Kim Xuân

Nghệ sĩ Nhân dân
Kim Xuân
	Kim Xuân vào năm 2020
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Châu Thị Kim Xuân
Ngày sinh	26 tháng 8, 1956 (68 tuổi)
Nơi sinh	Sài Gòn, Việt Nam Cộng hòa
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Diễn viên điện ảnh
Gia đình
Con cái	Huy Luân
Lĩnh vực	Điện ảnh; Truyền hình; Kịch;
Danh hiệu	Nghệ sĩ ưu tú (2001); Nghệ sĩ nhân dân (2019);
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1970 – nay
Vai diễn	Dung trong Loan mắt nhung
Sự nghiệp sân khấu
Năm hoạt động	1978 – nay
Giải thưởng
	Giải Mai Vàng 1997; Nữ diễn viên kịch nói
	Giải Cánh diều 2014; Nữ diễn viên phụ xuất sắc
Website
	Kim Xuân trên IMDb
	[sửa trên Wikidata]x • t • s

Châu Thị Kim Xuân (sinh ngày 26 tháng 8 năm 1956), thường được biết đến với nghệ danh Kim Xuân, là một diễn viên điện ảnh, diễn viên sân khấu người Việt Nam. Bà đã được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 2019.

Tiểu sử

Châu Thị Kim Xuân sinh ngày 26 tháng 8 năm 1956 tại Sài Gòn. Là con gái của nghệ sĩ Hề Vui Tươi. Vì sở hữu nhan sắc xinh đẹp nên năm 20 tuổi, bà đã được tuyển chọn vào lớp diễn viên kịch.^[1]

Sự nghiệp

Năm 1970, Kim Xuân được khán giả biết đến qua vai diễn đầu tay trong bộ phim điện ảnh Loan mắt nhung của đạo diễn Lê Dân, bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Nguyễn Thụy Long với sự tham gia của nghệ sĩ Thanh Nga.

Đến năm 1978, bà được ra mắt lần đầu tiên trên sân khấu kịch khi diễn vai thanh niên xung phong lên đường ra trận. Hoạt động tại đoàn kịch được một thời gian thì bà được lên hàng "đào chánh". Thời gian này bà ít hoạt động nghệ thuật hơn để chăm sóc cho gia đình, bà cũng nhận làm thêm hài kịch cùng nghệ sĩ Bảo Quốc và Duy Phương để kiếm thêm thu nhập. Có giai đoạn khó khăn, bà từng phải đi trải sạp bán áo quần ngoài chợ, chia sẻ cùng chồng để trang trải cuộc sống.

Năm 1986, Kim Xuân quay trở lại màn ảnh. Tham gia vào bộ phim điện ảnh Y H'Nua của đạo diễn Bạch Diệp. Tiếp sau đó là những bộ phim như: Người đi tìm vàng (1989), Ngọc trong đá (1990), Ngôi sao cô đơn (1991) và Người nghèo cũng cười (1992). Đây đều là những tác phẩm đáng nhớ trong suốt sự nghiệp của bà. Năm 1993 bà tiếp tục tham gia nhiều bộ phim như Giọt lệ chưa khô, Vĩnh biệt mùa hè, Vị đắng tình yêu và Nước mắt học trò. Nhờ những vai diễn này mà Kim Xuân nhận được giải thưởng diễn viên phụ xuất sắc do Tạp chí Điện ảnh bình chọn vào cùng năm. Năm 1994, Kim Xuân bắt đầu chuyển hướng sang dòng phim truyền hình. Bộ phim đầu tiên mà bà tham gia có tên Cánh chim mặt trời. Cũng trong năm này, bà tham gia thêm hai bộ phim khác là Xương rồng đen và Cổ tích Việt Nam: Người hóa dế. Sau đó bà cũng rất tích cực hoạt động nghệ thuật khi tham gia các bộ phim như Đồng tiền nhân nghĩa (1995), Giữa dòng (1995), Lời thề (1996) và Người đẹp Tây Đô (1996). Đến năm 1997, bà vào công tác tại Sân khấu kịch Idecaf.

Kim Xuân xuất hiện nhiều trên sân khấu kịch, phim điện ảnh, và phim truyền hình và là một nữ diễn viên kì cựu có thể thành công ở ba lĩnh vực trên. Bà tham gia đủ thể loại với sự đa dạng trong tính cách từ vai chính, vai phụ, thậm chí vai rất phụ với nhiều độ tuổi khác nhau. Bà còn là giám khảo thường trực của Giải thưởng Ngôi Sao Xanh.^[2] Kim Xuân còn là hội viên của Hội Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh. Bà đã từng đoạt 3 giải Diễn viên phụ xuất sắc do Hội Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh (1992), Tạp chí Điện ảnh (1993) và Hãng phim truyền hình TFS (2001) trao tặng. Bà đã đoạt Huy chương Vàng tại Hội diễn sân khấu kịch nói toàn quốc năm 1991, Huy chương Vàng Liên hoan Sân khấu Mùa thu năm 1998 và Giải Mai Vàng do báo Người Lao động trao tặng năm 1997 với vai diễn trong vở kịch Mênh mông tình mẹ. Với những đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú năm 2001 và Nghệ sĩ nhân dân năm 2019.^[3]

Đời tư

Bà và chồng quen biết nhau vào cuối những năm 70. Lúc này, cả hai đều đang theo học tại lớp văn nghệ quần chúng. Sau một thời gian quen nhau, cả hai đã đi đến kết hôn vào năm 1980. Đến năm 1984, bà sinh con đầu lòng, là ca sĩ Huy Luân.

Tác phẩm

Điện ảnh

Năm	Phim	Vai	Đạo diễn	Nguồn
1970	Loan mắt nhung	Dung	NSƯT Lê Dân
1986	Y H'Nua	Thư ký	NSND Bạch Diệp
1989	Người đi tìm vàng	Nguyệt	NSND Đào Bá Sơn
1990	Ngọc trong đá	Mẹ Oanh	Trần Cảnh Đôn
1991	Ngôi sao cô đơn	Hai Lành	Trần Cảnh Đôn
1991	Bí mật thành phố cấm	Ngọc Mai	Phan Vũ, Quốc Long
1992	Người nghèo cũng cười	Vợ Xế Khoái	NSND Bùi Cường
1993	Giọt lệ chưa khô	Linh
	Vĩnh biệt mùa hè	Quang	Lê Hoàng Hoa
	Vị đắng tình yêu	Mẹ Anh Phương	Lê Xuân Hoàng
	Nước mắt học trò		Lý Sơn
1994	Chuyện tình của em	Bình	Trần Cảnh Đôn
1994	Nhịp đập trái tim	Cô ca sĩ	Lê Cung Bắc
1995	Đồng tiền nhân nghĩa	Mai	NSƯT Nguyễn Văn A
1996	Lời thề	Y tá	Nguyễn Tường Phương
1997	Nước mắt muộn màng	Bà Thiện	Xuân Cường
1997	Người con báo hiếu	Thanh Đề	Vũ Hoàng Việt^[a]
1999	Chung cư	Cô Sáu	Nguyễn Việt Linh
1999	Giấc mơ có thật	Bích	Hồ Nhân
2005	1735km	Mẹ Kiên	Nguyễn Nghiêm Đặng Tuấn
2009	Chuyện tình xa xứ	Kim	Victor Vũ
2011	Sài Gòn Yo!	Má Mai	Stephane Gauger
2014	Quả tim máu	Lê	Victor Vũ
2015	Trúng số	Mười Lài	Dustin Nguyễn
2016	Cô hầu gái	Bà Hàn	Derek Nguyễn
	Bao giờ có yêu nhau	Mẹ Linh	Dustin Nguyễn
	Lật mặt 2: Phim trường	Loan	Lý Hải
2017	Có căn nhà nằm nghe nắng mưa	Bà Tư	Nguyễn Bình, Mai Thế Hiệp
2020	Trái tim quái vật	Sơ	Tạ Nguyên Hiệp
2020	Sắc đẹp dối trá	Mẹ Dương	Kay Nguyen
2022	Nhà không bán	Ngọc	Hoàng Tuấn Cường
	1990	Bà Xuân	Nhất Trung
	Chìa khóa trăm tỷ	Mẹ của Mai	Võ Thanh Hòa
	Hạnh phúc máu	Hà Phương	Nguyễn Chung	^[4]^[5]^[6]
2023	Quỷ Cẩu	Bà Nga	Võ Thanh Hòa

Truyền hình


Năm	Tựa	Vai	Nguồn
1994	Cánh chim trời
1994	Cổ tích Việt Nam: Người hóa dế	Vợ cai tổng
1995	Giữa dòng	Nữ cán bộ
1996	Lời thề	Y tá
1996	Người đẹp Tây Đô	Bà giáo Thành
2000	Dòng đời	Má An
2004	Một cơn mê	Bà Hai
	Lẵng hoa tình yêu	Oanh
	Bến phà	Cô Thu
2005	Tiếng chuông trôi trên sông	Bà Tím	^[7]
2005	Vòng xoáy tình yêu	Bà Kim
2006	Dưới cờ đại nghĩa	Mẹ của Bảy Chơn
2006	Mùi Ngò gai	Bà Thanh
2008	Âm tính	Hạnh
2008	Cầu vồng đơn sắc	Dì Ba Huệ
2009	Dù gió có thổi	Bà Nga
2009	Gia đình phép thuật	Bà Sương
2010	Cá rô! em yêu anh	Mẹ Thái Hà
	Ai	Bà Hai
	Một dành cho em	Bà Phúc
	Chuyện tình mùa thu	Bà Ngọc
	Mẹ chồng nàng dâu	Bà Tâm
	Cuộc chiến hoa hồng 2	Bà Diễm
2011	Một thời ta đuổi bóng	Bà Chi
2012	Bến tình yêu	Bà Lâm
	Những cô nàng độc thân làm mẹ	Bà Kim
	Khi yêu đừng nói chia tay	Bà Liên
2013	Cuới cháy kịp xuân	Bà Hai
	Chạy trốn tình yêu	Bà Thy
	Quý bà lắm chiêu	Bà Nga
	Bí mật đàn ông	Bà Ngọc Hoa
	Con trai con gái	Mẹ Bình
2014	Vòng tròn 12 số	Bà Huệ
	Gia đình ngũ quả (phần 1)	Hai Cúc
	Những ngọn nến lung linh	Bà Tám
	Nhà không có mẹ chồng	Bà Chi
2015	Ải trần gian	Bà Cả
	Bản năng thép	Bà Diễm
	Oan gia khó tránh	Bà Sáu
	Giọt lệ bên sông	Bà Xuân
	Tình và lý	Bà Ngoại
2016	Người giúp việc	Bà Thục
2016	Tiếng chuông trôi trên sông	Bà Tím
2017	Nghiêng nghiêng dòng nước	Bà Hai Ơn
2017	Những nàng bầu hành động	Bà Yến
2018	Cung đường tội lỗi	Bà Minh
2018	Tình già	Bà Hoa
2019	Tình mẫu tử	Bà Sáu
2020	Muôn kiểu làm dâu	Bà Minh
	Trói buộc yêu thương	Bà Lan
	Yêu trong đau thương	Bà Hai
2021	Công chúa nhỏ của nội	Bà Huệ
2022	Nơi ngọn gió dừng chân	Bà Minh
	49 gặp 55	Bà Ngọc
	Giấc mơ của mẹ	Bà Xuân
2023	Tết ngọt Tết thơm	Bà Lai
	Nhà mình lạ lắm	Bà Lệ
	Dưới một mái nhà	Bà Tám
2024	Bóng của thị thành	Bà Kim
2024	Đừng khóc anh đây rồi	Bà Phương

Phim chiếu mạng


Năm	Tựa	Vai
2021	Ghé bẹo ghẹo ai?	Bà Xíu
2021	Chuyện nhà Tí	Bà nội
2022	Đây là ông già của tao	Bà Hương
2023	Chuyện nhà Tí 2	Bà nội

Kịch

Cõi tình
Dòng sông thao thức
Chị tôi
Nhà búp bê
Cải tử
Thạch Sùng
Sống
Nhân danh công lý
Đời bỗng dưng yêu
Đôi bông tai
Tiếng nổ lúc không giờ
Người cần được bảo vệ
Đời chỉ có một lần
Gươm lạc giữa rừng hoa
Hành trình vượt dốc
Mimosa
Lửa của rừng
Cho tình yêu mai sau
Thời con gái đã xa
Nhân danh công lý
Người đàn bà mộng du
Cơn mê cuối cùng
Khoảnh khắc tình yêu
Tình yêu cho hai người
Mênh mông tình mẹ
Thú...yêu thương
Ngôi nhà không có đàn ông
Người lạ, người thương rồi người dưng
Và nhiều vở kịch nói khác

Hài kịch

Hay quên
Chợ tình
Tình yêu thương
Mảnh tình con
Loạt tiểu phẩm trong Tài tiếu tuyệt
Loạt tiểu phẩm trong Chuyện gia đình Vàng
Và nhiều vở hài kịch khác

Chương trình truyền hình

Năm	Tên chương trình	Vai trò
2005	Chuyện cổ tích bây giờ	Dẫn chương trình
2006	Chuyện cổ tích bây giờ	Dẫn chương trình
2010	Tìm bạn tâm giao	Khách mời
2013	Tài tiếu tuyệt	Diễn viên
2014	Tài tiếu tuyệt	Diễn viên
	Chiếc thìa vàng	Giám khảo
	Vitamin cười	Diễn viên
	Kỳ án Đông Tây kim cổ	Diễn viên
2015	Chiếc thìa vàng	Giám khảo
	Nghìn lẻ một chuyện	Khách mời
	Người dẫn chương trình	Diễn viên
2016	Chiếc thìa vàng	Giám khảo
	Nghìn lẻ một chuyện	Khách mời
	Cha con hợp sức	Giám khảo
	Cười xuyên Việt - Tiếu Lâm Hội	Giám khảo
	Hát cùng mẹ yêu	Ca sĩ
2017	Hát cùng mẹ yêu	Ca sĩ
	Chuyện gia đình vàng	Diễn viên
	Ca sĩ giấu mặt mùa 3	Giám khảo
	Hát câu chuyện tình	Giám khảo
	Kịch cùng bolero	Giám khảo
	Cha con hợp sức	Diễn viên
	Thiên đường ẩm thực	Khách mời
	Khẩu vị ngôi sao	Khách mời
	Là vợ phải thế	Khách mời
2018	Gia đình nghệ thuật	Giám khảo
2018	Kịch cùng Bolero	Giám khảo
2019	Gương Mặt Thân Quen mùa thứ 7	Giám khảo
	Sắc đẹp Hoàn Vũ	Giám khảo
	Ký ức vui vẻ	Khách mời
	Người cùng tên	Khách mời
	Sao Nối Ngôi	Giám khảo
2020	Gương Mặt Thân Quen mùa thứ 8	Giám khảo
	Ký ức vui vẻ	Khách mời
	Siêu thủ lĩnh	Giám khảo
	Studio H9 – Hẹn cuối tuần	Khách mời
	Lò võ tiếu lâm	Giám khảo
2021	Vang bóng một thời	Khách mời
2021	Chuyện cuối tuần	Khách mời
2022	Thuận vợ thuận chồng	Diễn viên, MC
	Nông dân xin chào	Ca sĩ, MC
	Khi ta 20	Khách mời
	The Khang Show	Diễn viên
2023	Thuận vợ thuận chồng mùa 2	Diễn viên, MC
2023	Hãy là số 1!	Giám khảo
2024	Anh trai "say hi"	Khách mời

Và nhiều chương trình truyền hình khác

Giải thưởng

"Huy chương vàng" tại Liên hoan Sân khấu nhỏ toàn quốc lần 1 tổ chức tại Quảng Ninh.
''Huу ᴄhương ᴠàng'' tại Hội diễn ѕân khấu kịᴄh nói toàn quốᴄ (1991).
''Huу ᴄhương ᴠàng'' tại Liên hoan Sân khấu mùa thu (1998).
Hãng phim truуền hình TFS bình ᴄhọn ''Diễn ᴠiên хuất ѕắᴄ nhất'' (2001).
''Giải quán quân'' tại Hát cùng mẹ yêu^[8] (2017).

Và nhiều giải thưởng lớn nhỏ khác^[3]


Năm	Giải thưởng	Hạng mục	Tác phẩm	Kết quả
1992	Giải Hội Điện Ảnh TP. HCM	Diễn ᴠiên phụ хuất ѕắᴄ		Đoạt giải
1993	Giải Tạp Chí Điện Ảnh	Diễn viên phụ xuất sắc		Đoạt giải
1997	Giải Mai Vàng	Nữ nghệ sĩ kịch nói	Mênh mông tình mẹ	Đoạt giải
2010	HTV Awards	Nghệ sĩ kịch được yêu thích nhất		Đoạt giải
2012	Giải Hội Điện Ảnh TP. HCM	Diễn ᴠiên phụ хuất ѕắᴄ		Đoạt giải
2013	Giải Tạp Chí Điện Ảnh	Diễn ᴠiên phụ хuất ѕắᴄ nhất		Đoạt giải
2014	HTV Awards	Nghệ sĩ thân thiện tại		Đoạt giải
2015	Giải Cánh Diều	Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất phim điện ảnh	Quả tim máu	Đoạt giải
2017	Giải Hội Điện Ảnh TP. HCM	Nữ diễn viên phim điện ảnh xuất sắc nhất	Có căn nhà nằm nghe nắng mưa	Đoạt giải
2019	VietFilmFest	Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất	Có căn nhà nằm nghe nắng mưa	Đoạt giải
2023	Giải Ngôi Sao Xanh	Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất phim điện ảnh	Hạnh phúc máu	Đề cử