Jurassic World

Jurassic World
Datos
Títulu orixinal Jurassic World (en)
Xéneru cine de ciencia ficción, cine d'aventures y cine d'aición
País d'orixe Estaos Xuníos
Estrenu 29 mayu 2015 (París)
10 xunu 2015 (Bélxica, República Popular China, Exiptu, Francia, Indonesia, Kuwait, Filipines, Portugal, Suecia, Taiwán)
11 xunu 2015 (Emiratos Árabes Xuníos, Arxentina, Austria, Australia, Aruba, Brasil, Chile, Colombia, Chequia, Alemaña, Dinamarca, Reinu Xuníu, Grecia, Ḥong Kong, Croacia, Hungría, República d'Irlanda, Israel, Italia, Corea del Sur, Kazakstán, Macedonia del Norte, Malasia, Países Baxos, Nueva Zelanda, Perú, Serbia, Rusia, Singapur, Eslovenia, Eslovaquia, Tailandia, Ucraína, Uruguái, Uzbequistán)
12 xunu 2015 (Estaos Xuníos, Bangladex, Bulgaria, Les Bahames, Canadá, Ecuador, Estonia, España, Noruega, Finlandia, India, Islandia, Lituania, Letonia, Marruecos, Méxicu, Paquistán, Polonia, Rumanía, Turquía, Venezuela, Vietnam, Sudáfrica)
16 xunu 2015 (Mongolia)
24 xunu 2015 (Tunicia)
5 agostu 2015 (Xapón)
Idioma orixinal inglés
Duración 124 min
Llugar de la narración Wisconsin y Islla Nublar
Rodaxe Kauai (es) Traducir, Six Flags Nueva Orleans (es) Traducir, Aeropuertu Internacional Louis Armstrong y Honolulu Zoo (en) Traducir
Color en color
Ficha téunica
Direición Colin Trevorrow
Producción Steven Spielberg, Frank Marshall y Thomas Tull
Productor executivu Steven Spielberg
Guión Colin Trevorrow
Derek Connolly
Rick Jaffa
Amanda Silver
Música Michael Giacchino
Fotografía John Schwartzman
Edición Kevin Stitt
Repartu Chris Pratt[2], Bryce Dallas Howard[2], Irrfan Khan (es) Traducir[2], Vincent D'Onofrio[2], Ty Simpkins[2], Omar Sy[2], Jake Johnson[2], Nick Robinson[2], Brian Tee[2], BD Wong[2], Judy Greer[2], Lauren Lapkus[2], Katie McGrath[2], Andy Buckley[2], Eric Edelstein[2], Colby Boothman[2], Jimmy Fallon[2], James DuMont[2], Michael Papajohn[2], Gary Weeks[2], Brad Bird[2], Colin Trevorrow[2], Jimmy Buffett[2], Slim Khezri[2], Johnny Otto[2] y Alan Purwin[2]
Ver llista completa
Compañíes
Productora Amblin Entertainment (es) Traducir, Legendary Entertainment y The Kennedy/Marshall Company (es) Traducir
Distribuidora Universal Studios, UIP-Duna Film[3] y Xfinity Streampix (en) Traducir
Costu 150 000 000 $
Recaldación 652 270 625 $ (Estaos Xuníos)
1 670 400 637 $ (mundial)
Calificaciones
CNC tolos públicos[5] y avisu[5]
FSK FSK 12
JMK 12 (es) Traducir
Medierådet pa mayores d'once años[6]
MPAA PG-13
Jurassic Park III Jurassic World Jurassic World: Fallen Kingdom
Enllaces esternos
Ficha n'IMDb
Ficha en FilmAffinity
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

Jurassic World[7] ye una película estauxunidense de ciencia ficción y aventures estrenada en 2015, cuarta entrega de la franquicia de Jurassic Park. Foi dirixida por Colin Trevorrow basándose nun guión orixinal escritu por el mesmu Trevorrow y por Derek Connolly y producida por Frank Marshall y Patrick Crowley. Los papeles protagonistes son interpretaos por Chris Pratt y Bryce Dallas Howard. Les compañíes productores fueron Amblin Entertainment, de Steven Spielberg y responsable del restu de la franquicia, y Legendary Pictures. Ambientada 22 años dempués de los sucesos de Jurassic Park, Jurassic World tamién se desenvuelve na ficticia isla Nublar, allugada nel Pacíficu frente a Costa Rica, onde dende va diez años funciona un parque de vida montesa nel que pueden almirase dinosaurios clonaos. Sicasí, coles instalaciones atestaes de visitantes, desamarrar el caos cuando escapa un tarrecible dinosauriu modificáu xenéticamente.

La producción de la película permaneció diez años nun llimbu de revisiones de guión. Universal Pictures quería estrenala en 2005 y Steven Spielberg propunxo la idea de que la hestoria recreara un parque perfectamente funcional. Los guionistes Rick Jaffa y Amanda Silver trabayaron con esta premisa, de la mesma que l'autor del llibretu final, Colin Trevorrow, que foi contratáu en 2013 como direutor y guionista definitivu. El rodaxe llevar a cabu d'abril a agostu de 2014 en llocalizaciones de Louisiana y Ḥawai. Los dinosaurios volvieron ser recreaos por Industrial Light & Magic con animación dixital y con dellos animales animatrónicos ellaboraos por Legacy Effects, empresa formada por antiguos collaboradores del llexendariu y yá fináu Stan Winston, creador de los dinosaurios de la película orixinal.

Jurassic World estrenóse'l 10 de xunu de 2015 en sesenta países y na so primer fin de selmana batió el rexistru históricu con 500 millones d'USD en ganancies. A la fin de la so exhibición en cines la cinta amasara más de 1600 millones, lo que la asitia como la cuarta película con mayor recaldación de la historia del cine. La so secuela, Jurassic World: Fallen Kingdom, va estrenar en xunu de 2018.

Argumentu

[editar | editar la fonte]

Los hermanos Zach y Gray Mitchell visiten la Isla Nublar, un llugar famosu por un desastre qu'asocedió va ventidós años, pero resucitó con un nuevu parque temáticu llamáu Jurassic World. Los dos conocen a la so tía, Claire Dearing, xerente d'operaciones del parque. Claire, una ocupada adicta al trabayu, asigna al so asistente Zara por que sía el so guía, pero los mozos safar y esquicen el complexu pola so cuenta.

Owen Grady, un veteranu de la Marina, tuvo investigando la intelixencia de los cuatro Velociraptors del parque. El xefe de seguridá de InGen, Vic Hoskins, cree que los depredadoires tendríen de ser entrenaes pal usu militar a pesar de les oxeciones de Owen. Simon Masrani, propietariu del parque y CEO de Masrani Global Corporation, fizo que Owen evaluara'l paddock del nuevu dinosauriu híbridu del parque, la Indominus Rex, primero que l'atraición ábrase. Owen alvierte a Claire sobre'l peligru de criar a la Indominus n'aislamientu, señalando la so falta de socialización con otros animales. Cuando'l personal enterar de que los Indominus paez escapar aparentemente de la so cortil, Owen y otros dos entren a la cortil. Capaz de camuflase y amazcarar la so firma de calor, el Indominus apaez de sópitu y taramia a los compañeros de Owen antes d'escapar al interior de la isla. Owen ordena que la Indominus sía asesinada, pero Masrani sicasí unvia una unidá especializada pa prindala. Cuando la mayor parte de la unidá ye sacrificada, Claire ordena la evacuación del sector norte de la isla.

Mientres explores nun paséu en girósfera, Zach y Gray ingresen a una área acutada. La Indominus vien y destrúi la so esfera, pero dambos llogren escapar a les ruines del centru de visitantes orixinal de Jurassic Park. Reparen un antiguu Jeep Wrangler Sahara 1992 y vuelven al complexu del parque. Mientres Claire y Owen tán buscando a los neños, atopar cola Indominus y apenes escapen d'ellos mesmos. Masrani y dos soldaos cacen al Indominus n'helicópteru, pero cuando la Indominus aprucen nel aviario del parque pa escapar de los disparos, lliberen una bandada de Pterosaurios que topeten col helicópteru, causando'l so choque, matando a Masrani y les sos tropes nel procesu. Los Pterosaurios ataquen el complexu en sí; nel caos, Zara ye abasnada polos Pterosauriu antes de cayer na llaguna del parque y ser taramiada pola Mosasaurus del parque. Gray y Zach finalmente atopen a Owen y Claire nel complexu mientres el personal armao somete a los Pterosaurios con tranquilizantes.

Asumiendo'l comandu, Hoskins ordena que los raptores usar pa rastrexar a la Indominus; Owen vese obligáu a aceptar el plan de Hoskins y liderar a les aves de presa. Al llegar al Indominus, los dinosaurios empiecen a comunicase ente sigo. Owen dase cuenta de que la Indominus inclúi ADN de raptor, y conviértese nel nuevu alfa de la manada de depredadores, arrampuñándo-y el mandu a Owen. Hoskins fai arreglos por que'l xenetista en xefe, el Dr. Henry Wu, fuxa de la islla n'helicópteru con embriones de dinosaurios, con cuenta de protexer la so investigación. Owen, Claire y los neños atopen a Hoskins nel llaboratoriu, con más personal empacando los embriones restantes. Hoskins revela'l so plan pa crear versiones en miniatura de Indominus pa usar como armes, pero un raptor apruz y matar hasta la muerte.

Owen restablez el so venceyu con el raptores primero que remaneza la Indominus. El raptores ataquen a la Indominus, pero aparentemente toos son asesinaos. Claire da-y órdenes a Lowery, que se quedó mientres la evacuación, p'abrir la cortil que contién a la veterana Tyrannosaurus rex del parque, y atraer a una batalla cola Indominus. Los dos dinosaurios lluchen, cola Indominus ganando la partida hasta que Blue, la única raptor sobreviviente xunir a la batalla. Acorviáu, la Indominus ta sofitáu na llaguna, onde la Mosasaurus salta y abasnar so l'agua, terminando la batalla de manera decisiva. La T. Rex retírase, siguíu por Blue, quien se vuelve pa reconocer a Owen antes de dise. La Isla Nublar una vegada más ye abandonada, y los sobrevivientes sacupar con ésitu al continente. Zach y Gray axuntar colos sos padres, ente que'l T. Rex analaya llibremente na Isla Nublar.

  • Chris Pratt como Owen Grady, un ex militar y cuidador de dinosaurios que tien una actitú de cowboy» y fai una investigación conductual colos Velociraptores.[8] ».[9][10]
  • Bryce Dallas Howard interpreta a Dra. Claire Dearing, xefa d'operaciones y científica corporativa del parque.[8]
  • Vincent D'Onofrio como Vic Hoskins, xefe de seguridá de InGen. Muerre asesináu por Delta, una de los raptores de Owen .[10][11][12]
  • Ty Simpkins como Gray Mitchell, sobrín menor de Claire.[10]
  • Nick Robinson como Zach Mitchell, hermanu mayor de Gray y sobrín mayor de Claire.[10]
  • Irrfan Khan como Simon Masrani, dueñu de Masrani Global Corporation y nuevu direutor del parque, muerre nun choque nun helicópteru causáu polos pterosauriu.[10][12][13]
  • Jake Johnson interpreta a Lowery Cruthers, unu de los especialistes en teunoloxía del parque.[14]
  • BD Wong como'l Dr. Henry Wu, ex-xenetista de Jurassic Park y anguaño el xenetista de Jurassic World. Trevorrow comentó que ye un personaxe crucial»,[15] que la so remanecimientu tien sentíu nel argumentu yá que hai más de la so historia por conocer y ye una conexón lóxica» cola primer película.[16]
  • Omar Sy interpreta a Barry, el compañeru de trabayu y meyor amigu de Owen.[17] Trevorrow dixo que tanto él como Pratt teníen «delles escenes d'aición xuntos» y que quería «crear una rellación ente dambos que podría espandise en futures remortines».
  • Lauren Lapkus ye Vivian, una emplegada de la sala de control del parque.[8]
  • Brian Tee como Katashi Hamada, xefe de seguridá del equipu ACU (n'inglés, Asset Containment Unit), pero foi asesináu pola Indominus Rex.[18]
  • Judy Greer como Karen Mitchell, madre de Gray y Zach y hermana de Claire.[8]
  • Katie McGrath ye Zara Young, l'asistente personal de Claire. Vese siendo garrada por un Pteranodon y cayer al estanque del Mosasaurus, onde muerre taramiada pola Mosasaurus xunto col pterosauriu.
  • Andy Buckley como Scott Mitchell, home de Karen y padre de Gray y Zach.[19]
  • Kelly Washington como la novia de Zach.
  • Brandon Richardson como Christopher (ensin acreitar)

El presentador de televisión Jimmy Fallon fai un cameo como él mesmu. El mesmu direutor Colin Trevorrow pon la voz de Mr. ADN, personaxe animáu que foi interpretáu por Greg Burson na primer entrega. El direutor Brad Bird, realiza un cameo como la voz del Llocutor de Monorriel del parque.

Animales estinguíos en pantalla

[editar | editar la fonte]

Dinosaurio

[editar | editar la fonte]
  • Indominus rex: Ye un dinosauriu carnívoru y la principal antagonista de la película. Esti animal, de cutiu embrivíu «I. rex» ye na película, una fema híbrida creada xenéticamente a partir de la combinación d'ADN de T. rex , Velociraptor y Carnotaurus ; criar xunto a otru exemplar, la so hermana, pero terminó comiéndo-yla; a la fin ye asesinada pola Mosasaurus na llucha cola raptor Blue y la tiranosauriu rex.[20] Según diz la páxina web oficial, ye capaz d'algamar una velocidá de 50 km/h y el so ruxíu algama los 140-160 db y ye por demás intelixente, pero peligrosa yá que non solo taramia, sinón que tamién mata por deporte o prestar.[20] Trevorrow comentó sobre la creación d'esti nuevu dinosauriu que, nel parque, «tán los dinosaurios y depués esti otru, unu que nun ye parte d'ellos». Ye'l primer dinosauriu ficticiu amosáu na franquicia.[21][22]
indominus rex
  • Tyrannosaurus rex: Ye un dinosauriu carnívoru bípedu con un enorme craniu equilibráu por una llarga y pesada cola y con dos pequeños miembros delanteros. A pesar de la so ausencia nel primer y segundu avance, el direutor Colin Trevorrow confirmó que sería unu de los dinosaurios protagonistes y que se trataba del mesmu exemplar qu'apaeció na primer entrega'l cual foi nomáu "Rexy".[23][24]
  • Velociraptor: Ye un dinosauriu carnívoru con fuertes garres nos sos deos y pies, que puede correr a gran velocidá y realizar reblincones.[24] Repite nesta película'l protagonismu de los trés anteriores, al ser esta especie'l centru d'atención de les investigaciones de Owen, que consiguió criar a cuatro exemplares llamaes Blue, Charlie, Ecu y Delta.[8] El so aspeutu, fiel a lo amosao a lo llargo de la franquicia, difier notablemente del científicamente aceptáu nel momentu del estrenu de la película, pos los espertos sostienen munchos nicios de que Velociraptor taba cubiertu de plumes, fechu que ye ignoráu na película y que provocó desconciertu na comunidá paleontolóxica. Si n'ocasiones anteriores la referencia yera'l "Deinonychus" nesti casu tomóse como referencia al "Utahraptor", amontáu'l so tamañu respectu de les anteriores filmes. El tamañu real d'un Velociraptor nun entepasa'l d'un perru medianu, la so complexón ye bien llixera y el craniu ye allargáu.[25][26]
  • Apatosaurus: Ye un dinosauriu herbívoru con pescuezu llargu con una enorme cola en forma de llátigu. Los visitantes del parque pueden reparalo nel percorríu d'una atraición llamada Giroesfera y vense delles críes y 6 adultos fueron asesinaos pola I. rex.[24][26]
  • Gallimimus: Ye un dinosauriu herbívoru con apariencia similar a les actuales avestruces. Apaecen na atraición: El Valle de los Gallimimus, y pueden reparase delles críes.[24][26]
  • Stegosaurus: Ye un dinosauriu herbívoru con plaques romboidales que s'alcen verticalmente a lo llargo del so narquiáu llombu y a los dos pares d'escayos llargos que s'estienden horizontalmente cerca del estremu de la cola.[24][26] Esti dinosauriu ver na Giroesfera. Tamién se vio nes dos películes anteriores.
  • Triceratops: Ye un gran dinosauriu herbívoru con tres cuernos na cabeza. Nesta película ver na atraición llamada Giroesfera, y apaecen delles críes, delles cazaes polos pteranodones, pero nun estimaron yá que pesaben enforma. Ver nes trés películes anteriores, protagonizando una escena na primer película.[24][26]
  • Ankylosaurus: Ye un dinosauriu herbívoru que tien una armadura de grandes bárabos y plaques ósees, encuallaes na piel y una cola como un garrote y solo unu foi asesináu pola I. rex delantre de Zack y Gray. Viose un exemplar de volao na tercer película.[24][26]
  • Pachycephalosaurus: Ye un dinosauriu herbívoru con una parte posterior del craniu desaxeradamente gruesa y fuerte. Ver na segunda película, pero nesta solo vese de volao na cámara.
  • Dilophosaurus: Esti dinosauriu solo apaez n'holograma, distrayyendo al Raptor Delta.
  • Parasaurolophus: Ye un dinosauriu herbívoru que tien una cresta na cabeza. Apaez na giroesfera y nel zoolóxicu de los xigantes mansos. Ver nes trés películes anteriores.[24][26]
  • Spinosaurus: Vese la so cadarma que se ve nel centru de visitantes, darréu destruyir el Tyrannosaurus rex.
  • Na páxina web tamién s'amuesen imáxenes d'estos exemplares, como Metriacanthosaurus, Microceratops, Baryonyx, Edmontosaurus y Suchomimus, anque extrañamente nun se ven nesta película, lo que decepcionó a los fans, inclusive hai dellos detalles como atraiciones que solo son amosaos na páxina web non na película.[24][26]

Reptiles voladores

[editar | editar la fonte]
  • Pteranodon: Ye un reptil volador carnívoru, qu'apaeció nes dos películes anteriores, principalmente la tercer entrega. Ver na escena, apavorando a los visitantes yá siendo lliberaos pola I. rex. Dalgunos fueron ablayaos polos guardias del parque.[26]
  • Dimorphodon: Ye un pequeñu reptil volador piscívoro, con un picu que fuerte y flexible. Tamién se ve na escena colos pteranodones, apavorando a los visitantes yá siendo lliberaos pola I. rex. Dalgunos tamién fueron ablayaos polos guardias del parque.[26]

Reptiles acuáticos

[editar | editar la fonte]
  • Mosasaurus: Ye un reptil marín, carnívoru y piscívoro con un cuerpu ampliu en forma de barril y que vivía cerca de la superficie del océanu. Ye'l primer reptil marín amosáu na franquicia, onde puede vese a un exemplar taramiando un tiburón blancu pal esfrute de los visitantes. El so tamañu foi esaxeráu en comparanza a los especímenes reales.[26]

Producción

[editar | editar la fonte]

Primeros años

[editar | editar la fonte]

En 2002, Spielberg y el guionista Mark Protosevich axuntar pa faer una agua d'idees de la hestoria, desvelando darréu l'aldu de la secuela.

«Lo más importante que puedo dicir ye qu'empieza una nueva triloxía que va dir nuna direición distinta. Una direición que va ser bien emocionante y dafechu distinta a tou lo que vimos. Empieza cola hestoria de la primer triloxía, pero que xira nuna direición dafechu distinta.»[27]
Steven Spielberg

En xunu de 2002, Spielberg mentó na revista Starlog qu'entamaba producir la cuarta película na franquicia de Jurassic Park y que sería dirixida por Joe Johnston, direutor de Jurassic Park III (2001).[28] A finales d'esi mesmu añu, el guionista William Monahan foi contratáu pa escribir el guión y l'estrenu taba previstu yera'l 2005.[29][30]

En xunetu de 2003 concluyóse'l guión y se rumoreó que l'argumentu de la cuarta parte taría allugada nuna nueva llocalización y que'l protagonista volvería ser el paleontólogu Alan Grant, protagonista de la primer y tercer parte.[31] Sam Neill declaró que taba dispuestu a interpretar de nuevu al personaxe nel nuevu filme, que prevía l'entamu de la so producción en 2004 y que taría alcontráu ente California y Ḥawai.[32]

Pero, a finales de 2004 el guionista John Sayles foi contratáu pa reescribir el guión y esta vegada'l protagonista yera Nick Harris, quién al tornar a Isla Nublar atoparía'l bote nel que Dennis Nedry (Wayne Knight) guardó los segmentos xenéticos de dinosaurios y que perdió poco primero de morrer.[33][34] Por eses feches, el paleontólogu Jack Horner -que yá participó na franquicia- anunció que s'integraría a la producción de Jurassic Park IV como consultor téunicu de les composiciones dixitales.[35] N'abril de 2005, Stan Winston declaró que la película nun empezara a producise, por cuenta de que Spielberg nun taba satisfechu coles revisiones al guión.

«Spielberg sintió que nengún de los guiones consiguía un balance efectivu pa llevar a cabu l'adaptación. Ye un difícil compromisu que tenemos que llograr: si hai demasiada ciencia implícita na película, esta va contener munchos diálogos y si hai demasiada aventura, va resultar nuna hestoria incomprensible pa l'audiencia.»[36]
Stan Winston, creador d'efectos especiales.

En febreru de 2006, el productor Frank Marshall dixo que'l rodaxe de la película empezaría en 2007 y estrenaríase en 2008.[37] A principios de 2007, Sam Neill espresó qu'entá nun fuera contactáu y Laura Dern, qu'interpretó a la doctora Ellie Sattler na primera y tercer parte, sicasí yá recibiera la invitación de los productores pa retomar a la paleobotánica y afirmó enTV Guide que'l so personaxe yá foi confirmáu pal desenvolvimientu de la trama principal.[ensin referencies][38][39] Richard Attenborough foi contactáu pa interpretar de nuevu a John Hammond y al compositor John Williams ufiertóse-y crear la banda sonora del filme.[40]

Pero, el direutor Joe Johnston anunció qu'inda nun empecipiara'l rodaxe y por cuenta de la fuelga de guionistes de 2007, la película pausó la so producción y retrasóse la fecha de llanzamientu pa 2012 o 2014.[ensin referencies][41][42]

Pre-producción

[editar | editar la fonte]

Spielberg confirmó, mientres la presentación de Les aventures de Tintín na Comic-Con de San Diego de 2011, qu'habría una cuarta parte de Jurassic park. Pero, nun especificó si sería una precuela, una secuela o un reboot.[43][44][45]

En xunu de 2012, los guionistes Rick Jaffa y Amanda Silver -responsables de L'orixe del planeta de los simios-, fueron contrataos pa reescribir el guión definitivu.[46] Los guionistes trabayaron nél mientres cerca d'un añu con Spielberg.[47]

El 21 de xunetu de 2012, nuna entrevista Frank Marshall dixo que Jurassic Park IV «va ser estrenada nun ralu de dos años». Tamién declaró que sería llanzada mientres el branu yá que sería una película palomitera». Faló sobre les meyores en CGI y que taríen presentes na película, anque ensin perder los dinosaurios animatrónicos: «Eso ye lo que va ser bonu, la teunoloxía dio un saltu y agora realmente podemos faer grandes coses».[48] Darréu esclarió que la trama de «dinosaurios con armes» foi solamente un rumor y nun va tener nada que ver cola película.[49] Meses dempués, en xineru de 2013, Universals Pictures oficializó'l 13 de xunu de 2014 como fecha afitada d'estrenu, empecipiando asina la producción de la película.[50]

El 14 de marzu de 2013, anuncióse que Colin Trevorrow dirixiría la película.[51] Trevorrow y el so collaborador habitual Derek Connolly trabayaron tamién sobre'l guión de Jaffa y Silver.[47] El paleontólogu Jack Horner trabayó como consultor nes trés películes de Jurassic Park, y tornó a collaborar nel nuevu filme de la saga. Horner reveló a USA Today qu'en Jurassic Park 4 va introducise un nuevu dinosauriu. Cuando se-y preguntar de qué especie se trataba, solamente dixo que «nun puedo dici-yos qué va ser pero van querer dexar les lluces encendíes dempués de que vean esta película» refiriéndose al Indominus rex. En mayu de 2013, Universal retrasó la fecha d'estrenu, ensin indicar el nuevu día escoyíu. El 14 de xunu de 2013 anuncióse que l'estrenu de Jurassic Park IV nun seria hasta'l 2015.[ensin referencies] El 11 de setiembre de 2013 anuncióse que'l títulu de la película sería Jurassic World y que la so fecha d'estrenu sería'l 12 de xunu de 2015.[7]

Pa la mio, la película ye sobre los personaxes y cómo, especialmente los personaxes de Chris Pratt y Bryce Dallas Howard, interactúan con estos animales. Sí, tenemos grandes y tarrecibles nuevos dinosaurios, pero son la resultancia de non yá de l'arrogancia desatamañada del ser humanu, sinón tamién del so interés y deséu d'entretener.
Colin Trevorrow, sobre cuál foi la so idea principal pa la película.[15]

Trevorrow trabayó de cerca col productor executivu Steven Spielberg pa la eleición del repartu.[52] En setiembre de 2013, Bryce Dallas Howard entró en negociaciones pa un papel protagonista.[53] A mediaos d'ochobre, Ty Simpkins foi contratáu como unu de los neños protagonistes,[54] Nick Robinson foi contratáu pa interpretar al hermanu mayor del personaxe de Simpkin,[55] ente que Josh Brolin tuvo en negociaciones pa interpretar al personaxe masculín protagonista.[56] Bryce Dallas Howard foi contratada oficialmente a principios de payares.[57] A mediaos de mes, Brolin rompió negociaciones pol papel y Chris Pratt sustituyólu[58] nes negociaciones pa interpretar a un «ex-militar llamáu Owen».[59] Ron Howard escribió na rede social Twitter, en xineru de 2014 que Pratt foi contratáu pal papel y compartiría escenes xunto a la so fía Bryce Dallas Howard.[60]

El 28 de febreru de 2014, Vincent D'Onofrio xunir a la repartida como «un villanu», con Irrfan Khan tamién contratáu pa un papel secundariu.[12] Omar Sy recibió un papel na película, confirmáu por el mesmu actor y Trevorrow nes sos respeutives cuentes de Twitter.[17]

Sam Neill comentó que nun fuera contactáu pa repitir el so papel de les anteriores películes yá que la película sería «un reboot total».[61]Jeff Goldblum pela so parte, tampoco volvería al papel del Dr. Ian Malcolm yá que, según les sos pallabres «nun lu llamaren pa interpretala.[62] Nuna entrevista en marzu de 2014, Trevorrow confirmó que l'únicu actor que repitiría'l so rol de les películes anteriores sería B. D. Wong, qu'apaeció na primer película de la franquicia.[16] A principios de mes d'abril, les actrices Judy Greer, Katie McGrath y Lauren Lapkus fueron anunciaes como parte del repartu.[8] Los actores Brian Tee y Andy Buckley fueron anunciaos como parte del repartu una vegada empezada'l rodaxe.[18][19]

Trevorrow comentó que se construyeren munchos decoraos de forma tradicional, más que pa producciones similares contemporánees y que se van usar dinosaurios animatrónicos.[15] Sobre ello, dixo que pretendía que la película sintiérase como «daqué del mundu real, daqué que pudiera tocase, sentir y formar parte d'ello».[15] El rodaxe empezó oficialmente'l 10 d'abril de 2014, nel zoolóxicu de Honolulu.[52] L'equipu de rodaxe tien previstu rodar escenes mientres seis selmanes en Ḥawai, cuatro na islla d'Oahu (incluyíu'l Kualoa Ranch, una de les llocalizaciones utilizaes en Jurassic Park) y los dos restantes en Kauai.[52][63] Darréu l'equipu se transladará a Nueva Orleans, Louisiana, el 2 de xunu, ónde se filmarán escenes d'interiores mientres seis selmanes.[52][63] El parque temáticu abandonáu Six Flags Nueva Orleans y l'Aeropuertu Internacional Louis Armstrong fueron dos de les llocalizaciones de rodaxe utilizaes mientres esi tiempu.[64][65] Trevorrow anunció'l fin del rodaxe'l 5 d'agostu, tres casi cinco meses.[66]

Post-producción

[editar | editar la fonte]

En mayu de 2014, Universal anunció que'l compositor Michael Giacchino escribiría y grabaría la banda sonora de la película.[67] Giacchino destacó que'l so primer trabayu como compositor de bandes sonores foi pal videoxuegu oficial de la segunda película de la saga, The Lost World: Jurassic Park y declaróse fan de Jurassic Park y les películes de dinosaurios.[67] Trevorrow destacó que la banda sonora «honra'l trabayu de John Williams nes anteriores entregues» al empar que «como la mesma película, crea daqué nuevu y atrevíu pa la xente qu'adora los dinosaurios».[67]

Receición

[editar | editar la fonte]

A partir del 4 d'avientu de 2015, Jurassic World recaldó $ 652.2 millones n'América del Norte y 1.016 dólares n'otros territorios pa un total mundial de $ 1.668 mil millones. A nivel mundial, ye la cuarta película más taquillera de tolos tiempos, la segunda película más taquillera de 2015, ye la película más taquillera na serie de películes de Jurassic Park (ensin cuntar l'axuste por inflación), y la película más taquillera distribuyida por Universal Pictures. El so estrenu mundial de $ 524.400.000 ye'l más grande de tolos tiempos; tamién marcó la primer vegada qu'una película xenerara más de $ 500 millones nel mundu nun solu la so primer fin de selmana. La película tamién estableció'l récor pal mayor apertura en tol mundu con IMAX (rompiendo'l récor de $ 44.100.000 d'Iron Man 3) y una solo bruta día IMAX 13 millones de dólares el vienres 12 de xunu de 2015. Tamién se convirtió na película más rápida n'algamar $ 80 millones en ventes de boletos de IMAX, faciéndolo en 12 díes (con $ 84 millones), rompiendo'l récor enantes en manes d'Avatar, que tardó 23 díes p'algamar los $ 80 millones.

El 22 de xunu de 2015, la película algama l'estragal de los US $ 1 mil millones, convirtiéndose na 22ª película na historia del cine en llegar a esti finxu y amás de la más rápida, algamando l'estragal en 13 díes y rompiendo el récor de 17 díes establecíu por Rabiones y Furiosos 7 dos meses antes. El martes, 21 de xunetu que superó a Los Vengadores pa convertise na tercer película más taquillera de tolos tiempos y la película más taquillera ensin dirixir por James Cameron. Llogróse esti finxu en namái 40 díes, ente que Los Vengadores tomólu 113 díes pa llegar a la totalidá de la so recaldación

Respuesta crítica

[editar | editar la fonte]

La película recibió crítiques positives per parte de la crítica y de l'audiencia y los fans. Nel portal d'internet Rotten Tomatoes, la película tien una aprobación de 71%, basada en 296 reseñes, con una puntuación de 6.7/10 per parte de la crítica y con un consensu que diz: «Jurassic World nun puede coincidir cola orixinal por puru maxín ya impautu, pero funciona nel so propiu derechu como un entreteníu - y visualmente esllumante - thriller de palombines», ente que de parte de l'audiencia tien una aprobación de 78% basada en 222 558 votos y con una puntuación de 3.9/5.

La páxina Metacritic dio-y a la película una puntuación de 59 sobre 100, basada en 47 reseñes, lo qu'indica "reseñes mistes o permediu". Les audiencies de CinemaScore diéron-y una puntuación de "A" nuna escala d'A+ a F, ente que nel sitiu IMDb los usuarios diéron-y una puntuación de 7.0/10, sobre la base de más de 420 000 votos.

Peter Bradshaw del periódicu The Guardian dio a la película cuatro estrelles de cinco y escribió, que yera "terriblemente risondera y emocionante como un branu espectacular" siendo "intelixente, risondera y risible na manera correuta". Tamién Robbie Collin de The Telegraph, dio a la película cuatro estrelles, considerando a la película una digna secuela de la orixinal de Jurassic Park de Steven Spielberg, y llamar "metódicamente rítmica y disparólu con un sentíu de la vista ablucáu que ye pura Spielberg." Peter Travers de la revista de Rolling Stone dio 3 de 4 estrelles. Emponderó la direición de Trevorrow, les actuaciones de Pratt y Bryce Dallas. Todd McCarthy escritor de The Hollywood Reporter, asitia la película de segundes, namái por detrás de la película orixinal de la serie Jurassic Park. Sintió que la película yera más una PG que R (calificación por edaes), emponderó'l CGI (usu d'efectos especiales computarizados) y la puntuación, criticó'l romance de los protagonistes y escribió que la película, sicasí, podría ser curiosu pa les audiencies de tol mundu. Los periódicos de Málaga danlu 4 estrelles de 5 calificándola como escelente.

Otra manera, la Associated Press calificó a la película con dos estrelles de cuatro y llamar "un sobre enchío y feo película". La so opinión manifestó qu'escarecía del "sentíu arteru de plasmu, l'inxeniu y el suspensu que guio l'orixinal", amás de criticar al so CGI. Sicasí, emponderó la puntuación de la película y l'actuación de Pratt y Dallas Howard.

Remortina

[editar | editar la fonte]

Sobre la posibilidá de crear más remortines, el direutor Colin Trevorrow dixo: "Queríamos crear daqué que fuera un pocu menos arbitrariu y episódicu, y al empar daqué que podría ser una serie que se sentiría como una historia completa".[68] En mayu de 2015, Trevorrow confirmó que nun volvería pa dirixir una secuela.[69] En xunu de 2015, Pratt y Simpkins confirmaron que roblaren un contratu pa un númberu ensin especificar de remortines.[70][71] En xunetu de 2015, Universal Pictures anunció qu'una secuela sería estrenada'l 22 de xunu de 2018, con Connolly y Trevorrow tornando a escribir el guión, y Pratt y Howard repitiendo los sos papeles.[72] J. A. Bayona va dirixir la película, que va sirvir como'l capítulu central d'una triloxía prevista de Mundu Xurásicu.[73][74] El 22 de xunu del 2017, la secuela de Jurassic World va tener títulu como Fallen Kingdom.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Release info» (inglés). Internet Movie Database. Consultáu'l 4 payares 2024.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 «Internet Movie Database» (inglés). Consultáu'l 26 xineru 2016.
  3. URL de la referencia: http://nmhh.hu/dokumentum/169802/premierfilmek_forgalmi_adatai_2015.xlsx.
  4. URL de la referencia: http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=jurassicpark4.htm.
  5. 5,0 5,1 URL de la referencia: https://www.cnc.fr/professionnels/visas-et-classification/142405.
  6. Afirmao en: Filmografía Nacional Danesa.
  7. 7,0 7,1 Jurassic Park 4 va titulase Jurassic World
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 «Judy Greer Joins 'Jurassic World'.» (inglés). The Hollywood Reporter (4 d'abril de 2014). Consultáu'l 4 d'abril de 2014.
  9. Kevin P. Sullivan (6 de febreru de 2014). «Three Amazing Things Chris Pratt Told Us About The Next 'Jurassic Park' Movie» (inglés). Mtv. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-04-24. Consultáu'l 28 de febreru de 2014.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 «Confirmed cast» (inglés). JurassicWorld.org (23 de marzu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-03-02. Consultáu'l 23 de marzu de 2014.
  11. «Masrani Global Update: Vic Hoskins (Vincent D'Onofrio) - Head of Security Operations for InGen» (9 de xineru de 2015). Consultáu'l 18 de xineru de 2015.
  12. 12,0 12,1 12,2 Fleming, Jr., Mike. «Vincent D'Onofrio To Play Villain In 'Jurassic World'». Deadline. Deadline.com. Consultáu'l 28 de febreru de 2014.
  13. «About Us PatelCorp» (inglés). PatelCorp. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015.
  14. Jake Johnson on the New Girl Bombshell, Jurassic World, and Doing Stunts with His 'Fat Ass'. Huffington Post. 26 de marzu de 2014. http://www.vulture.com/2014/03/jake-johnson-interview-new-girl-jurassic-world.html. Consultáu'l 26 de marzu de 2014. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 «Colin Trevorrow talks Jurassic World with Empire» (inglés). jurassicworld.org. Consultáu'l 25 d'abril de 2014.
  16. 16,0 16,1 «Exclusive Interview with the Director of Jurassic World» (inglés). IGN.com (18 de marzu de 2014). Consultáu'l 18 de marzu de 2014.
  17. 17,0 17,1 «Omar Sy joins Jurassic World, Idris Elba not involved, three female actors yet to be announced!» (inglés). JurassicWorld.org (22 de marzu de 2014). Consultáu'l 22 de marzu de 2014.
  18. 18,0 18,1 «Brian Tee plays head of security at Jurassic World» (inglés). jurassicworld.org. Consultáu'l 27 de xunu de 2014.
  19. 19,0 19,1 «Andy Buckley The Latest To Join Jurassic World» (inglés). Bleeding Cool. Consultáu'l 8 de mayu de 2014.
  20. 20,0 20,1 «New concept art teases Indominus Rex!». Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  21. «'Jurassic World' New Dinosaur Unveiled! Indominus Rex Has Human Xenes? Colin Trevorrow Reveals, 'There Are Dinosaurs And There's The Other'» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  22. «Jurassic World's Diabolus Rex Officially Renamed to Indominus Rex!» (inglés). Scified. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de xineru de 2015.
  23. «'Jurassic World' Tyrannosaurus Rex. Revealed Through Expanded Website Read More: 'Jurassic World' Reveals Tyrannosaurus Rex!». Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 24,7 24,8 «Sitio web, dinosaurios». Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  25. 'Jurassic World' Dinosaurs Stuck in the 1980s, Experts Grumble
  26. 26,00 26,01 26,02 26,03 26,04 26,05 26,06 26,07 26,08 26,09 26,10 «Jurassic World: everything you need to know». Consultáu'l 29 de xineru de 2015.
  27. «Spielberg: More Indy & Jurassic Park?» (26 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 2 d'abril de 2012.
  28. Spielberg Mulls Jurassic IV.. Sci Fi Wire. 13 de xunu de 2002. http://www.scifi.com/scifiwire/art-main.html?2002-06/13/11.15.filme. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  29. Brian Linder (7 de payares de 2002). Jurassic Park IV Goes Ahead. IGN. http://movies.ign.com/articles/376/376630p1.html. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  30. Dave McNary; Carl Diorio (22 d'avientu de 2002). Pat McGovern is rumered to be in the movie Early-bird specials. Revista Variety. http://www.variety.com/article/VR1117877754.html?categoryid=1019&cs=1 Pat McGovern is rumered to be in the movie. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  31. Jurassic IV Draft Done. Sci Fi Wire. 13 de xunetu de 2003. http://www.scifi.com/scifiwire/art-main.html?2003-07/16/12.00.filme. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  32. Paul Davidson (11 de xunetu de 2003). Sam Neill Confirms Jurassic Park IV.. IGN. http://movies.ign.com/articles/428/428371p1.html. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  33. Paul Davidson (17 de setiembre de 2004). Rewriting Jurassic Park IV.. IGN. http://movies.ign.com/articles/549/549150p1.html. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  34. AICN EXCLUSIVE!! Moriarty's Been To JURASSIC PARK 4 And Returns To Tell The Tale!!. Ain't It Cool News. 17 d'agostu de 2004. http://www.aintitcool.com/display.cgi?id=18166. Consultáu'l 24 de febreru de 2007. 
  35. Bryan O'Connor (12 d'ochobre de 2003). Scientist Horner challenges youths. Billings Gazette. Archivado del original el 2007-03-03. https://web.archive.org/web/20070303135640/http://www.billingsgazette.com/newdex.php?display=rednews%2F2003%2F10%2F12%2Fbuild%2Flocal%2F45-horner.inc. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  36. Paul Davidson (11 d'abril de 2005). Status of Jurassic Park IV.. IGN. http://movies.ign.com/articles/603/603381p1.html. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  37. Paul Davidson (21 de febreru de 2006). Jurassic Park IV Script Ready. IGN. http://movies.ign.com/articles/690/690254p1.html. Consultáu'l 20 de febreru de 2007. 
  38. Marilyn Beck; Stacy Jenel Smith (7 de marzu de 2007). Sam Neill debunks web rumors about Jurassic Park IV. LA DailyNews. Archivado del original el 2007-03-19. https://web.archive.org/web/20070319041514/http://www.dailynews.com/celebrities/ci_5379532. Consultáu'l 8 de marzu de 2007. 
  39. JURASSIC PARK IV News. Collider.com. 5 d'abril de 2007. Archivado del original el 2014-08-10. https://web.archive.org/web/20140810200257/http://collider.com/movie/article.asp/aid/4039/tcid/1. Consultáu'l 7 d'abril de 2007. 
  40. John Millar (9 d'avientu de 2007). Movie Direutor In Tearful Scots Trip. The Sunday Mail. http://www.sundaymail.co.uk/news/scottish-news/2007/12/09/movie-direutor-in-tearful-scots-trip-78057-20224385/. Consultáu'l 10 d'avientu de 2007. 
  41. Shawn Adler (6 d'abril de 2007). 'Jurassic Park IV' To Hit Theaters In 2008. MTV. Archivado del original el 2008-01-10. https://web.archive.org/web/20080110033229/http://www.mtv.com/movies/news/articles/1556604/20070406/story.jhtml. Consultáu'l 8 d'abril de 2007. 
  42. Edward Douglas (5 d'avientu de 2007). Frank Marshall on Indy 4... and Bourne 4???. Comingsoon.net. Archivado del original el 2007-12-08. https://web.archive.org/web/20071208044433/http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=40003. Consultáu'l 6 d'avientu de 2007. 
  43. «Spie hola lberg torna con Jurassic Park 4». El Comercio. http://elcomercio.pe/espectaculos/931083/noticia-steven-spielberg-realizara-nueva-pelicula-jurassic-park. 
  44. Pirrello, Phil (22 de xunetu de 2011). «Comic-Con: Spielberg Confirms Jurassic Park 4». IGN. Consultáu'l 22 de xunetu de 2011.
  45. «Dino fans celebrate as Steven Spielberg announces plans for Jurassic Park 4 at Comic-Con». Daily Mail (London). 23 de xunetu de 2011. http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-2017862/Comic-Con-2011-Steven-Spielberg-announces-plans-Jurassic-Park-4.html?ito=feeds-newsxml. Consultáu'l 22 de xunetu de 2011. 
  46. «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-03-04.
  47. 47,0 47,1 «Exclusive Interview with Dawn of the Apes, Avatar 2, Jurassic World writers!» (inglés). JoBlo. Consultáu'l 17 de xunetu de 2014.
  48. Frank Marshall says Jurassic Park IV will be in cinemas by 2014. Jurassicparkiv.org. Retrieved on 2012-09-04.
  49. Indiana Jones 5 Update. Mania.com. Retrieved on 2012-09-04.
  50. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes fechaestreno
  51. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes colin
  52. 52,0 52,1 52,2 52,3 «Bollywood actor Irrfan Khan pictured on set of Jurassic World as filming kicks off in Hawaii on action movie sequel» (inglés). Daily Mail (11 d'abril de 2014). Consultáu'l 11 d'abril de 2014.
  53. Sneider, Jeff (26 de setiembre de 2013). «Bryce Dallas Howard in Early Talks to Star in Universal's 'Jurassic World' (Exclusive)». TheWrap.com. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013.
  54. Fleming, Mike Jr. (14 d'ochobre de 2013). «Ty Simpkins Lands Lead In 'Jurassic World'». Deadline.com. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013.
  55. «'Jurassic World' Nabs 'Kings of Summer' Actor». The Hollywood Reporter. 15 d'ochobre de 2013. http://hollywoodreporter.com/heat-vision/jurassic-world-nabs-kings-summer-648229. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013. 
  56. «Josh Brolin In Talks to Star in 'Jurassic World'». Variety. 18 d'ochobre de 2013. http://variety.com/2013/film/news/josh-brolin-in-talks-to-star-in-jurassic-world-1200738454/. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013. 
  57. Ron Howard pictures working with his daughter Bryce. 1 de payares de 2013. http://www.usatoday.com/story/life/people/2013/11/01/bryce-ron-howard-canon/3346825/. 
  58. Sneider, Jeff (13 de payares de 2013). «'Guardians of the Galaxy' Star Chris Pratt Circling Lead in 'Jurassic World' (Exclusive)». TheWrap.com. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013.
  59. «Chris Pratt in Early Talks to Star in 'Jurassic World'.». The Hollywood Reporter. 13 de payares de 2013. http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/chris-pratt-early-talks-star-655928. 
  60. «Bryce and Chris meet....». Ron Howard verified Twitter page (13 de xineru de 2014). Consultáu'l 14 de xineru de 2014.
  61. Croot, James (19 de mayu de 2013). «Sam Neil's vintage year». The Dominion Post. Consultáu'l 17 d'avientu de 2013.
  62. «Jeff Goldblum va tar en 'Independence Day 2' pero non en 'Jurassic World'.». SensaCine (28 de febreru de 2014). Consultáu'l 28 de febreru de 2014.
  63. 63,0 63,1 «'Jurassic Park' sequel 'Jurassic World' to shoot in New Orleans in June, according to state filme office» (inglés). Nola.com (5 de febreru de 2014). Consultáu'l 11 d'abril de 2014.
  64. «Jurassic World To Start Filming In An Abandoned Six Flags» (inglés). Cinema Blend. Consultáu'l 24 de xunu de 2014.
  65. «'Jurassic World' filming moves to New Orleans Airport» (inglés). On Location Vacations. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-07-08. Consultáu'l 30 de xunu de 2014.
  66. «Jurassic World Wraps Production, Teases a T. Rex!» (inglés). ComingSoon (5 d'agostu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-12. Consultáu'l 5 d'agostu de 2014.
  67. 67,0 67,1 67,2 «'Jurassic World' Scores 'The Incredibles' Composer Michael Giacchino» (inglés). The Wrap (12 de mayu de 2014). Consultáu'l 12 de mayu de 2014.
  68. Scified (23 d'abril de 2013). «"Colin Trevorrow Confirms Animatronic Dinosaurs & Sequels for Jurassic World!".». Archiváu dende l'orixinal, el 28 de mayu de 2014. Consultáu'l 16 de mayu de 2014.
  69. One trip to Jurassic World is enough for Colin Trevorrow. 1 de xunu de 2015. http://www.avclub.com/article/one-trip-jurassic-world-enough-colin-trevorrow-220166. Consultáu'l 10 d'avientu de 2016. 
  70. «Ty Simpkins Talks Jurassic World, Marvel Movies, & Deadpool». Consultáu'l 10 d'avientu de 2016.
  71. Chris Pratt is signed on for more 'Jurassic World' movies. Entertainment Weekly's EW.com. http://www.ew.com/article/2015/06/12/chris-pratt-jurassic-world-sequel. Consultáu'l 10 d'avientu de 2016. 
  72. 'Jurassic World 2' Set for 2018. The Hollywood Reporter. http://www.hollywoodreporter.com/news/jurassic-world-2-set-2018-810727. Consultáu'l 10 d'avientu de 2016. 
  73. «J.A. Bayona Confirmed to Direct 'Jurassic World 2'». Consultáu'l 10 d'avientu de 2016.
  74. Exclusive: Jurassic World Confirmed as a Trilogy. LRM Online. http://lrmonline.com/news/exclusive-jurassic-world-confirmed-as-a-trilogy. Consultáu'l 10 d'avientu de 2016. 

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]