Miquel de Palol i Muntanyola, nado en Barcelona o 2 de abril de 1953, é un arquitecto e escritor catalán.[1]
Naceu nunha casa da rúa Aragón, aínda que vivise en Valladolid até os 17 anos.[2] O seu pai, Pere de Palol i Salellas, foi catedrático de Arqueoloxía na Facultade de Filosofía e Letras da Universidade de Valladolid. Miquel de Palol volveu á súa cidade natal para estudar arquitectura. Aos 19 anos iniciou a súa carreira literaria como poeta. Neste campo destaca El porxo de les mirades, obra coa que obtivo o prémio Carles Beira 1982 e o Premi Crítica Serra d’Or.
O ano 1989 Miquel de Palol estreouse como narrador e publicou súa primeira novela: El Jardí dels set crepuscles, obra coa cal obtivo cinco premios: Premio Joan Crexells 1989, Premio Crítica Serra d'Or 1990, Premio Nacional da Crítica 1990, Premio Nacional de Literatura da Generalitat de Cataluña 1990, Premio Ollo Crítico II Milenio de Radio Nacional de España. Segundo o autor, Indiferència e El porxo de les mirades son antecedentes naturais de El jardí dels set crepuscles, novela que se traduciu ao castelán, italiano, alemán e holandés.
O ano 1991, Miquel de Palol deixou de dedicarse á arquitectura para dedicarse exclusivamente á literatura e poesía. Ten colaborado con distintos medios de comunicación e revistas científicas e culturais como Tarotdequinze, Serra d’Or, El Pont, La Vanguardia, El País, ABC, El Periódico de Cataluña, El Mundo, El Triangle, Interviú, El Urogallo, Avui, entre outras. É membro da Associació d’Escriptors en Llengua Catalã (AELC)[3][4] e do PEN Club.[5][6]
O libro consta de tres partes. Ao longo de sete xornadas, sete narradores distintos, explican desde puntos de vista distintos, a súa versión dunha mesma historia, no Palacio da Montaña, un refuxio nuclear que podería moito ben ser nos Pireneos ou Himalaia. Os hóspedes, refúxianse dunha guerra nuclear devastadora, cuxo motivo non é outro que a disputa da posesión dunha xoia de valor e poderes incalculáveis. Estes sete narradores explican a historia de como a Banca Mir conseguiu dita xoia e como a Banca pasou á man da familia Cros. Explícase o conflito de intereses ao redor da Banca e a xoia e como esta foi roubada. A técnica narrativa é moi peculiar. Na histoia inicial, están os narradores, todos relacionados dunha forma ou outra coa familia Cros e o seu medio, que explican outras historias, e dentro destas historias, aparecen novas personaxes que explican outras historias e este proceso repítese sucesivamente até oito veces, creando así unha especie de xogo de bonecas rusas. Mais isto non é todo, xa que a cada historia que se explica, faise co obxectivo de poder procurar a aproximación mais fiel á verdade dos feitos que envolveron o roubo da xoia, coñecer historia da Banca Mir e a dos Cros. Aínda que poida parecer que a cada vez nos afastamos máiis da historia inicial, en realidade a cada vez se ven os mesmos feitos desde puntos de vista distintos. Aparecen as mesmas personaxes con mudanza de nomes etc. Para poder seguir a narración, cómpre unha paricipación activa do lector. Miquel de Palol afirma que non sabe se “El jardí dels set crepuscles” é súa mellor novela, mais sabe que é a novela que máis satisfacción lle deu
En 1993, publicou Grafomàquia. É o libro central da obra de Miquel de Palol, un punto de encontro onde se recollen todas as experiencias anteriores e contén a artillería das seguintes, que se desenvolven seguindo un procedemento coherente e lóxico. Grafomàquia explora sistematicamente diferentes procedementos de autoreferencia e simbolismo, que afectan tanto á propia peza, ao libro como a toda a obra do autor e que están baseados na música, a xeometría, a linguaxe, filosofía, matemáticas, enigmas e xogos. O tempo trátase topoloxicamente e explóranse as distintas posibilidades. A fragmentación do discurso tamén é importante en Graphomachia, aínda que é unha constante en toda a obra do autor (como foi o caso de El jardí dels set crepuscles). A grafomachia e a obra de Miquel de Palol en xeral son herdeiros dun xénero dos antigos gregos, e actualmente apoiados principalmente por autores americanos. O subtítulo do traballo é moi significativo: Grafomàquia, o sigui el contrapunt aplicat a l'escriptura, en 36 invencions seguint diferents procediments formals, en diversos graus d'abstracció, i en els quatre gèneres ("Graphomachy, ou o contrapunto aplicado á escritura, en 36 invencións seguindo diferentes procedementos formais, en diversos graos de abstracción e nos catro xéneros"). Contes en forma de L seguen en certo xeito o mesmo procedemento formal que Grafomàquia, aínda que ademais, nunha das narracións as respostas que quedaron no aire obtéñense en Ígur Neblí e noutros capítulos. cóntanse máis cousas sobre o mundo de El Troiacord.
A novela, que pode situarse no conxunto das antiutopías, explica o ascenso social de Igur Neblí como cabaleiro coa posterior conquista do último labirinto dun imperio cun ideal panhumanista obsoleto. O emperador escóndese e a loita polo poder leva o Imperio a unha guerra civil. A administración totalmente burocratizada e perfectamente xerárquica non pode evitar o caos permanente e omnipresente. A xustiza e a economía dependen de parámetros arbitrarios como o azar e o xogo, e a sensación de inseguridade é permanente tamén para as clases dominantes. Non obstante, el Cavaller Neblí non pode deixar de pensar que o seu rápido ascenso e os seus logros forman parte dunha planificación estudada ata o máis mínimo detalle. Unha vez pasado o Labirinto, como resultado da burocracia, Ígur Neblí non volve ao lugar que lle corresponde como vencedor do último Labirinto e finalmente a caída do heroe é inevitable. En Contes en forma de L, hai unha extensión da novela, na que o destino do Cabaleiro Neblí queda de novo aberto.
En 2001, Palol publicou El Troiacord, unha novela total, unha novela de ideas e unha obra mestra da literatura catalá, así como da literatura occidental. (Ver Editorial Moll, Contes en forma de L). Este é o proxecto literario máis ambicioso do autor. De feito, Consulta a Ripseu (onde Ripseu é un anagrama de Espriu, homenaxeando así a Salvador Espriu, con quen Palol mantivo unha amizade, contado en Dos Poetes), é un conto filosófico publicado en 1997, que é o pórtico de entrada a El Troiacord. El Troiacord consta de cinco volumes e máis de 1.300 páxinas (Tres passos al sud, Una altra cosa, Les ales egípcies, Leandre no s'hi ha negat, El combat amb l'àngel). Aínda que El Quincorn e El legislador publicáronse antes de El Troiacord, en realidade escribíronse máis tarde. El Quincorn e El Legislador, son dúas novelas estreitamente relacionadas con El Troiacord, tanto en personaxes como en temas. De feito, segundo o autor, El Quincorn podería considerarse un sexto volume de El Troiacord. En 1992 publicouse Amb l'Olor d'Àfrica, unha colección de relatos nos que destaca especialmente, porque é un dos piares fundamentais de El Troiacord, unha "historia" que o autor chama Fragments d'una Epifania; discurs d'ingrés a l'Acadèmia de Bones Lletres del Dr. Sebastià Rombí. A maioría das obras que compoñen os exercicios no punto de vista non son máis que unha extensión do mundo de El Troiacord. Pódese interpretar toda a obra do autor como unha gran novela que integra todas as súas obras e personaxes. Palol creou un universo inmenso e cada novela é unha pequena parte deste mundo. El Troiacord fai referencias a anécdotas, personaxes, historias, obxectos e ideas das obras anteriores e posteriores de Palol, como El jardí dels set crepuscles, Ígur Neblí, Grafomàquia, Contes en forma de L, L'àngel d'hora en hora, El Legislador etc. A obra de Miquel de Palol podería compararse coa Comèdia Humana de Balzac. A novela El Troiacord narra a historia de personaxes que forman un grupo de poder moi importante, ou unha seita, segundo como se mire, e que son descendentes e herdeiros de antigas loxas que se dedicaron a actividades pouco coñecidas e que se converteron arredor dun xogo chamado "Xogo da Fragmentación" e dunha entelequia metafísica chamada "El Triacord". Dende os seus inicios estiveron rodeados do máis absoluto segredo. Está na historia de Fragments d'una Epifania, discurs d'ingrés a l'Acadèmia de Bones Lletres del Dr. Sebastià Rombí, que explica algúns acontecementos clave para o futuro da historia, acontecidos a finais do século XVIII e cuxas consecuencias se estenden ata o presente da novela. Todos os individuos relacionados co Troiacord forman un grupo moi pechado, do que é practicamente imposible saír unha vez que alguén entrou nel e pretenden alcanzalo. A obra segue unha estrutura xeométrica que se identifica cun pentágono estrelado incluído nun dodecaedro, onde cada vértice do pentágono indica unha das diferentes escenas da narración, cunha curiosa relación espazo-tempo. Esta complexidade estrutural xustifica a duración da obra, que tamén se pode identificar cun fractal pola repetición da estrutura do pentágono estrelado nunha historia dentro da mesma novela. Non obstante, El Troiacord, un artefacto literario de alta precisión, define un novo concepto de novela.
Despois da publicación de El Troiacord, Miquel de Palol iniciou un ciclo narrativo chamado Exercicios sobre o punto de vista, composto por nove obras, unha delas aínda inédita na actualidade. Cada obra identifícase cun xénero diferente:
El Testament d'Alcestis é a continuación natural de El Troiacord e está intimamente ligado ao libro de contos publicado anteriormente El Lleó de Böcklin i sis contes més porque comparten algunhas das historias contadas en ambas as obras. Mentres as historias da colección preséntanse como historias independentes, a posición que ocupan dentro de El Testament d'Alcestis forma un universo interrelacionado que adquire outra dimensión. Por iso, máis alá do valor literario de El Testament d'Alcestis ou El Lleó de Böcklin i sis contes, Palol volve ofrecer un exemplo das posibilidades que proporciona a fragmentación do discurso por un lado e a vontade unificadora que o caracteriza. o outro, con este exercicio conxunto de alto valor intelectual. O criterio estrutural que ten El Testament d'Alcestis, como indica o subtítulo do libro, é unha cinta tripla a 18 no dodecaedro (é dicir: tres saltos temporais con 18 personaxes, mentres que El Troiacord consiste en "dúas cintas para 20 "). De novo, asume o modelo dodecaédrico, esta vez cunha cinta máis que en El Troiacord. A novela transcorre ao longo de cinco días e, ao presentar os feitos, volve empregar o xogo de bonecas rusas, un sistema que xa usou en El Jardí dels set crepuscles. No caso de El Testament d'Alcestis, hai sete niveis (mentres que El Jardí dels set crepuscles ten oito). Palol combina a esencia das súas dúas grandes obras anteriores e conclúe así un discurso narrativo que comezou con El Jardí dels set crepuscles, que tivo o seu punto álxido con El Troiacord e culmina con El Testament d'Alcestis.