Quốc lộ 1 | |
---|---|
Quốc lộ 1 đoạn đi trùng với thuộc Bắc Ninh | |
Thông tin tuyến đường | |
Loại | Quốc lộ |
Chiều dài | 2.482 |
Tồn tại | Đầu thế kỷ 20 – Nay |
Điều hành bởi | Bộ Giao thông Vận tải |
Một phần của | |
Các điểm giao cắt chính | |
Đầu Bắc | tại Hữu Nghị Quan, Lạng Sơn |
Danh sách điểm giao cắt
| |
Đầu Nam | Thị trấn Năm Căn, Năm Căn, Cà Mau |
Vị trí đi qua | |
Tỉnh / Thành phố | Xem mục Lộ trình |
Hệ thống đường | |
Quốc lộ
|
Quốc lộ 1, còn được biết đến với các tên gọi khác như Quốc lộ 1A, đường 1, đường cái quan, đường thiên lý hay đường xuyên Việt là tuyến đường giao thông xuyên suốt Việt Nam. Quốc lộ bắt đầu (Km 0) tại cửa khẩu Hữu Nghị trên biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, nằm tại thị trấn Đồng Đăng thuộc huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, và kết thúc tại thị trấn Năm Căn thuộc huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau với tổng chiều dài 2.482 km.[1] Đây là tuyến đường quan trọng hàng đầu Việt Nam, nó đi qua trung tâm của một nửa số tỉnh thành Việt Nam, nối liền 4 thành phố lớn: Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Nằm rất gần với quốc lộ 1 huyết mạch là đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông và đường sắt Bắc – Nam, cũng nối thông suốt giữa 2 miền Nam và Bắc Việt Nam.
Quốc lộ 1 đi qua 31 tỉnh và thành phố với các điểm nút chính sau:
Thứ tự | Tỉnh/Thành phố | Km số | Chiều dài (km) | Thứ hạng |
---|---|---|---|---|
1 | Lạng Sơn | 16 | 94,5 | 12 |
2 | Bắc Giang | 119 | 37,6 | 23 |
3 | Bắc Ninh | 139 | 20,1 | 29 |
4 | Hà Nội | 170 | 55,3 | 20 |
5 | Hà Nam | 229 | 35,1 | 25 |
6 | Ninh Bình | 263 | 33,9 | 26 |
7 | Thanh Hóa | 323 | 109,8 | 9 |
8 | Nghệ An | 461 | 91,3 | 14 |
9 | Hà Tĩnh | 510 | 126,9 | 3 |
10 | Quảng Bình | 658 | 122,1 | 5 |
11 | Quảng Trị | 750 | 75,3 | 15 |
12 | Huế | 824 | 118,4 | 7 |
13 | Đà Nẵng | 929 | 36,8 | 24 |
14 | Quảng Nam | 991 | 87,1 | 13 |
15 | Quảng Ngãi | 1054 | 98,0 | 10 |
16 | Bình Định | 1232 | 118,3 | 8 |
17 | Phú Yên | 1329 | 123,2 | 6 |
18 | Khánh Hòa | 1450 | 158,5 | 2 |
19 | Ninh Thuận | 1555 | 64,3 | 17 |
20 | Bình Thuận | 1701 | 181,4 | 1 |
21 | Đồng Nai | 1867 | 98,7 | 11 |
22 | Bình Dương | 1879 | 4,5 | 31 |
23 | TP Hồ Chí Minh | 1889 | 48 | 21 |
24 | Long An | 1924 | 30,8 | 27 |
25 | Tiền Giang | 1954 | 72,8 | 16 |
26 | Vĩnh Long | 2029 | 38,7 | 22 |
27 | Cần Thơ | 2068 | 11 | 30 |
28 | Hậu Giang | 2096 | 27,5 | 28 |
29 | Sóc Trăng | 2119 | 60,5 | 19 |
30 | Bạc Liêu | 2176 | 61,8 | 18 |
31 | Cà Mau | 2236 | 123 | 4 |
Quốc lộ 1 trong suốt lịch sử của nó đã thúc đẩy sự phát triển của các địa phương mà nó đi qua nhưng bản thân nó lại không được phát triển. Vì vậy quốc lộ 1 đã không đáp ứng được nhu cầu lưu thông của thời hiện tại. Nay quốc lộ 1 đang được làm mới theo hướng nâng cấp các đoạn xa đô thị, làm đường tránh tại các đô thị, làm mới trên một số tuyến có nhiều đô thị liên tiếp. Hiện nay, khi chưa có quyết định thay đổi tên đường, các đoạn mới làm được gọi là Quốc lộ 1 mới, các đoạn đi trong đô thị được gọi là Quốc lộ 1 cũ. Tuyến quốc lộ 1 mới không còn song song liên tục với đường sắt như quốc lộ 1 cũ (quốc lộ 1 cũ đoạn qua Hà Nội song song với đường sắt Bắc – Nam và đường sắt Hà Nội – Đồng Đăng; riêng đường sắt Hà Nội – Đồng Đăng thì có cả Bắc Ninh và Bắc Giang). Tuy nhiên, quốc lộ 1 mới có một số đoạn đi song song hoặc trùng với đường cao tốc như Hà Nội – Bắc Giang, vành đai 3 từ cầu Phù Đổng đến Pháp Vân (đa số đều là 1 phần của đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông).
Quốc lộ 1 được hình thành từng đoạn qua từng thời kỳ, từ thời Việt Nam bị chia cắt thành Đàng Trong và Đàng Ngoài bên cạnh đường thủy thì con đường này cũng bắt đầu được hình thành. Tuy nhiên phải đến thời nhà Nguyễn sau khi thống nhất đất nước mới tu bổ và hoàn thiện con đường cái quan từ bắc đến nam này, ban đầu đường nhỏ chủ yếu dành cho việc vận chuyển người, hàng hóa bằng ngựa. Về sau cùng với sự cai trị của người Pháp con đường được mở rộng, nâng cấp. Trong thời kì chiến tranh, con đường bị chiếm đóng và phá hoại khiến việc lưu thông khó khăn.
Sau năm 2000 đến nay, con đường được mở rộng từng đoạn, làm tuyến tránh các đô thị chủ yếu đầu tư theo hình thức BOT, nay con đường nhiều đoạn đã được mở rộng cho 2 làn đường đi trở lên. Từ năm 2015 trở đi, phần lớn quốc lộ 1 là 4 làn xe (trừ một số đoạn từ Ngã Bảy đi Cà Mau và một số tuyến tránh)
AH1 là tuyến đường bộ dài nhất của hệ thống đường xuyên Á với tổng chiều dài 12.845 dặm (20.557 km) từ Tokyo qua Triều Tiên, Trung Quốc, Đông Nam Á và Ấn Độ đến biên giới giữa Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria Tây Istanbul. Ở Việt Nam, đường Quốc lộ 1 hiện là tuyến đường chính, cùng với quốc lộ 22 làm nên tuyến đường AH1 này.
Tuyến AH1 qua Việt Nam gồm 2 quốc lộ và một số đoạn đường cao tốc:
Trong tương lai, khi (đoạn Hữu Nghị Quan – Lạng Sơn, Bãi Vọt – Cam Lộ, Quảng Ngãi – Nha Trang), (đoạn Long Trường – Tân Thạnh Đông và đoạn Long Thành – Bến Lức – Tân Thạnh Đông) và sẽ trở thành tuyến đường chính của đường AH1 khi hoàn thành, còn và sẽ chỉ được coi là tuyến nhánh phụ của đường này.