Phó Chủ tịch Cuba

Phó Chủ tịch nước Cuba (tiếng Tây Ban Nha: Vicepresidente de Cuba) là chức vụ quan trọng thứ hai trong hệ thống phân cấp quyền lực Nhà nước Cuba. Chức vụ với tư cách là người đứng đầu Nhà nước và Chính phủ. Chức vụ được thành lập từ Hiến pháp mới Cộng hòa Cuba được thông qua vào năm 2019, thay thế Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước Cuba, chức vụ thực hiện chức năng tương tự theo Hiến pháp Nhà nước năm 1976. Phó Chủ tịch hiện tại của Cuba là Salvador Valdés Mesa.

Cuba đã có ba bản hiến pháp khác (có hiệu lực vào năm 1901, 1940 và 1976) trong đó hiến pháp năm 1976 đưa ra một cuộc tái tổ chức chức vụ. Trong lịch sử, chức vụ đã có nhiều tên gọi khác nhau; được gọi là "Phó Tổng thống Cộng hòa Cuba" trước Cách mạng Cuba và là "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước" và "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước" trong giai đoạn 1976–2019 trước khi chức vụ có tên gọi như hiện tại vào năm 2019.

Hiến pháp thông qua năm 1976 thành lập hai chức vụ Phó Chủ tịch; "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước" và "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước". Trong mỗi kỳ bầu cử, chỉ có một Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước, nhưng có tới 6 Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Tổng cộng có 19 người giữ chức "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước" giai đoạn 1976–2019, nhưng chỉ có 4 "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước". Hệ thống nhiều Phó Chủ tịch này đã bị giải thể vào năm 2019 và được thay thế bằng một hệ thống truyền thống hơn, hiện tại chỉ có một Phó Chủ tịch.

36 người đã được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch theo Hiến pháp. Raúl Castro là Phó chủ tịch tại vị lâu nhất, và đã nằm chức vụ này trong 31 năm 84 ngày. Domingo Méndez Capote là công chức giữ chức vụ này trong thời gian ngắn nhất, phục vụ trong 270 ngày. Trong số các phó chủ tịch, chỉ có hai người giữ chức quyền chủ tịch theo thời gian khi tổng thống vắng mặt; đó là Raúl Castro năm 2006–2008 và Anselmo Alliegro y Milá sau khi Fulgencio Batista bỏ trốn khỏi đất nước. Ramiro Valdés Menéndez là quan chức duy nhất được bầu lại làm Phó Chủ tịch sau khi rời nhiệm sở (ông là Phó Chủ tịch 1976–1986 và 2013–2019).

Điều kiện trở thành ứng viên

Theo điều 129 Hiến pháp Cuba năm 2019: Để trở thành Phó Chủ tịch nước, một người phải đủ 35 tuổi, được hưởng đầy đủ các quyền dân sự và chính trị của cá nhân, là công dân Cuba từ khi sinh ra và không có bất kỳ quốc tịch nào khác.

Bầu cử và nhiệm kỳ

Phó Chủ tịch nước được Quốc hội Chính quyền Nhân dân bầu theo hình thức, cùng thời hạn và giới hạn nhiệm vụ như Chủ tịch nước.

Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước tiếp tục đảm nhiệm cho đến khi cuộc bầu cử kế nhiệm diễn ra bởi Quốc hội Chính phủ Nhân dân.

Nhiệm vụ và quyền hạn

Phó Chủ tịch nước thực hiện các trách nhiệm và sở hữu các quyền hạn được Chủ tịch nước ủy quyền hoặc giao nhiệm vụ.

Trong trường hợp Chủ tịch nước vắng mặt, ốm đau hoặc qua đời, Phó Chủ tịch nước sẽ tạm thời thay thế Chủ tịch nước.

Trong trường hợp vắng mặt nhất định, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ bầu Chủ tịch nước mới.

Trong khi vai trò Phó Chủ tịch nước vẫn còn bỏ trống, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ chọn người thay thế.

Nếu sự vắng mặt là bắt buộc, cả trong trường hợp Chủ tịch nước hoặc Phó Chủ tịch nước, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ chọn người thay thế họ. Cho đến khi một cuộc bầu cử được thực hiện, Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ đảm nhận, trong thời gian tạm thời, vai trò của Chủ tịch nước. Luật quy định phương thức thay thế trong những trường hợp này.

Phó Chủ tịch Cuba (1869-nay)

Phó Tổng thống Cộng hòa Quân sự (1869-1899)

Chân dung	Họ và tên	Bổ nhiệm	Miễn nhiệm	Tổng thống	Đảng
	Francisco Vicente Aguilera (1821-1877)	Tháng 4 năm 1869	Tháng 2 năm 1877	Carlos Manuel de Céspedes (1869-1873) Salvador Cisneros Betancourt (1873-1875) Juan Bautista Spotorno (1875-1876) Tomás Estrada Palma (1876-1877)	Không đảng phái
	Francisco Javier de Céspedes (1821-1903)	Tháng 4 năm 1877	19 tháng 10 năm 1877	Tomás Estrada Palma (1876-1877)	Không đảng phái
Cộng hòa Quân sự không tồn tại trong giai đoạn 1878-1895
	Bartolomé Masó Márquez (1830-1907)	Tháng 9 năm 1895	Tháng 9 năm 1897	Salvador Cisneros Betancourt (1895-1897)	Đảng Cách mạng Cuba
	Domingo Méndez-Capote (1863-1934)	Tháng 9 năm 1897	Tháng 5 năm 1899	Bartolomé Masó Márquez (1897-1899)	Đảng Cách mạng Cuba
Sự chiếm đóng quân sự đầu tiên của Hoa Kỳ (1899-1902)

Phó Tổng thống Cộng hòa (1902-1959)

Chân dung	Họ và tên	Bổ nhiệm	Miễn nhiệm	Tổng thống	Đảng
	Luis Estévez y Romero (1849-1909)	20 tháng 5 năm 1902	Tháng 3 năm 1905	Tomás Estrada Palma (1902-1906)	Đảng Ôn hòa
	Domingo Méndez Capote (1863-1934)	Tháng 1 năm 1906	Tháng 9 năm 1906		Đảng Ôn hòa
Sự chiếm đóng quân sự thứ hai của Hoa Kỳ (1899-1902)
	Alfredo Zayas y Alfonso (1861-1934)	Tháng 1 năm 1909	20 tháng 5 năm 1913	José Miguel Gómez (1909-1913)	Đảng Tự do
	Enrique José Varona (1849-1933)	20 tháng 5 năm 1913	20 tháng 5 năm 1917	Mario García Menocal (1913-1921)	Đảng Bảo thủ
	Emilio Núñez Rodríguez (1855-1922)	20 tháng 5 năm 1917	20 tháng 5 năm 1921		Đảng Bảo thủ
	Francisco Carrillo Morales (1851-1926)	20 tháng 5 năm 1921	20 tháng 5 năm 1925	Alfredo Zayas y Alfonso (1921-1925)	Đảng Nhân dân
	Carlos de la Rosa Hernández (ca. 1870-1933)	20 tháng 5 năm 1925	1928	Gerardo Machado (1925-1933)	Đảng Tự do
Khuyết (1928-1936)
	Federico Laredo Brú (1875-1946)	20 tháng 5 năm 1936	Tháng 12 năm 1936	Miguel Mariano Gómez (1936)	Đảng Tự do
Khuyết (1936-1940)				Federico Laredo Brú (1875-1946)	Đảng Tự do
	Gustavo Cuervo Rubio (1890-1965/1978)	10 tháng 10 năm 1940	10 tháng 10 năm 1944	Fulgencio Batista (1940-1944)	Liên minh Xã hội chủ nghĩa Nhân dân
	Raúl de Cárdenas Echarte (1884-1979)	10 tháng 10 năm 1944	10 tháng 10 năm 1948	Ramón Grau (1944-1948)	Đảng Sự thật
	Guillermo Alonso Pujol (1899-1973)	10 tháng 10 năm 1948	10 tháng 3 năm 1952	Carlos Prío Socarrás (1948-1952)	Đảng Sự thật
Khuyết (1952-1958)				Fulgencio Batista (1952-1958)	Quân đội
	Rafael Guas Inclán (1896-1975)	Tháng 2 năm 1955	31 tháng 12 năm 1958	Fulgencio Batista (1952-1958)	Đảng Hành động Thống nhất

Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng (1976-2019)

Chân dung	Họ và tên	Bổ nhiệm	Miễn nhiệm	Chủ tịch	Đảng
Khuyết (1959-1976)				Osvaldo Dorticós (1959-1976)	Đảng Cộng sản Cuba
	Raúl Castro (1931-)	2 tháng 12 năm 1976	24 tháng 2 năm 2008	Fidel Castro (1976-2008)	Đảng Cộng sản Cuba
	José Ramón Machado Ventura (1930-)	24 tháng 2 năm 2008	24 tháng 2 năm 2013	Raúl Castro (2008-2018)	Đảng Cộng sản Cuba
	Miguel Díaz-Canel (1960-)	24 tháng 2 năm 2013	19 tháng 4 năm 2018		Đảng Cộng sản Cuba
	Salvador Valdés Mesa (1945)	19 tháng 4 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel (2018-đương nhiệm)	Đảng Cộng sản Cuba

Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước (1976-2019)

Chân dung	Họ và tên	Bổ nhiệm	Miễn nhiệm	Chủ tịch	Đảng
	Juan Almeida Bosque (1927–2009)	2 tháng 12 năm 1976	24 tháng 2 năm 2008	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
		24 tháng 2 năm 2008	11 tháng 9 năm 2009	Raúl Castro
	Ramiro Valdés Menéndez (1932-)	2 tháng 12 năm 1976	27 tháng 12 năm 1986	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
		24 tháng 2 năm 2013	19 tháng 4 năm 2018	Raúl Castro
		19 tháng 4 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel
	Guillermo García Frías (1928-)	2 tháng 12 năm 1976	27 tháng 12 năm 1986	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Blas Roca Calderio (1908–1997)	2 tháng 12 năm 1976	27 tháng 12 năm 1986	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Carlos Rafael Rodríguez (1913–1997)	2 tháng 12 năm 1976	15 tháng 3 năm 1993	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	José Miguel Miyar Barruecos (1932-)	28 tháng 12 năm 1981	15 tháng 3 năm 1993	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Osmany Cienfuegos Gorriarán (1931-)	27 tháng 12 năm 1986	15 tháng 3 năm 1993	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	José Ramón Machado Ventura (1930-)	27 tháng 12 năm 1986	24 tháng 2 năm 2008	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Pedro Miret Prieto (1927–2016)	27 tháng 12 năm 1986	15 tháng 3 năm 1993	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Abelardo Colomé Ibarra (1939-)	15 tháng 3 năm 1993	24 tháng 2 năm 2008	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
		24 tháng 2 năm 2008	24 tháng 2 năm 2013	Raúl Castro
	Carlos Lage Dávila (1951-)	15 tháng 3 năm 1993	4 tháng 3 năm 2009	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Esteban Lazo Hernández (1944-)	15 tháng 3 năm 1993	24 tháng 2 năm 2008	Fidel Castro	Đảng Cộng sản Cuba
		24 tháng 2 năm 2008	19 tháng 4 năm 2019	Raúl Castro
	Julio Casas Regueiro (1936–2011)	24 tháng 2 năm 2008	3 tháng 9 năm 2011	Raúl Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Gladys María Bejerano Portela (1941-)	21 tháng 9 năm 2009	19 tháng 4 năm 2018	Raúl Castro	Đảng Cộng sản Cuba
		19 tháng 4 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel
	Mercedes López Acea (1964-)	24 tháng 2 năm 2013	19 tháng 4 năm 2018	Raúl Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Salvador Valdés Mesa (1945-)	24 tháng 2 năm 2013	19 tháng 4 năm 2018	Raúl Castro	Đảng Cộng sản Cuba
	Roberto Morales Ojeda (1967-)	21 tháng 7 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel	Đảng Cộng sản Cuba
	Inés María Chapman (1965-)	21 tháng 7 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel	Đảng Cộng sản Cuba
	Beatriz Johnson Urrutia (1969-)	21 tháng 7 năm 2018	10 tháng 10 năm 2019	Miguel Díaz-Canel	Đảng Cộng sản Cuba

Phó Chủ tịch nước Cộng hòa (2019-nay)

Chân dung	Họ và tên	Bổ nhiệm	Miễn nhiệm	Chủ tịch	Đảng
	Salvador Valdés Mesa (1945-)	10 tháng 10 năm 2019	Đương nhiệm	Miguel Díaz-Canel (2018-đương nhiệm)	Đảng Cộng sản Cuba

Xem thêm

• Chủ tịch Cuba

Tham khảo