Perseids (PER) | |
---|---|
Phát âm | /ˈpɜːr.si.ɪdz/ |
Ngày khám phá | AD 36 (first record)[1][2] |
Vật thể mẹ | [3] |
Điểm phát | |
Chòm sao | Anh Tiên |
Xích kinh | 03h 04m[3] |
Xích vĩ | +58°[3] |
Tính chất | |
Ngày đỉnh điểm | 12 tháng 8 |
Vận tốc | 58[4] km/s |
Giờ đồng hồ Zenith | 100[3] |
Perseids là một trận mưa sao băng liên hoàn liên quan đến sao chổi Swift – Tuttlepresent. Các sao băng được gọi là Perseids vì từ vị trí đó chúng xuất hiện mưa sao băng (được gọi là điểm phát) nằm trong chòm sao Anh Tiên.
Tên có nguồn gốc từ Perseidai (Hy Lạp: Περσείδαι), họ là các con trai của Perseus trong thần thoại Hy Lạp.
Các dải mảnh vỡ của sao chổi được gọi là đám mây Perseid và trải dài dọc theo quỹ đạo của sao chổi Swift – Tuttle. Đám mây bao gồm các hạt do sao chổi phóng ra khi nó di chuyển trên quỹ đạo 133 năm của nó.[5] Hầu hết các hạt đã là một phần của đám mây trong khoảng một nghìn năm. Tuy nhiên, cũng có một dải các mảnh vỡ (nhỏ) tương đối trẻ trong dải mảnh vỡ (lớn) bị kéo ra khỏi sao chổi vào năm 1865, nó có thể tạo ra cực điểm sớm vào một ngày nào đó trước khi có trận mưa sao băng cực đại.[6] Kích thước của đám mây trong vùng lân cận của Trái Đất được ước tính là xấp xỉ 0,1 đơn vị thiên văn (AU) trên và 0,8 AU dọc theo quỹ đạo của Trái Đất, lan rộng ra bởi các tương tác hàng năm với lực hấp dẫn của Trái đất.[7]
Mưa sao băng có thể nhìn thấy từ giữa tháng 7 hàng năm với đỉnh điểm hoạt động trong khoảng thời gian từ ngày 9 đến ngày 14 tháng 8 tùy thuộc vào vị trí đang đứng. Trong thời gian đạt đỉnh điểm, số vệt sao có thể lên 60 đến 100 vệt sao mỗi giờ. Các vệt sao có thể được nhìn thấy trên khắp bầu trời, tuy nhiên do vị trí của chòm sao Anh Tiên nên các vệt sao chủ yếu được nhìn thấy rõ hơn ở Bắc bán cầu.[8] Hầu hết các sao băng Perseids bốc cháy trong khí quyển khi ở độ cao trên 80 km (tương đương 50 dặm).[9]
Năm | Thời gian hoạt động | Thời gian đỉnh điểm |
---|---|---|
2020 | 16 tháng 7 – 23 tháng 8[10] | 12–13 tháng 8 (ZHRmax 100) (trăng tròn vào 3 tháng 8)[10] |
2019 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12–13 tháng 8[11] (ZHRmax 80) (trăng tròn vào 15 tháng 8) |
2018 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 11–13 tháng 8[12] (ZHRmax 60) |
2017 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12 tháng 8[13] |
2016 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 11–12 tháng 8[14] (ZHRmax 150) |
2015 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12–13 tháng 8[15] (ZHRmax 95) (trăng non vào 14 tháng 8) |
2014 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 13 tháng 8 (ZHRmax 68)[16] (trăng tròn 10 tháng 8) |
2013 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12 tháng 8 (ZHRmax 109)[17] |
2012 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12 tháng 8(ZHRmax 122)[18] |
2011 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12 tháng 8 (ZHRmax 58)[19] (trăng tròn vào 13 tháng 8)[20] |
2010 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 12 tháng 8 (ZHRmax 142)[21] |
2009 | 17 tháng 7 – 24 tháng 8 | 13 tháng 8 (ZHRmax 173) (Mức đỉnh ước tính là 173,[22] nhưng Chu kỳ Mặt Trăng đã khiến cho các thiên thạch trở nên mờ hơn) |
2008 | 25 tháng 7 – 24 tháng 8[23] | 13 tháng 8 (ZHRmax 116)[23] |
2007 | 19 tháng 7 – 25 tháng 8[24] | 13 tháng 8 (ZHRmax 93)[24] |
2006 | 12-13 tháng 8 (ZHRmax 100)[25] | |
2005 | 12 tháng 8 (ZHR max 90[26])[27] | |
2004 | 12 tháng 8 (ZHRmax >200)[4] | |
1994 | (ZHRmax >200)[2] | |
1993 | (ZHRmax 200–500)[2] | |
1992 | 11 tháng 8 (tỏa sáng dưới trăng tròn vào 13 tháng 8)[28] | |
1883 | 9 tháng 8 hoặc sớm hơn[29] | 11 tháng 8 (ZHRmax 43)[29] |
1864 | (ZHRmax >100)[2] | |
1863 | (ZHRmax 109–215)[2] | |
1861 | (ZHRmax 78–102)[2] | |
1858 | (ZHRmax 37–88)[2] | |
1839 | (ZHRmax 165)[2] |
Một số người theo Công giáo gọi Perseids là "giọt nước mắt của Thánh Lawrence", lơ lửng trên bầu trời tuy nhiên quay trở lại Trái đất mỗi năm một lần vào ngày 10 tháng 8, ngày thánh tử đạo của vị thánh đó vào năm 258 sau Công nguyên.[30] Vị thánh được cho là đã bị thiêu sống trên một chiếc lò sưởi, truyền thống này gần như chắc chắn là nguồn gốc của truyền thuyết dân gian Địa Trung Hải rằng các ngôi sao băng là tia lửa của ngọn lửa đó và trong đêm 9-10 tháng 8, than hồng nguội lạnh của nó xuất hiện. trong lòng đất dưới cây cối, và được gọi là "than của Thánh Lawrence"[31][32] Điều này đã ủng hộ vị thánh Công giáo và ngày lễ của ngài vào ngày 10 tháng 8 và tránh xa các vị thần ngoại giáo và các lễ hội của họ, được gọi là Cơ đốc giáo hóa, được tạo điều kiện thuận lợi bởi sự đồng âm phiên âm của tên Latinh Laurentius với Larentia.[33][34]
Vào năm 1836 Adolphe Quetelet đã viết "J'ai cru remarquer aussi une fréquence plus grande de ces météores au mois d'août (du 8 au 15)." - "Tôi nghĩ rằng tôi cũng nhận thấy tần suất xuất hiện nhiều hơn của những thiên thạch này trong tháng 8 (từ ngày 8 đến ngày 15)".[35] Sau khi nghiên cứu các ghi chép lịch sử, ông dự đoán thời gian đỉnh điểm là vào ngày 10 tháng 8. Sau đó, ông viết thư cho các nhà thiên văn học khác, những người đã xác nhận dự đoán này vào đêm ngày 10 tháng 8 năm 1837. Không may Quetelet đã bỏ lỡ trận mưa sao băng do thời tiết xấu.[36]
Vào năm 1866, sau khi đi qua điểm cận nhật của Swift-Tuttle vào năm 1862, nhà thiên văn học người Ý Giovanni Virginio Schiaparelli đã phát hiện ra mối liên hệ giữa mưa sao băng và sao chổi.[36] Phát hiện này được ghi trong một cuộc trao đổi thư với Angelo Secchi.
Vào năm 1972 trong bài hát "Rocky Mountain High", ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ John Denver đề cập đến trải nghiệm của anh khi xem mưa sao băng Perseid trong chuyến đi cắm trại của gia đình ở vùng núi gần Aspen, Colorado, với phần điệp khúc, "Tôi đã thấy trời mưa lửa trên bầu trời."
Vào năm 2006 trong cuốn tiểu thuyết Against the Day của mình, tiểu thuyết gia người Mỹ Thomas Pynchon đề cập đến trận mưa sao băng Perseid được theo dõi bởi ba nhân vật ở phía tây Thung lũng Dolores sau khi chơi bài tarot.
Vào năm 2013 trong bài hát nổi tiếng của ban nhạc Nhật Bản Sandaime J Soul Brothers là "R.Y.U.S.E.I" (Sao băng), họ mô tả sao băng Perseid rơi xuống như một cơn mưa rào buổi tối - những ngôi sao băng của nó giống như những hạt mưa kéo đuôi chúng phía sau.
Vào năm 2014 bài hát "RPG," của ban nhạc Nhật Bản Sekai no Owari, nhóm nhạc đã kể một câu chuyện có đề cập đến việc xem trận mưa sao băng Perseid vào ban đêm, "quý giá đối với họ đã tan vỡ".
Vào năm 2014 ca khúc nhạc pop "Meteorites" của nhạc sĩ Canada LIGHTS đã sử dụng Perseids như một phép ẩn dụ cho việc thoát khỏi khó khăn tài chính.
Trong Series truyền hình nổi tiếng Curious George, ở tập 1b phần 7, George cùng những người bạn của mình là Allie và Bill đang săn lùng những con Perseids mà họ tin rằng đó là những sinh vật trông giống như những chiếc "ví". Ở cuối tập phim, ông Renkins của Allie nói rằng Perseids là một trận mưa sao băng xảy ra vào đầu tháng 8.[37]