Sir Daniel Day-Lewis (29 d'abril de 1957, Kensington y Londres) ye un gallardoniáu actor británicu naturalizáu irlandés en 1993.[7]
Nacíu y criáu en Londres, asistió con ésitu al Teatru Nacional de Mozos antes de ser almitíu na prestixosa escuela de teatru Bristol Old Vic, a la cual asistió por trés años. A pesar de la so formación tradicional como actor en dicha escuela, Day-Lewis ye consideráu un actor de métodu, reconocíu pola constante devoción ya investigación qu'aplica sobre los sos personaxes.[8][9] Frecuentemente permanez «somorguiáu» nel so papel mientres el tiempu de grabación de les sos películes, llegando al puntu en que la so salú viose afeutada.[10] Ye unu de los actores más selectivos de la industria cinematográfica, protagonizando apenes 5 cintes dende 1998, con espacios de 5 años ente caúna.[11] Nun ufierta entevistes con frecuencia, realiza apaiciones en públicu de forma esporádica y ye roceanu alrodiu de la so vida privada.[12]
Mientres la década de los ochenta'l so trabayu tomó llugar ente'l cine y el teatru; como miembru de la Royal Shakespeare Company, interpretó a Romeo na obra Romeo y Julieta y a Flauta en A Midsummer Night's Dream, antes de debutar na pantalla xigante con Gandhi en 1982. Con La mio formosa llavandería de 1985, llogró gran reconocencia per parte de la crítica y con A Room With a View de 1985, consolidóse como actor de primer llinia.
Fízose colos principales premios del séptimu arte, ente ellos, tres premios Óscar poles cintes My Left Foot de 1989, There Will Be Blood de 2007 y Lincoln de 2012. Coles mesmes, ye l'únicu actor que consiguió l'Óscar en trés causes como actor principal y unu de los trés únicos homes que se fixeron con tres estatuilla.[13] Tamién foi consideráu pal gallardón poles cintes: Nel nome del padre de 1993 y Gangs of New York de 2002. Tamién tien cuatro BAFTA, tres premios del Sindicatu d'Actores y dos Globos d'Oru. En payares de 2012, la revista TIME nomar el «actor más grande del mundu».[14] En xunu de 2014, foi nomáu «caballeru» pola Reina Sabela II pola so contribución a les artes interpretatives y l'apellativu de «Sir» foi añadíu al so nome.[15]
La so rellación col cine vien-y de nacencia. El so güelu maternu, sir Michael Balcon, yera un importante productor del cine británicu,[16] el so padre, Cecil Day-Lewis, yera poeta de Sabela II y la so madre, Jill Balcon, ye una actriz de teatru d'orixe xudíu.[17] La so carrera empezó con una curtia apaición na película Sunday Bloody Sunday en 1971 cuando yera un adolescente. Estudió en Greenwich, Londres, y en Sevenoaks School, Kent, y darréu arte dramático nel Bristol Old Vic Theatre School.[18]
Pa cuando dexó Bedales en 1975, l'actitú despreocupada de Day-Lewis menguara y precisaba escoyer una carrera. A pesar de que se destacara nel escenariu nel National Youth Theatre en Londres, solicitó trabayu como ebanista, pero foi refugáu por falta d'esperiencia.[19]
Foi escoyíu en xunu de 2014 pal rangu de caballeru polos sos servicios a les artes interpretatives pola Reina Sabela II. En payares de 2014 foi nomáu caballeru de manera formal pol Príncipe Guillermo, Duque de Cambridge, nel Palaciu de Buckingham.[20]
El so debú como actor adultu foi un papel curtiu na multipremiada película Gandhi en 1982. Darréu fixo dellos papeles en teatru y pa series de la BBC hasta qu'en 1985 consagrar con dos papeles: unu yera'l de punky londinense y homófobu que caltién una rellación con un antiguu amigu del colexu en La mio formosa llavandería y el d'un dandy llamáu Cecil Vyse en A Room With a View na que trabayó con munchos de los meyores actores ingleses. Depués viniéron-y otres películes como The Unbearable Lightness of Being con Juliette Binoche hasta qu'en 1989 ufiertáron-y el papel de Christy Brown, un artista irlandés discapacitáu en My Left Foot. Esti papel foi'l que-y dio fama y un Óscar ente numberosos premios y nominaciones como la del Globu d'Oru.[19][10]
En 1992 realizó una sólida actuación como un blancu renegáu criáu por indios, Nathaniel, n'El postreru de los mohicanos de Michael Mann xunto a Madeleine Stowe que-y dio un gran impulsu a la so carrera.[19]
Col direutor irlandés Jim Sheridan, collaboró n'otros dos causes, na película Nel nome del padre, en 1993 sobre la tema de Cuatro de Guildford acusaos inxustamente de pertenencia al IRA, con Emma Thompson y pola cual consiguió otra nominación al Óscar amás d'otres nominaciones y premios, y The Boxer en 1997.[21]
Darréu realizó The Age of Innocence en 1993 de Martin Scorsese, El Crisol de 1996 o Gangs of New York de 2002, tamién de Scorsese y que-y apurrió'l so tercer nominación al Óscar pol so trabayu como Bill el Carniceru.[22]
Participó nuna película empobinada pola so muyer Rebecca Miller en The Ballad of Jake and Rose, la vida d'un padre con enfermedá terminal y pasáu hippie y la so fía no que quedó d'una comuña creada por aquel movimientu nos ´70.[23]
Ente los proyeutos que refugó destaquen: El Señor de los Aniellos[24], Shakespeare in Love, Philadelphia y Solaris, ente otros. Refugó'l papel de Tom Hanks en Philadelphia col que Hanks ganó'l so primer Óscar, pa centrase nel rodaxe de Nel nome del padre.[25] Foi consideráu por Joel Schumacher pa tomar el papel de Batman na película Batman Forever dempués del abandonu de Michael Keaton. Interesar por interpretar el papel de Vincent Vega na película Pulp Fiction; finalmente foi John Travolta quien llogró'l papel.[26]
En 2007 estrenó There Will Be Blood, basada na novela Oil! d'Upton Sinclair y empobinada por Paul Thomas Anderson,[27] pola que ganó'l so segundu Óscar al meyor actor y el Globu d'Oru al meyor actor na categoría de drama. Les sos primeres crítiques fueron abondo entusiastes, catalogándola inclusive como una de les meyores películes de los últimos años. En poco tiempu, esta película llegó a asitiase nel puestu 144 del top 250 d'Internet Movie Database de les meyores películes de la historia del cine.[28]
Tamién protagonizó la película Nine, una adautación de Otto é mezzo o 8½ de Federico Fellini dirixida por Rob Marshall (Chicago, Memoirs of a Geisha). Na película, Day Lewis interpreta a Guido Contini, un direutor italianu casáu al que-y gusten les muyeres. La película tenía amás una repartida femenina d'auténticu luxu con muyeres como Nicole Kidman (Óscar por Les Hores), Judi Dench (Óscar por Shakespeare in Love), Marion Cotillard (Óscar por La Môme), Kate Hudson (nomada al Óscar a actriz de repartu por Cuasi famosos), Penélope Cruz (Óscar por Vicky Cristina Barcelona), Sophia Loren (Óscar por Dos muyeres) y Fergie, ex-componente del grupu The Black Eyed Peas.[29]
En 2012 protagonizó'l llargumetraxe Lincoln de Steven Spielberg,[30] quien lo calificó como unu de "los más grandes actores" en cualquier etapa de la historia del cine. Day-Lewis pidió al direutor el tiempu d'un añu pa la preparación del so personaxe, lleó más de 100 llibros sobre Lincoln y tuvo llargues sesiones de maquillaxe pa llograr un aspeutu similar.[31] En febreru de 2013 ganó'l so tercer Óscar pol papel protagonista del presidente d'Estaos Xuníos Abraham Lincoln. Conviértese asina nel primer home en consiguir trés Óscar al Meyor actor principal[32] en tola historia de la ceremonia.
Tres el so tercer premiación nos Óscar empecipió un alderique sobre si Day-Lewis tendría yá un llugar ente los meyores actores de la historia del cine. Joe Queenan del diariu The Guardian dixo: "Argumentar que Daniel ye meyor actor que Laurence Oliver o Marlon Brando ye como dicir que Messi tien más talentu que Pelé, o que Bonaparte ye un xeniu militar percima d'Alejandro'l Grande".[33] L'actor anunció que tomaría'l so clásicu periodu de descansu, agora d'una duración de 5 años tres la so participación en Lincoln antes d'apaecer n'otra película, retirar a una pequeña granxa en County Wicklow.[34]
En xineru de 2017 empezó'l rodaxe de la so última película n'Inglaterra y Londres, so la direición de Paul Thomas Anderson que yá lo dirixó en "Pozos d'ambición", onde ganó'l segundu de los sos trés Oscar. La película estrenó avientu de 2017 col nome de Phantom Thread, Day-Lewis atópase nomáu al Globu d'Oru na categoría de meyor actor dramáticu.[35][36]
El 20 de xunu de 2017, a la edá de 60 años, Daniel Day-Lewis anuncia que se retira de forma definitiva de l'actuación.[37] Asina lo confirmó Leslee Dart, el so representante, a Variety: "Daniel Day-Lewis yá nun va trabayar como actor. Él ta inmensamente agradecimientu a tolos sos collaboradores y al so públicu por toos estos años. Trátase d'una decisión personal y nin él nin nengunu de los sos representantes van faer más comentarios al respeutu", comentó Dart al mentáu mediu de forma curtia.[38]
De la so rellación cola actriz francesa Isabelle Adjani mientres seis años (1989–1995) nació'l so fíu Gabriel-Kane en 1995. En 1996 casóse con Rebecca Miller, fía del dramaturgu Arthur Miller, cola que tien dos fíos, Ronan Cal (n. 1998) y Cashel Blake (n. 2002).[39]
Añu | Títulu | Personaxe | Notes |
---|---|---|---|
1971 | Sunday Bloody Sunday | Mozu vándalu | Cameo ensin acreitar |
1982 | Gandhi | Colin | |
1984 | The Bounty | Tte. John Fryer | |
1985 | La mio formosa llavandería | Johnny | |
A Room With a View | Cecil Vyse | ||
1988 | The Unbearable Lightness of Being | Tomas | |
Stars and Bars | Henderson Dores | ||
1989 | Eversmile, New Jersey | Dr. Fergus O'Connell | |
My Left Foot | Christy Brown | ||
1992 | The Last of the Mohicans | Hawkeye (Nathaniel Poe) | |
1993 | The Age of Innocence | Newland Archer | |
Nel nome del padre | Gerry Conlon | ||
1996 | The Crucible | John Proctor | |
1997 | The Boxer | Danny Flynn | |
2002 | Gangs of New York | William Cutting | |
2005 | The Ballad of Jack and Rose | Jack Slavin | |
2007 | There Will Be Blood | Daniel Plainview | |
2009 | Nine | Guido Contini | |
2012 | Lincoln | Abraham Lincoln | |
2017 | Phantom Thread | Reynolds Woodcock |
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
2012 | Meyor actor | Lincoln | Ganador |
2007 | Meyor actor | There Will Be Blood | Ganador |
2002 | Meyor actor | Gangs of New York | Candidatu |
1993 | Meyor actor | Nel nome del padre | Candidatu |
1989 | Meyor actor | My Left Foot | Ganador |
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
2018 | Meyor actor - Drama | Phantom Thread | Pendiente |
2012 | Lincoln | Ganador | |
2009 | Meyor actor - Comedia o Musical | Nine | Candidatu |
2007 | Meyor actor - Drama | There Will Be Blood | Ganador |
2002 | Gangs of New York | Candidatu | |
1997 | The Boxer | Candidatu | |
1993 | Nel nome del padre | Candidatu | |
1989 | My Left Foot | Candidatu |
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
2012 | Meyor actor | Lincoln | Ganador |
2007 | Meyor actor | There Will Be Blood | Ganador |
2002 | Meyor actor | Gangs of New York | Ganador |
1993 | Meyor actor | Nel nome del padre | Candidatu |
1992 | Meyor actor | The Last of the Mohicans | Candidatu |
1989 | Meyor actor | My Left Foot | Ganador
|
Añu | Categoría | Película | Resultáu |
---|---|---|---|
2012 | Meyor repartu | Lincoln | Candidatu |
Meyor actor | Lincoln | Ganador | |
2009 | Meyor repartu | Nine | Candidatu |
2007 | Meyor actor | There Will Be Blood | Ganador |
2002 | Meyor actor | Gangs of New York | Ganador |