Donald Duck

Donald Duck
Personaxe de Saludos Amigos
Universu	Universo del Pato Donald ^(es)
Creador/a/es	Dick Lundy y Walt Disney
Información
Sexu	masculín
Ocupación	marineru, aventureru, infante ^(es) y marinero militar ^(es)
Conexones	Sensational Six ^(en)
Padres	Quackmore Duck ^(en) Hortense McDuck ^(en)
Familiares	Della Pato ^(es)
Residencia	Duckburg ^(es)
[editar datos en Wikidata]

El Coríu Donald (Donald Duck nel inglés orixinal) ye un personaxe de Disney, carauterizáu como un coríu blancu antropomórfico de güeyos celestes, picu, piernes y pies anaranxaos. Xeneralmente visti una camisa d'estilu marineru y un sombreru, ensin pantalones, sacante cuando va nadar. Al respeutive de la so personalidá, Donald suel intentar ver les coses con positivismu y allegría (anque munches vegaes acaba montando en roxura cuando se -y tuercen les coses). Unu de los sos movimientos más carauterísticos ye la so singular manera de saltar sobre unu de los sos pies cuando s'enoxar, al empar que glaya de manera incoerente.

Donald protagonizó ensame de dibuxos animaos ya historietes. Ente que les animaciones de Donald tienen amplia popularidá nos Estaos Xuníos y el restu del mundu, los llibros d'historietes selmanales y mensuales tienen la so mayor popularidá en gran parte de los países europeos, especialmente en Noruega y Finlandia, anque tamién ye un personaxe bien aceptáu n'otros países como Alemaña, Dinamarca, España, Italia, Países Baxos y Suiza. La mayoría de les publicaciones son feches pola filial italiana de Disney, y por Egmont en Dinamarca, Noruega, Finlandia y Suiza.

Dibuxos animaos

La primer apaición de Donald foi na animación Sinfoníes tontes y La gallinita sabia, el 9 de xunu de 1934 (anque ye mentáu nun llibru d'histories de Disney del añu 1931). L'apariencia que tenía Donald nesta animación, creada por Dick Lundy, ye similar a l'actual. Los colores son los mesmos, al igual que la camisa marinera y la gorra, pero'l so aspeutu físicu yera más espurríu, más gordu y los sos pies mayores. La so personalidá nun taba desenvuelta inda, nel curtiu solo faía d'amigu pocu servicial. La voz interpertada por Clarence Nash, sicasí yá taba configurada y caltendríase igual mientres cincuenta y un años, hasta'l so fallecimientu. La so forma de falar cuasi inintelixible enferronar na mente de l'audiencia y ayudar nel so ascensu al estrellalgu.

Ben Gillett, el direutor de La gallinita sabia, traxo al personaxe de Donald nuevamente nel dibuxu animáu de Mickey Mouse The Orphan's Benefite el 11 d'agostu de 1934.

Donald siguió siendo un ésitu ente l'audiencia. El personaxe empezó a apaecer na mayoría de les animaciones de Mickey Mouse como una figura habitual del so grupu con Minnie, Goofy y Pluto. Los dibuxos animaos d'esti periodu, tales como The Band Concert de 1935 son aclamaos polos espertos como películes exemplares ente los clásicos de l'animación.

Donald foi rediseñáu nel añu 1937 pasando a ser un pocu más rellenu, arrondáu y baxu. Tamién empezó a apaecer n'animaciones como'l protagonista principal, el primeru de los cualos foi'l 9 de xineru de 1937, na animación 'Don Donald' del animador Ben Sharpstenn. Nesti curtiu apaez el personaxe de Daisy (nesi momentu llamada Donna), novia de Donald. Los sos sobrinos Hugo, Paco y Luis (Jaimito, Juanito y Jorgito) fixeron la so apaición animada un añu más tarde, el 15 d'abril de 1938 na película Los sobrinos de Donald, dirixida por Jack King.

Mientres la Segunda Guerra Mundial, l'audiencia esperaba personaxes más avasalladores. Nun ye una coincidencia que la mesma dómina que vio la nacencia y crecedera de Bugs Bunny tamién foi testigu del ascensu de popularidá del Coríu Donald. Pal añu 1949 Donald superara en popularidá a Mickey Mouse, convirtiéndose na estrella de Disney. Antes de 1941 yá apaeciera en 50 animaciones aproximao. Ente 1941 y 1965 Donald protagonizaría más de 100.

Munchos de los curtios de Donald mientres el periodu de guerres fueron películes de propaganda, especialmente notable en Der Fuehrer's Face, llanzada'l 1 de xineru de 1943. Otros curtios notables d'esti periodu inclúin los llamaos 'curtios del ejèrcito' (Army shorts), seis películes que van siguiendo la vida de Donald nel Ejèrcito d'Estaos Xuníos, dende'l so reclutamiento hasta la so vida nun campamentu so les órdenes del sarxentu Pete El Negru, pasando pola so primer misión comandu onde tien que sabotear una base aérea xaponesa. Los títulos d'esta serie inclúin:

• Donald Gets Drafted (1 de mayu de 1942)
• The Vanishing Private (25 de setiembre de 1942)
• Sky Trooper (6 de payares de 1942)
• Fall Out Fall In (23 d'abril de 1943)
• The Old Army Game (5 de payares de 1943)
• Commando Duck (2 de xunu de 1944)

Donald Gets Drafted tamién caracteriza al coríu teniendo una reconocencia médica antes de xunise al exércitu. D'alcuerdu a esto, el Coríu Donald tien pie planu y ye incapaz d'estremar ente'l color azul y verde, lo cual ye una especie de daltonismu. Tamién nesti dibuxu animáu'l sarxentu Pete fai un comentariu sobre la falta de disciplina de Donald. Según el dibuxu animáu, el nome completu d'esti personaxe ye Patu Donald Fauntleroy (el nome menos conocíu fai referencia al so sombreru marineru)

Con Der Fuehrer's Face ganó nel añu 1943 el Premiu Óscar na categoría de curtios animaos.

Munches de les animaciones de Donald feches dempués de la guerra facer el blancu d'otros personaxes fastidosos, lo qu'implica un cambéu nel perfil de les películes desenvueltes hasta entós. El probe Donald ye atacáu, acosáu y fechu risión repetidamente polos sos sobrinos Hugo, Paco y Luis, les esguiles Chip y Dale, o por otros personaxes d'apaiciones úniques como un osu o una colonia de formigues. N'efeutu, los artistes de Disney revirtieren el clásicu escenariu iguáu por Walter Lantz y otros nel que'l personaxe principal yera l'instigador d'esta conducta acosadora más que'l blancu d'elles. Sicasí, al xirar los papeles, el agresores de Donald apaecieron como crueles y sádicos, lo que dio resultaos non bien prestaos pa delles animaciones, según les crítiques.

El Donald de posguerra tamién protagonizó animaciones educatives, tales como El Patu Donald na tierra de les matemátiques máxiques (1959) y formó parte de dellos proyeutos de Disney, como por casu El dragón ronciegu (1941) y l'espectáculu de televisión estauxunidense Disneylandia del añu 1959.

Dende empiezos del sieglu XXI, la voz de Donald ye interpretada por Tony Anselmo, especialmente pa les series animaes "Mickey Mouse Works", "House of Mouse" y "La Casa de Mickey Mouse".

Datos Interesaos

• El so nome completu ye Donald Fauntleroy Duck.
• Ye fíu de Quackmore Duck y Hortense McDuck, hermana de Scrooge McDuck. Tien una hermana melliza llamada Della Duck.
• El 9 de xunu de 2014 foi'l so 80° Aniversariu dende la so primer apaición en The Wise Little Hen (1934).
• Protagoniza'l filme de Disney Der Fuehrer's Face (La cara del Führer) de 1943 que ye una crítica a la vida na Alemaña Nazi.
• Sufre de daltonismu.
• Tien un títulu de la Universidá d'Oregon, Oregon. Yá que la so mascota son los Coríos de Oregon.
• A pesar de que Mickey Mouse ye'l personaxe principal de Walt Disney Studios, el coríu Donald apaeció en más curtios y películes qu'él. Superando les 173 de Mickey Mouse con 176.

Historietes

Debú antemanáu (1931)

Donald bien podría faer la so primer apaición impresa nel Anuariu de Mickey Mouse de 1931, una publicación qu'incluyó'l poema More HooZoo, que numberaba a tolos amigos de granxa de Mickey (la mayoría d'ellos desenvueltos por Disney fuera de la redolada de la granxa como personaxes importantes). Ente ellos taba un patito llamáu Coríu Donald. A pesar del nome, la semeyanza d'esti personaxe y el que depués apaeció nel curtiu La gallinita sabia de 1934 tienen pocu de mancomún. L'álbum foi dibuxáu por Wilfred Haughton.

Debú en tires risibles (1934-35)

L'auténticu Donald fixo la so primer apaición impresa na seición de cómic d'un diariu cola adautación del curtiumetraxe La gallinita sabia, publicada ente'l 16 de setiembre y el 16 d'avientu de 1934 en Sinfoníes tontes por Ted Osborne y Al Taliaferro. El 10 de febreru de 1935 Donald empieza a apaecer na tira diaria de Mickey Mouse de Ted Osborne y Floyd Gottfredson como personaxe de sofitu.

Sinfoníes tontes (1936-1937)

Coles mesmes, Donald protagonizó una de les seiciones de Sinfoníes tontes ente'l 30 d'agostu de 1936 y el 12 d'avientu de 1937 de la mano de Ted Osborne (guionista) y Al Taliaferro (dibuxante y colorista). Estudios posteriores sobre'l so trabayu, amuesen que probablemente Taliaferro contribuyó tamién nos argumentos y chistes. El dúu convitió a Donald d'un llabrador a un habitante de ciudá, introduciendo tamién a los primeros miembros de la familia Coríu, más allá de Donald, y bautizaron a los sobrinos trillizos idénticos Hugo, Paco y Luis (llamaos Jaimito, Juanito y Jorgito n'España), quien debutaron el 17 d'ochobre de 1937. Los fíos trillizos de la so hermana Della Duck (hermana nos curtios animaos) fueron unviaos por un tiempu como convidaos a la casa de Donald mientres el so padre reponer nel hospital de les sos últimes travesuras. Sicasí, Donald terminó siendo'l so padre adoptivu.

Debú en Comic-books

Para esi entós, la primer historia del Coríu Donald que foi orixinariamente creada pa un llibru fixo la so apaición. Disney autorizara a la editorial italiana Mondadori pa crear histories colos personaxes de Disney como protagonistes. El primeru d'ellos foi protagonizáu por Donald, sol nome italianu de Paolino Paperino, que'l so títulu foi Paolino Paperino e il Mistero di Marte (más tarde reimpreso n'Estaos Xuníos como The Mystery of Mars) por Federico Pedrocchi, publicáu per primer vegada'l 30 d'avientu de 1937. La historia yera de namái 18 páxines y rudimentaria pa los estándares posteriores, pero ye considerada la primera en carauterizar a Donald nuna aventura más que nun rol risible. Tamién ye la primera de munches en representar a Donald como un viaxeru espacial, nesti casu, viaxando a Marte.

Taliaferro (1938-1968)

Nuevamente n'Estaos Xuníos, Donald convertir na estrella de la so propia tira risible, empezándose la tira diaria'l 2 de febreru de 1938, y la páxina dominical el 10 d'avientu de 1939. Dambes fueron dibuxaes por Taliaferro, esta vegada con Bob Carp como guionista. Al igual qu'enantes, Tagliaferro siguió contribuyendo nel argumentu y chistes, y dellos estudios atribúyen-y la mayoría de les idees que convirtieron en clásiques a estes tires risibles. Ente otres coses, Taliaferro fixo munches contribuciones al casting secundariu de Donald:

• Bolívar, la mascota San Bernardo apaeció per primer vegada na tira diaria del 17 de marzu de 1938, con apaiciones posteriores namái n'animaciones como Alpine Climbers (25 de xunetu de 1936).
• El primu segundu de Donald, Pascual, fixo'l so debú'l 9 de mayu de 1938.
• Daisy fixo la so primer apaición na tira del 4 de payares de 1940, siguida pol so debú n'animación el 7 de xunu de 1940 en Mr. Duck Steps Out.
• La güela paterna de Donald, xeneralmente llamada Güela Patu apaeció per primer vegada nun portarretratos el 11 d'agostu de 1940, y en persona'l 27 de setiembre de 1943.
• Donna, una almiradora de Donald que anduvo a la tema con Daisy pol so ciñu ente'l 7 y 18 d'agostu de 1951, antes de dexalo por otru coríu.

Anque él nun creó a la mayoría d'estos personaxes, Taliaferro ye consideráu como la persona que desenvolvió les sos personalidaes tanto como la mesma personalidá de Donald. Tagliaferro tamién introdució'l automóvil de Donald el 1 de xunetu de 1938. Ye un Belchfire Runabout modelu 1934. Dizse que'l mesmu Donald construyir a partir de pieces sueltes de distintes procedencies. Ye identificable pol so patente númberu 313. Anque Donald remanó esporádicamente otros autos, nes tires de Tagliaferro y histories de les décades siguientes, esti autu permanecería con Donald. Los constantes frayatos del autu y la necesidá de reparalo ye xeneralmente utilizáu como una fonte de chistes. Darréu reconocíu polos llectores, paez convertise tamién nuna marca d'identificación de Donald como la camisa y la gorra. Taliaferro siguió trabayando na tira diaria hasta'l 10 d'ochobre de 1968 y na páxina dominical hasta'l 16 de febreru de 1969. Dizse qu'estableció los puntos principales pa desarrollos posteriores del personaxe, yá col trabayu de Carl Barks y los sos socesores.

Carl Barks (1942-1997)

Estrella de Donald nel Paséu de la Fama de Hollywood.

En 1942 Donald yá yera popular pal públicu llector de diarios de los Estaos Xuníos poles apaiciones na so tira risible. Entós, Disney dio-y la llicencia a Western Publishing pa crear histories orixinales colos personaxes de Disney como protagonistes. Pero la primer historia estauxunidense del Coríu Donald creada orixinalmente pa una revista d'historietes foi fecha por emplegaos de Disney. Más específicamente, foi Donald Duck Finds Pirate Gold (El Coríu Donald atopa oru pirata), que la so publicación foi n'ochobre de 1942. L'argumentu pa la historia fuera suxeríu por Harry Reeves y Homer Brightman pa una animación que nunca algamó a ser producida. Los esbozos de l'animación fueron daos a Bob Karp, quien fuera asignáu pa escribir el guión de Western Publishing. L'usó esti esbozu como la base pa la so historia. Depués foi dada a Carl Barks y Jack Hannah pa ilustrala. Cada unu dibuxó la metá de les 64 páxines de la historia. Más específicamente, Barks dibuxó les páxines 1,2,5 y dende la 12 hasta la 40, ente que Hannah fixo les ilustraciones de les páxines 3,6,11 y de la 41 hasta la 64. La historia asitia a Donald y los sos sobrinos nuna cacería d'una ayalga perdida de Henry Morgan y iguar pa combinar elementos d'humor y aventura con momentos dramáticos y tamién misteriosos. Anque ye un trabayu principiante de Bark, la so atención a los detalles yá se fai notar. L'argumentu llevar a dibuxar un puertu y un veleru. Barks decidió utilizar ediciones de la revista National Geographic que coleccionaba, como fonte de referencia pa los sos dibuxos. La resultancia foi una realización bien precisa de la so obra. Probablemente como resultáu de la contribución personal de cada unu na creación de la historia y tando más familiarizaos colos estándares de los curtios o les tires risibles publicaes nos diarios, la resultancia foi un argumentu que contenía bien poques escenes de diálogos. La historia ye considerada significante tantu porque ye la primera dibuxada de Barks pa un llibru risible con Donald como por ser la primer vegada que'l coríu ye arreyáu nuna espedición que busca una ayalga. Banks utilizaría más tarde la tema de la caza d'ayalgues en munchos de los sos guiones.

La versión d'historieta tuvo diverxencies cola versión animada en dellos aspeutos, como asocedió con Mickey nel so momentu. Cuando'l Coríu Donald ganó'l so propiu llugar na tira risible del diariu, significó qu'él y los sos personaxes secundarios tuvieren que dixebrase de los estándares del mundu de l'animación como se caracterizó a les tires risibles de Mickey. Esta mesma división ente les tires de Mickey y Donald foi siguida pa les historietes. Esto viéno-y bien a Barks, a quien nun-y gustaben les historietes de Mickey. Más tarde, Carl respondió por a Floyd Gottfreson y les sos histories d'aventures pa influyir el so propiu trabayu. Sicasí, paecía atopar a Mickey y los sos personaxes secundarios menos interesantes como personaxes. Ello ye que la so única historia con Mickey, Minie, Tribilín y la vaca Clarabella foi The Riddle of the Red Hat (que la so primer publicación foi n'agostu de 1945). Sicasí, Pete El Negru permaneció siendo'l so villanu por eleición pa los primeros años de los sos trabayos en llibros risibles.

Barks alloñar en gran midida de la personalidá animada de Donald como un gandulón, folganzán impulsivu que la so carauterística principal yera'l so parllotéu qu'a dures penes entendíase. Pa faelo allegáu a les historietes risibles impreses, Barks redefinió la so personalidá, dándo-y un discursu articuláu, y emociones. Pa da-y a Donald un mundu nel cual vivir, Barks desenvolvió la ciudá de Duckburg, nel estáu norteamericanu de Calisota. Dexóse-y focalizarse dafechu na so propia casta de ciudadanos de Duckburg, como'l coríu más ricu del mundu, Scrooge McDuck, el primu suertudu, Gladstone Gander, y el peculiar inventor Gyro Gearloose. Nes historietes, Donald vive nuna casa en Duckburg con Huey, Dewey y Louie.

Barks dexó de trabayar n'Estudios Disney y atopó emplegu en Western Publishing con una paga inicial de dolce dólares con cincuenta centavos por páxina. D'alcuerdu a una entrevista con Barks, la compañía esperaba orixinariamente qu'él ilustrara histories basaes nos guiones d'otres persones. Ellos unviáron-y un guión con una nota na que-y dexaben faer arreglos na historia en casu que precisara dalguna meyora. Allampando escribir les sos propies histories, Barks empezó a trabayar sobre'l guión que-y dieron, camudando llibremente cualquier cosa que quixeres Cuando terminó de faelo, quedara bien pocu del orixinal. La historia yera The Victory Garden, publicáu per primer vegada n'abril de 1943. Barks consiguió'l so oxetivu, por aciu la meyora del guión orixinal, que yera más de lo que s'esperaba d'él. D'ellí en más, Barks empezó a faer dambes coses: guionar ya ilustrar les histories.

La so producción mientres esi añu paecía tar al ritmu que siguiría por cuasi tola década siguiente. Ocho trabajo de diez páxina cada unu a ser publicáu mensualmente en Walt Disney's Comics and Stories, y una historia más llarga pa una publicación esporádica de El Coríu Donald. Nesti casu la historia foi The Mummy's Ring, de ventiocho páxina d'estensión, que se publicar per primer vegada en setiembre de 1943. Les histories más curties xeneralmente centrábense na vida diaria de Donald, nes sos facetes risibles, ente que les más llargues yeren xeneralmente histories d'aventures en llugares exóticos. Estes tamién podíen contener elementos más dramáticos y temes más fuertes, y podíen asitiar a Donald y los sos sobrinos en situaciones peligroses y delles vegaes cuasi fatales. P'amesta-y realismu a les sos ilustraciones, Barks buscaría fontes de referencia. La revista National Geographic xeneralmente aprovía-y la mayoría del material que precisaba.

En dambos casos, les histories presentaben la personalidá de Donald en múltiples aspeutos, que podríen salir a la lluz d'alcuerdu a les circusntancias. O como Barks diría más tarde: "Él yera delles vegaes un villanu, y yera munches vegaes un bon tipu realmente, y toles vegaes yera solamente daquién que s'equivocar como la mayoría de los seres humanos." Amestando otra nota de realismu, taba'l fechu que Donald podía terminar siendo'l victoriosu o'l perdedor de les sos histories. Y xeneralmente inclusive les sos victories yeren en devanéu. Esto daba un sentíu de realismu al calter de Dondald y a los personaxes y situaciones que la arredolaben.

El so sobrinos acompañar nes sos aventures, y Barks tamién-yos amestó munchos aspeutos a les sos personalidaes. En dellos casos, ellos actuaben como los traviesos neños malos que Tagliaferro creara, antagonizando col so tíu. N'otros, ellos metíense en problemes y Donald tenía que salvalos, pero n'otros, ellos demostraben un remarcable inxeniu y maxín, munches vegaes ayudando al so tíu a salir de situaciones difíciles. Delles vegaes, ellos paecíen tener un entendimientu más fondu y desenvueltu de les coses y un mayor grau de maduror que'l so tíu.

El primer personaxe recurrente que Barks introdució foi'l vecín de Donald, Vecín Jones. El yá ye mentáu pol so nome y fai una apaición en Good Deeds, publicáu en xunetu de 1943. Él ye mentáu como'l vecín al que Donald gústa-y fadiar, pero más que nada como una forma de toma-y el pelo, nada seriu. Depués el fai la so primer apaición completa en Bonos Vecinos, publicáu'l 11 de payares de 1943. Ellí Donald y él apaecen p'apautar una tregua, pero cuando ellos interpreten mal una serie d'eventos casuales, ataquen al so respeutivu vecín y vuelven a les sos engarradielles habituales con una determinación anovada. Nel procesu d'engarrara, ellos cuasi destrúin la casa del otru. Los sobrinos, quien yá soportaron demasiáu d'estes engarradielles, avísen-y a los dueños de casa. Los dos personaxes tienen qu'atopar nueves cases p'arrendar. Pero pa la so desilusión, atopar con que son vecinos nuevamente. Les engarradielles siguen. Jones paez tar siempres de mal humor y Donald sirve p'aumentar el so enoxu y faelo esplotar. Los dos vecinos irracionales y fácilmente enfadosos van sirvir como la tema d'una revista de diez páxina.

Los siguientes dos personaxes frecuentes a ser introducíos por Barks fueron argumentalmente más significantes. El tíu maternu de Donald Ricu McPato o Tíu Ricu fixo la so primer apaición en Christmas on Bear Mountain, que la so publicación facer n'avientu de 1947. L'apaición de Tíu Ricu foi siguida cuasi darréu pol primu de Donald, el gansu Pánfilu Gansu en Wintertime Wager, publicáu en xineru de 1948. En realidá, esti datu ye la cronoloxía interna de la historia.

Dambos personaxes entá nun teníen les carauterístiques conocíes. Pánfilu Gansu foi presentáu más bien como un sobeyosu primu que tenía un reclamu sobre la casa de Donald. Más específicamente, nel branu él fixera un apueste con Donald. En Navidá tenía que nadar nun llagu cercanu a la so casa o perdería l'apueste. Pánfilu Gansu entá nun ostentaba'l títulu de El gansu con más suerte del mundu. Daisy, quien salva a Donald de perder la so casa, paez nun tener interés en Pánfilu. El triángulu amorosu entá nun se formara.

Lo mesmo pasaba con Tíu Ricu, yera barbudu, con lentes, razonablemente ricu y vieyu, que se sofita nel so cayáu. El vivía en completa soledá nuna enorme casona, polo cual dizse que fuera inspiráu nesi entós por Citizen Kane d'Orson Welles. D'alcuerdu al so sentíu del humor, entamaba entretenese convidando a los sos sobrinos a la so cabaña nos montes y depués asustalos.

Otros autores

Taliaferro y Barks nun fueron los únicos autores nel desenvolvimientu de Donald. Alredor del mundu cientos d'otros autores usaron a esti personaxe, delles vegaes con resultaos magnífiques. El trabayu más notable foi fechu pola editorial italiana Mondadori y los sos artistes y escritores que volvieron al personaxe popular en toa Europa. Romanu Scarpa, por casu, amestó gran cantidá de nuevos personaxes al universu del Coríu Donald. Sicasí, ellos son raramente utilizaos fora de les historietes de Mondadori. Otru innovador popular n'Europa ye Guido Martina, col so personaxe Superpato Donald (n'italianu Paperinik, tamién conocíu como Patomás), personaxe de finales de la década de 1960. El Super Patu Donald ye la identidá secreta de Donald, ye un vengador y un superhéroe. foi creáu en dalguna midida por pidíu popular, como contraste del personaxe de perdedor de Donald que siempres solía ser. Tien l'autu 313 forníu con gran cantidá d'artiluxos d'alta teunoloxía diseñaos por Giro Sintornillos pa combatir el crime. Otros autores a destacar son Luciano Bottaro, Giovan Battista Carpi, Giorgio Cavazzano, William Van Horn, Daan Jippes, Marcu Rota, Wanda Gattino o Daniel Branca.

Les tires de prensa, pela so parte, fueron siguíes tres la muerte de Taliaferro (Bob Karp morrió en 1974) por Frank Grundeen(1969-1976), Frank Smith (1976-1986), Pete Alvarado (1987-1990) y d'últimes Larry Knighton (1990-1995), pos entós atayóse la serie.

Don Rosa (1987-2006)

Don Rosa, creó delles hitorietas dende “The Son of the Sun” (1987) hasta “The Prisoner of White Agony Creek” (2006),

D'alcuerdu al autor d'historietes Don Rosa, Donald nació en dalgún momentu cerca del añu 1920, sicasí, nun hai una fecha oficial de cumpleaños. D'alcuerdu a Carl Barks, l'árbol xenealóxicu de la familia de Donald ta compuestu polos padres Hortense McPato (hermana menor de Ricu McPato) y Quackmore Patu(que tienen el mesmu temperamentu que'l so fíu). Esti árbol xenealóxicu foi desenvueltu n'estensu por Don Rosa pa la editorial danesa Egmont. La hermana de Donald llámase Della Thelma Patu, pero nin ella nin los sos padres apaecen n'animaciones o historietes sacante en casos especiales, como The Life and Times vos Scrooge MacDuck. D'alcuerdu a Rosa, Donald y Della son mellizos.

Amás de Ricu McPato (Tíu Ricu, Tíu Gilito, inspiráu en Andrew Carnegie y nel Ebenezer Scrooge de "Cuentu de Navidá" de Dickens), Donald tamién tuvo otru tíu menos conocíu: L'intelectual Ludwig o Ludwing Von Patu (Inspiráu nel intelectual Ludwig von Mises), pero desautorizar a Don Rosa a utilizar a esti personaxe, que ta oficialmente "muertu". Sicasí, hasta los años 1970 Ludwig apaez en delles historietes de Patolandia dibuxaes n'Italia. Otros "parientes" de Donald son los sos trés sobrinos y los sos primos Fethry Duck y Glad Consuerte (Glad Consuerte ye en fortuna l'antítesis del desafotunado Donald).

Aparición

Curtiumetraxe

• The Wise Little Hen (1934)
• Orphan's Benefit (1934)
• The Band Concert (1935)
• Donald and Pluto (1936)
• Don Donald (1937)
• Clock Cleaners (1937)
• Donald's Ostrich (1937)
• Donald's Nephews (1938)
• Donald's Better Self (1938)
• Good Scouts (1938)
• Donald's Lucky Day (1939)
• The Hockey Champ (1939)
• Donald's Cousin Gus (1939)
• Sía Scouts (1939)
• Donald's Penguin (1939)
• The Autograph Hound (1939)
• Officer Duck (1939)
• The Riveter (1940)
• Mr. Duck Steps Out (1940)
• Donald's Vacation (1940)
• The Volunteer Worker (1940)
• Fire Chief (1940)
• Timber (1941)
• Golden Eggs (1941)
• A Good Time for a Dime (1941)
• Truant Officer Donald (1941)
• Old Mac Donald Duck (1941)
• Donald's Camera (1941)
• Chef Donald (1941)
• Donald's Decision (1942)
• The Village Smithy (1942)
• The New Spirit (1942)
• Donald Gets Drafted (1942)
• Donald's Snow Fight (1942)
• Donald's Garden (1942)
• Donald's Gold Mine (1942)
• The Vanishing Private (1942)
• Sky Trooper (1942)
• Bellboy Donald (1942)
• Der Fuehrer's Face (1943)
• Donald's Tire Trouble (1943)
• The Flying Jalopy (1943)
• Fall Out Fall In (1943)
• Trombone Trouble (1944)
• Donald Duck and the Gorilla (1944)
• Contrary Condor (1944)
• The Plastics Inventor (1944)
• Donald's Off Day (1944)
• Donald's Crime (1945)
• The Clock Watcher (1945)
• Duck Pimples (1945)
• Cured Duck (1945)
• Old Sequoia (1945)
• Donald's Double Trouble (1946)
• Wet Paint (1946)
• Dumb Bell of the Yukon (1946)
• Lighthouse Keeping (1946)
• Straight Shooters (1947)
• Sleepy Time Donald (1947)
• Clown of the Jungle (1947)
• Donald's Dilemma (1947)
• Chip an' Dale (1947)
• Bootle Beetle (1947)
• Wide Open Spaces (1947)
• Tea for Two Hundred (1948)
• Drip Dippy Donald (1948)
• Daddy Duck (1948)
• Donald's Dream Voice (1948)
• The Trial of Donald Duck (1948)
• Inferior Decorator (1948)
• Soup's On (1948)
• Three for Breakfast (1948)
• Donald's Happy Birthday (1949)
• Sía Salts (1949)
• Winter Storage (1949)
• Honey Harvester (1949)
• All in a Nutshell (1949)
• The Greener Yard (1949)
• Slide, Donald, Slide (1949)
• Toy Tinkers (1949)
• Lion Around (1950)
• Crazy Over Daisy (1950)
• Trailer Horn (1950)
• Hook, Lion & Sinker (1950)
• Bee At The Beach (1950)
• Out On A Limb (1950)
• Dude Duck (1951)
• Corn Chips (1951)
• Test Pilot Donald (1951)
• Lucky Number (1951)
• Out of Scale (1951)
• Bee On Guard (1951)
• Donald Applecore (1952)
• Let's Stick Together (1952)
• Uncle Donald's Ants (1952)
• Trick or Treat (1952)
• Don's Fountain of Youth (1953)
• The New Neighbor (1953)
• Rugged Bear (1953)
• Working for Peanuts (1953)
• Canvas Back Duck (1953)
• Spare The Rod (1954)
• Donald's Diary (1954)
• Dragon Around (1954)
• Grin & Bear It (1954)
• The Flying Squirrel (1954)
• Grand Canyonscope (1954)
• Bearly Asleep (1955)
• Beezy Bear (1955)
• Up a Tree (1955)
• Non Hunting (1955)
• Chips Ahoy (1956)
• How to Have an Accident in the Home (1956)
• Donald in Mathmagic Land (1959)
• How to Have an Accident at Work (1959)
• Mickey's Christmas Carol (1983)

Películes

• The Reluctant Dragon (1941)
• Saludos Amigos (1942)
• Los trés caballeros (1944)
• Fun and Fancy Free (1947)
• Melody Time (1948)
• Who Framed Roger Rabbit (1988) - Cameo
• Mickey's 60th Birthday (1988) - TV
• A Goofy Movie (1995) - Cameo
• Fantasia 2000 (1999)
• Mickey's Once Upon a Christmas (1999) DVD
• Mickey's Magical Christmas: Snowed in at the House of Mouse (2001) DVD
• Mickey's House of Villains (2002) DVD
• Mickey's Twice Upon a Christmas (2004) DVD
• Mickey, Donald, Goofy: The Three Musketeers (2004) DVD

Televisión

• Disneyland París (1954)
• DuckTales (1987–1990)
• Bonkers (1993–1995, cameo)
• Quack Pack (1996)
• Mickey Mouse Works (1999–2000)
• House of Mouse (2001–2003)
• Mickey Mouse Clubhouse (2006-2016)
• Patoaventuras (serie de televisión de 2017) (2017-)

Videoxuegos

Saga Patu Donald

• Donald Duck's Speedboat (cancelled) (1983)
• Donald Duck's Playground (1984)
• Donald's Alphabet Chase (1988)
• Donald The Hero (1988)
• Snoopy's Silly Sports Spectacular (1988)
• The Lucky Dime Caper Starring Donald Duck (1991)
• Quackshot (1991)
• Deep Duck Trouble Starring Donald Duck (1993)
• Donald non Obake Taiji (1993)
• Donald Duck non Mahô non Bôshi (1995)
• Donald in Maui Mallard (1995)
• Donald non TV Show (1995)
• Donald Duck: Goin' Quackers (2000)
• Disney's PK: Out of the Shadows (2002)
• Donald Duck Quest (2006)
• Duckburg P.D.: Donald on Duty (2007)
• Donald Duck Quest Deluxe (2007)
• Donald Duck Chaos of the Road (2008)
• Phantom Duck (2008)
• The Duckforce Rises (2015)

Saga Illusion

• Land of Illusion Starring Mickey Mouse (1992)
• World of Illusion Starring Mickey Mouse and Donald Duck (1992)
• Legend of Illusion Starring Mickey Mouse (1995)

N'Otres Series

• Disney's Magical Quest 3 starring Mickey & Donald (1995)
• Mickey's Racing Adventure (1999)
• Disney's Mickey Mouse Toddler (2000)
• Dance Dance Revolution Disney Dancing Museum (2000)
• Pop'n Music GB: Disney Tunes (2000)
• Dance Dance Revolution Disney Mix (2000)
• Mickey's Speedway USA (2000)
• Toontown Online (2001)
• Disney Golf (2002)
• Disney Sports Soccer (2002)
• Disney Sports Motocross (2002)
• Disney Sports Basketball (2002)
• Disney Sports SkateBoarding (2002)
• Disney Sports SnowBoarding (2002)
• Disney Magicboard Online (2007)
• Disney Think Fast (2008)
• Dance Dance Revolution Disney Grooves (2009)

Saga Kingdom Hearts

• Kingdom Hearts (2002)
• Kingdom Hearts: Chain of Memories (2004)
• Kingdom Hearts II (2005)
• Kingdom Hearts coded (2008-2010)
• Kingdom Hearts 358/2 Days (2009)
• Kingdom Hearts Birth by Sleep (2010)
• Kingdom Hearts 3D: Dream Drop Distance (2012)

Cameos

• Mickey's 123: The Big Surprise Party (1990)
• Adventures in the Magic Kingdom (1990)
• Disney's Magical Quest Starring Mickey Mouse (1992)
• Mickey Mouse: Magic Wands! (1993)
• Mickey's Adventures in Numberland (1993)
• Mickey non Tokyo Disneyland Daibōken (1994)
• Mickey's Ultimate Challenge (1994)
• The Great Circus Mystery Starring Mickey & Minnie (1994)
• Disney's Mickey Saves the Day: 3D Adventure (2001)
• Epic Mickey (2010)

Delles histories de Donald

• "The Orphan's Benefite" (1934): Donald apaez como unu de tantos personaxes qu'actúa a beneficiu del orfanatu de Mickey. L'actu de Donald ye recitar los poemes María tenía un corderín y Little Boy Blue, pero cada vez qu'intenta faelo, los traviesos huerfanitos búrllense o hostigan, faciendo que caya nun gran enoxu de gazníos. Esta personalidá esplosiva caltener mientres les décades vinientes nel personaxe.
• "Der Fuehrer's Face" (1943): Donald interpreta a un trabayador nuna fábrica de municiones de "Nutzi Land" (Alemaña Nazi). Ellí llucha en contra de llargues xornaes llaborales, raciones de comida bien escasa, y tien de saludar cada vez que ve una semeya del Führer (Adolf Hitler). Nesta película apaez en munchos llugares, tales como la llinia d'ensamblaxe, onde él ta atornellando espoletes a proyeutiles de dellos tamaños. A la fin, él conviértese nun pocu más qu'una pequeña parte d'una máquina anónima ensin más opción qu'obedecer hasta qu'esplota nun ataque de nervios. Entós, Donald espiértase y dase cuenta qu'esa esperiencia yera solamente una velea. A la fin del curtiu, Donald mira a la Estatua de la Llibertá y la bandera d'Estaos Xuníos con una apreciación anovada. Der Fuehrer's Face ganó nel añu 1943 el Premiu de l'Academia na categoría de curtios animaos.
• "Kingdom Hearts" apaez xunto a Sora y el so indixebrable amigu Goofy combatiendo contra los enemigos.

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Donald Duck.
• coríu-donald Árbol Xenealóxicu del Coríu Donald (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
• l'ayalga perdida/ Xuegu Quackshot Starring Donald Duck analizáu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). en The Past is Now Blogue

Artículu de traducción automática a partir de "Pato Donald" que necesita revisión. Quita l'avisu cuando tea correxíu.