Phương Mai
|
||
---|---|---|
Phường | ||
Phường Phương Mai | ||
Hành chính | ||
Quốc gia | Việt Nam | |
Vùng | Đồng bằng sông Hồng | |
Thành phố | Hà Nội | |
Quận | Đống Đa | |
Địa lý | ||
Tọa độ: 21°0′14″B 105°50′10″Đ / 21,00389°B 105,83611°Đ | ||
| ||
Diện tích | 0,6 km²[1] | |
Dân số (1999) | ||
Tổng cộng | 18.154 người[1] | |
Mật độ | 30.257 người/km² | |
Dân tộc | Hầu hết là Kinh | |
Khác | ||
Mã hành chính | 00232[2] | |
Phương Mai là một phường thuộc quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, Việt Nam. Phường Phương Mai nằm ở phía đông nam của quận, với diện tích 0,62 km², dân số năm 1999 là 18.154 người,[1] mật độ dân số đạt 30.257 người/km². Địa bàn của phường trước đây vốn là cánh đồng lúa của hai làng Kim Liên và Trung Tự, ghép với đất của làng Phương Liệt ở phía nam.
Trên địa bàn phường Phương Mai có nhiều loại hình khu dân cư gồm khu nhà tập thể Phương Mai cũ, khu chung cư cao tầng và nhà ở riêng lẻ, chia làm tổng cộng 22 tổ dân phố. Nhiều bệnh viện đa khoa và chuyên khoa thuộc tuyến trung ương và tương đương đều nằm trong phường, trong đó thể kể đến Bệnh viện Bạch Mai – một trong những bệnh viện đa khoa lớn và lâu đời nhất miền bắc Việt Nam.
Tên gọi của phường Phương Mai, theo sách Hà nội – phố làng biên niên sử (1999) của Nguyễn Bắc và Nguyễn Vinh Phúc thì là do sự ghép hai tên làng Phương Liệt và Bạch Mai.[3]
Địa bàn phường Phương Mai xưa là vùng đồng lúa – phía đông là cánh đồng làng Kim Liên và phía tây là cánh đồng làng Trung Tự.[3][4] Những cánh đồng này là các ruộng lúa và ao rau muống trải dài chạy dọc theo một con rạch ở phía sau Bệnh viện Bạch Mai – mà ngày nay là khu vực đoạn giữa và cuối phố Phương Mai. Con rạch này xưa kia tháo nước từ hồ Bảy Mẫu ra sông Lừ rồi chảy qua cống Vọng. Xung quanh đó cho đến cuối thời Nguyễn hầu như vắng bóng cư dân, ngoài mấy gia đình trong xóm Trại Cam Đường nằm ở phần đất phía đông sông Lừ thuộc làng cổ Trung Tự, thuộc phường Đông Tác có từ thời Lê. Về sau con rạch đã bị thu hẹp dền và cuối cùng phải đặt ống cống ngầm, dấu vết độc nhất còn sót lại của vùng trũng này là hồ Kim Liên, thuộc địa phận phường Kim Liên.
Khu vực phía nam phường từ khu vực Bệnh viện Bạch Mai ngày nay là địa phận làng Phương Liệt.[5]
Phường Phương Mai nằm ở phía đông nam quận Đống Đa, phía nam giáp phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân với ranh giới là đường Trường Chinh, phía bắc giáp với phường Kim Liên, quận Đống Đa với ranh giới là phố Đào Duy Anh, phía Tây giáp với phường Khương Thượng và phường Trung Tự, quận Đống Đa, phía đông giáp với hai phường Bách Khoa và Đồng Tâm, quận Hai Bà Trưng với ranh giới là đường Giải Phóng và phố Vọng.[3] Phường có diện tích 0,62 km2, với địa hình bằng phẳng.[3][6] Trên địa bàn phường có sông Lừ chảy qua ở phần ranh giới phía tây của phường.
Tính tới hết năm 2016, phường Phương Mai có 44 tổ dân phố, đặt tên theo thứ tự từ tổ dân phố số 1 tới tổ dân phố số 44. Tháng 1 năm 2017, tổ dân phố số 45 và tổ dân phố số 46 được thành lập cho hai khu chung cư mới trên địa bàn phường.[7]
Ngày 24 tháng 2 năm 2020, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội ban hành nghị quyết về việc sáp nhập, đặt tên và đổi tên thôn, tổ dân phố trên địa bàn thành phố. Phường Phương Mai thực hiện sáp nhập và đổi tên 46 tổ dân phố cũ để lập 22 tổ dân phố mới, đặt tên theo thứ tự từ tổ dân phố số 1 tới tổ dân phố số 22.[8][9] 22 tổ dân phố này giữ ổn định đến hiện tại.
Bộ máy tổ chức của phường Phương Mai gồm Đảng bộ phường Phương Mai, Hội đồng nhân dân phường Phương Mai, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc phường Phương Mai và Ủy ban nhân dân phường Phương Mai, có văn phòng tại ngõ 28D phố Lương Định Của.
Công an phường Phương Mai có văn phòng trên phố Phương Mai.
Trên địa bàn phường Phương Mai có nhiều loại hình khu dân cư gồm khu nhà tập thể cũ, chung cư cao tầng và nhà ở riêng lẻ. Khu tập thể Phương Mai gồm nhiều khu nhà khác nhau. Các dãy nhà E và T nằm trên phố Phương Mai. Do vị trí nằm đối diện nhiều bệnh viện lớn nên từ đầu những năm 2000, lối đi giữa khu nhà E dần phát triển thành khu chợ tự phát để mở hàng quán phục vụ đồ ăn cho người nhà bệnh nhân.[10] Các phòng thuộc dãy nhà E nằm trên mặt phố Phương Mai được nhiều nhà sử dụng để kinh doanh thiết bị y tế. Các dãy nhà D và dãy nhà I nằm trên phố Lương Định Của.
Nằm trong phường Phương Mai có hai dự án chung cư cao tầng là khu chung cư và văn phòng Meco Complex – đi vào hoạt động từ năm 2013 – và chung cư Capital Garden – bàn giao nhà cho cư dân từ năm 2016.[11][12] Cả hai dự án chung cư sau khi đi vào hoạt động đều mắc những sai phạm liên quan tới xây dựng, phòng cháy chữa cháy và thiếu quyền lợi cho cư dân.[11][12][13]
Trạm Y tế phường Phương Mai đặt tại ngõ 28C phố Lương Định Của. Trên địa bàn phường Phương Mai còn đặt nhiều bệnh viện đa khoa và chuyên khoa thuộc tuyến trung ương và tương đương. Bệnh viện Bạch Mai trực thuộc Bộ Y tế là một trong những bệnh viện đa khoa lớn và lâu đời nhất miền bắc Việt Nam, được thành lập từ năm 1911 với tên ban đầu là Nhà thương Cống Vọng.[14]
Phường Phương Mai có đủ các cấp trường học gồm trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Cấp mầm non có trường Mầm non Phương Mai, cấp tiểu học có trường Tiểu học Phương Mai, cấp trung học cơ sở có trường Trung học cơ sở Phương Mai và cấp trung học phổ thông có trường Trung học phổ thông Phùng Khắc Khoan.
Nằm trên địa bàn phường Phương Mai gồm hệ thống đường bộ gồm 6 đường, phố, bao gồm:
Các tuyến xe buýt đi qua địa bàn phường qua đường Giải Phóng, đường Trường Chinh và phố Phương Mai. Dọc theo đường Giải Phóng ở phía địa phận phường Phương Mai có tuyến đường sắt bắc nam đi qua.[24]