Guerra contra'l terrorismu

Nun confundir con [[:la dómina del terrorismu nel Perú]].

Guerra contra'l terrorismu
Fecha	11 setiembre 2001 → anguaño
Llugar	Mundial (especialmente n'Asia, América del Norte, África y Europa)
Causes	Atentaos del 11 de setiembre de 2001
Resultáu	Conflictu en cursu Cayida del Emiratu Islámicu d'Afganistán Destrucción de los campos d'entrenamientu d'Al Qaeda Captura y muerte d'Osama bin Laden Eleiciones democrátiques n'Afganistán Victoria aliada na invasión d'Iraq de 2003 Ocupación d'Iraq Formación d'un gobiernu provisional Derrocamientu del gobiernu dictatorial del Partíu Baath y la execución de Sadam Husein Eleiciones democrátiques n'Iraq Empecipio de la primavera árabe Guerres civiles en Libia y Siria Ataques con drones en Yeme, Afganistán, Somalia y Paquistán Guerra nel noroeste de Paquistán Guerra contra l'Estáu Islámicu Clima de guerra a inestabilidá en tou Oriente Mediu Atentaos y ataques contra'l mundu occidental perpetaos por terroristes fundamentalistes[1] Éxodu masivu de refuxaos de los países en conflictu al restu del mundu. Intervención militar rusa na Guerra Civil Siria Amplia destrucción n'Iraq y Siria, y parte de destrucción en Somalia, Yeme, Nixeria, Libia y Afganistán. Insurxencia d'Estáu Islámicu en Libia, Yeme, Afganistán y Exiptu.[2] Derrota del Estáu Islámicu n'Iraq y Siria.[3][4][5][6][7]
Belixerantes
Estaos Xuníos  Reinu Xuníu  OTAN  Unión Europea  Australia  Nueva Zelanda  Israel Rebeldes curdos  Afganistán  Lliga Árabe  Iraq (dende 2003)  Ucraína  Paquistán  Indonesia  Filipines  Irán  Siria (dende 2011)  China (dende 2014)  Exiptu  Somalia  Yeme  Rusia (en guerra colos separatistes chechenos dende 1999) República de Chechenia OTSC (sofita a Rusia) Al Qaeda Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante Al Qaeda del Magreb Islámicu Frente Al-Nusra Yihad Islámica Emiratu Islámicu d'Afganistán (hasta 2001) Movimientu talibán (dende 2001) Rede Khorasan Movimientu Islámicu d'Uzbequistán República Chechena de Ichkeria (hasta 2000) Rebalbos y terroristes chechenos (dende 2000; sofitaos pol Estáu Islámicu d'Iraq y el Llevante dende 2014)
Comandantes
George W. Bush Barack Obama Donald Trump Tommy Franks William J. Fallon Martin Dempsey John R. Allen James Mattis John P. Abizaid Lloyd Austin Joseph Votel David Petraeus David D. McKiernan Stanley A. McChrystal Tony Blair Gordon Brown David Cameron Theresa May David Richards Jacques Chirac Nicolas Sarkozy François Hollande Emmanuel Macron Edouard Guillaud Pierre de Villiers Silvio Berlusconi Romano Prodi Mario Monti Enrico Letta Matteo Renzi Paolo Gentiloni Claudio Graziano Rosario Castellanu Gerhard Schröder Angela Merkel Jean Chrétien Paul Martin Stephen Harper Justin Trudeau José María Aznar José Luis Rodríguez Zapatero Mariano Rajoy John Howard Kevin Rudd Julia Gillard Tony Abbott Malcolm Turnbull John Cantwell Angus Campbell Mark Kelly Stuart Smith Craig Orme Pervez Musharraf Muhammad Mian Soomro Asif Ali Zardari Mamnoon Hussain Nuri al-Maliki Iyad Allawi Ghazi Mashal Ajil al-Yawer Haidar al Abadi[8] Fuad Masum[9] Hasán Rouhaní Ali Jamenei Qasem Soleimani Bashar al-Assad Ali Abdullah Ayub Hamid Karzai Ashraf Ghani Ali Abdullah Saleh Abd Rabbuh Mansur al-Hadi Recep Tayyip Erdoğan Ahmet Davutoğlu Necdet Özel Tamam Salam Jean Kahwaji Abdelfatah Al-Sisi Benjamín Netanyahu Vladímir Putin Dmitri Medvédev Valeri Guerásimov Aymán al-Zawahirí Osama bin Laden  † Abu Musab al Zarqaui  † Abu Bakr al-Baghdadi[10] Abu Musab Abdel Wadoud Abu Mohamad Al-Golani Mokhtar Belmokhtar Al-Sharif Qassim al Rimi Mohammad Omar † Akhtar Mohamed Mansur  † Haibatulá Ajundzada Dokú Umárov  † Dzhojar Dudáyev  †
Baxes
Guerra d'Afganistán: 3546 soldaos muertos de les fuercies estranxeres (2408 norteamericanos muertos) — Fuera d'Afganistán pero rellacionaos cola guerra: 150 soldaos estranxeros muertos Guerra d'Iraq: 4803 soldaos de la coalición muertos (4485 norteamericanos) Guerra contra Estáu Islámicu: 53 soldaos de EE.UU muertos (13 en combate), 2.100 combatientes iraninos muertos (soldaos y voluntarios), 1 soldáu español muertu, 1 soldáu británicu muertu, 63 soldaos rusos muertos (55 en Siria), 4 franceses, 7 soldaos xordanos, 1 canadiense y 1 alemán muertos Intervención francesa en Malí, República Centroafricana y el Sahel: 25 soldaos franceses muertos (22 en Malí y el Sahel - 3 en República Centroafricana) — 5 soldaos d'Estaos Xuníos muertos (nel Sahel)[11] Siquier 1.300.000 civiles.[12] Les baxes del conflictu nun pueden ser exactes, pero pa faer un cálculu averáu hai que contabilizar dende los ataques terroristes perpetaos en tol mundu (11-S, 11-M, 7-J, 13-N... ente munchos otros, como'l terrorismu en Turquía, o diversos ataques en tou los países árabes y africanos), y los finaos por causa de la guerra d'Afganistán, del Yeme, d'Iraq de 2003, de Somalia, Nixeria, según la insurxencia islamista a gran escala mientres l'añu 2014 en Libia, Afganistán, el Sinaí, Iraq y Siria, y les intervenciones mundiales estranxeres nos países árabes contra los grupos terroristes.
[editar datos en Wikidata]

     OTAN      Iniciativa Transahariana de Llucha contra'l Terrorismu      Mayores operaciones militares (Afganistán • Paquistán • Iraq • Somalia • Yeme)      Otres operaciones militares aliaes Mayores ataques terroristes d'Al Qaeda y grupos allegaos: 1. Embaxaes d'Estaos Xuníos de 1998 • 2. 11 de setiembre de 2001 • 3. Bali de 2002• 4. Madrid de 2004 • 5. Londres de 2005 • 6. Bombay de 2008 • 7. París de payares de 2015

La guerra contra'l terrorismu o guerra al terror (War on Terror nel inglés orixinal)^[13] ye una campaña d'Estaos Xuníos, sofitada por dellos miembros de la OTAN y otros aliaos, col fin declaráu d'acabar col terrorismu internacional, esaniciando sistemáticamente a los denominaos grupos terroristes, consideraos asina pola Organización de les Naciones Xuníes,^[14] y a toos aquellos sospechosos de pertenecer a estos grupos, y poniéndo-y fin al supuestu patrociniu del terrorismu per parte d'Estaos. Esta ofensiva internacional foi llanzada pola Alministración de Bush tres los ataques terroristes del 11 del setiembre del 2001 en Nueva York y Washington, realizaos por Al Qaeda, convirtiéndose en parte central de la política esterior ya interna d'esa alministración en redol a los países integraos nel llamáu exa del mal. Según les informaciones apaecíes en diversos medios (The New York Times, The Guardian, Rolling Stone), el socesor de Bush, Barack Obama, empecipió una "guerra secreta" contra'l terrorismu autorizando ataques con drones contra supuestos dirixentes y militantes d'Al Qaeda y grupos yihadistes acomuñaos, en Yeme, Somalia y Paquistán.^[15] L'Estáu Islámicu ye l'únicu Estáu non reconocíu que participa na guerra.

La guerra non solo llíbrase n'Oriente Mediu col correr del tiempu dende'l atentáu del World Trade Center de 1993, les Embaxaes d'Estaos Xuníos de 1998, los atentaos del 11 de setiembre de 2001 contra'l World Trade Center y la Masacre de la discoteca Pulsie d'Orlando n'Estaos Xuníos, pasando polos atentaos del 11 de marzu de 2004 en Madrid (España), siguíu polos atentaos nel Reinu Xuníu como los atentaos en xunetu de 2005 en Londres y los 7 de xunetu y 21 de xunetu ademas del Atentáu de Mánchester de 2017, en Francia los Atentaos contra Charlie Hebdo y Atentaos de París de payares de 2015 en 2015, ente otros como'l Atentáu contra l'Hotel Marriott de Islamabad en Paquistán, los atentaos de Bombay de 2008 ente otros graves camudaron el conceutu de que supuestamente se vivía seguro nel mundu occidental.^[16][17] Fuentes especularon que la guerra contra'l terrorismu tratar dende'l 11S de la Tercer Guerra Mundial

Guerra d'Afganistán

Artículu principal: Guerra d'Afganistán (2001-2021

Fuercies aliaes como parte de la ISAF n'Afganistán.

Los talibanes, grupu fundamentalista islamista, nacieron y llegaron al poder tres la guerra civil ente faiciones muyahidines d'Afganistán, asocedida ente 1992 y 1996, llegando a controlar la práutica totalidá del territoriu afganistanu nel momentu de la so máxima espansión, poco tiempu antes del so derrocamientu. La guerra de 2001 n'Afganistán —denomada pol mandu d'Estaos Xuníos como «Operación Llibertá Duradera»—, empecipióse'l 7 d'ochobre de 2001, ante la negativa del réxime talibán d'apurrir a Osama bin Laden, supuestu responsable direutu de los atentaos del 11 de setiembre. Estaos Xuníos y la OTAN como aliaos dieron en derrocar al réxime talibán y destruyir los campamentos d'Al Qaeda, ocupando'l país pa garantizar asina'l so tránsitu escontra la democracia y empecipiando darréu les operaciones pa estabilizar y reconstruyir el país que'l teocráticu réxime talibán gobernara.^[18] En 2009, el gobiernu de Barack Obama unvió otros 30 000 soldaos más a Afganistán.

Guerra d'Iraq

Artículu principal: Guerra d'Iraq

Dempués de la invasión a Afganistán, y dientro de la estratexa marcada per Estaos Xuníos, Iraq empezó a asitiase como un oxetivu geoestratégico, pola so orientación política desfavorable pa occidente y el so allugamientu xeográficu en plenu corazón d'Oriente Mediu y con grandes fronteres cola República Islámica d'Irán y Arabia Saudita. La inmensa mayoría de sociedaes occidentales y árabes, como tamién munchos gobiernos, dellos d'ellos de países pertenecientes a la OTAN, amosáronse contrarios ante una posible invasión y ocupación d'Iraq.^[19] A pesar del costu políticu que representaba, una ventena de países de tol mundu asitiáronse favorablemente ante una intervención, liderada políticamente polos gobernantes d'EE. XX., Reinu Xuníu y España.^[20] Esistió gran discutiniu internacional, afigurada nel Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes, onde la delegación d'Estaos Xuníos liderada por Colin Powell defendió la posesión d'armes químiques y biolóxiques por Sadam Husein, xunto cola esistencia de llaboratorios móviles allugaos en camiones difícilmente detectables. Dicha información foi apurrida pola CIA, basándose nes afirmaciones de disidentes y desertores iraquinos.^[21][22] Pela so parte, los países con contratos pa les sos petroleres n'Iraq, como la República Popular de China (China National Oil Company), Francia (TotalfinaElf) o la Federación Rusa (Loukoil) oponer a la intervención.^[23] Nos países favorables a la intervención xestáronse grandes movimientos entamaos contrarios a la guerra, quien sosteníen que los motivos yeren puramente económicos y motivaos pola necesidá del control del petroleu.^[24][23]

Les fuercies de seguridá iraquines son entrenaes pola OTAN.^[25][26][27] Según el ministru d'Interior d'Iraq, Jawad Bolani, demostraron la so capacidá pa contener "l'amenaza del terrorismu nel país".^[28]

La guerra llevó a la rápida derrota de los militares iraquinos, el derrocamientu del dictador Sadam Husein, la so captura n'avientu de 2003 y la so execución trés años más tarde. La coalición empobinada polos Estaos Xuníos nel nuevu Iraq trató d'establecer un nuevu gobiernu democráticu. Teniendo que faer frente pocu dempués del fin de la guerra a violencia entamada contra les fuercies de la coalición y ente los diversos grupos étnicos iraquinos, que dio llugar a una guerra asimétrica, cola apaición sobre'l terrén de miles de yihadistes estranxeros principalmente magrebinos, que fomentaron los enfrentamientos civiles ente sunitas y chiítas, nun esfuerciu por desestabilizar el país.^[29][30][31] La mayoría de los yihadistes son instruyíos y armaos por Al Qaeda, colen a Iraq col enfotu de ganar a les fuercies de la coalición, dalgunos d'ellos son reclutados n'España.^[32][33] Los sos oxetivos son matar el mayor númberu de soldaos de la coalición y provocar grandes conflictos civiles que balten el fráxil gobiernu iraquín, enfrentando a suníes y xiinos.^[34][35][36] Col fin de recrear un escenariu vidable pa instaurar un califatu islamista.^[37] Abu Musab al Zarqaui antiguu dirixente d'Al Qaeda n'Iraq, anunciu nuna entrevista la declaración de guerra total” a los chiítas n'Iraq.^[38] tamién espreso los sos planes per carta a Aymán al-Zawahirí en xunetu de 2005, describiendo'l so plan de crear un estáu islámicu, enfrentase dempués a los países vecinos y finalmente destruyir Israel.^[37] La opinión pública contraria a la guerra, ente otres causes, motivó un cambéu de gobiernu n'España. Tres les eleiciones del 14 de marzu'l partíu socialista (PSOE) llogró la mayoría de votos. Establecíu'l nuevu gobiernu n'España, la primer midida adoptada foi ordenar la retirada de les tropes d'Iraq. Darréu como dependientes de la misión española Hondures, Nicaragua y la República Dominicana adoptaron la mesma midida. Darréu la República de Filipines tamién retiro les tropes d'Iraq, sol chantaxe terrorista qu'amenaciaba con quitar la vida a un camioneru filipín secuestráu n'Iraq.^[39] Mientres 2006 la violencia n'Iraq sufrió una notable medría, llegando con cifres récores en cuanto al númberu de soldaos muertos, según la proliferación de múltiples atentaos ente les distintes confesiones, llegando al puntu de que munchos agoraron l'entamu de la guerra civil.^[40] Como contramedida p'amenorgar la violencia, l'alministración d'Estaos Xuníos ordenó la unviada de más de 20.000 soldaos de refuerzu a Iraq, xunto con otres midíes de tipu económicu.^[41] Mientres l'añu siguiente la violencia menguó notablemente n'Iraq.^[42][43] Como resultancia, delles naciones miembros de la coalición empezaron a retirar les sos fuercies de resultes d'una opinión pública a favor de la retirada de les tropes y l'aumentu de les fuercies iraquines, qu'empezaron a asumir la responsabilidá de la seguridá.^[44][45]

El 18 d'avientu de 2011 retiráronse les fuercies d'Estaos Xuníos y de la coalición terminando la guerra. Nun s'atoparon pruebes de la esistencia d'armes de destrucción masiva.^[46] Mientres la guerra morrieron 4485 norteamericanos y en total, sumando los soldaos d'Estaos Xuníos muertos, morrieron 4803 soldaos de la coalición de los países ocupantes y, la economía d'Estaos Xuníos, lloñe de beneficiase pol petroleu como dellos intencionadamente profetizaben, tuvo que faer frente a los enormes gastos bélicos, agravando la crisis económica que carez.^[47][48] En xunetu de 2009 informóse que los saudinos van pagar 3500 millones de dólares a EE. XX. pa crear un muriu de seguridá na so frontera, a raigañu del conflictu n'Iraq.^[49]

Guerra contra Estáu Islámicu

Artículu principal: Guerra contra Estáu Islámicu

Iraq sufría una guerra contra un surdíu y autodenominado Estáu Islámicu líderáu pol califa Abu Bakr al-Baghdadi, quien ocupó bastos territorios d'Iraq y llegó hasta ocupar parte de Siria quien amás depués d'ocupar tales territorios declaro un Estáu Islámicu con capital en Raqqa dientro de Siria.

Depués del pidimientu d'Iraq por que EE. XX. ente en guerra contra l'Estáu Islámicu y yá en guerra l'Estáu Islámicu con Siria, el 8 d'agostu de 2014 el presidente de los Estaos Xuníos Barack Obama anunció al mundu la entrada de los Estaos Xuníos nel conflictu qu'Iraq vivía col Estáu Islámicu al traviés de sofitu aereu y non terrestre por cuenta de que según los sos argumentos nun deseyo repitir los acontecimientos de la guerra d'Iraq, según Obama la nación norteamericana nun tenía de quedar se indiferente ante'l pidimientu d'ayuda d'Iraq y col fin de protexer a les minoríes cristianes y yazidis y amás de protexer los establecimientos y bases militares d'Estaos Xuníos asitiaes n'Iraq. Por ello'l 10 de setiembre de 2014, Obama declaró-y la guerra al Estáu Islámicu y anunció la creación d'una coalición internacional col fin d'actuar contra d'aquellos terroristes na cual tamién incluyo aiciones béliques dientro de Siria.^[50][51][52]

N'avientu de 2015 Rusia entró oficialmente na Guerra Civil Siria y contra Estáu Islámicu.^[53][54]Magar Rusia solamente espresó caltenese dientro de les sos bases militares en Siria pero siguió l'aición bélica direuta en xunto con aiciones ofensives de les Fuercies Armaes Siries pa recuperar les sos posesiones perdíes que taben en manes d'Estáu Islámicu.

Irán decidió intervenir nel conflictu pa defender a Siria ya Iraq del grupu terrorista y darréu, la guerra contra Estáu Islámicu espandir d'Iraq y Siria a Exiptu, Libia, Nixeria, Rusia, Israel, Turquía, Yeme, Afganistán y El Líbanu ente otros países. EE.XX. decidió intervenir militarmente cola so coalición de países contra'l grupu terrorista y los aliaos terroristes del ISIS, al igual que Rusia y la coalición de países qu'integraron la llucha contra'l ISIS lideraos per Rusia. Dambos bandos combatieron al Estáu Islámicu, EE.XX. facer ya Iraq y Siria y n'otres naciones, ente que Rusia facer en Siria, Libia y Exiptu.

El 6 d'avientu de 2017 Rusia declaro la derrota del Estáu Islámicu en Siria, ente que el 9 d'avientu del mesmu añu Iraq declaro la derrota del ISIS nel so país. Irán tamién espreso que l'Estáu islámicu sufrió la derrota n'Iraq y Siria.^{[55][56][57][58][59]}

Guerra en Somalia

Artículos principales: Unión de Cortes Islámiques y Guerra Civil Somalina

Estensión a lo llargo de 2006 del territoriu baxu control de les Cortes Islámiques.

Tres los alcuerdos pa formar un parllamentu somalín impulsaos pola comunidá internacional, el Gobiernu provisional Somalín que nun principiu s'estableció en Kenia, empezó'l so treslláu a Somalia nos primeros meses de 2005 col sofitu de fuercies etíopes. A pesar d'estos esfuercios non pudo establecese la normalidá nin seguridá y empecipiáronse graves enfrentamientos armaos. Esta situación foi aprovechada poles cortes islámiques pertrechadas y sofitaos por Eritrea, país de mayoría musulmana que caltién una disputa fronteriza con Etiopía y encontáu na rensía xenerada escontra les tropes etíopes de relixón cristiana.^[60] Les milicies yihadistes apoderar en xunu del 2005 de Mogadixu y d'otres grandes ciudaes del sur de Somalia, onde impunxeron un réxime integrista basáu na xaria (llei islámica). En respuesta Etiopía realizó una ofensiva xeneral contra les fuercies de les Cortes Islámiques, consiguiendo espulsales de la mayor parte de los territorios nel so poder. El 21 d'avientu de 2006 el líder islámicu de la Unión de Cortes Islámiques Sheik Hassan Dahir Aweys declaró de yihad o guerra santa contra Etiopía, motivando la llegada de “muyahidines” d'otros países musulmanes.^[61] En xineru del 2007 la Fuercia Aérea d'Estaos Xuníos atacó posiciones de los milicianos islámicos somalinos.^[62] Pela so parte el Gobiernu de transición somalina aprobó la ofensiva etíope y norteamericana y calificar de solución correuta. La presencia d'Al-Qaeda quedó patente cola apaición sobre'l terrén de Fazul Abdullah, quien ye responsable de la muerte de 224 persones nos atentaos contra les embaxaes d'Estaos Xuníos de Kenia y Tanzania en 1998. Equivocadamente delles fontes diéron-y por muertu nun ataque.«^[63][64]

Operaciones militares en Yeme

Les operaciones militares d'Estaos Xuníos en Yeme empezaron nel añu 2002, dos años dempués del atentáu contra'l destructor d'Estaos Xuníos USS Cole el 12 d'ochobre de 2000, que permanencia fondiáu nes mariñes de Yeme nuna parada rutinaria de repostaxe, cuando una pequeña llancha averóse a la parte de babor del destructor y españo nun ataque suicida los sos esplosivos asesinando a 17 marineros y mancando a 30.

Utilizáronse drones ya intensifícose el so usu mientres el mandatu del presidente George W. Bush y siguieron mientres les alministraciones de los presidentes Barack Obama y Donald Trump col motivu de combatir el terrorismu sobremanera d'Al Qaeda. Céntrense especialmente nel área sureña de Yeme. Dellos soldaos d'Estaos Xuníos morrieron y fueron mancaos en Yeme na so llucha contra Al Qaeda sobremanera soldaos de les fuercies especiales.^[65][66]

Detalles de les operaciones

En 2014 fuercies especiales estadoundienses fueron a rescatar a un fotoperiodista d'EE.XX. Los secuestradores matáron-y a él y a un colega sudafricano.^[67]

El 28 de xineru de 2017 una operación secreta llevada a cabu por Fuercies especiales de los EE.XX. en Yeme xunto a les fuercies de los Emiratos Árabes Xuníos una ventena d'helicópteros Apache y aviones ensin tripular sobrevolaron la zona nun pobláu llamáu Yakla en Yeme onde estos llevaron a cabu una misión coles mires d'atacar a la organización terrorista Al Qaeda, estos Navy Seals dieron muerte a siquier catorce terroristes, trés d'ellos altos mandos de la rede terrorista. Amás la operación cobró la vida de siquier trenta civiles, ente ellos muyeres y neños, ente estos, la fía d'ocho años del clérigu Anuar al Aukaki, el líder islamista nacíu n'Estaos Xuníos que cayó nel 2011 nuna intervención con aparatos teledirigidos; per otra parte tamién se llamentó'l saldu d'un Navy Seal d'Estaos Xuníos muertu, trés Navy Seals mancaos y la destrucción d'una aeronave V-22 Osprey la cual allegó al rescate de los marinos de elite quien taben baxu fueu terrorista, pero l'aparatu tuvo de ser destruyíu pol so mal aterrizaxe y accidente. Los militares d'Estaos Xuníos que participaron na incursión apoderar de «información sobre la planificación de futures trames terroristes».^[68][69][70]La fonte de noticies NBC News afirma que los mandos militares d'Estaos Xuníos buscaben al tercer terrorista más peligrosu y buscáu del mundu Qassim al Rimi quien (esti terrorista) burllar del Presidente de los Estaos Xuníos Donald Trump y espresu que Trump recibió una bofetada bien grande en dicha operación militar.^[71][72]Desconozse si Al Rimi atópase na base d'Al Qaeda o, avisáu del raid, treslladaríase a un llugar seguru.

Intervenciones franceses n'África (Operaciones Serval, Barkhane y Sangaris)

Artículos principales: Intervención militar en Malí, Operación Barkhane, y Segunda Guerra Civil Centroafricana

En 2012 el gobiernu maliense viose amenaciáu pol Movimientu Nacional pa la Lliberación del Azawad (MNLA), una organización independentista mayoritariamente tuareg, alzar en rebelión contra'l gobiernu central col sofitu de grupos islamistes como Ansar Dine, y l'Estáu de Malí foi perdiendo pasu ente pasu el control de la zona. Por cuenta de ello'l gobiernu maliense solicito ayuda al gobiernu francés pa recuperar los sos territorios y poder gubernamental perdíu y en manes de los tuaregs y grupos yighadistas. Por ello en 2013 empezó la Operación Serval la cual tuvo un supuestu ésitu de les fuercies franceses y la so coalición aliada compuesta per países africanos y con sofitu de países europeos, esta operación remato en 2014 y dio pasu cola continuación, dende 2014, de la Operación Barkhane la cual ye la continuación de la Operación Serval pero coles mires d'esaniciar por completu l'amenaza terrorista y tuareg que continua non solo en Mali sinón tamién na zona del Sahel.^[73]

La Operación Sangaris foi una operación francesa que se llevo a cabu na República Centroafricana coles mires de restablecer el control al gobiernu legitimo centru africanu de faiciones armaes rebalbes denominaes Seleka. Esta llévose a cabu dende 2013 hasta 2016.

Guerra de los drones d'Obama

Según les informaciones apaecíes en diversos medios (The New York Times, The Guardian, Rolling Stone) el socesor de Bush, Barack Obama, empecipió una "guerra secreta" contra'l terrorismu autorizando ataques con drones contra supuestos dirixentes y militantes d'Al Qaeda y grupos yihadistes acomuñaos, en Yeme, Somalia y Paquistán.^[15]

El vienres 30 de setiembre de 2011 producióse un ataque selectivu de la CIA con drones en Yeme que causó la muerte d'Anwar al-Awlaki, xefe d'Al Qaeda na península arábiga, según les autoridaes norteamericanes. El presidente Barack Obama valoró la muerte d'a'l Aulaki como «otru finxu nel camín escontra la derrota d'Al Qaeda y los sos afiliaos». Según informó'l corresponsal del diariu español El País, «Obama alvirtió qu'esi golpe demuestra, amás, la decisión de la so Alministración d'escorrer ensin tregua a los cabezaleros terroristes ellí onde s'atopen. Al Qaeda nun va atopar un santuariu niundes del mundu», aseguró. El Gobiernu d'Obama multiplicó nos últimos meses esti tipu d'ataques selectivos, especialmente con aviones ensin tripulación (drones) n'Afganistán, pero tamién en Paquistán, Somalia y Yeme". Per otru llau, el fechu reinstaló l'alderique sobre la llegalidá d'estos ataques, especialmente nesti casu yá que se trataba d'un ciudadanu norteamericanu que nun taba formalmente acusáu de nengún delitu nin fuera sometíu a nengún procesu en EE. XX., y nunca reconociera públicamente la so vinculación con nengún actu terrorista.^[74]

El martes 5 de xunu de 2012 el Pentágonu informaba que'l día anterior un ataque con drones sobre un llugar na rexón noroeste de Paquistán causara la muerte d'Abu Yaliya al Libi, supuestu "número dos" d'Al Qaeda. De confirmase la noticia tratar del mayor ésitu llográu pol Exércitu norteamericanu dende la muerte d'Osama Bin Laden, yá que Libi taba consideráu como'l xefe d'operaciones de la organización terrorista. Yera l'octavu ataque con drones de los dos últimes selmanes realizáu sobre Paquistán, lo que llevantó les protestes del so gobiernu, que nunca ye informáu primeramente de los ataques, dalgunos de los cualos causaron víctimes civiles ("colaterales" na xíriga militar). Tamién surdieron crítiques n'Estaos Xuníos que comparen esta "guerra secreta" d'Obama cola política de George W. Bush de cárceles secretes, tortures y detenciones illegales en Guantánamo.^[75]

Muertes n'operaciones fora d'Iraq, Siria y Afganistán

El Serviciu d'Intelixencia d'Estaos Xuníos envaloró que los sos ataques selectivos con aviones ensin tripular (drones) mataron a 2.581 terroristes y 116 civiles nun total de 473 ofensives en Paquistán, Yeme, Somalia y Libia desque'l presidente Barack Obama llegó al poder en 2009.^[76]

Crítiques al usu del términu

Participantes nuna manifestación en Washington D.C., vistíos como deteníos de Guantánamo encapuchaos y col característicu traxe naranxa.

Les crítiques al términu "Guerra contra'l terror" referir a los asuntos, la llexitimidá, la eficiencia o'l costu económicu asociaos a les operaciones militares llevaes a cabu en nome de dichu términu. Dellos analistes consideren que'l nome ye confusu y tuvo n'ocasiones un fin eminentemente propagandísticu. La mesma noción de "guerra" contra'l "terrorismu" ye complicada, y diversos críticos señalaron que ye desaparente y que les aiciones militares nel so nome nun puede ser afechiscamente etiquetaes como guerra, amás de qu'escorrieron oxetivos políticos qu'entepasen lo puramente militar.^[77] Argumentóse que dalgunes de les midíes adoptaes en rellación con felicidá "guerra" amenorgaron dellos derechos civiles,^[78] y atenten contra los derechos humanos. La inadecuación de términu "guerra" deberíase por casu a que nun esiste un enemigu claramente identificable, o al fechu de que paez pocu probable que'l terrorismu internacional pueda ser afechiscamente esaniciáu per medios específicamente militares.^[79]

Otres crítiques, como la de Francis Fukuyama, apunten a que'l terrorismu nun ye un enemigu concretu, sinón solo una táctica usada por grupos de persones opuestes a otros grupos más amplios; la espresión «guerra contra'l terrorismu», escurez les diferencies ente conflictos como la insurxencia emancipatoria yihadista internacional. Mientres Estaos Xuníos y los sos aliaos caltuvieron presencia militar n'Iraq y Afganistán, causáronse daños colaterales, Shirley Williams afirma qu'esto aumenta la rensía y les amenaces terroristes contra intereses occidentales.^[80] Tamién s'atalantar# que dicha presencia constitúi una hipocresía per parte d'Estaos Xuníos,^[81] va acompañada d'histeria mediática,^[82] y que l'amiestu ente política d'esteriores y política de seguridá estropiaron la imaxe d'Estaos Xuníes percibida na mayor parte de países.^[83]

Ver tamién

• Centros clandestinos de detención de la CIA
• Contraterrorismu
• Guerra nel noroeste de Paquistán
• Guerra contra l'Estáu Islámicu
• Operación Gladio
• Operación Llibertá Duradera - Cuernu d'África
• Operación Llibertá Duradera - Filipines
• Terrorismu d'Estáu
• Crisis migratoria n'Europa

Referencies

1. «Tirotéu nuna llocalidá al nordeste de París.» RT - 9 de xineru de 2015.
2. Estáu Islámicu compite contra Al Qaeda en Libia DW - 11.09.2017
3. Rusia, dispuesta a xunise a la coalición liderada por EEXX n'Iraq Sputnik - 06.12.2017
4. Ofensiva iraquina pa espulsar al EI de desiertu cerca de Siria Xinhua - 2017-11-23
5. Sirios ya iraquines salen a cais pa festexar derrota de Daesh HispanTV - 23 de payares de 2017
6. derrota-en-siria-y-irak-colapsen-la so-revista-y-su-radio-de-propaganda/ ISIS, en cayida: tres la derrota en Siria ya Iraq, colapsen la so revista y la so radio de propaganda Infobae - 11 de payares de 2017
7. Rohaní anuncia derrota de Daesh n'Iraq y Siria RT - 21 payares 2017
8. «Obama celebra designación de primer ministru n'Iraq» (11 d'agostu de 2014).
9. «Un curdu moderáu foi escoyíu como nuevu presidente d'Iraq». Infobae (24 de xunetu de 2014).
10. Quién ye Abu Bakr Al-Baghdadi, el líder jihadista qu'opaca a Al-Qaeda. La Nación. 13 de xunu de 2014. http://www.lanacion.com.ar/1701004-quien-ye-abu-bakr-al-baghdadi-el-líder-jihadista-que-opaca-a-al-qaeda. 
11. Reporten muerte de soldáu francés n'operativu antiterrorista en Mali 6 d'abril de 2017 - Terra
12. «La « guerre mondiale contre le terrorisme » a tué au moins 1,3 million de civils» (en francés). L'Humanité. 24 d'abril de 2015. http://www.humanite.fr/la-guerre-mondiale-contre-le-terrorisme-tue-au-moins-13-million-de-civils-572310. Consultáu'l 9 de xunu de 2015. 
13. «Global War on Terrorism (GWOT) Logistics Support» (23 de setiembre de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 14 de xunu de 2007.
14. «Naciones Xuníes - Aición contra'l Terrorismu».
15. Javier Valenzuela (3 de xunu de 2012). La guerra de los 'drones' d'Obama. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2012/06/01/actualidad/1338579313_738829.html. 
16. Ataque armáu contra sede d'una revista satírica dexa siquier 11 muertos en París 7 ene 2015 - RT
17. Once muertos nun tirotéu na sede del selmanariu que publicó les viñetes de Mahoma ABC.es - 7 de xineru de 2015
18. La guerra d'Afganistán complícase fecha=24 d'agostu de 2008. https://www.abc.es/20080824/opinion-editorial/guerra-afganistan-complica-20080824.html. 
19. La guerra d'Iraq y la reeleición de Bush asitien la imaxe internacional de EE. XX. per debaxo de la de China periódicu=El Mundo. 24 de xunu de 2005. https://www.elmundo.es/elmundo/2005/06/24/internacional/1119578206.html. 
20. Otros: Australia, República Checa, Italia, Polonia, Turquía, Hungría, Xapón, Eslovaquia, Eslovenia, Rumanía, Bulgaria, Xipre, Malta, Letonia, Lituania, Letonia, Hondures, Nicaragua, República Dominicana y Filipines Oxetivu: Sadam. El Mundo. https://www.elmundo.es/especiales/2003/02/internacional/irak/mundoguerra.html. 
21. Los llaboratorios móviles iraquinos nun fabricaben armes químiques. El Mundo. 16 de xunu de 2003. https://www.elmundo.es/papel/2003/06/16/mundo/1418123.html. 
22. Tim Weiner. Mandáu de Cenices: La hestoria de la CIA, páx. 513.
23. «La llucha pol petroleu». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-06-23. A partir d'esti puntu ye posible entender la posición del restu de los actores: la oposición de Francia, Rusia y China a la guerra.
24. Manifiestu contra la guerra d'Iraq robláu por PSOE, UXT ya IX. El País. 14 de febreru de 2003. https://www.elpais.com/elpaismedia/ultimahora/media/200302/14/espana/20030214elpepunac_1_P_DOC.doc. 
25. «UK. Spending on War in Iraq, Afghanistan Rises to $16 Bln (December 2006)» (inglés). Bloomberg (6 d'avientu de 2006). Consultáu'l 22 de xineru de 2007.
26. (n'inglés) Iraq war hits U.S. economy: Nobel winner. 2 de marzu de 2008. http://www.reuters.com/article/topNews/idUSN2921527420080302?feedType=RSS&feedName=topNews&sp=true. 
27. «Aprobáu'l plan aliáu p'adomar al nuevu Exércitu iraquín - Internacional - www.elperiodicoextremadura.com». Consultáu'l 2009.
28. BBC Ejército iraquín frente a encruciada
29. El País El Magreb tarrez el regresu de los 'yihadistes': Los datos sobre los voluntarios que ponen camín d'Iraq son fragmentarios. Na publicación electrónica sobre terrorismu que dirixe dende Washington Olivier Guitta, asegúrase que'l 25% de los combatientes estranxeros n'Iraq son magrebinos, la mayoría d'ellos arxelinos. "Dempués de los saudinos -ente 3.000 y 5.000- y de los xordanos, los arxelinos constitúin el grupu más numberosu", precisa Mohamed Darif
30. U.S. Defense Secretary Robert Gates, 2 Feb 2007, see "four wars" remark
31. CBS on civil war. CBS News. 26 de setiembre de 2006. http://www.cbsnews.com/stories/2005/09/26/eveningnews/main886305.shtml. 
32. Noticies de Gipuzkoa: Quince deteníos por formar una rede qu'unviaba 'yihadistes' a Iraq y África
33. La Voz de Asturias: Yihadistes n'España pal conflictu d'Iraq
34. Como exemplu d'ofensiva recién contra los xiinos, a quien los yihadistes salafistas consideren musulmanes esviaos y califiquen d'idólatres y apostatas, vease l'atentáu suicida contra una mezquita xiina nel barriu de Kohati de la ciudá paquistanina de Peshawar. “Paquistán. 10 muertos nun atentáu contra una mezquita” El País 18 xineru 2008, p. 10.
35. GEES;Radiografía de los yihadistes salafistas estranxeros n'Iraq. Perfiles, rutes y oxetivos de los terroristes: alimentando ente otros aciagos oxetivos l'enfrentamientu ente suníes y xiinos, sigue siendo entá bien importante como la realidá demuéstranos a diariu
36. BBC Mundo.com ; Iraq: riesgu de guerra civil
37. la insurxencia yihadista n'Iraq del suañu del califatu a la marginalidad takfirí
38. «Al-Zarqawi declares war on Iraqi Shia». Al Jazeera. September 14 2005. http://english.aljazeera.net/NR/exeres/407AAE91-AF72-45D7-83Y9-486063C0Y5HALA.htm. 
39. BBC: Filipines retirar d'Iraq.
40. El País: Annan afirma qu'Iraq ta en guerra civil y peor que con Sadam Husein.
41. BBC: mas soldaos pa Iraq
42. atentaos masivos-en-irak-baxen-a-la metá-1276311261/ Libertad Digital: Los atentaos masivos n'Iraq baxen a la metá.
43. Bagdag, 27 ago (EFE).- La violencia en Bagdag rexistró un descensu d'un 89 per cientu no que va d'agostu, en comparanza col mesmu mes de los años 2006 y 2007, informó'l voceru de les operaciones de seguridá de la capital, Qasem Arreya.
44. Britain's Brown visits officials, troops in Iraq. International Herald Tribune, 2 d'ochobre de 2007.
45. Italy plans Iraq troop pull-out BBC March 15, 2005
46. BBC Mundo: Iraq: "Nun se toparon les armes"
47. coses/pasen/mundu Públicu: 4.000 soldaos muertos n'Iraq.
48. Clinton y Obama culpen a la guerra n'Iraq d'engrandar la crisis económica.
49. Los saudinos pagaren $ 3 500 millones pa crear un muriu de seguridá.
50. «calvariu-en-el so-fuxida Fame, sei y cansanciu: los yazidis d'Iraq viven un calvariu na so fuxida editorial=CNN Méxicu». Consultáu'l 13 d'agostu de 2014.
51. EU bombardeará a terroristes en Siria ya Iraq AP - 10 de setiembre de 2014
52. «Estáu Islámicu cuenta ente 20,000 y 31,500 combatientes n'Iraq y Siria.» El Nuevu Herald - 10 de setiembre de 2014.
53. «de-siria_1168507/ http://www.elconfidencial.com/mundo/2016-03-14/putin-retirar de-siria_1168507/». Consultáu'l 1 d'abril de 2017.
54. Un militar rusu muerre tres bombardéu terrorista na ciudá siria de Homs Sputnik - 11.05.2016
55. Rusia, dispuesta a xunise a la coalición liderada por EEXX n'Iraq Sputnik - 06.12.2017
56. Ofensiva iraquina pa espulsar al EI de desiertu cerca de Siria Xinhua - 2017-11-23
57. Sirios ya iraquines salen a cais pa festexar derrota de Daesh HispanTV - 23 de payares de 2017
58. derrota-en-siria-y-irak-colapsen-la so-revista-y-la so-radio-de-propaganda/ ISIS, en cayida: tres la derrota en Siria ya Iraq, colapsen la so revista y la so radio de propaganda Infobae - 11 de payares de 2017
59. Rohaní anuncia derrota de Daesh n'Iraq y Siria RT - 21 payares 2017
60. 20minutos: «Guerra de Somalia.»
61. «La yihad en Somalia.»
62. 20Minutos
63. un bombardéu-en-somalia-1276296464/ Libertad Digital:» L'embaxador d'EEXX en Kenia niega que Fazul Abdullah morriera por un bombardéu en Somalia
64. «Fazul Abdullah sigue tando na llistes del FBI de los terroristes más buscaos.»
65. Intervenciones militares d'EE.XX. nos postreros 30 años RT - 31 ago 2013
66. Soldaos d'EEXX mancaos en Yemen HispanTV - 23 de mayu de 2017
67. Muerren en Yeme dos rehenes mientres rescate La Nacion - 07 d'avientu de 2014
68. restos-de soldáu fináu-en-yemen-EC14432776 Trump recibe los restos de soldáu fináu en Yeme 3 de febreru de 2017 - La Razon
69. restos-de soldáu fináu-en-yemen-EC14432776 Trump recibe los restos de soldáu fináu en Yeme La Razon - 01 de febreru de 2017
70. sur-de-yemen-mata-a-30-persones-BB14405721 Primer baxa d'un soldáu de EE UU na era Trump Lleer más: Primer baxa d'un soldáu de EE UU na era Trump La Razon - 30 de xineru de 2017
71. Recién incursión d'Estaos Xuníos en Yeme apuntaba a un xefe d'Al Qaeda Sputnik - 07.02.2017
72. oxetivu secretu-el-líder-de-al-qaeda-a la Incursión militar en Yeme tenía un oxetivu secretu: El líder d'Al Qaeda, Al-Rimi Noticies Telemundo - FEBRERU 6, 2017
73. Deux militaires de Barkhane tués au combat au Mali (V2) Bruxelles2 - 21 de febreru de 2018
74. Antonio Cañu (1 d'ochobre de 2011). Obama: 'Ye un finxu pa la derrota d'Al Qaeda'. El País. https://elpais.com/diario/2011/10/01/internacional/1317420003_850215.html. 
75. Estaos Xuníos confirma la muerte del "número dos" d'Al Qaeda. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2012/06/05/actualidad/1338885217_157265.html. Consultáu'l 7 de xunu de 2012. 
76. estáu-islamico-en-irak/ Estaos Xuníos ablayó a dos xerarques militares del Estáu Islámicu n'Iraq Infobae - 1 de xunetu de 2016
77. George Monbiot, "A Wilful Blindness" ("Those who support the coming war with Iraq refuse to see that it has anything to do with US global domination"), monbiot.com (páxina web del autor agospiada na web de The Guardian, 11 March 2003. (acceddido 28 de mayu de 2007).
78. Ryan Singel (13 de marzu de 2008). «FBI Tried to Cover Patriot Act Abuses With Flawed, Retroactive Subpoenas, Audit Finds». Wired. Consultáu'l 13 de febreru de 2012.
79. Todd Richissin (2 de setiembre de 2004) (n'inglés). "War on terror" difficult to define. The Baltimore Sun. http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2002023596_russanal02.html. Consultáu'l 28 de xineru de 2009. 
80. Williams, Shirley. "The seeds of Iraq's future terror". The Guardian, 28 October 2003.
81. «American Hegemony: How to Use It, How to Lose It by Xen. William Odom». Consultáu'l 27 de febreru de 2014.
82. Lustick, Ian S. (2006). Trapped in the War on Terror. University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-3983-0.
83. «America's Image in the World: Findings from the Pew Global Attitudes Project». Pew Research Center fechaaccesu=13 de febreru de 2012 (14 de marzu de 2007).

Enllaces esternos

• Declaraciones del Presidente de EE. XX., George W. Bush, sobre la Guerra Contra'l Terrorismu
• La llocura belicista de EE. XX.
• La "guerra contra'l terror": una decisión aciar Revista Alif Nûn nᵘ 93, mayu de 2011.
• Antonio Cañu, "11-S, diez años dempués. La década qu'allumó'l ocaso", El País, 11 de setiembre de 2011.
• Link (pa baxes de les guerres d'Afganistán ya Iraq): ICasualties
• Link (pa baxes de la guerra contra Estáu Islámicu) : [1]