Álvaro Pombo
 (2005)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | (es) Álvaro Pombo García de los Ríos 23 de xuño de 1939 (85 anos)Santander, España |
| Educación | Universidade Complutense de Madrid |
| Actividade | |
| Ocupación | poeta, autor, político, escritor, novelista |
| Partido político | Unión, Progreso y Democracia |
| Membro de | |
| Xénero artístico | Poesía |
| Movemento | Realismo literario |
| Participou en | |
| 5 de novembro de 2012 | Con Cataluña, con España |
| Familia | |
| Pai | Cayo Pombo Caller |
| Premios | |
| |
  | |
Álvaro Pombo y García de los Ríos, nado en Santander, Cantabria, o 23 de xuño de 1939, é un poeta, novelista, político e activista español.
Foi Premio Cervantes en 2024.[1]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Álvaro Pombo naceu en Santander no seo dunha familia da aristocracia cántabra. Fillo de Cayo Pombo e Ybarra (pertencente á familia Ybarra) e de Pilar García de los Ríos y Caller, descendente de Juan Pombo Coello marqués de Casa Pombo e da beata Rafaela Ybarra de Vilallonga.[2]
Licenciado en Filosofía e Letras pola Universidade Complutense de Madrid, Bachelor of Arts en Filosofía polo Birkbeck College de Londres, onde viviu desde 1966 a 1977, durante a súa infancia «compartiu» pupitre con Juan Navarro Baldeweg e repetiu quinto curso.[3]
Desde que en 1973 se publicou o seu primeiro libro de poesía, Protocolos, Álvaro Pombo considerouse unha voz persoal e única na literatura española. Só catro anos despois da publicación daqueles versos, Pombo gañou o premio El Bardo coa súa obra Variaciones en 1977. Ese ano regresou a España, publicándose tamén o seu primeiro volume de narrativa, Relatos sobre la falta de substancia, que contiña un gran número de historias curtas protagonizadas por personaxes homosexuais. O tema gai estará presente tamén noutras obras súas.
Recoñeceu publicamente a súa homosexualidade en numerosas entrevistas, dando a súa opinión a certos temas como o matrimonio homosexual.
En 1983, xa instalado en Madrid, gañou o primeiro Premio Herralde coa novela El héroe das mansardas de Mansard, inaugurando así a colección Narrativas Hispánicas de Anagrama, onde publicou case todas as súas novelas e á que se declarou publicamente fiel.
A pesar de considerarse a si mesmo poeta, sempre foi máis coñecido como novelista, calidade na que gañou varios galardóns. O seu estilo, único e orixinal, a pesar de ser clasificado dentro do realismo subxectivo, situouno sempre como unha figura crucial nas letras españolas. A mestría coa que usa a linguaxe, propia dun poeta verdadeiro, e o uso chocante e contaxioso do humor en todas as súas novelas dan forma a unha prosa única, eloxiada por críticos e escritores de toda índole.[4]
Afeccionado á historia medieval e á filosofía fenomenolóxica, en todos os seus libros mestúranse a investigación psicolóxica e a preocupación filosófica. El mesmo define o seu método literario como psicoloxía-ficción.
As súas primeiras obras poden considerarse pesimistas, presentando sempre situacións, argumentos e personaxes sen esperanza, pero a súa narrativa dá un xiro coa publicación de El metro de platino iridiado (1990), quizais a súa obra mestra, gañadora do Premio Nacional da Crítica. Nesa novela Pombo empeza a exercer o que chamou «a poética do Ben», onde a ética, a humanidade e, en definitiva, o Ben, parecen ser o obxectivo do seu traballo. En Contra natura (2005), Pombo expresa as súas críticas cara a unha excesiva «mercadotecnia» e «trivialización» da homosexualidade que, na súa opinión, está a levar a cabo unha parte do colectivo.
Álvaro Pombo ingresou na Real Academia Española o 20 de xuño de 2004, proposta a súa candidatura por Luis María Anson, Luis Mateo Díez e Francisco Rico, ocupando a cadeira de brazos j que deixou á súa morte Pedro Laín Entralgo. O seu discurso de ingreso na Academia titulouse Verosimilitud y verdad; nel, Pombo reflexionou acerca da reserva do termo «verdade» para o razoamento e «verosimilitude» para o narrativo-contemplativo.
O 16 de outubro de 2006 proclámaselle gañador do premio Planeta, o máis popular de cantos existen de literatura en España, pola novela La fortuna de Matilda Turpin.
Aínda que el mesmo é abertamente homosexual, manifestouse en contra do concepto de matrimonio para persoas do mesmo sexo. Esa palabra «referida ao ámbito gai dáme risa», dixo no programa Os almorzos de TVE en novembro de 2011.[5] Ante o balbordo que causou esta declaración, UPyD, o partido de Pombo, apresurouse a precisar a través de Twitter que «o seu programa electoral defende o matrimonio entre persoas do mesmo sexo».[5]
Entre 2006 e 2008 foi tamén colaborador e interlocutor do programa de Antena 3 Espello público.
O 6 de xaneiro de 2012 gañou o Premio Nadal con El temblor del héroe.[6]
Actividade política
[editar | editar a fonte]
Nos últimos tempos foi un activo colaborador do desaparecido partido Unión Progreso y Democracia (UPyD).[7][8] Nas eleccións españolas de 2008 encabezou a lista ao Senado pola Comunidade de Madrid.[9] Pombo foi o décimo candidato por número de votos, o primeiro tras os candidatos de PSOE, PP e Esquerda Unida; nas de 2011 repetiu como candidato ao Senado por Madrid por UPyD e foi sétimo máis votado na circunscrición da capital.
En xaneiro de 2012, Álvaro Pombo foi entrevistado pola revista chilena The Clinic. Pombo realizou unhas declaracións contemporizadoras respecto das figuras de Augusto Pinochet e de Francisco Franco:[10]
«Sei que soa mal, a cuestión é que España prosperou grazas a Franco, a xente tiña os seus coches, a súa residencia, e a democracia foi posible grazas a Franco.»[10]
«Pero si que me fago esa pregunta, se non teriamos, por exemplo en España, que pasar a unha fase suprapolítica, suprapartidista, de xestores de firmas. Se temos cinco millóns de parados (parados)![10]
«Un ditador de man forte... Non sei, non sei, pero hai que ter coidado de non enfadar demasiado cos ditadores que producían riqueza económica. Hitler foi un ditador que puxo aos países nunha guerra horrible, pero non a Franco. E Pinochet tampouco.»[10]
Obra
[editar | editar a fonte]Relatos
[editar | editar a fonte]- Relatos sobre la falta de sustancia (1977)
- Cuentos reciclados (1997)
Novelas
[editar | editar a fonte]- El parecido (1979)
- El héroe de las mansardas de Mansard (1983) Premio Herralde de Novela 1983
- El hijo adoptivo (1984) finalista del Premio Herralde de Novela 1983. Adaptada al cine por Juan Pinzás en El juego de los mensajes invisibles (1991)
- Los delitos insignificantes (1986)
- El metro de platino iridiado (1990) Premio Nacional de la Crítica
- Aparición del eterno femenino contada por S. M. el Rey (1993)
- Telepena de Celia Cecilia Villalobo (1995)
- Vida de San Francisco de Asís (1996)
- Donde las mujeres (1996) Premio Nacional de Narrativa
- La cuadratura del círculo (1999) Premio Fastenrath de la RAE
- El cielo raso (2001) Premio Fundación José Manuel Lara
- Una ventana al norte (2004)
- Contra natura (2005)
- La fortuna de Matilda Turpin (2006) Premio Planeta
- Virginia o el interior del mundo (2009)
- La previa muerte del lugarteniente Aloof (2009)
- El temblor del héroe (2012) Premio Nadal
- Quédate con nosotros, Señor, porque atardece (2013)
- La transformación de Johanna Sansíleri (2014)
- Un gran mundo (2015)
- La casa del reloj (2016)
- Retrato del vizconde en invierno (2018)
- El destino de un gato común (2020)
- Santander, 1936 (2023)
Poesía
[editar | editar a fonte]- Protocolos (1973)
- Variaciones (1977) Premio El Bardo
- Hacia una constitución poética del año en curso (1980)
- Protocolos para la rehabilitación del firmamento (1992)
- Protocolos, 1973-2003 Poesías completas (2004)
- Los enunciados protocolarios (2009)
Artigos
[editar | editar a fonte]- Alrededores (2002)
Ensaios
[editar | editar a fonte]- La ficción suprema. Un asalto a la idea de Dios (2022)
Premios
[editar | editar a fonte]- Premio El Bardo 1977 por Variaciones (1977)
- Premio Herralde 1983 por El héroe de las mansardas de Mansard (1983)
- Premio Nacional da Crítica 1990 por El metro de platino iridiado (1990)
- Premio Nacional de Narrativa 1997 por Donde las mujeres (1997)
- Premio Fastenrath 1999 (RAE) por La cuadratura del círculo (1999)
- Premio Fundación José Manuel Lara 2002 por El cielo raso (2001)
- Premio Fundación Germán Sánchez Ruipérez xornalístico sobre lectura (2004)
- Premio Arcebispo Xoán de San Clemente de novela en castelán por Una ventana al norte (2006)
- Premio Planeta 2006 por La fortuna de Matilda Turpin (2006)
- Premio Nadal 2012 por El temblor del héroe (2012)
- Premio Honorífico das Letras de Santander (2018)
- Premio Menéndez Pelayo (2023)[11]
- Premio Cervantes 2024.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Fanjul, Sergio C. (2024-11-12). "El escritor español Álvaro Pombo gana el premio Cervantes". El País (en castelán). Consultado o 2024-11-12.
- ↑ Alvaro Pombo, (9 de octubre de 1984), «"Rafaela Ybarra"» "El País"
- ↑ "Biografía de Álvaro Pombo". www.cervantes.es. Consultado o 2023-10-26.
- ↑ "Aula cultural" (PDF). uclm.e.[Ligazón morta]
- ↑ 5,0 5,1 "Cristianos Gays » Álvaro Pombo: “El Orgullo me parece cateto”.". www.cristianosgays.com. Consultado o 2023-10-26.
- ↑ Internet, Unidad Editorial. "Álvaro Pombo gana el Premio Nadal". www.elmundo.es (en castelán). Consultado o 2023-10-26.
- ↑ Madrid, Efe /. "UPyD corrige a Álvaro Pombo: «El copago siempre sería la última opción» - ABC.es" (en castelán). Consultado o 2021-02-24.
- ↑ "Álvaro Pombo asegura que no le preocupa que "internet corrompa un poco el lenguaje" soitu.es". www.soitu.es. Consultado o 2023-10-26.
- ↑ "Alvaro Pombo liderará la lista al Senado por Madrid de Unión, Progreso y Democracia". El Diario Montañes (en castelán). 2008-01-08. Consultado o 2023-10-26.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 The Clinic, ed. (31 de marzo de 2012). "“Soy un homosexual homófobo”".
- ↑ Press, Europa (2023-08-22). "Álvaro Pombo: Soy una fuente de ocurrencias en un mundo complicado que entiendo a medias". www.europapress.es. Consultado o 2023-10-26.
