Văn Quan

Văn Quan
Huyện
Huyện Văn Quan
Một góc thị trấn Văn Quan
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Đông Bắc Bộ
Tỉnh	Lạng Sơn
Huyện lỵ	Thị trấn Văn Quan
Trụ sở UBND	Phố Đức Tâm I, thị trấn Văn Quan
Phân chia hành chính	1 thị trấn, 14 xã
Thành lập	1964[1]
Địa lý
Tọa độ: 21°51′47″B 106°31′51″Đ / 21,86306°B 106,53083°Đ / 21.86306; 106.53083
Bản đồ huyện Văn Quan Văn Quan Vị trí huyện Văn Quan trên bản đồ Việt Nam
Diện tích	550 km²[2]
Dân số (2019)
Tổng cộng	54.202 người[2]
Mật độ	99 người/km²
Khác
Mã hành chính	184[3]
Biển số xe	12-U1
Số điện thoại	0205.3.830.018
Số fax	0205.3.830.163
Website	vanquan.langson.gov.vn
x t s

Văn Quan là một huyện thuộc tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam.

Địa lý

Huyện Văn Quan nằm ở trung tâm tỉnh Lạng Sơn, có vị trí địa lý:

• Phía đông giáp thành phố Lạng Sơn và huyện Cao Lộc
• Phía tây giáp huyện Bắc Sơn và huyện Hữu Lũng
• Phía nam giáp huyện Chi Lăng
• Phía bắc giáp huyện Văn Lãng và huyện Bình Gia.

Huyện Văn Quan có diện tích 550 km², dân số năm 2004 là 56.000 người. Dân số năm 2019 là 54.202 người.^[2] Huyện lỵ là thị trấn Văn Quan nằm trên đường quốc lộ 1B, cách thành phố Lạng Sơn khoảng 35 km về hướng tây, quốc lộ 279 theo hướng nam đi huyện Chi Lăng.

Hành chính

Huyện Văn Quan có 15 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Văn Quan (huyện lỵ) và 14 xã: An Sơn, Bình Phúc, Điềm He, Hòa Bình, Hữu Lễ, Khánh Khê, Liên Hội, Lương Năng, Tân Đoàn, Trấn Ninh, Tràng Phái, Tri Lễ, Tú Xuyên, Yên Phúc.

Lịch sử

Dưới thời nhà Lê, huyện Văn Quan có tên là châu Văn Lan thuộc phủ Trường Khánh, trấn Lạng Sơn. Đến đầu thời Nguyễn, châu Văn Lan được đổi thành châu Văn Quan.^[4]

Năm 1831, trấn Lạng Sơn đổi thành tỉnh Lạng Sơn, Văn Quan lúc này là một trong 7 châu của tỉnh Lạng Sơn. Năm Minh Mạng thứ 15 (1834), châu Văn Quan được đổi thành huyện Văn Quan.^[5][6]

Huyện Văn Quan có 9 tổng: Bình Gia, Cam Thủy, Chu Túc, Hội Hoan, Huân Phong, Mỹ Liệt, Phú Xá, Tú Xuyên, Uy Mãnh.^[7]

Năm Thành Thái thứ 5 (1894), huyện Văn Quan bị giải thể, một phần đất đai lập ra châu Bình Gia và châu Bằng Mạc, phần còn lại được sáp nhập vào châu Văn Uyên.

Ngày 19 tháng 12 năm 1917, chính quyền thực dân Pháp thành lập châu Điềm He bao gồm phần đất của huyện Văn Quan đã nhập vào châu Văn Uyên trước kia, xã Nhân Lý thuộc châu Văn Uyên và tổng Tràng Quế của châu Ôn.^[5]

Sau năm 1945, các châu Điềm He và Bằng Mạc được đổi thành các huyện thuộc tỉnh Lạng Sơn.

Ngày 16 tháng 12 năm 1964, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 177-CP^[1]. Theo đó, tái lập huyện Văn Quan trên cơ sở hợp nhất huyện Điềm He và 6 xã: Yên Phúc, Bình Phúc, Tri Lễ, Hữu Lễ, Tú Xuyên, Lương Năng của huyện Bằng Mạc cũ.

Sau khi thành lập, huyện Văn Quan gồm 23 xã: Bình Phúc, Chu Túc, Đại An, Đồng Giáp, Hòa Bình, Hữu Lễ, Khánh Khê, Lương Năng, Phú Mỹ, Song Giang, Tân Đoàn, Trấn Ninh, Tràng Các, Tràng Phái, Tràng Sơn, Tri Lễ, Tú Xuyên, Văn An, Vân Mộng, Việt Yên, Vĩnh Lại, Xuân Mai và Yên Phúc.

Năm 1975, hợp nhất 2 tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn thành tỉnh Cao Lạng^[8], huyện Văn Quan thuộc tỉnh Cao Lạng và đến ngày 29 tháng 12 năm 1978, huyện Văn Quan thuộc tỉnh Lạng Sơn vừa được tái lập.^[9]

Ngày 30 tháng 1 năm 1985, thành lập thị trấn Văn Quan (thị trấn huyện lỵ huyện Văn Quan) trên cơ sở một phần diện tích và dân số của 2 xã: Xuân Mai và Đại An.^[10]

Ngày 21 tháng 11 năm 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 818/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2019–2021 (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2020)^[11]. Theo đó:

• Sáp nhập 3 xã Phú Mỹ, Việt Yên và Vân Mộng thành xã Liên Hội
• Sáp nhập 3 xã Chu Túc, Đại An và Tràng Sơn thành xã An Sơn
• Giải thể 2 xã Vĩnh Lại và Xuân Mai
• Sáp nhập xã Văn An, xã Song Giang và 3 thôn: Nảm Lải, Nà Bung, Nà Sùng thuộc xã Vĩnh Lại thành xã Điềm He
• Sáp nhập 5 thôn: Cưởm Trên, Cưởm Dưới, Bản Dạ, Khòn Đon, Khòn Khẻ thuộc xã Xuân Mai vào xã Bình Phúc
• Sáp nhập thôn Bản Coóng thuộc xã Xuân Mai và 2 thôn: Nà Lộc, Bản Bác thuộc xã Vĩnh Lại vào thị trấn Văn Quan.

Ngày 24 tháng 10 năm 2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1246/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2023–2025 (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 12 năm 2024)^[12]. Theo đó, sáp nhập 2 xã Đồng Giáp và Tràng Các vào xã Khánh Khê.

Huyện Văn Quan có 1 thị trấn và 14 xã trực thuộc như hiện nay.

Chú thích

1. ^ “Quyết định 177-CP năm 1964 về việc điều chỉnh địa giới của một số huyện thuộc các tỉnh Lạng Sơn, Yên Bái và Thanh Hóa do Hội đồng Chính phủ ban hành”.
2. ^ Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở trung ương. “Dân số đến 01 tháng 4 năm 2019 - tỉnh Lạng Sơn” (PDF). Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2020.
3. Tổng cục Thống kê
4. Bùi Văn Vượng (2012). Tổng tập dư địa chí Việt Nam - tập 1. Nhà xuất bản Thanh Niên. tr. 672.
5. ^ Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn (1999). Địa chí tỉnh Lạng Sơn. Chính trị quốc gia. tr. 773.
6. “Lạng Sơn qua các thời kỳ lịch sử”. Báo Lạng Sơn điện tử. 30 tháng 9 năm 2011.
7. Đồng Khánh địa dư chí.
8. “Nghị quyết của Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 27 tháng 12 năm 1975 về việc hợp nhất một số tỉnh”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2013.
9. “Nghị quyết về việc phê chuẩn việc phân vạch lại địa giới thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Hà Sơn Bình, Vĩnh Phú, Cao Lạng, Bắc Thái, Quảng Ninh và Đồng Nai do Quốc hội ban hành”.
10. “Quyết định 22-HĐBT năm 1985 về việc thành lập thị trấn các huyện Bắc Sơn, Văn Quan thuộc tỉnh Lạng Sơn”.
11. “Nghị quyết số 818/NQ-UBTVQH14 năm 2019 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Lạng Sơn”.
12. “Nghị quyết số 1246/NQ-UBTVQH15 của UBTVQH về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2023 - 2025”. Cổng thông tin điện tử Quốc Hội. 4 tháng 11 năm 2024.

Tham khảo

• Vietnam Administrative Atlas, Nhà xuất bản Bản Đồ 2004