Giáo tỉnh Sài Gòn

Tổng giám mục Giuse Nguyễn Năng - Tổng giám mục Trưởng Giáo tỉnh Sài Gòn (từ 2019)

Giáo tỉnh Sài Gòn là một trong ba giáo tỉnh của Giáo hội Công giáo Rôma tại Việt Nam, cùng với hai giáo tỉnh khác là Giáo tỉnh Huế và Giáo tỉnh Hà Nội. Giáo tỉnh Sài Gòn gồm nhiều giáo phận ở miền Nam Việt Nam. Trưởng giáo tỉnh này là vị tổng giám mục của Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh, hiện là Tổng giám mục Giuse Nguyễn Năng.

Lịch sử hình thành

Ngày 24 tháng 11 năm 1960, Giáo hoàng Gioan XXIII chia Giáo hội Việt Nam thành 3 giáo tỉnh Hà Nội, Huế và Sài Gòn.^[1] Giáo tỉnh Sài Gòn lúc đó gồm 6 giáo phận (Sài Gòn, Cần Thơ, Đà Lạt, Long Xuyên, Mỹ Tho và Vĩnh Long).^[2]

Năm 1965, hai Giáo phận Phú Cường và Xuân Lộc được thành lập. Năm 1975, Giáo phận Phan Thiết được thành lập. Năm 2005, với sự phân chia từ Giáo phận Xuân Lộc, Giáo phận Bà Rịa ra đời.^[2]

Danh sách giáo phận trực thuộc Giáo tỉnh Sài Gòn

STT	Giáo phận	Thành lập	Giám mục quản nhiệm	Nhà thờ chính tòa	Địa chỉ toà Giám mục
1	Tổng Giáo phận TP.HCM	1844 1960	Giuse Nguyễn Năng Giuse Bùi Công Trác	Nhà thờ chính tòa Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội	180, Nguyễn Đình Chiểu, P.Võ Thị Sáu, Quận 3, Tp. Hồ Chí Minh
2	Giáo phận Bà Rịa	2005	Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn	Nhà thờ chính tòa Thánh Giacôbê và Thánh Philípphê	227 Cách mạng Tháng 8, P.Phước Hiệp, Tp. Bà Rịa, Bà Rịa - Vũng Tàu
3	Giáo phận Cần Thơ	1955	Stêphanô Tri Bửu Thiên Phêrô Lê Tấn Lợi	Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm Chúa Giêsu	12, Nguyễn Trãi, P. An Hội, Q. Ninh Kiều, Tp. Cần Thơ
4	Giáo phận Đà Lạt	1960	Đa Minh Nguyễn Văn Mạnh	Nhà thờ chính tòa Thánh Nicôla Bari	9, Nguyễn Thái Học, P.1, Tp. Đà Lạt, Lâm Đồng
5	Giáo phận Long Xuyên	1960	Giuse Trần Văn Toản	Nhà thờ chính tòa Nữ vương Hòa Bình	80/1, Bùi Văn Danh, P. Mỹ Xuyên, Tp. Long Xuyên, An Giang
6	Giáo phận Mỹ Tho	1960	Phêrô Nguyễn Văn Khảm	Nhà thờ chính tòa Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội	32, Hùng Vương, P.7, Tp. Mỹ Tho, Tiền Giang
7	Giáo phận Phan Thiết	1975	Giuse Đỗ Mạnh Hùng	Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm Chúa Giêsu	422, Trần Hưng Đạo, P. Lạc Đạo, Tp. Phan Thiết, Bình Thuận
8	Giáo phận Phú Cường	1965	Giuse Nguyễn Tấn Tước	Nhà thờ chính tòa Thánh Tâm Chúa Giêsu	104, Lạc Long Quân, P.Phú Cường, Tp. Thủ Dầu Một, Bình Dương
9	Giáo phận Vĩnh Long	1938	Phêrô Huỳnh Văn Hai	Nhà thờ chính tòa Thánh Anna	103, 3 tháng 2, Tp. Vĩnh Long, Vĩnh Long
10	Giáo phận Xuân Lộc	1965	Gioan Đỗ Văn Ngân Đa Minh Nguyễn Tuấn Anh	Nhà thờ chính tòa Chúa Kitô Vua	210, Hùng Vương, P. Xuân Bình, Tp. Long Khánh, Đồng Nai

Danh sách số liệu về các giáo phận trong giáo tỉnh

STT	Giáo phận/Tổng giáo phận	Giám mục giáo phận	Diện tích(km^2)	Số giáo xứ	Số linh mục	Số giáo dân	Nguồn ước tính
01	Tp. Hồ Chí Minh	Giuse Nguyễn Năng Giuse Bùi Công Trác	02.093	204	965	722.098	10/2024
02	Bà Rịa	Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn	01.988	87	228	285.931	2022
03	Cần Thơ	Stêphanô Tri Bửu Thiên Phêrô Lê Tấn Lợi	13.423	149	258	190.549	2023
04	Đà Lạt	Đa Minh Nguyễn Văn Mạnh	09.774	116	340	410.000	2021
05	Long Xuyên	Giuse Trần Văn Toản	10.256	164	334	233.018	2021
06	Mỹ Tho	Phêrô Nguyễn Văn Khảm	09.262	113	148	138.102	2021
07	Phan Thiết	Giuse Đỗ Mạnh Hùng	07.828	100	194	188.856	2021
08	Phú Cường	Giuse Nguyễn Tấn Tước	09.543	112	182	165.002	2021
09	Vĩnh Long	Phêrô Huỳnh Văn Hai	06.772	215	253	213.710	2022
10	Xuân Lộc	Gioan Đỗ Văn Ngân Đa Minh Nguyễn Tuấn Anh	05.964	277	651	1.073.179	2022

Danh sách Tổng giám mục trưởng Giáo tỉnh Sài Gòn

STT	Tổng giám mục trưởng Giáo tỉnh	Thời gian	Ghi chú
01	Phaolô Nguyễn Văn Bình	1960 - 1995
02	Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn	1998 - 2014	Hồng y
03	Phaolô Bùi Văn Đọc	2014 - 2018
04	Giuse Nguyễn Năng	2019 - nay

Tham khảo

1. “Thành Lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2015.
2. ^ “GIÁO TỈNH TP. HỒ CHÍ MINH”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2015.

Liên kết ngoài

• GIÁO TỈNH TP. HỒ CHÍ MINH Lưu trữ 2015-10-15 tại Wayback Machine