarts-daughter-Kimberly.html?ito=feeds-newsxml What will Rod Stewart say? Daughter Kimberly is pregnant after secret fling with Benicio del Toro». Daily Mail. Consultáu'l 12 d'abril de 2011.
- ↑ http://abcnews.go.com/Entertainment/slideshow/del-toro-kimberly-stewart-pregnant-10702555
- ↑ «Kimberly Stewart Gives Birth to Baby Girl!». Us Weekly (21 d'agostu de 2011). Consultáu'l 21 d'agostu de 2011.
- ↑ Galaz, Mabel (4 de payares de 2011). «El gobiernu concede a Ricky Martin la nacionalidá española pa poder casase». El Pais. Consultáu'l 8 de payares de 2011.
- ↑ Ponte, Maria (4 de payares de 2011). «Óscar winner Benicio del Toro, singer Ricky Martin become Spanish citizens». USA Today. Consultáu'l 8 de payares de 2011.
- ↑ [1] Archiváu 2012-03-07 en Wayback Machine.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Benicio del Toro.- Benicio del Toro na Internet Movie Database (n'inglés)
- Benicio del Toro n'AllMovie (n'inglés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q193668- Multimedia: Benicio del Toro