Chi Đông hầu

Đông hầu vàng (Turnera ulmifolia)
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Malpighiales
Họ (familia)	Passifloraceae
Phân họ (subfamilia)	Turneroideae
Chi (genus)	Turnera L.[1], 1753
Các loài
Xem văn bản
Danh pháp đồng nghĩa
Danh sách Bohadschia (J.Presl) Pumilea (P.Browne) Triacis (Griseb.) Tribolacis (Griseb.)

Đông hầu (danh pháp khoa học: Turnera) hay Hoa thời chung, là tên của một chi thực vật có hoa thuộc họ Lạc tiên (Passifloraceae). Tên chi Turnera được đặc theo tên nhà tự nhiên học người Anh William Turner (1508–1568)^[2]. Chi này chứa trên 140 loài, là các loài đặc hữu nhiệt đới và cận nhiệt đới vùng Trung Nam Mỹ và bang Texas (Hoa Kỳ); Đông hầu sa mạc (T. oculata) và Đông hầu Thomas (T. thomasii) là hai loài đông hầu duy nhất được tìm thấy ở châu Phi^[3]. Đông hầu trắng (T. subulata) và đông hầu vàng (T. ulmifolia) là hai loài được sử dụng làm cây trang trí phổ biến và đã được du nhập vào các nước châu Á, Hawaii và các tiểu bang miền Nam Hoa Kỳ^[4]. Đông hầu damiana (T. diffusa) là loài có dược tính, gây thư giản và kích thích tình dục, được sử dụng trong y học dân gian chữa trị chứng yếu sinh lý ở nam giới^[5] và rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ^[6]. Người Maya cổ đại đã cũng sử dụng loài này trong chữa trị chứng choáng váng và mất thăng bằng^[7]. Tuy nhiên, một số loài đông hầu (T. diffusa, T. ulmifolia, T. hassleriana) có chứa một hàm lượng cyanide hữu cơ nhất định, việc sử dụng quá mức có thể dẫn đến ngộ độc gây tử vong^[8][9].

Các loài

Turnera ulmifolia

Turnera subulata

Turnera diffusa

Turnera chamaedrifolia

Turnera longiflora

Turnera oculata

Turnera calyptrocarpa

Turnera opifera

Theo Thực vật chí thế giới trực tuyến (WFO), tính đến nay có 147 loài, 13 thứ và 2 phân loài trong chi Đông hầu đã được công nhận^[4]:

• Turnera acaulis Griseb.
• Turnera acuta Willd. ex Schult.
• Turnera albicans Urb.
• Turnera amapaensis R.S.Cowan
• Turnera amazonica Arbo - Đông hầu Amazon
• Turnera angelicae Arbo
• Turnera annectens Arbo
• Turnera annularis Urb.
• Turnera arcuata Urb.
• Turnera arenaria (Urb.) Arbo
• Turnera argentea Arbo
• Turnera armata Urb.
• Turnera aromatica Arbo
• Turnera asymmetrica Arbo
• Turnera aurantiaca Benth. - Đông hầu cam
• Turnera aurelii Arbo
• Turnera bahiensis Urb. - Đông hầu Bahia
  • Turnera bahiensis var. bahiensis Urb.
• Turnera benthamiana M.R.Schomb.
• Turnera blanchetiana Urb.
  • Turnera blanchetiana var. blanchetiana Urb.
• Turnera brasiliensis Willd. ex Schult. - Đông hầu Brazil
  • Turnera brasiliensis var. breviflora Urb.
• Turnera breviflora Moura
• Turnera caatingana Arbo
• Turnera callosa Urb.
• Turnera calyptrocarpa Urb.
• Turnera campaniflora Arbo, Shore & S.C.H.Barrett
• Turnera candida Arbo - Đông hầu hoa trắng
• Turnera capitata Cambess.
  • Turnera capitata subsp. capitata Cambess.
• Turnera castilloi Arbo
• Turnera cearensis Urb.
• Turnera chamaedrifolie Cambess.
• Turnera chrysocephala Urb.
• Turnera cicatricosa Arbo
• Turnera cipoensis Arbo
• Turnera clauseniana Urb.
• Turnera coccinea Arbo
• Turnera coerulea Sessé & Moc. ex DC. - Đông hầu tím
• Turnera collotricha Arbo
• Turnera concinna Arbo
• Turnera coriacea Urb.
  • Turnera coriacea var. coriacea Urb.
  • Turnera coriacea var. solium Arbo
• Turnera crulsii Urb.
• Turnera cuneiformis Poir.
• Turnera curassavica Urb.
• Turnera dasystyla Urb.
• Turnera dasytricha Pilg.
• Turnera diamantinae Arbo
• Turnera dichotoma Gardner ex Hook.
• Turnera diffusa Willd. ex Schult. - Đông hầu damiana, thấu nạp
• Turnera discolor Urb.
• Turnera discors Arbo
• Turnera dolichostigma Urb.
• Turnera elliptica Urb.
• Turnera emendata Arbo
• Turnera fernandezii Arbo
• Turnera fissifolia Arbo
• Turnera foliosa Urb.
• Turnera gardneriana Arbo
• Turnera genistoides Cambess.
• Turnera glabrata Arbo
• Turnera glaziovii Urb.
• Turnera gouveiana Arbo
• Turnera grandidentata Arbo
• Turnera grandiflora (Urb.) Arbo
• Turnera guianensis Aubl. - Đông hầu Guiana
• Turnera harleyi Arbo
• Turnera hassleriana Urb.
• Turnera hatschbachii Arbo
• Turnera hebepetala Urb.
• Turnera hermannioides Cambess.
• Turnera hilaireana Urb.
  • Turnera hilaireana var. lanceolata (Cambess. ex St Hil) Urb.
  • Turnera hilaireana var. oblongifolia (Cambess. ex St Hil) Urb.
• Turnera hindsiana Benth.
• Turnera huberi Arbo
• Turnera humilis Arbo
• Turnera ignota Arbo
• Turnera incana Cambess.
• Turnera involucrata Arbo
• Turnera iterata Arbo
• Turnera jobertii Arbo
• Turnera joelii Arbo
• Turnera krapovickasii Arbo
• Turnera kuhlmanniana Arbo
• Turnera laciniata Arbo
• Turnera lamiifolia Cambess.
• Turnera lanceolata Cambess.
• Turnera leptosperma Urb.
• Turnera lineata Urb.
• Turnera longiflora Cambess. - Đông hầu hoa đỏ
• Turnera longipes Triana ex Urb.
• Turnera lucida Urb.
• Turnera luetzelburgii Sleumer
  • Turnera luetzelburgii var. luetzelburgii Sleumer
• Turnera macrophylla Urb.
• Turnera maigualidensis J.R.Grande & Arbo
• Turnera maracasana Arbo
• Turnera marmorata Urb.
• Turnera melanorhiza Urb.
• Turnera melochia Triana & Planch.
• Turnera melochioides Cambess.
  • Turnera melochioides var. genuina Urb.
• Turnera nervosa Urb.
• Turnera oblongifolia Cambess.
• Turnera oculata Story - Đông hầu sa mạc
  • Turnera oculata var. paucipilosa Oberm.
• Turnera odorata Rich.
• Turnera opifera Mart.
• Turnera orientalis (Urb.) Arbo
• Turnera panamensis Urb. - Đông hầu Panama
• Turnera paradoxa Arbo
• Turnera paruana Arbo
• Turnera patens Arbo
• Turnera pernambucensis Urb. - Đông hầu Pernambuco
• Turnera pinifolia Cambess.
• Turnera pohliana Urb.
• Turnera prancei Arbo
• Turnera princeps Arbo
• Turnera pumilea L. - Đông hầu Jamaica
• Turnera purpurascens Arbo
• Turnera reginae Arbo
• Turnera revoluta Urb.
• Turnera riedeliana Urb.
• Turnera rosulata Arbo - Đông hầu hoa hồng
• Turnera rubrobracteata Arbo
• Turnera rupestris Aubl.
• Turnera sancta Arbo
• Turnera scabra Millsp.
• Turnera schomburgkiana Urb.
• Turnera serrata Vell.
  • Turnera serrata var. schwackei Glaz.
• Turnera sidoides L.
  • Turnera sidoides var. herteriana Urb.
• Turnera simulans Arbo
• Turnera stachydifolia Urb. & Rolfe
  • Turnera stachydifolia var. stachydifolia Urb. & Rolfe
• Turnera stenophylla Urb.
• Turnera steyermarkii Arbo
• Turnera stipularis Urb.
• Turnera subnuda Urb.
• Turnera subulata Sm. - Đông hầu trắng, đông hầu kem, dừa kem
• Turnera tapajoensis Moura
• Turnera tenuicaulis Urb.
• Turnera thomasii (Urb.) Story - Đông hầu Thomas
• Turnera triglandulosa Millsp.
• Turnera trigona Urb.
• Turnera uleana Urb.
• Turnera ulmifolia L. - Đông hầu, đông hầu vàng
  • Turnera ulmifolia var. angustifolia (Mill.) DC.
  • Turnera ulmifolia var. surinamensis Urb.
• Turnera urbanii Arbo
• Turnera vallisii Arbo
• Turnera velutina C.Presl
• Turnera venezuelana Arbo - Đông hầu Venezuela
• Turnera venosa Urb.
• Turnera vicaria Arbo
• Turnera violacea Brandegee
• Turnera waltherioides Urb.
• Turnera weddelliana Urb. & Rolfe
  • Turnera weddelliana var. normalis Kuntze
• Turnera zeasperma C.D.Adams & V.Bean

Các loài trước đây

• Piriqueta cistoides (L.) Griseb. (T. cistoides L. hay T. tomentosa Willd.)
• Piriqueta racemosa (Jacq.) Sweet (T. ovata Bello hay T. racemosa Jacq.)^[10]

Chú thích

1. “Genus: Turnera L.”. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. ngày 27 tháng 1 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2011.
2. Gledhill, David (2002). The Names of Plants (ấn bản thứ 3). Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/cbo9780511754951.
3. Rocha, Lamarck; Ribeiro, Patrícia Luz; Endress, Peter K.; Rapini, Alessandro (ngày 1 tháng 8 năm 2019). “A brainstorm on the systematics of Turnera (Turneraceae, Malpighiales) caused by insights from molecular phylogenetics and morphological evolution”. Molecular Phylogenetics and Evolution (bằng tiếng Anh). 137: 44–63. doi:10.1016/j.ympev.2019.04.015. ISSN 1055-7903.
4. ^ “WFO Plant List | World Flora Online”. wfoplantlist.org. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2023.
5. Young, James Harvey (1967). The medical messiahs; a social history of health quackery in twentieth-century America. Princeton, N.J.: Princeton University Press. ISBN 0-691-04526-7. OCLC 282233.
6. “DAMIANA - HOMOEOPATHIC MATERIA MEDICA - By William BOERICKE”. www.homeoint.org. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2023.
7. Campa, Arthur L. (1950). “Some Herbs and Plants of Early California”. Western Folklore. 9 (4): 338–347. doi:10.2307/1496258. ISSN 0043-373X.
8. Kumar, Suresh; Taneja, Ruchi; Sharma, Anupam (ngày 1 tháng 1 năm 2005). “The Genus Turnera.: A Review Update”. Pharmaceutical Biology. 43 (5): 383–391. doi:10.1080/13880200590962926. ISSN 1388-0209.
9. Domínguez, X. A.; Hinojosa, M. (tháng 8 năm 1976). “Mexican medicinal plants. XXVIII. Isolation of 5-hydroxy-7,3',4'-trimethoxy-flavone from Turnera diffusa”. Planta Medica. 30 (1): 68–71. ISSN 0032-0943. PMID 959393.
10. “GRIN Species Records of Turnera”. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2011.

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Turnera tại Wikispecies
• USDA PLANTS Profile