Hà Xuyên

Nghệ sĩ Ưu tú
Hà Xuyên
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Hà Thị Như Xuyên
Ngày sinh	1956 (67–68 tuổi)
Nơi sinh	Tiền Hải, Thái Bình, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Dân tộc	Kinh
Nghề nghiệp	Diễn viên múa (1971 - 1976) ; Diễn viên (1982 - nay)
Gia đình
Con cái	2
Đào tạo	Đoàn Ca múa Thái Bình
Danh hiệu	Nghệ sĩ Ưu tú (2001)
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1982 - 2002
Vai diễn	Ngọc Mai trong Biệt động Sài Gòn
Sự nghiệp sân khấu
Vai trò	Vũ công
Năm hoạt động	1971 - 1976
Đào tạo	Đoàn ca múa Thái Bình
Trường phái	Múa
Website
	Hà Xuyên trên IMDb
	[sửa trên Wikidata]x • t • s

Hà Xuyên là diễn viên múa, điện ảnh và truyền hình người Việt Nam, bà được biết đến với vai nữ điệp báo Ngọc Mai trong bộ phim Biệt động Sài Gòn, vai Hà trong Xa và gần. Bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.

Tiểu sử

Hà Xuyên, tên thật là Hà Thị Như Xuyên, sinh năm 1956 trong một gia đình nghèo có 6 chị em ở xã Nam Thắng - huyện Tiền Hải - tỉnh Thái Bình. Bố của bà là một chiến sĩ diệt dốt, một cây văn nghệ giỏi ở địa phương, mẹ bả làm nông nhưng là thành viên trong ban chấp hành phụ nữ xã.^[1]

Khi mới 15 tuổi (1971), bà trúng tuyển và trở thành diễn viên múa solo chuyên nghiệp của đoàn Ca múa Thái Bình.^[2] NSƯT Hà Xuyên kết hôn năm 20 tuổi (1976),

Năm 1978, bà sinh con gái đầu lòng và sinh thêm con trai năm 1990, vài năm sau đó vợ chồng bà li hôn.

Sau khi bố mất năm 1983, bà từng phải bươn chải để nuôi mẹ, chị, em trai, em gái.

Sự nghiệp

Năm 1970 khi đang học lớp 8^[3], bà được chị gái rủ đi thi vào Đoàn Ca múa Thái Bình và trở thành diễn viên múa đơn chuyên nghiệp. Vì quá nhỏ, không đủ tuổi vào biên chế, nên giấy tờ của Hà Xuyên được đổi lại thành năm 1954. Để tiện xướng danh khi bà lên biểu diễn, lãnh đạo đoàn đã gợi ý những cái tên đẹp và ngắn gọn nhưng bà chỉ thích giữ lại họ tên của mình. Và nghệ danh Hà Xuyên được ra đời. ^[1]

NSƯT Hà Xuyên kết hôn năm 20 tuổi (1976), chồng bà bấy giờ là nhạc trưởng của ban nhạc thuộc Đoàn ca múa Thái Bình; ông vốn là người miền Nam tập kết. Sau khi cưới, (1977) bà theo chồng từ Thái Bình vào TP Hồ Chí Minh và dạy các lớp múa theo phân công của Phòng văn hóa thuộc Sở Văn hoá Thông tin TP Hồ Chí Minh.^[2] Sau này sở chia tách thành Công ty Biểu diễn Thành Phố và Phòng Sân khấu; bà được điều về Công ty biểu diễn và tiếp tục công tác.^[3]^[4]

Năm 1981, bà gặp đạo diễn Huy Thành và một năm sau bà được tuyển chọn cho vai diễn chính trong phim Xa và Gần; vai diễn mang lại cho bà Giải diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 tại Đà Nẵng.^[5]^[3]

NSƯT Hà Xuyên tiếp tục thành công với bộ phim Biệt động Sài Gòn năm 1986, cùng năm này bà được di dự Liên hoan phim Tasken- Matxcơva cùng đoàn phót Nơi bình minh chim hót; bộ phim điện ảnh thành công sau này của bà là Cô gái trên sông năm 1989.^[3]

Năm 1997, Nhà hát thành phố được trùng tu, bà chuyển qua công tác sanh Trung tâm nghệ thuật và Lưu trữ Điện ảnh Việt Nam tại phòng Phổ biến phim.^[3]

Năm 2001 bà tham gia bộ phim truyền hình Ba lần và Một lần; trong cùng năm bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú và đại diện cho điện ảnh Việt Nam tham dự Liên hoan phim Kim Kê. Năm 2002, bà vào vai vợ Tư Lê trong Lưới trời, một vai rất khó vì có quá ít đất diễn nhưng bà đã thể hiện xuất sắc.^[3]

Năm 2010, bà nghỉ hưu sau 13 năm công tác tại Trung tâm nghiên cứu Nghệ thuật và lưu trữ Điện ảnh thuộc Bộ Văn Hóa. ^[1]

Các tác phẩm đã tham gia

Tóm lược

NSƯT Hà Xuyên được biết đến qua vai Hà trong phim Xa và gần, vai diễn đầu tiên này đã giúp bà đoạt giải Diễn viên xuất sắc của Hội điện ảnh Việt Nam tại Liên hoan phim lần thứ 8 tại Đà Nẵng.^[2] Nhưng vai diễn để đời của là Ngọc Mai trong Biệt động Sài Gòn, sau này bà chuyển sang đóng các phim truyền hình đai tập như: Ba lần và Một lần, Huyền sử thiên đô, Lập nghiệp...

Danh sách phim

Năm	Tựa đề	Vai diễn	Giải thưởng	Ghi chú
1982	Xa và gần	Hà	Diễn viên triển vọng Bông Sen Vàng lần 8	Điện ảnh (Vai diễn đầu tiên)
1983	Hồi chuông da cam	Y tá Lệ		Điện ảnh
1985	Con thú tật nguyền
1986	Nơi bình yên chim hót
1986	Biệt động Sài Gòn	Ngọc Mai
1989	Giai điệu xanh	Lan
1989	Cô gái trên sông	Mai Liên
1991	Đời hát rong			Điện ảnh (Thu Hà - Trần Lực)
1992	Sau những giấc mơ hồng			Điện ảnh (Lý Hùng - Thu Hà)
1992	Đôi mắt người thương			Điện ảnh (Việt Trinh - Lê Tuấn Anh)
1993	Tóc gió thôi bay			Điện ảnh (Bài hát của phim được Trần Tiến sáng tác)
1994	Trở về			Điện ảnh
1994	Cánh chim Mặt Trời			Điện ảnh (Kim Xuân - Kim Hiền)
2000	Giao thời			Truyền hình dài tập (HTV - Quyền Linh - Ngọc Ánh)
2001	Ba lần và Một lần	Út thêm		Truyền hình dài tập (VTV)
2002	Lưới Trời	vợ Tư Lê		Điện ảnh
2003	Hướng nghiệp			Truyền hình dài tập (HTV)
2005	Dollars trắng	Mẹ Maia		Truyền hình dài tập (HTV)
2007	Những chiếc lá thời gian	Bà Nhân		Phim video (Senafilm sản xuất)
2008	Lọ lem thời @	Bà Bích Ngọc		Truyền hình dài tập (HTV)
2009	Sóng Tình			Truyền hình dài tập (HTV)
2009	Đại gia đình	Bà Kim		Sitcom (HTV)
2011	Xin thề Anh nói thật	Bà Trâm		Truyền hình dài tập (VTV)
2011	Huyền sử Thiên đô	Minh đạo Hoàng hậu		Truyền hình dài tập (VTV)
2013	Đất mặn			Truyền hình dài tập (ĐD: Trương Phương)
2013	Vết thù năm tháng			Truyền hình dài tập (TH Vĩnh Long)

	3 trừ 1 bằng 0^[4]
	Ru lại tình gần^[4]