Nantes | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | Francia | ||||
Organización territorial | Francia metropolitana | ||||
Rexón | Países del Loira | ||||
Departamentu | Loira Atlánticu | ||||
Tipu d'entidá | comuña de Francia | ||||
Alcaldesa de Nantes | Johanna Rolland | ||||
Nome oficial | Nantes (fr)[1] | ||||
Nome llocal | Nantes (fr) | ||||
Nomatu | cité des ducs de Bretagne (fr) | ||||
Códigu postal |
44000 , 44100 , 44200 y 44300 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 47°13′02″N 1°33′14″W / 47.2172°N 1.5539°O | ||||
Superficie | 65.19 km² | ||||
Altitú | 18 m[2], 52 m[3] y 2 m[3] | ||||
Llenda con | |||||
Demografía | |||||
Población |
323 204 hab. (1r xineru 2021) - 147 724 homes (2017) - 161 622 muyeres (2017) | ||||
Porcentaxe | 22.17% de Loira Atlánticu | ||||
Densidá | 4957,88 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
Llocalidaes hermaniaes |
Bahía Blanca, Agadir, Saarbrücken, Jacksonville, Cárdif, Seattle, Cochabamba, Niigata, Recife, Durban, Dschang, Cluj-Napoca, Xericó, Desdunes (es) , Pétion-Ville, Chimbote, Tblisi y Rio de Janeiro
| ||||
metropole.nantes.fr | |||||
Nantes ( [nɑ̃t] (?·i); en galó: Naunnt; en bretón: Naoned) ye una ciudá de Francia, capital del departamentu de Loira Atlánticu y de la rexón de Países del Loira.
Históricamente, la ciudá de Nantes atopábase dientro de la parte de Bretaña onde d'antiguo falábase'l galó, una llingua románica falada nesti territoriu.
Asitiada a veres del Loira, Nantes ye'l centru d'una conurbación de más de 900.000 habitantes. Considérase, xunto cola de Saint-Nazaire, como la mayor área metropolitana del oeste de Francia. Traviesen l'área de Nantes los ríos Loira, Erdre, Sèvre Nantaise, Chézine y Cens.
Mientres la década de 1990 Nantes foi, d'ente les grandes ciudaes franceses, la que más rápido creció, pasando de tener 252.029 habitantes en 1990 a 277.728 en 1999. Foi premiada col títulu Capital Verde Europea 2013.
Na dómina de la conquista romana llevaba probablemente'l nome de Condevicnum[4] y yera la capital d'un pueblu llamáu Namnetes, que'l so nome adoptó más tarde (Portus Namnetum).[5]
Na dómina romana, Nantes taba na provincia de Lugdunensis (capital: Lugdunum/Lyon). Los Námnetes, consideraos como enemigos vencíos, yeren una civitas stipendiaria (pesaos impuestos) y perdieron los territorios al sur del Loira. El baxu Loira formó la llende ente les provincies d'Aquitania y de Lugdunensis y ente los territorios de los Namnetes y de los Pictones (capital: Lemonum/Poitiers). Na ribera sur del ríu, frente a Nantes, foi creáu'l puertu pictón de Ratiatum/Rezé, au permanecen anguaño notables ruines antigües. Les reformes de Dioclecianu, nel principiu del sieglu IV, metieron la ciudá na Lugdunensis tertia (capital: Tours) y na diócesis de les Gallias (capital: Tréveris). Foi tamién el momentu de la construcción d'una muralla (1675 m, 20 ha).
Donatianu y Rogatianu (saint Donatien y Rogatien), fíos del gobernador de la ciudá, y a los que San Clair, primer obispu de Nantes, convirtiera a la fe cristiana nel añu 277. Nel sieglu IV foi construyida la primer catedral.
Los romanos foron espulsaos de Nantes a principios del sieglu V, y la ciudá formó parte socesivamente del reinu de Clodovéu, del reinu francu de Neustrie y del Imperiu carolinxu.
Nel sieglu VI, un obispu importante foi San Félix de Nantes, amigu del obispu de Poitiers y poeta, Venantius Fortunatus, quién escribió versos nel so honor.
Nel imperiu carolinxu[6] mientres los reinaos de Carlomagnu y de Ludovicu Píu, los trés condaos de Nantes, Rennes y Vannes formaben la Contorna de Bretaña, base de les operaciones militares de los francos frente a los bretones. Sábese qu'en 778 el prefeutu de la contorna yera'l conde Roldán, quién morrió en Roncesvalles. Dende'l final del sieglu VIII, los condes de Nantes y de Vannes yeren d'una poderosa familia, los Widonides (frecuentemente nomaos Guido o Lamberto).
Nel 831, Ludovicu Píu encargó a Nominoe, un aristócrata bretón integráu na aristocracia franca, col condáu de Vannes y el missaticum[7] sobre los territorios bretonos. Dempués de la muerte de Ludovico, Nominoé intentó conquistar los condaos de Nantes y Rennes; morrió nuna batalla contra Carlos el Calvu, rei de Francia Occidental, nel 851. El so fíu, Erispoe, venció a los francos (batalla de Jengland-Beslé, tamién en 851) y Carlos concedió-y los dos condaos: puede dicise que foi'l principiu de la integración de Nantes na Bretaña. Pero yera tamién la dómina de los ataques de los normandos.
Los viquingos tomaron Nantes per primer vegada nel añu 843; mataron al obispu San Gohard (Gunhardus) abellugáu con munchos habitantes na catedral. Nel 853 dos grupos distintos d'escandinavos tuvieron presentes, y Erispoe tuvo de pagar una contribución. En 869 había viquingos nuna islla de Nantes y permanecieron ellí dellos años, atacando diversos llugares. En 919 otru grupu tomó la ciudá, formando un "principáu" normandu mientres 18 años.
Foron definitivamente desallugaos nel 937 pol duque bretón Alain Barbetorte, quien fixo de la ciudá la so capital. Pero, dempués de la so muerte, el ducáu pasó a los condes de Rennes.
A mediaos del sieglu XI, el conde Hoel de Cornouaille heredó'l condáu de Nantes y casóse cola heredera del ducáu de Bretaña. Dende esti momentu, el condáu de Nantes permaneció en manes de los duques. Pero la ciudá taba parcialmente remanada polos obispos. Arriendes, los duques de la dinastía de Cornouaille (sieglos XI-XII) practicaben la "residencia itinerante" nes sos diverses tierres; en Nantes solamente teníen un castiellu (sieglu X: castiellu del Bouffay) con un taller monetariu. Asina la ciudá, bien pequeña, nun yera una verdadera capital.
Dablemente non enantes el sieglu XI, foi construyíu'l primer sistema de pontes (6) de la ribera norte a la ribera sur del ríu, al traviés de les cinco islles d'entós. Tamién foi establecíu nel entamu de la carretera de Poitiers un hospiciu (anguaño: Hospedal Saint-Jacques) pa los pelegrinos de Santiago de Compostela, viniendo de Bretaña o d'Inglaterra (vía Saint-Malu).
Mientres la Guerra de los 100 Años, Nantes foi sitiada polos ingleses en 1343, atacada pol conde de Buckingham, y llibertada darréu por Olivier de Clisson en 1380.
A finales d'una llarga guerra feudal, foi nuevamente sitiada en 1491 pol rei de Francia Carlos VIII, al que se-y dio por traición, casándose cola duquesa Ana de Bretaña para llexitimar los derechos qu'acababa d'alquirir sobre l'heriedu d'Ana. La proposición foi fecha a los estaos de la provincia'l 8 d'ochobre, y el casoriu celebróse nel palaciu de Langeais el 6 d'avientu; el socesor de Carlos VIII, Luis XII, casóse tamién con Anna, y la so fía Claudia foi casada col rei siguiente Franciscu I.
En consecuencia d'estos matrimonios, la Bretaña, según la ciudá de Nantes, quedó incorporada a la Francia, o meyor dichu, al "dominiu real", oficialmente en 1532. Nantes dexó de ser la capital de la Bretaña y el puestu recayó en Rennes siendo sede del Parllamentu y de los Estaos de Bretaña hasta 1789. Nantes caltuvo la Cámara de les Cuentes de la provincia.
En 1558 introdúxose'l calvinismu en Nantes y una matanza de reformadores de la Saint-Barthélémy tendríase verificao nel añu 1572, de nun ser pola arrogante firmeza del correxidor Leloup Dubreuil que s'opunxo a la execución de les órdenes sanguinaries del duque de Montpensier.
Mientres el reináu d'Enrique III, la ciudá empobinada pol gobernador duque de Mercoeur foi miembru activu de la Lliga católica, el partíu de la familia de Guise. Dempués del asesinatu d'Enrique III en 1589, nun foi fácil al nuevu rei Enrique IV, hasta entós un protestante, de someter el so reinu; Nantes foi la postrera de les grandes ciudaes en reconocer la so autoridá; por esta razón equí dictó Enrique IV en 1598 el famosu Edictu de Nantes, revocáu darréu en 1685 pol rei Lluis XIV.
Nesti sieglu Nantes yera un bien importante puertu del comerciu triangular, el más importante en Francia. Mentanto, el comerciu triangular faía solo una parte de l'actividá del puertu. La población pasó de 40.000 a 80.000 habitantes. La riqueza acumulada nesta dómina esplica les numberoses realizaciones urbanístiques y construcciones del sieglu.
En 29 de xunu de 1793 los vendeanos en númberu de 50.000 homes sol mandu de Jacques Cathelineau atacaron Nantes atopando resistencia per parte de los habitantes de la ciudá comandados polos xenerales Beysser y Canclaux. Darréu presentáronse delantre de la ciudá dos parllamentarios pa afalagalos a la rindición contestando'l correxidor de la ciudá llamáu Baco "Morrer o asegurar el trunfu de la llibertá". Entós l'exércitu de Cathelineau mandáu polos xenerales Bonchamps, Spezaux Autichamp y Fleuriot tomó les sos posiciones p'asaltar a la ciudá pela vera derecha, en cuantes que Charette atacaba pela esquierda. El combate empezó al empar en nueve puntos de la ciudá, nuna llarga y sangrienta xornada, unos intentando asaltar la ciudá y otros aguantando con un gran sentíu del valor. A la fin, los vencíos foron los vendeanos quien nun pudieron cola artillería de los qu'aguantaben l'asediu causando con ella tarrecibles daños nes fileres de los atacantes. Refugaos perdayures los vendeanos vencíos, col so xeneral en xefe Cathelineau mancáu de muerte, abandonaron el llugar y contribuyeron al ésitu de la salvación de Nantes los miembros de la guardia republicana.
Dempués d'esti fracasu, el "Exércitu real" resolvió pasar el Loira y llevar a Bretaña el teatru de la guerra cayendo nel so poder les ciudaes d'Ancenis, Laval, Ernée, Fougères y Dol. Pero dempués foron vencíos en Granville y Le Mans; el "Exércitu real" en derrota foi finalmente destruyíu en Savenay, a 40 km de Nantes.
Pero los vencedores republicanos de Nantes yeren del partíu de los Girondins y en París la Convención desaniciólos el mesmu mes de xunu de 1793. Pa somorguiar la ciudá, la Convención unvió a Nantes unu de los sos miembros más enérxicos llamáu Jean-Baptiste Carrier encamentándo-y que tomara midíes puestes y eficaces escontra los realistes; Carrier dexó una alcordanza d'execuciones ya inxusticies qu'enxamás s'escaecieron de la memoria de los sos habitantes. Foi retiráu de la so misión a principiu de 1794 y condergáu dempués de la cayida de Robespierre.
Darréu y pasaos los fechos descritos pacificóse la ciudá, paz que nun duró munchu tiempu una y bones la Convención unvió a François de Charette empuxáu a una nueva guerra. Foi atrapáu polos republicanos y fusiláu en Nantes en 1795 pacificándose asina la zona de La Vendée.
Nesti sieglu en Nantes desendolcóse una importante actividá industrial :
Un nuevu puertu foi construyíu en Saint-Nazaire dende los años 1860, con una actividá industrial bien importante (construcción naval).
Dempués d'abrir la frontera francesa a los refuxaos civiles nel 28 de xineru de 1939, el prefeutu de Loira Inferior (el nome entós del departamentu) foi alvertíu dende'l 30 que tendría qu'agospiar a refuxaos. Los primeros foron agospiaos n'establecimientos infantiles de vacaciones de la mariña (en Pornichet, Le Pouliguen, etc). Dempués, a principios de xunu, dos campos fueron abiertos nel arrondissement de Châteaubriant: unu en Moisdon-la-Rivière (Camp de la Forge) y un otru en Juigné-Les-Moutiers.
N'ochobre de 1939 (fecha del zarru), estos campos allugaben 1200 refuxaos, principalmente muyeres y neños. Dalgunos decidieren ser repatriaos a España: nel mes d'agostu hubo 180 candidatos, pero miembros del PCE fixeron contra-propaganda y solamente 46 foron repatriaos. Los "axitadores" comunistes foron treslladaos a otros campos nel sur de Francia.
La situación de los refuxaos en Loira Inferior foi menos mala que nos campos pa militares y milicianos del sur; la población de les comunidaes rurales de Moisdon y Juigné yeren bien conservadores y griespes o contraries a los republicanos españoles, pero paez que na ciudá de Châteaubriant los refuxaos yeren correutamente acoyíos.[8]
Nantes foi ocupada polos alemanes dende xunu de 1940 a agostu de 1944. Un atentáu escontra un militar, el teniente-coronel Hotz, provocó'l 22 d'ochobre de 1941 el fusilamiento de 48 rehenes franceses.[9]
La ciudá foi bombardiada en setiembre de 1943. Dempués de la guerra la ciudá recibió la distinción de Compagnon de la Libération.
N'abril de 1941 el gobiernu de Vichy creó prefeutures rexonales como órganos alministrativos superiores a los departamentos, y Nantes quedó dientro de la rexón de Angers y non la de Rennes. Al rematar la Segunda Guerra Mundial, desaniciáronse talos niveles alministrativos.
En xunu de 1955 creáronse nuevamente rexones, y Nantes quedó na rexón de Países del Loira, dixebrada de les rexones bretones. Distintes reformes potenciaron el rol políticu de les rexones, magar lo cual bona parte de los habitantes de Nantes siguen considerándose culturalmente bretonos.
La industria aeronáutico apaeció cola fábrica de la empresa Sud-Aviation (dempués: SNIAS, Aérospatiale, EADS) que participa nos programes Airbus.
Pero la construcción naval tornó dende los años 1960 y l'última empresa d'esti sector foi cerrada en 1984.
Unidá urbana[12] de Nantes: 544.900 (1999), 8° en Francia; 24 municipios * Comunidá urbana Nantes Metropole: 580.000 (2008); 20 municipios * Municipiu de Nantes: 277 700 (1999), 6° en Francia * Otros conceyos importantes de la comunidá urbana:
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1841 | 1846 | 1851 | 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
80 000 | 77 162 | 77 226 | 68 427 | 77 992 | 83 389 | 94 310 | 96 362 | 108 530 | 113 625 | 111 956 | 118 517 | 122 247 | 124 319 | 127 482 | 122 750 | 123 902 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pa los censos de 1962 a 1999 la población llegal correspuende a la población ensin duplicidaes (Fonte: INSEE [Consultar]) |
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
132 990 | 133 247 | 170 535 | 183 704 | 184 509 | 187 343 | 195 185 | 200 265 | 222 790 | 240 028 | 260 244 | 256 693 | 240 539 | 244 995 | 270 251 | 282 853[13] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pa los censos de 1962 a 1999 la población llegal correspuende a la población ensin duplicidaes (Fonte: INSEE [Consultar]) |
El puertu de Nantes ye una parte del «Puertu autónomu Nantes-Saint-Nazaire».
L'actividá portuaria de Nantes dexó'l centru de la ciudá pela zona industrial de Cheviré (conceyos de Rezé y Bouguenais), ríu abaxo.
L'actividá principal equí ye la importación de madera.
La Universidá de Nantes, fundada en 1460 y reestructurada en 1962, inclúi:
Hai tamién delles escueles cimeres independientes de la Universidá:
La ciudá cunta con dellos equipos profesionales: el FC Nantes de fútbol, el Nantes Erdre Futsal de fútbol sala, l'Hermine de Nantes de baloncestu y el HBC Nantes de balonmano.
Tolos años celébrase un importante Festival de cine español.[15]