Nhóm ngôn ngữ Nam Bantu

Nhóm ngôn ngữ Nam Bantu
Phân bố địa lý	Nam Phi, Zimbabwe, Botswana, Mozambique, Lesotho, Swaziland
Phân loại ngôn ngữ học	Niger-Congo Đại Tây Dương-Congo Volta-Congo Benue-Congo Bantoid Nam Bantoid Bantu Nhóm ngôn ngữ Nam Bantu
Glottolog:	sout3180[1]

Nhóm ngôn ngữ Nam Bantu là một nhóm ngôn ngữ lớn thuộc nhóm ngôn ngữ Bantu, phần lớn được xác nhận trong Janson (1991/92).^[2] Chúng gần như tương tự với Bantu zone S của Guthrie; nhưng phân loại của Guthrie là dựa trên địa lý chứ không dựa trên đặc điểm ngôn ngữ. Nhóm Nam Bantu bao gồm tất cả các ngôn ngữ Bantu quan trọng tại Nam Phi, Botswana, Lesotho, Swaziland và Mozambique; ngoài ra còn có tiếng Lozi ở Zambia và Namibia và tiếng Ngoni ở Zambia, Tanzania và Malawi.

Ngôn ngữ

Các nhóm con theo phân loại Guthrie (có mã kèm theo).

• Makua (P30)
  • Makhuwa
  • Koti
  • Sakati (Nathembo)
  • Lomwe
  • Chuwabu
  • Moniga
• Chopi (S60)
  • Chopi
  • Guitonga
• Nhóm ngôn ngữ Nguni (S40)
  • Zunda
    • Xhosa
    • Zulu
    • Ndebele
      • Tiếng Bắc Ndebele (Ndebele Zimbabwe)
      • Tiếng Nam Ndebele
  • Tekela
    • Swati
    • Phuthi
    • Ndebele Sumayela (Ndebele Transvaal Bắc)
    • Lala
    • Bhaca
    • Hlubi
    • Nhlangwini
• Sotho–Tswana (S30 + K20):
  • Tswana ("Tây Sotho")
  • Birwa
  • Tswapong
  • Kgalagadi
  • Sotho
    • Tiếng Bắc Sotho (Sepedi)
    • Tiếng Sotho (Sesotho)
    • Tiếng Đông Zulu (Pulana, Khutswe và Pai)
    • Tiếng Lozi
• Tswa–Ronga (S50):
  • Tsonga
  • Ronga
  • Tswa
• Tiếng Venda (S20)

Hệ thống chữ viết

Ngoài bảng chữ cái Latinh được sử dụng phổ biến nhất, hệ thống Ditema tsa Dinoko cũng được sử dụng. Nó còn được gọi là hệ thống chữ viết Isibheqe Sohlamvu ("hệ âm tự Bheqe") và là một hệ thống chữ viết đặc trưng, có đặc điểm tương tự Hangul. Nó có thể dùng để viết tất cả ngôn ngữ Nam Bantu (siNtu).^[3]

Tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Southern Bantu–Makua”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. Tore Janson (1991-92) "Southern Bantu and Makua", Sprache und Geschichte in Afrika (SUGIA) Vol. 12/13: 63-106, Rüdiger Köppe Verlag, Cologne
3. “Atlas of Endangered Alphabets: Indigenous and minority writing systems, and the people who are trying to save them” (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2019.