Perhimpunan Parlimen Francophonie

Perhimpunan Parlimen Francophonie
Kerangka
Jenis/bentuk sahGabungan Sunting ini di Wikidata
Tapak webapf.francophonie.org Sunting ini di Wikidata
Lokasi
Ibu pejabatParis Sunting ini di Wikidata
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini
Perhimpunan Parlimen Francophonie
alt=Logo de l'organisation|frameless|260x260px
Maklumat
Penubuhan
Tempat Paris (France)
Bahasa Perancis
Organisasi
Presiden Francis Drouin
Setiausaha Agung Parlimen Bruno Fuchs
Pertubuhan berkaitan Organisation internationale de la francophonie

Laman Web apf.francophonie.org

Perhimpunan Parlimen La Francophonie (APF) ialah sebuah pertubuhan antara parlimen yang terdiri daripada 92 bahagian yang dibentuk oleh parlimen dan pertubuhan antara parlimen yang mempunyai persamaan penggunaan bahasa Perancis. Ia adalah perhimpunan perundingan Francophonie .

APF bekerja secara aktif untuk mempromosikan demokrasi, kedaulatan undang-undang dan hak asasi manusia di negara-negara yang berbahasa Perancis. Ia juga menyumbang kepada pengaruh bahasa Perancis dan mempromosikan kepelbagaian ekspresi budaya. Ia adalah tempat untuk perbahasan, cadangan dan pertukaran maklumat mengenai semua perkara yang mempunyai kepentingan bersama kepada ahlinya. Ia juga melaksanakan tindakan dalam bidang kerjasama antara parlimen dalam parlimen dunia berbahasa Perancis.

Presidennya ialah Ahli Parlimen Kanada Francis Drouin dan Ketua Perwakilan ialah Ahli Parlimen Perancis Bruno Fuchs .

1967 hingga 1989 : Persatuan Antarabangsa Ahli Parlimen Berbahasa Perancis

[sunting | sunting sumber]
M. Victor Bodson, Presiden Dewan Perwakilan Grand Duchy of Luxembourg, Presiden pertama AIPLF, M. Lamine Gueye, Presiden Dewan Negara Senegal semasa mesyuarat antarabangsa pertama ahli parlimen berbahasa Perancis. (Luxembourg, 1967)

Persatuan Ahli Parlimen Berbahasa Perancis Antarabangsa (AIPLF) telah ditubuhkan pada mei 1967 atas cadangan Léopold Sédar Senghor dan dengan sokongan aktif Charles Helou, Habib Bourguiba, Norodom Sihanouk dan Hamani Diori[1].

" Rakyatlah yang, melalui wakil rakyat mereka, akan mendorong kerajaan ke hadapan. Parlimen semua negara di mana bahasa Perancis dituturkan harus disatukan dalam persatuan antara parlimen. » Léopold Sedar Senghor (Februari 1966)

Atas inisiatif Xavier Deniau, timbalan Perancis, dewan konstituen yang mengumpulkan perwakilan dari dua puluh tiga parlimen dari Eropah, Afrika, Amerika dan Asia telah diadakan pada mei 1967 di Luxembourg . Ia meletakkan Victor Bodson, Presiden Dewan Perwakilan Grand Duchy of Luxembourg, sebagai Presidennya, manakala Xavier Deniau dilantik sebagai Setiausaha Agung Parlimen.

Dalam usaha meningkatkan pengaruh bahasa Perancis, objektif utama AIPLF yang terdiri daripada 23 bahagian dari parlimen di Afrika, Amerika, Asia, Eropah dan Oceania adalah menjadi cerminan dan saksi kepada pluralisme budaya masyarakat Francophonie.

Sejak penubuhannya, AIPLF telah menganjurkan penubuhan institusi antara kerajaan La Francophonie. Ia memainkan peranan penting dalam penubuhan Agensi Kerjasama Kebudayaan dan Teknikal (ACCT), pada tahun 1970 yang sejak itu telah mengalami penjenamaan semula dan kini dikenali sebagai Pertubuhan Antarabangsa La Francophonie (OIF).

1989 hingga 1998 : Perhimpunan Antarabangsa Ahli Parlimen Berbahasa Perancis

[sunting | sunting sumber]

Pada Julai 1989, semasa sesi perhimpunan ke-17 yang diadakan di Paris, AIPLF telah menjadi Perhimpunan Antarabangsa ahli parlimen berbahasa Perancis, sekali gus menguatkan lagi objektifnya untuk menjadi organisasi antara parlimen negara-negara Francophonie, seperti yang diiktiraf oleh Sidang Kemuncak Ketua Negara dan negara-negara Kerajaan yang mempunyai persamaan penggunaan Perancis, di Dakar pada bulan Mei yang lalu. Evolusi ini meletakkan AIPLF sebagai pihak berkuasa politik Francophonie, yang membezakannya daripada pengendali langsung.

Semasa Sidang Kemuncak Mauritius yang diadakan pada Oktober 1993, ketua-ketua negara dan kerajaan telah mengesahkan kedudukan penting institusi parlimen itu sebagai satu institusi yang menyokong demokrasi perwakilan dan kedaulatan undang-undang. Mereka juga mengiktiraf peranan AIPLF yang merupakan satu-satunya organisasi antara parlimen Francophonie dalam membentuk hubungan demokrasi antara kerajaan dan rakyat berbahasa Perancis. Lantaran daripada itu, AIPLF kemudiannya diiktiraf sebagai Majlis Perundingan La Francophonie.

Piagam La Francophonie yang mula diterima pakai di Hanoi pada November 1997 telah mengubah suai institusi La Francophonie salah satunya dengan mewujudkan jawatan Setiausaha Agung La Francophonie, sekali gus mengiktiraf kedudukan baharu AIPLF.

1998 hingga sekarang : Perhimpunan Parlimen La Francophonie

[sunting | sunting sumber]

Bagi mematuhi Piagam yang diterima pakai di Hanoi, Perhimpunan tersebut memutuskan untuk menerima pakai nama Perhimpunan Parlimen La Francophonie (APF) dalam satu sesi perhimpunan di Abidjan pada Julai 1998.

Peranan dalam institusi Francophone

[sunting | sunting sumber]
Logo Francophonie yang melambangkan lima benua

Apabila penglibatan politik La Francophonie mula terbentuk dan semakin berkembang, APF berusaha untuk mengiktiraf peranannya sebagai jurucakap penting, khususnya dalam hal-hal berkaitan :

  • Persidangan Ketua Negara dan Kerajaan berbahasa Perancis (Sommet de la francophonie), yang bermesyuarat setiap dua tahun dan mewakili badan politik tertinggi ;
  • Persidangan Menteri Francophonie (CMF), yang diadakan secara tahunan menghimpunkan menteri-menteri yang bertanggungjawab ke atas negara-negara dan komuniti Francophonie yang menjadi ahli Sidang Kemuncak dan bertindak sebagai penghubung antara mereka ;
  • Majlis Tetap Francophonie (CPF), yang ditubuhkan oleh Sidang Kemuncak Chaillot pada November 1991 untuk menyediakan keputusan Sidang Kemuncak dan memastikan tindakan susulannya. CPF juga bertanggungjawab untuk menyelaras dan mengawal pengendali utama di La Francophonie.

Langkah penting pertama telah diambil semasa Sidang Kemuncak ke-3 di Dakar pada tahun 1989. Langkah ini menerima pakai resolusi yang mengiktiraf " peranan penting yang dimainkan oleh APF, satu-satunya organisasi antara parlimen negara berbahasa Perancis, dalam pembinaan dan pembangunan La Francophonie. »

Proses pengiktirafan APF memuncak dalam Sidang Kemuncak Mauritius, yang memberikannya status " Perhimpunan Perundingan Francophonie ". Pengiktirafan ini diperolehi hanya selepas rombakan besar-besaran struktur dan peraturannya dilakukan serta disahkan oleh perhimpunan agungnya yang diadakan di Libreville pada Julai 1993 .

Bagi membolehkan organisasi ini melaksanakan secara konkrit tanggungjawab baharu yang diberikan kepadanya oleh statut Perhimpunan Perundingan ini, APF menyatakan hasrat agar hubungan yang menyatukannya dengan badan autoriti politik Francophonie yang lain diperjelaskan. Hasrat ini telah diambil kira semasa reformasi institusi La Francophonie. Langkah reformasi ini memperlihatkan pembaharuan yang menjurus kepada penggubalan Piagam. Usul ini kemudiannya diluluskan dalam Persidangan Menteri di Marrakech pada Disember 1996, dan secara muktamad diterima pakai di Sidang Kemuncak Hanoi pada November 1997 .

Dokumen ini berkenaan dengan APF :

  • penghantaran timbal balik maklumat, keputusan, laporan dan dokumen lain daripada APF, Sidang Kemuncak dan semua badan berautoriti La Francophonie ;
  • penyertaan wakil APF dalam subjek tertentu berkenaan gerak kerja Sidang Kemuncak, CMF dan CPF ;
  • penyertaan wakil CMF dan CPF dalam gerak kerja APF dan jawatankuasanya.

Jawatankuasa campuran APF-CPF yang bertemu sekurang-kurangnya dua kali setahun, serta jawatankuasa campuran APF-CMF, yang bertemu sekurang-kurangnya sekali setahun, juga ditubuhkan. Sistem ini secara keseluruhannya bertindak balas terhadap hasrat yang dinyatakan oleh APF, berkemungkinan membenarkannya memainkan peranan sepenuhnya pada masa hadapan dalam kalangan pihak autoriti berbahasa Perancis.

Ahli-Ahli

[sunting | sunting sumber]

92 parlimen atau pertubuhan kini diwakili dalam APF :

56 Bahagian Ahli (termasuk 7 digantung) :

18 Bahagian Bersekutu :

18 Pemerhati :

  • Templat:Bosnie-Herzégovine
  • Parlement de la CEMAC
  • Parlement de la CEDEAO
  • COPA
  • Templat:Croatie
  • Forum des francophones du Parlement européen
  • Templat:Lettonie
  • Templat:Louisiane
  • Templat:Kosovo
  • Templat:Maine
  • Templat:Mexique
  • Templat:New Hampshire
  • Parlement du Benelux
  • Parlement panafricain
  • Templat:République tchèque
  • Templat:Saskatchewan
  • UEMOA
  • Senarai ini berbeza daripada senarai ahli Pertubuhan Antarabangsa La Francophonie, kerana APF turut mengambil kira ahli-ahli parlimen kebangsaan dan serantau dan bukannya kerajaan-kerajaan negara.

    Nota :

    • Sesetengah dewan parlimen pemerhati, sekutu atau ahli APF di atas tidak diwakili di peringkat kerajaan dalam Pertubuhan Antarabangsa La Francophonie, atau hanya diwakili melalui perwakilan kerajaan kebangsaan atau persekutuan mereka (wilayah-wilayah di Kanada atau Amerika, kanton Switzerland, perhimpunan pluri-nasional).
    • Sebahagian daripada bahagian parlimen tertentu APF digantung, tetapi negara mereka kekal diwakili di peringkat kerajaan dalam OIF.
    • Sao Tome dan Principe dan Guinea-Bissau pada masa ini tidak diwakili dalam APF, tetapi diwakili di peringkat kerajaan dalam OIF.

    Presiden APF

    [sunting | sunting sumber]
    Mandat Nom Pays Fonction
    1967-1972 Victor Bodson  Luxembourg Président de la Chambre des députés
    1972-1973 André Baudson  Belgium Député à la Chambre des représentants
    1973-1979 Charles Helou  Lubnan Ancien président de la République

    (1964-1970)
    1979-1982 Philippe Yacé Templat:Côte d'Ivoire Président de l’Assemblée nationale
    1982-1983 Amadou Cissé Dia  Senegal Président de l’Assemblée nationale
    1983-1984 Habib Thiam  Senegal Président de l’Assemblée nationale
    1984-1988 Daouda Sow  Senegal Président de l’Assemblée nationale
    1988-1990 Martial Asselin  Kanada Vice-président du Sénat
    1990-1991 Guy Charbonneau  Kanada Président du Sénat
    1991-1993 Jules-Aristide Bourdès Ogouliguende Templat:Gabon Président de l’Assemblée nationale
    1993 Marcel-Éloi Rahandi-Chambrier Templat:Gabon Président de l’Assemblée nationale
    1993-1994 Jean-Pierre Saintonge Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    1994-1995 Roger Bertrand Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    1995 Adrien Houngbédji  Benin Président de l’Assemblée nationale
    1995-1997 Bruno Amoussou  Benin Président de l’Assemblée nationale
    1997-1999 Jean-Robert Gauthier  Kanada Sénateur
    1999-2001 Nicolas-Amougou Noma Templat:Cameroun Templat:1er de l’Assemblée nationale
    2001-2002 Jean-Pierre Charbonneau Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2002-2003 Louise Harel Templat:Québec Présidente de l'Assemblée nationale
    2003 Michel Bissonnet Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2003-2005 Mahamane Ousmane  Niger Président de l’Assemblée nationale
    2005-2007 Bernard Patry  Kanada Député à la Chambre des Communes
    2007-2009 Guy Nzouba-Ndama Templat:Gabon Président de l'Assemblée nationale
    2009-2011 Yvon Vallières Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2011 Jacques Chagnon Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2011-2012 Roch-Marc Christian Kaboré  Burkina Faso Président de l'Assemblée nationale
    2012-2013 Soungalo Apollinaire Ouattara  Burkina Faso Président de l'Assemblée nationale
    2013-2014 Andrée Champagne  Kanada Sénatrice
    2014-2015 Paul McIntyre  Kanada Sénateur
    2015-2017 Aubin Minaku Ndjalandjoko Templat:République démocratique du Congo Président de l'Assemblée nationale
    2017-2018 Jacques Chagnon Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2018-2019 François Paradis Templat:Québec Président de l'Assemblée nationale
    2019-2022 Amadou Soumahoro Templat:Côte d'Ivoire Président de l'Assemblée nationale
    2022 Adama Bictogo Templat:Côte d'Ivoire Président de l'Assemblée nationale
    2022-2024 Francis Drouin  Kanada Député
    Amanat Nama Negara Fungsi
    1967-1982 Xavier Deniau  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    1982-1986 André Delehedde  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    1986-1988 Jacques Legendre  Perancis</img>  Perancis Senator
    1988-1993 André Delehedde  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    1993-1995 Frank Borotra  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    1995-2013 Jacques Legendre  Perancis</img>  Perancis Senator
    2013-2017 Teres Pascal  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    2017 Michele Andre  Perancis</img>  Perancis Senator
    2018-2022 Jacques Krabal  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara
    2022 Bruno Fuchs  Perancis</img>  Perancis Ahli Dewan Negara

    Organisasi dan Mesyuarat

    [sunting | sunting sumber]

    Perhimpunan Parlimen La Francophonie beroperasi pada dua peringkat :

    • peringkat antarabangsa,
    • peringkat serantau (Eropah, Amerika, Afrika, Asia-Pasifik).

    Di peringkat antarabangsa, badan utama ialah Perhimpunan Agung yang bermesyuarat sekali setahun. Perhimpunan ini dipengerusikan oleh Setiausaha Agung Pertubuhan Antarabangsa La Francophonie (OIF). Perhimpunan ini membincangkan usul-usul yang sebelum ini dibahaskan terlebih dahulu oleh empat jawatankuasanya yang mengadakan mesyuarat mereka antara dua perhimpunan agung. Jawatankuasa yang terlibat adalah seperti yang berikut :

    • Jawatankuasa Politik ;
    • Suruhanjaya Pendidikan, Komunikasi dan Hal Ehwal Kebudayaan ;
    • Jawatankuasa Hal Ehwal Parlimen ;
    • Suruhanjaya Kerjasama dan Pembangunan.

    Satu Biro Eksekutif bertanggungjawab menguruskan kerja-kerja yang berkaitan dengan Perhimpunan tersebut.

    Sekretariat Agung berada di Paris di 235 boulevard Saint-Germain, di arrondisement ke-7, di Paris.

    Sesi Tahunan

    [sunting | sunting sumber]

    Sesi Perhimpunan Agung diadakan di tempat dan tarikh yang berikut :

    Session constitutive Luxembourg 17 - Templat:Date-
    Templat:1re Versailles (France) 26 - Templat:Date-
    Templat:2e Abidjan (Côte d'Ivoire) 25 - Templat:Date-
    Templat:3e Montréal (Québec) et Ottawa (Canada) 16 - Templat:Date-
    Templat:4e Dakar (Sénégal) 3 - Templat:Date-
    Templat:5e Bruxelles (Belgique) 16 - Templat:Date-
    Templat:6e Port-Louis (Île Maurice) 14 - Templat:Date-
    Templat:7e ONU, New York (États-Unis) Templat:Date- - Templat:Date-
    Templat:8e Paris (France) 7 - Templat:Date-
    Templat:9e Libreville (Gabon) 11 - Templat:Date-
    Templat:10e OIT, Genève (Suisse) 2 - Templat:Date-
    Templat:11e Ottawa (Canada) 8 - Templat:Date-
    Templat:12e Dakar (Sénégal) 10 - Templat:Date-
    Templat:13e Jersey Templat:Date- - Templat:Date-
    Templat:14e Saint-Denis (La Réunion) Templat:1er - Templat:Date-
    Templat:15e Québec et Montréal (Québec) 6 - Templat:Date-
    Templat:16e Yaoundé (Cameroun) 4 - Templat:Date-
    Templat:17e Paris (France) 10 - Templat:Date-
    Templat:18e Ottawa (Canada) Templat:1er - Templat:Date-
    Templat:19e Libreville (Gabon) Templat:Date- - Templat:Date-
    Templat:20e Paris (France) 11 - Templat:Date-
    Templat:21e Québec (Québec) 10 - Templat:Date-*
    Templat:22e Tananarive (Madagascar) 6 - Templat:Date-
    Templat:23e Luxembourg (Luxembourg) 7 - Templat:Date-
    Templat:24e Abidjan (Côte d'Ivoire) 6 – Templat:Date-
    Templat:25e Ottawa (Canada) 5 – Templat:Date-
    Templat:26e Yaoundé (Cameroun) 4 – Templat:Date-
    Templat:27e Québec (Canada) 6 – Templat:Date-
    Templat:28e Berne (Suisse) 7 – Templat:Date-
    Templat:29e Niamey (Niger) 6 – Templat:Date-
    Templat:30e Charlottetown (Canada) 4 – Templat:Date-
    Templat:31e Bruxelles (Belgique) 4 - Templat:Date-
    Templat:32e Rabat (Maroc) Templat:Date- - Templat:Date-
    Templat:33e Libreville (Gabon) 2 - Templat:Date-
    Templat:34e Québec (Québec) 4 - Templat:Date-
    Templat:35e Paris (France) 3 - Templat:Date-
    Templat:36e Dakar (Sénégal) 6 - Templat:Date-
    Templat:37e Kinshasa (République démocratique du Congo) 5 - Templat:Date-
    Templat:38e Bruxelles (Belgique) 8 - Templat:Date-
    Templat:39e Abidjan (Côte d'Ivoire) 9 - Templat:Date-
    Templat:40e Ottawa (Canada) 8 - Templat:Date-
    Templat:41e Berne (Suisse) 6 - Templat:Date-
    Templat:42e Antananarivo (Madagascar) 8 - Templat:Date-
    Templat:43e Luxembourg (Luxembourg) 11 - Templat:Date-
    Templat:44e Québec (Québec) 5 - Templat:Date-
    Templat:45e Abidjan (Côte d'Ivoire) 5 - Templat:Date-
    Templat:46e Visioconférence 28 - Templat:Date-
    Templat:47e Kigali (Rwanda) 5 - Templat:Date-
    Templat:48e Tbilissi (Géorgie) 4 - Templat:Date-
    Templat:49e Montréal (Canada) 5 - Templat:Date-

    Nota dan rujukan

    [sunting | sunting sumber]

    Lihat juga

    [sunting | sunting sumber]

    Bibliografi

    [sunting | sunting sumber]
    • Xavier Deniau, La Francophonie, PUF, Que sais-je n 2111, 2003.
    • Véronique Le Marchand, La Francophonie, The essentials, Milan, 1999.
    • Pierre-François Chatton dan Joanna Mazuryk Bapst, Cabaran Francophone, Bruylant, 1991.
    • Semak semula « Parlimen dan Francophonie », 115 keluaran diterbitkan.
    • Semak semula « Parlimen dan Francophonie ", edisi baharu. 15 terbitan diterbitkan ( janvier 2009 ).

    Artikel berkaitan

    [sunting | sunting sumber]

    Pautan luar

    [sunting | sunting sumber]