Mai Châu (diễn viên)

Bài này viết về một nữ diễn viên Việt Nam. Đối với các định nghĩa khác, xem Mai Châu (định hướng).

Nghệ sĩ ưu tú

Mai Châu
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Mai Thị Châu
Ngày sinh	10 tháng 1, 1927 (97 tuổi)
Nơi sinh	Vinh, Nghệ An
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Diễn viên
Gia đình
Chồng	Vũ Kỳ Lân
Con cái	Vũ Khánh
Lĩnh vực	Điện ảnh
Danh hiệu	Nghệ sĩ ưu tú (1997)
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1956 – 2015
Vai diễn	Lệ Mỹ trong Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn
x • t • s

Mai Châu (sinh ngày 10 tháng 1 năm 1927) là một nữ diễn viên Việt Nam nổi tiếng từ những năm 60, 70 của thế kỷ 20 qua các bộ phim như Cuộc chiến vẫn còn tiếp diễn, Kén rể, Chuyến xe bão táp. Bà đã được nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào năm 1996.^[1]

Cuộc đời

Mai Châu tên đầy đủ là Mai Thị Châu, sinh ngày 10 tháng 1 năm 1927 tại thành phố Vinh. Cách mạng Tháng Tám năm 1945, bà tham gia lực lượng phụ nữ Cứu quốc và sau đó là tự vệ của thành phố Vinh. Đến tháng 12 cùng năm, bà lên đường vào chiến trường miền Nam trong đoàn phụ nữ úy lạo chiến sỹ. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, bà tiếp tục ở lại miền Nam và tham gia công tác văn nghệ trong Đoàn Tuyên truyền Giải phóng quân. Năm 1947, bà trở thành diễn viên đoàn kịch Tiền Tuyến. Lúc bấy giờ, trưởng đoàn văn công ở chiến trường là nhà văn Nguyễn Tuân. Năm 1956, bà chính thức được nhận vào Xưởng phim Việt Nam (nay là Hãng phim truyện Việt Nam) và bắt đầu công tác trong bộ phận lồng tiếng cùng các diễn viên Trịnh Thịnh, Đức Hoàn. Về sau, cả nhóm đã tham gia thi tuyển diễn viên và được chọn làm diễn viên chính thức của Xưởng phim.

Bên cạnh nghề diễn viên, Mai Châu còn là chủ của chuỗi cửa hàng áo cưới mang tên mình nổi tiếng ở Hà Nội từ những năm 90 của thế kỷ 20.

Tác phẩm

Phim điện ảnh

Năm	Phim	Vai diễn	Đạo diễn	Ghi chú	Nguồn
1959	Chung một dòng sông		NSND Nguyễn Hồng Nghi, NSND Phạm Kỳ Nam	[a]
1960	Cô gái công trường	Mẹ Mận	NSƯT Nguyễn Tiến Lợi		[2]
1961	Vợ chồng A Phủ	Đầy tớ gái	NSND Mai Lộc	[b]	[3]
1962	Khói trắng	Vợ Quyết	NSƯT Nguyễn Tiến Lợi, Lê Thiều
1963	Chị Tư Hậu	Chị Mười Hợi	NSND Phạm Kỳ Nam	[a]
1964	Đi bước nữa	Vợ Bình Mâu	NSND Mai Lộc, NSND Trần Vũ		[4]
1969	Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn	Lệ Mỹ	NSND Nguyễn Khắc Lợi, Hoàng Thái		[5][6]
1972	Truyện vợ chồng anh Lực	Bà Sơ	NSND Trần Vũ	[a]
1974	Cách sống của tôi	Bà Bình	Nguyễn Đỗ Ngọc
1975	Kén rể	Mẹ Nga	NSND Phạm Văn Khoa
1976	Sao tháng Tám	Bà Phó Đoan	NSND Trần Đắc	[c]
1977	Chuyến xe bão táp	Bà Tình	NSND Trần Vũ	[d]
1980	Chuyện đời không đơn giản	Bà Yến	NSƯT Vũ Phạm Từ
1981	Chị Dậu	Vợ Nghị Quế	NSND Phạm Văn Khoa		[7][8]
1982	Làng Vũ Đại ngày ấy	Vợ Bá Kiến			[9]
	Phút 89	Bà cô Chi	Quốc Long
1989	Lá ngọc cành vàng	Bà Phủ	Vũ Châu, Phó Bá Nam		[5]
	Nửa chừng xuân	Bà Phán	NSƯT Lê Đức Tiến		[5]
	Đêm hội Long Trì	Hoàng thái hậu	NSND Hải Ninh
1990	Lấy nhau vì tình	Bà tham Bích	NSƯT Hà Văn Trọng
1991	Đông Dương	Bà quản gia	Régis Wargnier
1992	Anh chỉ có mình em	Bà mối	Đới Xuân Việt
1994	Lửa tình thầm lặng	Người mẹ	Trần Phi
2003	Của rơi	Người mất tiền	NSƯT Vương Đức
2010	Bi, đừng sợ!	Bà vú	Phan Đăng Di		[10]
2015	Cuộc sống mới ở Việt Nam		Kabuki Omori, NSƯT Tất Bình	[e]	[11][12]

Phim truyền hình

Năm	Phim	Vai diễn	Đạo diễn	Số tập	Kênh	Ghi chú	Nguồn
1996	Ngày trở về	Mẹ Tuấn	NSND Trần Phương	3	VTV3	Phát sóng trong chương trình Văn nghệ Chủ Nhật
	Người Hà Nội	Bà Tưởng	Hoàng Tích Chỉ, Đoàn Lê	8		Phát sóng trong chương trình Văn nghệ Chủ Nhật	[13][14]
1998	Đón khách	Bà cô Phô	Đỗ Minh Tuấn	1	VTV	Phát sóng vào dịp Tết trên tất cả các kênh VTV
	Hình bóng cuộc đời		Đặng Việt Bảo	2	VTV3
	Của để dành	Bà Mộc	NSƯT Đỗ Thanh Hải	6			[15]
2000	Sứ giả làng	Bà Đạt	Đỗ Minh Tuấn	2		Phát sóng trong chương trình Điện ảnh chiều thứ bảy
	Hoa cúc trắng	Mẹ Hùng	Lê Lực	1	HanoiTV
2001	Vết trượt	Bà Soan	Vũ Minh Trí	5	VTV3		[16]
2004	Hoa đào ngày tết	Bà Tài	NSƯT Xuân Sơn	2		Phim Tết

Gia đình

Năm 19 tuổi, Mai Châu kết hôn với Vũ Kỳ Lân, người thay Nguyễn Tuân trong vai trò trưởng đoàn kịch và là cháu ruột của lưỡng quốc tướng quân Nguyễn Sơn. Về sau, Vũ Kỳ Lân trở thành Chính ủy Bộ chỉ huy quân sự đặc khu Vĩnh Linh với quân hàm Đại tá và là đồng tác giả của tác phẩm "Ký sự miền đất lửa".^[17][18] Hai người có với nhau tất cả 4 người con, hai con trai và hai con gái. Con trai thứ hai của bà là Vũ Quốc Khánh, hay còn được biết đến là nhà báo Vũ Khánh, sinh năm 1954. Sau khi Vũ Khánh tốt nghiệp ở Đức và trở về nước vào năm 1979, anh lần lượt đảm nhiệm các chức vụ Tổng biên tập Báo ảnh Việt Nam (2001), Giám đốc Nhà xuất bản Thông tấn.^[19] Năm 2009, anh trở thành Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam,^[20] và đảm nhiệm chức vụ này cho đến năm 2020.^[21][22] Cả 4 người con của nghệ sĩ Mai Châu đều không đi theo con đường nghệ thuật của mẹ, nhưng bà có người con rể út là đạo diễn Nguyễn Đức Việt.

Ghi chú

1. ^ Phim đoạt giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2 năm 1973.
2. Phim đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2 năm 1973.
3. Phim đoạt giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 năm 1977.
4. Phim đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 năm 1977.
5. Phim hợp tác Việt–Nhật.

Tham khảo

1. “NSƯT Mai Châu: Hồng nhan nhưng không hề đa đoan”. Báo Dân Việt. 25 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2022.
2. Hoàng Thanh và đồng nghiệp (2003), tr. 192.
3. Trung Sơn (2004), tr. 171.
4. Hoàng Thanh và đồng nghiệp (2003), tr. 218.
5. ^ Lê Minh (1995), tr. 90.
6. Tuyết Loan (13 tháng 3 năm 2018). “Mong ngành điện ảnh tiếp tục đổi mới”. Báo Nhân Dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
7. Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 212.
8. “Dàn diễn viên phim 'Chị Dậu' sau gần 40 năm”. VnExpress. 24 tháng 4 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
9. Nguyễn Viễn Sự (4 tháng 11 năm 2013). “'Làng Vũ Đại' bây giờ”. Tuổi Trẻ Online. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
10. Trần Lê (24 tháng 2 năm 2011). “Bi, Đừng sợ! chính thức ra rạp VN từ 18/3”. Báo điện tử VTC News. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2022.
11. Hoài Thương (1 tháng 12 năm 2014). “Khởi quay phim hợp tác Việt Nam - Nhật Bản”. Báo Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2022.
12. M.Sơn (22 tháng 7 năm 2015). “"Cuộc sống mới ở Việt Nam" được công chiếu tại Nhật Bản”. Báo Đại đoàn kết. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2022.
13. L.A (18 tháng 10 năm 2019). “Có ai còn nhớ 'Người Hà Nội' năm ấy...”. Tạp chí điện tử Phụ nữ Mới. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2022.
14. Thúy Phương (6 tháng 11 năm 2016). “Loạt ảnh quý trong phim Người Hà Nội năm ấy...”. Tạp chí Thế giới điện ảnh. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2022.
15. Hà Anh (7 tháng 9 năm 2011). “NSƯT Mai Châu: Nỗi "ấm ức" ngọt ngào”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
16. Nguyễn Hằng (23 tháng 4 năm 2021). “Quách Thu Phương: "Ở thời kỳ đỉnh cao, tôi vẫn phải sống dựa vào chồng"”. Báo điện tử Dân Trí. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
17. Ngô Thanh Hằng (19 tháng 2 năm 2005). “Thành danh nhờ phim phản gián”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
18. Lê Đức Dục (30 tháng 3 năm 2005). “Vịnh Mốc - Cồn Cỏ: hành trình máu!”. Tuổi Trẻ Online. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
19. Nguyễn Thành (8 tháng 2 năm 2010). “Vũ Khánh - Sự thăng hoa của nhà báo nghệ sỹ”. Nội san Thông tấn. 1–2. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022 – qua Thông tấn xã Việt Nam.
20. Tuyết Minh (24 tháng 12 năm 2009). “Ông Vũ Khánh giữ chức Chủ tịch Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam khóa 7”. Báo Hànộimới. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
21. Trinh Nguyễn (11 tháng 9 năm 2020). “Vì sao ảnh được giải liên hoan khu vực Hà Nội siêu xấu?”. Báo Thanh Niên. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.
22. Trinh Nguyễn (13 tháng 10 năm 2020). “Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam có nữ chủ tịch đầu tiên”. Báo Thanh Niên. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2022.

Nguồn

• Lê Minh (1995). Chân dung nữ văn nghệ sĩ Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 35723506.
• Hoàng Thanh; Vũ Quang Chính; Ngô Mạnh Lân; Phan Bích Hà (2003). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 1. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
• Ngô Mạnh Lân; Ngô Phương Lan; Vũ Quang Chính; Đinh Tiếp; Lại Văn Sinh (2005). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 2. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
• Trung Sơn (2004). Điện ảnh, chặng đường và kỷ niệm. Hà Nội: Nhà xuất bản Thanh niên. OCLC 607590635.