Thành Hán

Năm 315

  Thành Hán

  Đông Tấn

  Tiền Triệu

  Tiền Lương

  Đại

Thành Hán (tiếng Trung: giản thể 成汉; phồn thể: 成漢; bính âm: Chénghàn) (304-347) là một tiểu quốc trong thời kỳ Ngũ Hồ Thập lục quốc vào cuối thời kỳ nhà Tấn (265-420) tại Trung Quốc. Nó bao gồm hai quốc gia, là Thành (成) được Lý Hùng (李雄) dựng lên năm 304 và Hán (汉) do Lý Thọ (李壽) dựng lên năm 338. Do cả hai tiểu quốc này đều do họ Lý của người Đê (氐) cai trị, nên các học giả Trung Hoa thường coi chúng là một và gọi là Thành Hán. Các văn bản phương Tây thường coi chúng là các quốc gia riêng biệt. Việc này còn gây tranh cãi - do khi Lý Thọ tự lập làm vua năm 338, ông không biết rằng ngai vàng của ông được hưởng là từ dòng trực hệ của Lý Hùng và vì thế, khi thờ phụng Lý Hùng, ông vẫn để tượng ông này trong miếu riêng. Tuy nhiên, con của Lý Thọ là Lý Thế (李勢) lại biết rằng các vị vua tiền nhiệm là tổ tiên của mình. Thành Hán là vương quốc được thành lập sớm nhất trong số 16 vương quốc của giai đoạn lịch sử này.

Tất cả các vị vua của Thành Hán đều tự xưng "Hoàng đế".

Năm thành lập Thành Hán nói chung được chấp nhận là 304. Tuy nhiên, Lý Đặc đã công bố niên hiệu mới năm 303 và việc đặt niên hiệu được một số học giả Trung Quốc cho là biểu tượng của nhà nước mới. Tuy nhiên, cùng thời gian đó, Lý Đặc lại không tự đặt một danh hiệu vua chúa nào cho chính mình.

Năm 347, Đại tướng Hoàn Ôn nhà Đông Tấn đem quân tấn công Thành Hán, tiêu diệt nước này.

Các vị vua Thành Hán

Miếu hiệu	Thụy hiệu	Họ tên	Trị vì	Niên hiệu
Thành 303 hay 304-319
Thành Thủy Tổ (Thế Tổ)	Cảnh	Lý Đặc	Chủ công: 303	Chủ công: Kiến Sơ (建初)
Không	Tần Văn Vương	Lý Lưu	Chủ công: 303	Chủ công: Kiến Sơ (建初) tiếp tục niên hiệu Lý Đặc
Thành Thái Tông (成太宗)	Vũ (武)	Lý Hùng	303-334	Kiến Hưng (建興) 304-306 Yến Bình (晏平) 306-311 Ngọc Hoành (玉衡) 311-334
Không	Ai (哀)	Lý Ban (李班)	7 tháng năm 334	Ngọc Hoành (玉衡) 334
Không	U Công (幽公)	Lý Kỳ (李期)	334-338	Ngọc Hằng (玉恆) 335-338
Hán 338-347
Hán Trung Tông (汉中宗)	Chiêu Văn (昭文)	Lý Thọ (李壽)	338-343	Hán Hưng (漢興) 338-343
Không	Quy Nghĩa Hầu (歸義侯)	Lý Thế (李勢)	343-347	Thái Hòa (太和) 343-346 Gia Ninh (嘉寧) 346-347

Lý Mộ

Lý Đặc ?-303

Lý Lưu 248-303

Lý Tương

Lý Đãng ?-303

Thành Vũ Đế Lý Hùng 274-304-334

Hán Chiêu Văn Đế Lý Thọ 300-338-343

Thành Ai Đế Lý Ban 288-334

Cung Đô U công Lý Kỳ 314-334-338

Lý Thế ?-343-347-361

Xem thêm

• Ngũ Hồ Thập lục quốc
• Hoàn Ôn
• Tứ Xuyên
• Bát tiên Tứ Xuyên

Chú thích

Tham khảo