Kiến ba khoang

Kiến ba khoang
Kiến ba khoang
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Arthropoda
Lớp (class)	Insecta
Bộ (ordo)	Coleoptera
Họ (familia)	Staphylinidae
Phân họ (subfamilia)	Paederinae
Tông (tribus)	Paederini
Chi (genus)	Paederus Fabricius, 1775[1]
Loài (species)	P. fuscipes
Danh pháp hai phần
Paederus fuscipes Curtis, 1826

Kiến ba khoang có tên khoa học là Paederus fuscipes^[2], thuộc Họ Staphilinidae (cánh cụt), bộ Cánh cứng. Loài côn trùng này có thân mình thon, dài như hạt thóc (dài 1-1,2 cm, ngang 2–3 mm), có hai màu đỏ và đen. Về mặt khoa học thì kiến ba khoang không thuộc họ kiến, nhưng vì nhìn giống con kiến nên người ta hay gọi với nhiều tên gọi khác nhau như kiến hoang, kiến kim, kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong...^[2]

Loại kiến này không đốt hay cắn nhưng do trong dịch cơ thể của nó có chứa pederin, một loại chất độc gây rộp, phỏng da, và Paederus dermatitis, một loại viêm da khi bị côn trùng đốt.^[3] Loài này là một loài côn trùng ăn thịt côn trùng khác, chuyên săn rầy trên đồng ruộng.^[4]

Khi bị kiến ba khoang bám trên da, không nên dùng tay giết kiến mà khuyến cáo nên chỉ thổi kiến đi. Khi bị giết dịch trong cơ thể kiến sẽ gây rộp, phỏng da.^[5]

Viêm da tiếp xúc là tác phẩm chính của pederin, rải dần với các triệu chứng đỏ da, phồng rộp, mụn nước, mụn bỏng, đau rát, để lâu tiến tới loét da, nhiễm trùng nếu... Hầu hết nhẹ, biết cách xử trí thì thương tổn sớm giới hạn. Không may trở nặng, phải trao cho tay chuyên, có thể cần tới kháng độc, corticoid, kháng sinh...

Chú thích

1. “Paederus Fabricius 1775”. Fauna Europaea. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 7 năm 2011.
2. ^ Kiến Ba Khoang, Theo website Dân Trí.
3. Paederus fuscipes dermatitis. A histopath... [Am J Dermatopathol. 1991] - PubMed - NCBI
4. ^[liên kết hỏng] Paederus fuscipes [Col.: Staphylinidae]: A predator of rice fields in west Malaysia - Springer
5. Độc tố kiến ba khoang hoành hành thế nào?^{[liên kết hỏng]}

Wikispecies có thông tin sinh học về Kiến ba khoang