Lori (tỉnh)

Lori Լոռի
—  Tỉnh  —
Lori Province administration in Vanadzor
Huy hiệu
Vị trí của Lori trong Armenia
Lori
Quốc gia	Armenia
Tỉnh lỵ kiêm đô thị lớn nhất	Vanadzor
Diện tích
• Tổng cộng	3.799 km^2 (1,467 mi^2)
Thứ hạng diện tích	Thứ 3
Dân số (2011)
• Tổng cộng	235.537[1]
• Thứ hạng	Thứ 6
Mã bưu chính	1701–2117
Mã ISO 3166	AM-LO
FIPS 10-4	AM06
Website	Official website

Lori (tiếng Armenia: Լոռի, phát âm tiếng Armenia: [lɔˈri] ^ⓘ) là một tỉnh (marz) của Armenia. Nó nằm ở miền bắc đất nước, tiếp giáp vùng Kvemo Kartli của Gruzia. Vanadzor là tỉnh lỵ kiêm đô thị lớn nhất tỉnh. Những thị trấn đáng kể khác gồm Stepanavan, Alaverdi, và Spitak. Nơi đây có ba di sản thế giới UNESCO là tu viện Haghpat, tu viện Sanahin và đặc biệt là tu viện Akhtala (nơi người Armenia, người Gruzia và người Hy Lạp hành hương đến hàng năm vào ngày 20–21 tháng 9).^[2]

Tỉnh chịu thiệt hại nặng trong trận động đất Armenia 1988.

Tên gọi

Bản mẫu:Armenia sidebar

Cái tên Lori (Լոռի, hay Loré ლორე trong tiếng Gruzia) xuất hiện lần đầu vào thế kỷ XI khi Vua David I Anhoghin lập nên thành Lori (Loré).^[3] Pháo đài-thành phố này trở thành trở thành kinh đô vương quốc Tashir-Dzoraget năm 1065. Cái tên Lori sau dần lan rộng rồi thế chỗ tên cũ Tashir.^[4]

Địa lý

Dãy Pambak và làng Dsegh

Nằm ở miền bắc Armenia, Lori rộng 3.789 kilômét vuông (1.463 dặm vuông Anh) (12,7% tổng diện tích Armenia). Nó giáp Tavush về phía đông, Kotayk về phía đông giáp, Aragatsotn về phía tây nam và Shirak về phía tây. Lori có biên giới quốc gia với vùng Kvemo Kartli của Gruzia.

Về lịch sử, địa phận tỉnh Lori ngày nay gắn với vùng Tashir, Boghnopor và Dzorapor thuộc tỉnh Gugark Armenia cổ đại.

Sông Dzoraget

Địa bàn Lori lắm núi non, với các dãy Javakheti, Bazum, Pambak, Gugark, Halab và Somkheti. Điểm cao nhất là đỉnh núi Achkasar trong dãy Javakheti với độ cao 3196 m. Điểm thập nhất đạt 380 m, tại thung lũng Debed mạn đông bắc tỉnh.^[5]

Sông chính chảy qua là sông Debed cùng các phụ lưu Dzoraget, Pambak và Martsaget.

Khí hậu nổi bật với mùa đông rất lạnh, tuyết rơi và mùa hè dịu. Lượng tuyết rơi hàng năm là 600 và 700 mm (24 và 28 in).

Các cộng đồng

Tỉnh có các cộng đồng (hamaynkner) sau (trong đó có 8 cộng đồng in đậm trong bảng là thành thị và 105 cộng đồng nông thôn).^[6] Việc phân chia dưới đây là bằng raion, phân khu hành chính của Armenia trước năm 1995.

Alaverdi	Vanadzor	Spitak	Stepanavan	Tashir
Ahnidzor Akhtala Akori Alaverdi Ardvi Arevatsag Atan Aygehat Chochkan Dsegh Haghpat Hagvi Jiliza Kachachkut Karinj Karkop Karmir Aghek Lorut Marts Mets Ayrum Mghart Neghots Odzun Shamlugh Shamut Shnogh Teghut Tsaghkashat Tsater Tumanyan	Antaramut Arjut Aznvadzor Bazum Chkalov Darpas Debet Dzoraget Dzoragyugh Fioletovo Gazanabutsakan p.t.k. Gugark Halavar Karaberd Lermontov Lernapat Margahovit Pambak Shahumyan Vahagnadzor Vahagni Vanadzor Yeghegnut	Arevashogh Geghasar Ghursal Gogaran Hartagyugh Jrashen, Lori Karadzor Katnajur Khnkoyan Lernantsk Lernavan Lusaghbyur Mets Parni Nor Khachakap Sarahart Saralanj Saramej Shenavan Shirakamut Spitak Tsaghkaber	Agarak Amrakits Bovadzor Gargar Gyulagarak Hobardz Hovnanadzor Katnaghbyur Koghes Kurtan Lejan Lori Berd Privolnoye Pushkino Saratovka Stepanavan Sverdlov Urasar Urut Vardablur Yaghdan	Apaven Artsni Blagodarnoye Dashtadem Dzoramut Dzyunashogh Katnarat Lernahovit Medovka Meghvahovit Metsavan Mikhayelovka Norashen Novoseltsovo Paghaghbyur Petrovka Sarchapet Tashir

Hình ảnh

• Lori
• 
  Nhà thờ Odzun
• 
  Tu viện Akhtala
• 
  Miền bắc Lori nhìn từ đèo Pushkin
• 
  Làng Lermontovo
• 
  Dãy Somkheti và làng Karmir Aghek

Tham khảo

1. Lori population, 2011 census
2. Tadevosyan, Aghasi (2007). Historical Monuments of Armenia: Akhtala. Yerevan, Armenia: "Var" Center for Cultural Initiatives. ISBN 978-99941-2-070-3.
3. Hewsen, Robert H. (2001). Armenia: A Historical Atlas. Chicago: University of Chicago Press. tr. 114. ISBN 0-226-33228-4.
4. Matevossian, R. (1978). “Լոռի [Lori]”. Trong Hambardzumyan, Viktor (biên tập). (bằng tiếng Armenia). 4. Yerevan: Armenian Encyclopedia. tr. 663–64. Đã bỏ qua tham số không rõ |encyclopedia= (trợ giúp); |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
5. “Lori province description”. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2019.
6. “RA Lori Marz” (PDF). Marzes of the Republic of Armenia in Figures, 2002-2006. National Statistical Service of the Republic of Armenia. 2007.

Liên kết ngoài

• Lori Marz Tourist Guide
• Website chính thức