Khủng hoảng Vịnh Ba Tư 2019–21

Khủng hoảng Vịnh Ba Tư 2019–21
Một phần của Xung đột ủy nhiệm Iran-Israel và Xung đột ủy nhiệm Ả Rập Xê Út-Iran
(trên trái) Một chiếc máy bay ném bom chiến lược Boeing B-52 Stratofortress ở Qatar, bốn chiếc đã được điều tới Vịnh Ba Tư vào ngày 12 tháng 5; (trên phải) Xác của máy bay trinh xác RQ-4 Global Hawk bị Iran bắn hạ; (dưới) Tàu MV Kokuka Courageous bị thiệt hại do thủy lôi và một quả thủy lôi được cho là chưa phát nổ
Thời gian 5 tháng 5 năm 2019 – nay (5 năm, 7 tháng và 2 tuần) Địa điểm Tây Ấn Độ Dương Vịnh Ba Tư Vịnh Oman Eo biển Hormuz Eo biển Gibraltar Tình trạng Đang tiếp diễn Hiện diễn của quân Mỹ ở Vịnh Ba Tư gia tăng, nhiều lệnh trừng phạt được ban ra Iran giảm bớt cam kết đôi với thỏa thuận hạt nhân
Tham chiến
Hoa Kỳ  Anh Quốc  Ả Rập Xê Út^[cần dẫn nguồn]  UAE^[cần dẫn nguồn] Hỗ trợ:  Úc[1]  Bahrain[2]  Israel[3][4][5]	Iran  Iraq Tập tin:Flag of Popular Mobilization Forces.svg Lực lượng Huy động Nhân dân [en][6][7][8][9] Hỗ trợ:  Nga[10][11]^[Còn mơ hồ ]  Trung Quốc[11]
Lực lượng
Hoa Kỳ: 122.500 quân, 12 Lockheed Martin F-22 Raptor, 4 Boeing B-52 Stratofortress, 1 nhóm tác chiến tàu sân bay, 1 nhóm sẵn sàng đổ bộ Anh Quốc: Không rõ số lượng quân, 1 frigate, 1 khu trục, 4 tàu dò ngư lôi, 1 tàu đổ bộ, 1 tàu chở nhiên liệu	1 Mil Mi-17 một số tàu tấn công nhanh 1 3rd Khordad
Thương vong và tổn thất
Hoa Kỳ: 1 máy bay trinh sát RQ-4A Global Hawk bị hạ 1 thủy thủ mất tích[12] Anh Quốc: 1 tàu chở nhiên liệu bị bắt giữ 23 thành viên thủy thủ đoàn bị bắt giữ Ả Rập Xê Út: 2 tàu chở nhiên liệu bị phá hủy (trách nhiệm chưa rõ ràng) UAE: 1 tàu chở nhiên liệu bị hư hại (trách nhiệm chưa rõ ràng) 1 tàu chở nhiên liệu bị bắt giữ(đăng ký ở Panama)[13]  Iraq: 1 thương thuyền bị Iran bắt giữ, được cho "buôn lậu nhiên liệu cho các nước Ả Rập"[14]	1 tàu chở nhiên liệu bị Anh chiếm, phóng thích ngày 15 tháng 8 1-2 máy bay trinh sát bị hạ (Hoa Kỳ tuyên bố, Iran phủ nhận)
1 thủy thủ bị thương  Na Uy: 2 thương thuyền bị thiệt hại (chưa rõ trách nhiệm)  Nhật Bản: 1 thương thuyền bị thiệt hại(chưa rõ trách nhiệm)

Khủng hoảng Vịnh Ba Tư 2019–21 bắt đầu vào tháng 5 năm 2019 giữa Hoa Kỳ và Iran trong khuôn khổ cuộc khủng hoảng ngoại giao đã ảnh hưởng đến cả hai nước kể từ năm 2017.^[15][16]

Sự kiện

Sự cố Vịnh Oman lần thứ nhất

Bài chi tiết: Sự cố vịnh Oman tháng 5 năm 2019

Vào ngày 12 tháng 5 năm 2019, bốn tàu thương mại đã bị hư hại ngoài khơi bờ biển Fujairah ở Vịnh Ô-man. Các tàu bao gồm hai tàu chở dầu đã đăng ký của Ả Rập Saudi, một tàu chở dầu đã đăng ký của Na Uy và một tàu chở dầu có đăng ký của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Các con tàu đã được neo đậu trên lãnh hải của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất để làm hầm ở Cảng Fujairah. Bộ Ngoại giao Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất báo cáo rằng các tàu đã bị "tấn công phá hoại". Họ đã mở một cuộc điều tra điều tra chung với Hoa Kỳ và Pháp, thu được kết quả đánh giá điều tra ban đầu xác định rằng các lỗ từ 1.5 đến 3 mét trên thân tàu có thể là do thuốc nổ, khiến Hoa Kỳ nghi ngờ Iran đứng sau vụ việc, châm ngòi cho cuộc khủng hoảng này.

Sự cố Vịnh Oman lần thứ hai

Bài chi tiết: Sự cố vịnh Oman tháng 6 năm 2019

Sự cố vịnh Oman tháng 6 năm 2019 là một sự cố vào ngày 13 tháng 6 năm 2019, trong đó hai tàu chở dầu đã bị tấn công gần Eo biển Hormuz trong khi đi qua vịnh Oman. Nó diễn ra chỉ một tháng sau sự kiện tháng 5 năm 2019 tại vịnh Oman và giữa căng thẳng tăng cao giữa Iran và Hoa Kỳ, với việc Hoa Kỳ đổ lỗi cho Iran về vụ việc.

Vụ Iran bắn hạ máy bay không người lái của Hoa Kỳ

Bài chi tiết: Vụ Iran bắn hạ máy bay không người lái của Hoa Kỳ

Vào ngày 20 Tháng 6 năm 2019, Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) bắn xuống một máy bay không người lái Hoa Kỳ mang số hiệu RQ-4A Global Hawk BAMS-D bằng một tên lửa đất đối không qua eo biển Hormuz. Các quan chức Iran nói rằng máy bay không người lái đã vi phạm không phận của họ, trong khi các quan chức Mỹ trả lời rằng máy bay này ở trong không phận quốc tế. Cả Iran và Mỹ đều có quan điểm khác nhau về nơi xảy ra vụ việc.

Vụ tấn công Abqaiq–Khurais 2019

Bài chi tiết: Tấn công Abqaiq–Khurais 2019

Cuộc tấn công Abqaiq-Khurais 2019 là một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhắm vào các cơ sở sản xuất dầu Saudi Aramco tại Abqaiq và Khurais ở phía đông Ả Rập Xê Út vào ngày 14 tháng 9 năm 2019. Phong trào Houthi trong Yemen đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công, mặc dù Hoa Kỳ đã khẳng định Iran đứng sau vụ tấn công. Cuộc tấn công là một phần của các sự kiện xung quanh can thiệp Ả-rập Xê-út trong nội chiến Yemen. Vụ tấn công đã gây ra đám cháy lớn tại các nhà máy, theo Bộ Nội vụ Ả Rập Xê Út, đã được dập tắt vài giờ sau đó, tuy nhiên, cả hai cơ sở đều ngừng hoạt động cho đến khi sửa chữa xong, cắt Sản lượng dầu của Ả Rập Xê Út khoảng một nửa, chiếm khoảng 5% sản lượng dầu toàn cầu và gây ra sự bất ổn của thị trường tài chính toàn cầu.

Cuộc không kích sân bay quốc tế Baghdad 2020

Bài chi tiết: Cuộc không kích sân bay quốc tế Baghdad 2020

Vào ngày 3 tháng 1 năm 2020, thiếu tướng Qasem Soleimani đã bị Hoa Kỳ không kích và giết chết tại Sân bay Baghdad với lý do nghi ngờ lực lượng Quds do Soleimani đứng đầu là một tổ chức khủng bố, thổi bùng lên căng thẳng giữa Mỹ- Iran. khiến cho rất nhiều người Iran lên tiếng biểu tình.

Vụ Iran bắn nhầm chuyến bay 752 của Ukraine International Airlines

Bài chi tiết: Chuyến bay 752 của Ukraine International Airlines

Vài ngày sau, ngày 8 tháng 1 năm 2020, máy bay Ukraina mang số hiệu 752 của Ukraine International Airlines rơi. Sau đó, giới chức Iran đã thừa nhận là do nước này "bắn nhầm", vì vậy mà người biểu tình Iran và người dân khắp thế giới đã đồng loạt phản đối. Thậm chí, người biểu tình Iran chuyển hướng phản đối chính phủ nước này, đòi lãnh tụ tối cao Ali Khameinei từ chức.

Tham khảo

1. “Australia to join US military effort to protect shipping in the Strait of Hormuz | Australia news | The Guardian”.
2. “Bahrain becomes first Arab nation to support US maritime mission in Gulf”. The Week.
3. Iran's Rouhani criticises US military build-up in Gulf "Iranian president also lambastes Israel's reported support of the US-led naval mission in the Strait of Hormuz."
4. “Israel to participate in US 'Operation Sentinel' in Strait of Hormuz”. JNS.org. ngày 7 tháng 8 năm 2019.
5. Hitchens, Theresa. “Israel Meets With UAE, Declares It's Joining Persian Gulf Coalition”.
6. Mamouri, Ali (ngày 22 tháng 7 năm 2019). “US hits back at Iran in Iraq as tensions rise”. Al-Monitor.
7. “Images show airstrike likely behind Iraqi-Shiite militia base explosion - Middle East - Jerusalem Post”. www.jpost.com.
8. “Iraqi Prime Minister's Decree will not Undermine Power of Iran-backed Militias”. Jamestown.
9. https://www.jns.org/irgc-commander-killed-in-israeli-us-attack-on-iraqi-base/
10. EDT, Tom O'Connor On 6/25/19 at 1:47 PM (ngày 25 tháng 6 năm 2019). “Russia warns the U.S. and Israel that Iran is its "ally" and was right about drone shoot down”. Newsweek.
11. ^ “Iran Says Russia and China Are Offering Fighter Jets in Show of Support Against US”.
12. Correspondent, Barbara Starr, CNN Pentagon. “US sailor missing after going overboard in Persian Gulf”. CNN. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2019.
13. “Seized Ship Riah's Charterer Denies Iran' Fuel Smuggling Claim”. Bloomberg. ngày 22 tháng 7 năm 2019.
14. https://www.reuters.com/article/us-mideast-iran-tanker/iran-seizes-iraqi-oil-tanker-smuggling-fuel-in-gulf-tv-idUSKCN1UU08Y
15. La tensión en el Estrecho de Ormuz, principal 'arteria' petrolera del mundo, amenaza con causar un shock en el mercado. Publicado el 13 de mayo de 2019. Consultado el 18 de mayo de 2019.
16. El estrecho de Ormuz, punto clave de las tensiones geopolíticas. Publicado el 15 de mayo de 2019. Consultado el 18 de mayo de 2019.