Tỉnh (Indonesia)

Coat of arm of Indonesia
Phân chia hành chính
ở Indonesia

Tỉnh
Thành phố | Huyện
Khu
Phường xã

Tỉnh của Indonesia (theo tiếng Indonesiaprovinsi hay propinsi) là cấp hành chính địa phương cao nhất trực thuộc trung ương ở Indonesia. Mỗi tỉnh có chính quyền địa phương (Pemerintah Daerah Provinsi), do tỉnh trưởng (gubernur) đứng đầu; và hội đồng (Dewan Perwakilan Rakyat Daerah). Tỉnh trưởng và thành viên hội đồng được bầu cử với nhiệm kỳ 5 năm.

Hiện nay, Indonesia được chia ra 38 tỉnh và đặc khu. 4 tỉnh được lập kể từ năm 2022. Tỉnh cuối cùng được lập là Tây Nam Papua.

Bản đồ và danh sách các tỉnh

[sửa | sửa mã nguồn]

Bản đồ các tỉnh của Indonesia

Tỉnh của Indonesia
Seal Tỉnh Tên tiếng Indonesia đầy đủ Tên tiếng Indonesia vắn tắt ISO Thủ phủ Dân số Diện tích (km²) Mật độ dân số Vùng Thành phố Huyện Khu
Aceh Aceh Aceh ID - AC 5,333,700 57,956 77 Sumatra 23 5 18
Bali Bali Bali ID - BA 4,362,700 5,780 621 Quần đảo Sunda Nhỏ 9 1 8
Quần đảo Bangka Belitung Kepulauan Bangka Belitung Babel ID - BB 1,473,200 16,424 64 Sumatra 7 1 6
Banten Banten Banten ID - BT 12,061,500 9,662 909 Java 8 4 4
Bắc Kalimantan Kalimantan Utara Kaltara ID - KU 713,600 72,275 10 Kalimantan 5 1 4
Bắc Maluku Maluku Utara Malut ID - MU 1,299,200 31,982 31 Quần đảo Maluku 10 2 8
Bắc Sulawesi Sulawesi Utara Sulut ID - SA 2,638,600 13,851 162 Sulawesi 15 4 11
Bắc Sumatra Sumatra Utara Sumut ID - SU 14,936,200 72,981 188 Sumatra 33 8 25
Bengkulu Bengkulu Bengkulu ID - BE 2,032,900 19,919 84 Sumatra 10 1 9
Đông Java Jawa Timur Jatim ID - JI 40,878,800 47,799 828 Java 38 9 29
Đông Kalimantan Kalimantan Timur Kaltim ID - KI 3,808,200 127,267 22 Kalimantan 10 3 7
Đông Nam Sulawesi Sulawesi Tenggara Sultra ID - SG 2,659,200 38,067 51 Sulawesi 17 2 15
Đông Nusa Tenggara Nusa Tenggara Timur NTT ID - NT 5,387,700 48,718 92 Quần đảo Sunda Nhỏ 22 1 21
Gorontalo Gorontalo Gorontalo ID - GO 1,181,000 11,257 94 Sulawesi 6 1 5
Tỉnh Đặc khu Thủ đô Jakarta Daerah Khusus Ibukota Jakarta DKI Jakarta ID - JK 10,609,700 664 12,786 Java 6 5 1
Jambi Jambi Jambi ID - JA 3,585,100 50,058 57 Sumatra 11 2 9
Lampung Lampung Lampung ID - LA 9,081,800 34,623 226 Sumatra 15 2 13
Maluku Maluku Maluku ID - MA 1,862,600 46,914 32 Quần đảo Maluku 11 2 9
Nam Kalimantan Kalimantan Selatan Kalsel ID - KS 4,122,600 38,744 96 Kalimantan 13 2 11
Nam Papua Papua Selatan Pasel ID - PS 517,600 131,493 4.1 Tây New Guinea 4 0 4
Nam Sulawesi Sulawesi Selatan Sulsel ID - SN 9,139,500 46,717 151 Sulawesi 24 3 21
Nam Sumatra Sumatra Selatan Sumsel ID - SS 8,550,900 91,592 86 Sumatra 17 4 13
Papua Papua Papua ID - PA 1,020,200 81,049 14 Tây New Guinea 9 1 8
Papua Cao nguyên Papua Pegunungan Pagun ID - PE 1,408,600 108,476 20 Tây New Guinea 8 0 8
Quần đảo Riau Kepulauan Riau Kepri ID - KR 2,118,200 8,201 208 Sumatra 7 2 5
Riau Riau Riau ID - RI 6,493,600 87,023 52 Sumatra 12 2 10
Tây Java Jawa Barat Jabar ID - JB 48,782,400 35,377 1,176 Java 27 9 18
Tây Kalimantan Kalimantan Barat Kalbar ID - KB 5,470,800 147,307 30 Kalimantan 14 2 12
Tây Nam Papua Papua Barat Daya PBD 605,049 38,821 15 Tây New Guinea 6 1 5
Tây Nusa Tenggara Nusa Tenggara Barat NTB ID - NB 5,390,000 18,572 234 Quần đảo Sunda Nhỏ 10 2 8
Tây Papua Papua Barat Pabar ID - PB 551,791 64,126 8 Tây New Guinea 7 0 7
Tây Sulawesi Sulawesi Barat Sulbar ID - SR 1,436,800 16,787 73 Sulawesi 6 0 6
Tây Sumatra Sumatra Barat Sumbar ID - SB 5,580,200 42,012 110 Sumatra 19 7 12
Trung Java Jawa Tengah Jateng ID - JT 36,742,500 40,800 894 Java 35 6 29
Trung Kalimantan Kalimantan Tengah Kalteng ID - KT 2,702,200 153,564 14 Kalimantan 14 1 13
Trung Papua Papua Tengah Pateng ID - PT 1,409,000 66,129 27 Tây New Guinea 8 0 8
Trung Sulawesi Sulawesi Tengah Sulteng ID - ST 3,021,900 61,841 41 Sulawesi 13 1 12
Vùng đặc biệt Yogyakarta Daerah Istimewa Yogyakarta DIY ID - YO 3,712,900 3,133 1,138 Java 5 1 4

5 trong 38 tỉnh có vị thế đặc biệt (*): Aceh, Đặc khu Yogyakarta, Papua, Tây Papua, và Vùng đặc khu thủ đô Jakarta.

Các tỉnh được chia ra làm các huyện (kabupaten) và thành phố (kota).

Tỉnh có quy chế đặc biệt

[sửa | sửa mã nguồn]

Việc phân cấp một số quyền lực và quyền tự chủ cho các tỉnh được nêu trong Điều 18 của Hiến pháp Indonesia, và điều này đã được mở rộng thông qua các sửa đổi vào tháng 10 năm 1999 trong giai đoạn sau sự sụp đổ của Suharto.  Một số tỉnh đã được trao thêm quyền tự chủ ngoài quyền này. Hình thức quyền tự chủ đặc biệt này không được chuẩn hóa, với các tỉnh đạt được các công thức khác nhau về quyền tự chủ cụ thể dựa trên các mệnh lệnh chính trị cụ thể.

  • Đặc khu Yogyakarta, vốn tự trị dưới sự cai trị của Hà Lan, (cùng với Đặc khu Surakarta, sau này là Trung Java) đã được xem xét để tự trị như một phần của Luật số 1 năm 1945. Quyền tự chủ cho Yogyakarta đã được xác nhận trực tiếp thông qua Luật số 3 năm 1950, lần đầu tiên trao quyền tự chủ đặc biệt cho một tỉnh. Tình trạng này đã được duy trì cho đến hiện tại, với một số điều chỉnh từ các luật bổ sung. Hamengkubuwono giữ chức thống đốc cha truyền con nối và Adipati Paku Alam giữ chức phó thống đốc cha truyền con nối.
  • Phong trào tự do ở Aceh do yêu cầu thực hiện luật Hồi giáo nghiêm ngặt hơn đã dẫn đến một số thay đổi về địa vị chính trị. Quyền tự chủ cụ thể ban đầu được trao cho tỉnh thông qua Luật số 24 năm 1956. Quyền tự chủ tiếp theo được trao thông qua tuyên bố rằng Aceh là một "tỉnh có quy chế đặc biệt" vào ngày 23 tháng 5 năm 1959, sau đó được chính thức hóa thông qua Luật số 18 năm 1965. Sau sự sụp đổ của Suharto, Luật số 44 năm 1999 và Luật số 18 năm 2001 đã tạo ra một khuôn khổ mới được cả hai bên thông qua thông qua Luật số 11 năm 2006. Luật này cung cấp địa vị đặc quyền liên quan đến việc thực hiện luật Hồi giáo trong đời sống tôn giáo, đời sống phong tục và giáo dục. Aceh cũng nhận được quỹ phát triển riêng trong thời hạn 20 năm.
  • Tỉnh Papua được trao quyền tự chủ đặc biệt thông qua Luật số 21 năm 2001. Đây là phản ứng đối với các phong trào đòi độc lập đã diễn ra ở tỉnh này kể từ khi nó trở thành một phần của Indonesia và diễn ra cùng với việc đổi tên tỉnh từ Irian Jaya thành Papua. Điều này đã mang lại cho Papua nhiều thu nhập hơn, quyền tự chủ bên ngoài các khu vực dành riêng do chính quyền trung ương duy trì và 20 năm quỹ phát triển đặc biệt. Trước khi quyền tự chủ đặc biệt được thực hiện, Tây Papua đã được tách khỏi Papua vào năm 2003, mặc dù cả hai đều giữ quyền tự chủ đặc biệt.  Quyền tự chủ đặc biệt cho cả hai tỉnh đã được gia hạn vào năm 2021, bao gồm việc gia hạn và tăng quỹ tự chủ đặc biệt.  Bao gồm trong luật mới này là điều khoản thành lập các tỉnh mới và vào tháng 7 năm 2022, luật quốc gia mới đã tách Nam Papua, Trung Papua, Papua Cao Nguyên khỏi Papua thông qua Luật số 14 năm 2022, Luật số 15 năm 2022 và Luật số 16 năm 2022. Luật số 29 năm 2022 được ban hành vào tháng 12 năm 2022 tách Tây Nam Papua khỏi Tây Papua.
  • Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta có địa vị riêng của mình vì đây là thủ đô của đất nước.

Các vùng của Indonesia

[sửa | sửa mã nguồn]

Các tỉnh được chính thức nhóm thành bảy vùng địa lý cho mục đích thống kê và lập kế hoạch quốc gia, nhưng không có chức năng hành chính.

Vùng Các Tỉnh Dân số ước tính(2023) Thành phố lớn nhất Điểm cao nhất
Sumatra Aceh, Quần đảo Bangka Belitung, Bengkulu, Jambi, Lampung, Bắc Sumatra, Riau, Quần đảo Riau, Nam SumatraTây Sumatra 60.756.400 Medan Núi Kerinci, 3.805 m (12484 ft)
Java Banten, Trung Java, Đông Java, Đặc khu thủ đô Jakarta, Đặc khu YogyakartaTây Java 155.645.500 Jakarta Núi Semeru, 3.678 m (12.067 ft)
Nusa Tenggara (Quần đảo Sunda Nhỏ) Bali, Tây Nusa TenggaraĐông Nusa Tenggara 15.533.700 Denpasar Núi Rinjani, 3.726 m (12.224 ft)
Kalimantan Trung Kalimantan, Đông Kalimantan, Bắc Kalimantan, Nam KalimantanTây Kalimantan 17.259.000 Samarinda Núi Bukit Raya, 2.278 m (7.474 ft)
Sulawesi Trung Sulawesi, Gorontalo, Bắc Sulawesi, Nam Sulawesi, Đông Nam SulawesiTây Sulawesi 20.573.900 Makassar Latimojong, 3.478 m (11.411 ft)
Maluku MalukuBắc Maluku 3.401.600 Ambon, Maluku Núi Binaiya, 3.027 m (9.931 ft)
Papua (Tây New Guinea) Trung Papua, Papua Cao nguyên, Papua, Nam Papua, Tây Nam PapuaTây Papua 5.670.000 Jayapura Puncak Jaya, 4.884 m (16.024 ft)

Các tỉnh cũ

[sửa | sửa mã nguồn]
Tỉnh Thủ phủ Năm tồn tại Được kế nhiệm bởi
Đặc khu Surakarta Surakarta 1945–1946 Trung Java
Sumatra Bukittinggi/Medan 1945–1948 Bắc Sumatera

Trung Sumatera Nam Sumatera

Kalimantan Banjarmasin 1945–1956 Đông Kalimantan

Tây Kalimantan Tây Kalimantan

Nusa Tenggara Singaraja 1945–1958 Bali

Tây Nusa Tenggara Đông Nusa Tenggara

Sulawesi Makassar/Manado 1945–1960 Bắc–Trung Sulawesi

Nam–Đông Nam Sulawesi

Trung Sumat Bukittingi 1948–1957 Riau

Jambi Tây Sumatra

Bắc–Trung Sulawesi Manado 1960–1964 Bắc Sulawesi

Trung Sulawesi

Nam–Đông Nam Sulawesi Makassar 1960–1964 Nam Sulawesi

Đông Nam Sulawesi

Timor Timur Dili 1976–1999 Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste

Các tỉnh mới được tách ra từ các tỉnh hiện có

[sửa | sửa mã nguồn]
Tỉnh mới (Hiện tại) Năm Tỉnh mới(Tên cũ) Được tách ra khỏi
Đặc khu Yogyakarta 1950 Yogyakarta Trung Java
Aceh 1956 Aceh Bắc Sumatera
Trung Kalimantan 1958 Trung Kalimantan Nam Kalimantan
Đặc khu Thủ đô Jakarta 1959 Đại Jakarta Tây Java
Lampung 1964 Lampung Nam Sumatera
Bengkulu 1967 Bengkulu
Bắc Maluku 1999 Bắc Maluku Maluku
Banten 2000 Banten Tây Java
Quần đảo Bangka Belitung Quầng đảo Bangka Belitung Nam Sumatera
Gorontalo Gorontalo Bắc Sulawesi
Quần đảo Riau 2002 Quần đảo Riau Riau
Tây Papua 2003 Tây Irian Jaya (Irian Jaya Barat) Papua
Tây Sulawesi 2004 Tây Sulawesi Nam Sulawesi
Bắc Kalimantan 2012 Bắc Kalimantan Đông Kalimantan
Trung Papua 2022 Trung Papua Papua
Papua Cao nguyên Papua Cao nguyên
Nam Papua Nam Papua
Tây Nam Papua Tây Nam Papua Tây Papua

Các tỉnh đã đổi tên

[sửa | sửa mã nguồn]
Năm Tên cũ (Tiếng Indonesia) Tên cũ (Tiếng Việt) Tên mới (Tiếng Indonesia) Tên mới (Tiếng Việt) Tên hiện tại
1954 Sunda Kecil Sunda Nhỏ Nusa Tenggara Nusa Tenggara không tồn tại
1959 Aceh Aceh Daerah Istimewa Aceh Đặc khu Aceh Aceh
1961 Jakarta Raya Đại Jarkata Daerah Khusus Ibukota Jakarta Raya Vùng thủ đô đặc biệt Đại Jakarta Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta
1973 Irian Barat Tây Irian Irian Jaya Irian Jaya Papua
1990 Daerah Khusus Ibukota Jakarta Raya Vùng thủ đô đặc biệt Đại Jakarta Daerah Khusus Ibukota Jakarta Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta
2001 Daerah Istimewa Aceh Đặc khu Aceh Nanggroë Aceh Darussalam Tỉnh Aceh, Nơi cư ngụ của Hòa bình Aceh
2002 Irian Jaya Irian Jaya Papua Papua Papua
2007 Irian Jaya Barat Tây Irian Jaya Papua Barat Tây Papua Tây Papua
2009 Nanggroë Aceh Darussalam Tỉnh Aceh, Nơi cư ngụ của Hòa bình Aceh Aceh

Các thủ phủ cũ của các tỉnh

[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
  • “Các bản đồ”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2007.
  • Article on Indonesian local government
Chúng tôi bán
Bài viết liên quan