1931 | |||
Προσωπικές πληροφορίες | |||
---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 22 Ιανουαρίου 1907 | ||
Τόπος γέννησης | Μπίκενχεντ, Αγγλία | ||
Ημερ. θανάτου | 1 Μαρτίου 1980 (72 ετών) | ||
Τόπος θανάτου | Λίβερπουλ, Αγγλία | ||
Ύψος | 1,78 μ. | ||
Θέση | Κεντρικός επιθετικός | ||
Επαγγελματική καριέρα* | |||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† |
1923–1925 | Τρανμίρ Ρόβερς | 30 | (27) |
1925–1937 | Έβερτον | 399 | (349) |
1938–1939 | Νοτς Κάουντι | 9 | (3) |
1939 | Σλάιγκο Ρόβερς | 7 | (10) |
1940 | Χαρτς ΦΚ | 2 | (1) |
Σύνολο | 447 | (390) | |
Εθνική ομάδα | |||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† |
1927–1932 | Αγγλία | 16 | (18) |
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Γουίλιαμ Ραλφ Ντιν (αγγλικά: William Ralph Dean, 22 Ιανουαρίου 1907 – 1 Μαρτίου 1980), ευρύτερα γνωστός ως Ντίξι Ντιν (Dixie Dean), ήταν Άγγλος ποδοσφαιριστής. Αγωνιζόμενος ως κεντρικός επιθετικός, κατέχει το αξεπέραστο μέχρι στιγμής ρεκόρ στο Αγγλικό Πρωτάθλημα, της επίτευξης 60 γκολ σε μια αγωνιστική περίοδο (1927–28).[1] Η επίδοση αυτή ήταν ρεκόρ Ευρώπης, καταρρίφθηκε το 1946 από τον Ούγγρο Φέρεντς Ντέακ και παραμένει η τρίτη καλύτερη όλων των εποχών σε παγκόσμιο επίπεδο.[2] Θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους επιθετικούς της γενιάς του ψηφίστηκε 52ος καλύτερος Ευρωπαίος παίκτης του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS.[3]
Ο Ντιν γεννήθηκε στο Τσεσάιρ, απέναντι από τον ποταμό Μέρσεϊ από το Λίβερπουλ. Μεγάλωσε ως οπαδός της Έβερτον χάρη στις προσπάθειες του πατέρα του, ο οποίος τον πήρε σε έναν αγώνα κατά τη διάρκεια της χρονιάς 1914–15. Έφυγε από το σχολείο του στα 14 και εργάστηκε σε σιδηρόδρομο ως βοηθός μαθητευόμενος.[4]
Βρήκε νυκτερινή δουλειά ώστε να μπορεί να επικεντρωθεί στην πρώτη του αγάπη, το ποδόσφαιρο. Ξεκίνησε να παίζει για την τοπική ομάδα Πένσμπι. Εκεί προσέλκυσε την προσοχή ενός ανιχνευτή της Τρανμίρ Ρόβερς,[5] της τρίτης ομάδας του Λίβερπουλ. Τότε απέκτησε το ψευδώνυμο "Ντίξι". Η δημοφιλής θεωρία σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο απέκτησε το ψευδώνυμό του είναι ότι το έπραξε στην εφηβεία του, ίσως λόγω της μαύρης χροιάς και της τρίχας του (που έμοιαζε να μοιάζει με ανθρώπους από τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες).[6]
Εναλλακτικά, ο ιστορικός της Τρανμίρ, είχε αποδεικτικά στοιχεία, επιβεβαιωμένα από τον θεματοφύλακα του Ντιν, ότι το όνομα Dixie (Ντίξι) ήταν μια διαφθορά του πατρικού παιδικού του παιδιού, Digsy (Ντίγκσι, από την προσέγγισή του στο παιδικό παιχνίδι της ετικέτας, σε μία πλάτη ενός κοριτσιού - από όπου και Digsy). Όταν προσχώρησε στην ομάδα της Τρανμίρ (Νοέμβριος του 1923) ήταν 16 ετών.[7]
Στους 16 μήνες του στο σύλλογο, τις χρονιές 1923–24 και 1924–25 σημείωσε 27 γκολ σε 30 εμφανίσεις πρωταθλήματος. Τα κατορθώματά του προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πολλών συλλόγων σε όλη την Αγγλία, μεταξύ των οποίων η Άρσεναλ και η Νιουκάστλ. Τελικά υπέγραψε για την Έβερτον τον Μάρτιο του 1925 μόλις πάτησε τα 18. Το αποτέλεσμα ήταν σύντομα θετικό, σημειώνοντας 32 γκολ στην πρώτη περίοδο.[8][9] Εκείνη τη χρονιά ήρθε μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές στους κανονισμούς του ποδοσφαίρου, όταν ο νόμος για το οφσάιντ τροποποιήθηκε, ώστε να απαιτούνται δύο παίκτες αντί για τρεις για να είναι κάποιος σε «σωστή» θέση. Αυτό ωφέλησε αρκετά τον Ντιν, όπως και τους άλλους επιθετικούς.[10][11] Ένα ατύχημα με μοτοσικλέτα, στη Βόρεια Ουαλία το καλοκαίρι του 1926 άφησε το Ντιν με κάταγμα κρανίου και γνάθου και οι γιατροί ήταν αβέβαιοι αν θα μπορούσε να παίξει ξανά.[12] Στο επόμενο παιχνίδι του για την Έβερτον σκόραρε χρησιμοποιώντας το κεφάλι του, οδηγώντας τους οπαδούς της ομάδας στο αστείο ότι ο γιατρός άφησε μία μεταλλική πλάκα στο κεφάλι του.[11]
Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Ντιν είναι ότι εξακολουθεί να είναι ο κάτοχος της καλύτερης επίδοσης στο αγγλικό ποδόσφαιρο με 60 γκολ σε μία αγωνιστική περίοδο πρωτάθληματος (1927–28) παίζοντας σε 39 παιχνίδια, και συνολικά 81 σε 50 επίσημους αγώνες εκείνη την χρονιά.[7][13][14] Ο Τζορτζ Κάμσελ της Μίντλεσμπρο, ο οποίος κατείχε το υψηλότερο ρεκόρ σε αγώνες στην Αγγλία, σημείωσε 59 γκολ στο προηγούμενο πρωτάθλημα, αλλά ήταν στη δεύτερη κατηγορία.[11]
Σε αυτή τη σεζόν η Έβερτον κέρδισε τον τίτλο.[15] Ο Ντιν έφτασε τα 100 γκολ σε 105 επίσημους αγώνες για το σύλλογο, ρεκόρ στο αγγλικό ποδόσφαιρο που καταρρίφθηκε μόλις εννέα ημέρες μετά από τον Ντέιβ Χάλιντεϊ, παραμένει όμως ο Άγγλος κάτοχος του σχετικού ρεκόρ.[16] Όταν είχε υποβιβαστεί στη δεύτερη κατηγορία το 1930, ο Ντιν έμεινε μαζί τους. Το σωματείο πήρε αμέσως τον τίτλο το 1931. Στη συνέχεια, κέρδισε το πρωτάθλημα της πρώτης κατηγορίας (1932) και το Κύπελλο το 1933[9] (στο οποίο σημείωσε γκολ στον τελικό) - μια ακολουθία που δεν είχε επιτευχθεί από τότε. Στο πρωτάθλημα του 1932 σημείωσε 45 γκολ σε 38 αγώνες κατακτώντας και πάλι τον τίτλο του πρώτου σκόρερ.[9] Ο τελικός Κυπέλλου Αγγλίας του 1933 μεταξύ της Έβερτον και της Μάντσεστερ Σίτι ήταν, όταν για πρώτη φορά σε τόσο σπουδαίο αγώνα οι ποδοσφαιρικές φανέλες «ντύθηκαν» με νούμερα, προκειμένου να ξεχωρίζουν οι παίκτες.[17] Από το 1933, έγινε αρχηγός της ομάδας. Ωστόσο, οι σκληρές φυσικές απαιτήσεις του παιχνιδιού ήταν αρκετές και αποχώρησε από την πρώτη ομάδα το 1937. Ο απολογισμός του στη ομάδα ήταν 383 τέρματα σε 433 επίσημες συναντήσεις.[18]
Ο Ντιν συνέχισε να παίζει για την Νοτς Κάουντι για μία σεζόν και στη συνέχεια στην ιρλανδική ομάδα Σλάιγκο Ρόβερς από τον Ιανουάριο του 1939.[19] Κατά την άφιξή του, ο σιδηροδρομικός σταθμός στο Σλάιγκο λέγεται ότι γέμισε με ντόπιους που προσπαθούσαν να τον συναντήσουν. Σημείωσε δέκα γκολ σε επτά συναντήσεις για το σωματείο, συμπεριλαμβανομένων πέντε σε μία νίκη με 7–1 επί της Γουότφορντ ΦΚ (που παραμένει ρεκόρ της ομάδας για τα περισσότερα γκολ που σημειώθηκαν σε ένα παιχνίδι). Έπαιξε επίσης σε τέσσερις αγώνες στο Κύπελλο, σημειώνοντας ένα τέρμα. Τερμάτισε την επαγγελματική του καριέρα με την Χαρτς ΦΚ (τώρα Άστον Γιουνάιτεντ) στην περίοδο 1939–40 της Cheshire County League, πριν το ξέσπασμα του Πολέμου.[8]
Ο Ντιν έκανε το ντεμπούτο του στην εθνική ποδοσφαιρική ομάδα της Αγγλίας σε αγώνα με αντίπαλο την Ουαλία τον Φεβρουάριο του 1927, λιγότερο από ένα μήνα μετά τα 20ά γενέθλιά του. Τελευταίο παιχνίδι του για την Αγγλία ήρθε σε μια νίκη 1–0 επί της Βόρειας Ιρλανδίας το 1932, όταν ήταν 25 ετών. Συμμετείχε στις διοργανώσεις του Βρετανικού Εσωτερικού Πρωταθλήματος του 1927 και του 1929. Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης του 1927 σκόραρε τέσσερα γκολ στα δύο παιχνίδια του για την Αγγλία και σκόραρε δύο φορές εναντίον της Σκωτίας στο Χάμντεν Παρκ. Παρά την απώλεια, οι Σκωτσέζοι κέρδισαν συνολικά και χειροκρότησαν τον Ντιν (ο οποίος ολοκλήρωσε τη διοργάνωση ως πρώτος σκόρερ). Εκπροσώπησε την Αγγλία 16 φορές, σκοράροντας 18 φορές σε 8 αγώνες (συμπεριλαμβανομένων των χατ-τρικ κατά του Βελγίου και του Λουξεμβούργου).[20][21] Τελειώνοντας τη σταδιοδρομία του είχε σημειώσει 568 τέρματα σε 612 επίσημους αγώνες και με συντελεστή 0,93 γκολ ανά αγώνα. Παραμένει ο πιο αποτελεσματικός παίκτης στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου.[11][13] Επίσης εξακολουθεί να κατέχει το ρεκόρ με τα περισσότερα χατ-τρικ στο πρωτάθλημα πρώτης κατηγορίας με 29 και σε όλες τις κατηγορίες με 37.[5][22]
Αφού αποχώρησε από το ποδόσφαιρο τον Απρίλιο του 1941, διηύθυνε μία παμπ στο Τσέστερ. Είχε ακρωτηριαστεί το δεξί του πόδι το 1976.[12] Απεβίωσε από ανακοπή μέσα στην έδρα της Έβερτον το Γκούντισον Παρκ παρακολουθώντας το τοπικό ντέρμπι με την συμπολίτισσα Λίβερπουλ.[21][23] Ένας ανδριάντας προς τιμήν του κοσμεί την είσοδο του γηπέδου της Έβερτον, Γκούντισον Παρκ, στο Λίβερπουλ.[11][8] Το περιοδικό World Soccer τον συμπεριέλαβε στους 100 καλύτερους ποδοσφαιριστές του 20ού αιώνα.[24]